4, O. Vet. Ftık. DerI!,
40 (2): 2ı1-249
ı
993İNEKLERDE METRİTİs TEDAVİsİNDE KULLANILAN DİETİLSTİLBESTROL'ÜN
SÜT VE SERUMDAKi KALINTISININ RAOİoİMMUNOASSA Y YÖNTEMİ
KULLANILARAK BELİRLENMESİ
Salmanoğlu, BI.,
Sel,
Tl., Salmanoğlu, R2.,Ergun,
H..;Radioimnıunologische Bestimmung "on Oiethylstilbcsterorlrückstand in dcr Milch und im Serum na ch der Behancilung der Metritis bei den Kühen
Zusammenfassung: Die intralitedile Verabreiclwııg uan Ch!om1ll-j)/ıeııicol
(ı
g). O.~ı:tetraCl'cliııe(ı,;,
g) lI"d Diet~ylstilhcsll'fOI (DE"S: .)0 mg) p,ilt Ilaclı /ıCl/t.; ııadı da GCbıııt bd da He/wııdlııııg dCi Metıilis des Rindes.In dieser Arbeit UJuıde der Rückstaııd wn DFS in der illildı ıınd im SCTllIIl miUels ciner empjindlichcıı Rarlioimmıınologiselıcmethode eı/af]t. