Korkmaz, Sarta , Pamuk Kanin Travmatik Hernia / Canine Traumatic Hernia
Kocatepe Vet J (2010) 3 (2): 51-54 51
Ö Z E T
Bu olgu sunumunda, bir yavru av köpe inde kar la lan travmatik diyafram ftk ve cerrahi sa altm de erlendirildi. Hayvan sahibinden alnan bilgilere göre hay-vana 2 gün önce araba çarpt , olaydan sonra iddetli solunum güçlü ü çekti i, yem yeme ve su içme iste inin azald ö renildi. Yaplan klinik muayene srasn-da dispne, egzersiz intolerans ve hayvann solunum saysnn artt belirlendi. Ayn zamanda el arabas testi srasnda hayvann solunum güçlü ünün iddetlen-di i tespit eiddetlen-diliddetlen-di. Direkt ve iniddetlen-direkt radyografik muayenede iddetlen-diyafram ft tans konularak operasyon gerçekle tirildi. Postoperatif 3 ay olgu izlendi. Postoperatif herhangi bir komplikasyonla kar la lmad.
Traumatic Diaphragmatic Hernia in a Dog (A Case Report) SUMMARY
In this case, in a hunting dog puppy, traumatic diaphragmatic hernia and its surgical treatment was evaluated. According to information received from the owner the dog was hit by a car two days ago. After the event the dog suffered from severe breathings and decreased desire to food and water. During the clinical examination, dyspnea, exercise intolerance and increased respiratory rate were noted. At the same time, the wheelbarrow test perpetuated the animal's breathing difficulties. In the direct and indirect radiographic examination, the diagnosis of diaphragmatic hernia operation was performed. Postoperatively, patient was observed for 3 months. No postoperative complications were recorded. Anahtar Kelimeler Köpek Diyafram Ftk Solunum Güçlü ü Key Words Dog Diaphragmatic Hernia Dispnea
1Afyon Kocatepe Üniversitesi
Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dal Afyonkarahisar Türkiye * Corresponding author Tel: 0 272 214 93 09 GSM: 0 533 619 86 22 Fax: 0 272 214 90 55 Email: zksaritas@hotmail.com
Bir Köpekte Travmatik Hernia
Diaframatika Olgusu
Musa KORKMAZ
1Zülfikar Kadir SARITA
1*Kamuran PAMUK
1
Kocatepe Vet J (2010) 3 (2): 51-54
Korkmaz, Sarta , Pamuk Kanin Travmatik Hernia / Canine Traumatic Hernia
Kocatepe Vet J (2010) 3 (2): 51-54
52
G R
Diyafram ftk, abdominal organlardan bir veya daha fazlasnn diyafram üzerindeki herhangi bir açklktan toraks bo lu una çknt yapmas veya geçmesidir.1-4
Kedi ve köpeklerde yaygn olarak görülen diyafram ftk, ço unlukla travma sonucu olu makla birlikte ender olarak kongenital defektlere ba l geli mektedir. Travmatik olgular genellikle motorlu ta t kazalar, yüksekten dü me ve küt travmalara ba l olarak olu -maktadr.1,5-8
Diyafram ftk bulunan hayvanlarda akut dispne, kollaps ve kusma gibi klinik bulgular görülür. Abdominal organlarn toraks bo lu unda yer almas ve organlarn bo ulmasna veya kanamaya ba l olarak sonradan geli en herhangi bir sv birikimi baz veya bütün akci er loblarnn geni lemesini engelleyebi-lir.8,9-11 Ayn zamanda iddetli bir hemoraji,
miyokardiyal kontüzyon ve gastrik timpani veya intestinal invaginasyonun varl klinik semptomlarn iddetlenmesine yol açar ve ya am için risk olu turabi-lir.3,5
Diyafram ftk bulunan hayvanlarda karakteristik radyografik bulgular, diyafram hattnn kaybolmas, pleural efüzyon, toraks bo lu unda abdominal viscerann varl , torasik viscerann yer de i tirmesi ve toraks içerisinde gastrointestinal organlara ait gaz gölgesinin bulunmasdr.1,3,6,12
Bu olgu sunumunda, bir yavru av köpe inde kar -la -lan travmatik diyafram ftk ve cerrahi sa altm de erlendirilmektedir.
OLGU ÖYKÜSÜ
Bu olgu sunumunun materyalini, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dal klini ine solunum güçlü ü ikâyetiyle getirilen 3 aylk, erkek, melez ve 6 kg a rl nda bir av köpe i yavrusu olu turdu.
Klinik ve radyografik bulgular
Hayvan sahibinden alnan bilgilere göre hayvana 2 gün önce araba çarpt , olaydan sonra iddetli solu-num güçlü ü çekti i, yem yeme ve su içme iste inin azald ö renildi. Yaplan klinik muayene srasnda dispne, egzersiz intolerans ve hayvann solunum say-snn artt belirlendi. Ayn zamanda el arabas testi srasnda hayvann solunum güçlü ünün iddetlendi i saptand. Direkt radyografik muayenede normal di-yaframn hattnn kayboldu u ve karaci erin toraksn ventraline do ru yer de i tirdi i belirlendi. Bunun üzerine hayvana a zdan 8 ml/kg dozunda baryum sülfat (Baryum Sülfat Süspansiyon, Opakim) (% 50 dilüle edilerek) içirilerek 0, 15, 30. dakikalarda alnan indirekt radyografilerde, mide ve ba rsaklarn
abdominal kavitede yer ald görüldü (Resim 1). Bü-tün bu bulgulara dayanarak diyafram ft tans ko-nularak operasyona karar verildi.
Anestezi Prosedürü
Köpe e operasyondan öncesi 0,04 mg/kg dozda atropin sülfat (Atropin % 2, Veta ) subkutan yolla uyguland. Anestezik madde ve serum uygulamalar için v. sefalica antebrahiye 18 G intraket yerle tirildi. Köpek 0,2 mg/kg dozunda midozalamn (Dormicum 5 mg, Deva 5 ml FL) V uygulamas ile premedike edildi. Anestezi indüksiyonu 4,5 mg/kg dozda propofol (Propofol % 1, Fresenius Kabi 50 ml FL) ve 5 mcg/kg Fentanilin (Fentanyl Citrate, Abbot 10 ml FL) i.v bolus uygulanmasyla yapld. Köpek orotrakeal yolla entübe edilip anestezi cihazna (SMS 2000 Classic, Türkiye) ba lanarak dakikada 14 kez ve tidal volüm 15 ml/kg olacak ekilde ventile edildi. Anestezi idamesi % 1,5 Sevofloranla (Sevorane Likid, Abdi brahim) gerçekle tirildi. Hayvana operasyon süresince v. cefalica antebrachiye uygulanan kateter arac-l yla 10 ml/kg/saat dozda Ringer laktat replasman solüsyonu olarak uyguland.
Cerrahi Prosedür
Abdominal bölge asepsi kurallarna uygun olarak xiphoid kkrdaktan ba layp median hat boyunca 6-8 cmlik laparatomi yaplarak abdominal bo lu a ula l-d. Dikkatli bir ekilde ba rsaklar kaudale do ru ekar-te edildi inde karaci erin tamamnn diyaframdan geçerek toraksa do ru yer de i tirdi i gözlendi. Ayn zamanda diyaframdaki perforasyonun oldukça geni oldu u (ventral kadrann tamam) ve travmaya ba l olarak karaci er üzerinde küçük yrtklar olu tu u görüldü (Resim 2). Karaci er bütün loblar ile birlikte abdominal bo lu a yerle tirildikten sonra toraks içer-sindeki çok az miktarda mevcut olan sv aspire edildi. Toraksn lateral duvarna toraks dreni yerle tirildi. Diyaframdaki defekt 2.0 polipropilen (Wicrolen, Wicromed) kullanlarak basit ayr diki ler ile restore edildi (Resim 3). Daha sonra karn bo lu u da cerrahi kurallara göre kapatld. Su alt dren kavanozunda hava kabarcklar görülmeyinceye kadar pozitif ba-snçl ventilasyon gerçekle tirildi. Toraks dreni uzak-la trldktan sonra bölge tekni ine uygun ouzak-larak dikil-di. Operasyon öncesi, sras ve sonrasnda venöz kan örne i alnarak kan gaz analizi yapld (Techno Medica Gastat-mini). Kan gazlarndaki sapma pH 7,35- 7,45 PCO2 35-45 mm Hg olacak ekilde düzel-tildi (Çizelge 1). Hayvan ekstübe edildikten sonra solunumda depresyon geli medi i gözlendi ve hayvan 24 saat yo un bakmda tutuldu. Post operatif 2. gün-de hayvan taburcu edildi. Postoperatif 5 gün süreyle 22 mg/kg dozunda sefazolin (Sefazol 250 mg, Musta-fa Nevzat laç Sanayi) uyguland.
Korkmaz, Sarta , Pamuk Kanin Travmatik Hernia / Canine Traumatic Hernia
Kocatepe Vet J (2010) 3 (2): 51-54 53
Operasyon sonras olgunun baz parametre ve kan gazlar de erleri TARTI MA ve SONUÇ
Diyafram ft genellikle 2 ya n altnda bulunan kö-peklerde13 ekillendi i bildirilmekle birlikte ortalama
2-3 ya arasndaki köpeklerde de olu tu u bildirilmek-tedir.3,6,14 Baz kaynaklarda3,8,14 diyafram ft nn daha
çok erkek köpeklerde, baz kaynaklarda da2 erkek ve
di i köpeklerde de e it oranda görüldü ü bildirilmek-tedir. Kongenital ve küt travmalara ba l olarak geli-ebilen diyafram ft ço unlukla trafik kazalar sonu-cu olu maktadr.3,6,8,10,12,14 Sunulan bu olgu
sunumun-da köpe in 3 aylk ve erkek olmas, diyafram ft nn trafik kazas sonucu olu mas yukardaki literatür verilerle paralellik göstermektedir.
Diyafram ft bulunan hayvanlarda ilk görülen klinik bulgu dispnedir. Bunun yannda kusma, solu-num saysnn artmas, kardiyovasküler kollaps, kalp seslerinin bo uk alnmas gibi bulgular da görülebi-lir.2,8-10 Sunulan bu olgu, klini imize solunum güçlü ü
ikayeti ile getirilmi tir ve solunum saysnn artm oldu u gözlenmi tir. Bunun d nda kusma, kardiyovasküler kollaps v.b. klinik bulguya rastlanl-mam tr.
Genellikle köpeklerde diyafram ftklarnda daha çok ftkla an organ karaci erdir. Bunun yannda ince ba rsaklar, dalak, omentum, mide ve kaln ba rsak-lar da ftkla abilmektedir.3,9,14 Bu olguda karaci erin
bütün loblarnn toraks içerisinde yer ald di er abdominal organlarn yer de i tirmedi i gözlendi.
Anteplio lu ve arkada lar köpeklerde deneysel olarak olu turduklar diyafram defektlerinde gerft olarak de i ik boyutlarda ve ekillerde mersilen me uygulam lardr15. Sunulan bu olguda, diyafram
defektinin büyük olmasna ra men greft uygulamas yaplmad.
Sonuç olarak, toraks travmas alan köpeklerde diyafram ftk ilk akla gelecek olgulardan birisidir. Bunun yannda hemotoraks, pnömotoraks v.b. akci er travmalar ve kosta krklar gibi durumlar göz önünde bulundurulmaldr. Bu nedenledir ki toraks travmas alan hayvanlar, çok iyi klinik ve radyografik muayeneden geçirilmeli, diyafram ftk yönünden mutlaka de erlendirilmeli ve buna göre sa altm seçenekleri tercih edilmelidir
Olgunun indirekt radyografik görünümü
Yrtk diyaframn onarlmadan önceki görünümü
Diafram defektinin dikildikten sonraki görünümü
Korkmaz, Sarta , Pamuk Kanin Travmatik Hernia / Canine Traumatic Hernia
Kocatepe Vet J (2010) 3 (2): 51-54
54
K A Y N A K L A R
1. Hunt GB, Johnson KA (2002) Diaphragmatic, Pericardial and Hiatal Hernia. In: Slatter D, editor. Textbook of Small Animal Surgery, 3rd edition. Vol: 1,
Saunders, Philadelphia, 471-487.
2. Gibson TWG, Brisson BA, Sears W (2005) Perioperative survival rates after surgery for diaphragmatic hernia in dogs and cats: 92 cases (1990-2002).
JAVMA, 227(1): 105-109.
3. Hyun C (2004) Radiographic diagnosis of diaphragmatic hernia: review of 60 cases in dogs and cats. J Vet Sci, 5: 157-162. 4. Özer K, Güzel Ö, Devecio lu Y, Aksoy Ö (2007) Diaphragmatic hernia in cats: 44 cases. Medycyna Wet, 63 (12): 1564-1567.
5. Bumin A, Alkan Z, Temizsoylu MD, Sarerler M (1998) Köpek ve kedilerde pozitif kontrast celiografi (Peritoneografi). Vet Cer Derg, 4: 19-22. 6. Sullivan M, Lee R (1989) Radiological features of 80 cases of diaphragmatic rupture. J Small Anim Pract, 30: 561-566.
7. Schmiedt CW, Tobias KM, Stevenson MA (2003) Traumatic diaphragmatic hernia in cats : 34 cases (1991-2001). J Am Vet Med Assoc, 222:
1237-1240.
8. Minihan AC, Berg J, Evans KL (2004) Chronic diaphragmatic hernia in 34 dogs and 16 cats. J Am Anim Hosp Assoc, 40(1): 51-63. 9. Ricco CH, Graham L (2007) Undiagnosed diaphragmatic hernia-the importance of preanesthetic evaluation Can Vet J, 48: 615618.
10. Little AM, Hecht S, Kirk CA, Bohling MW (2009) What is your diagnosis? Traumatic diaphragmatic hernia in a dog. J Am Vet Med Assoc,
235(9):1041-2.
11.Voges AK, Bertrand S, Hill RC, Neuwirth L, Schaer M (1997) True diaphragmatic hernia in a cat. Vet Radiol Ultrasound, 38: 116-119.
12.Kibar M, Bümin A, Kaya M, Alkan Z (2006) Use of peritoneography (positive contrast cheliography) and ultrasonography in the diagnosis of
diaphragmatic hernia : review of 35 cats. Revue Méd Vét, 157 (6): 331-335.
13.Litman ML (2001) Traumatic diaphragmatic hernia in a clinically normal dog. Can Vet J, 42: 564-566. 14.Sullivan M, Redi J (1990) Management of 60 cases diaphramatic rupture. J Small Anim Pract, 21: 425-430.
15.Anteplio lu H, Güzel N, Koç B (1977) Küçük hayvanlarda hernia diaphraagmaticada gref uygulamalar. Ankara Üni Vet Fak Derg, 24: 428-440.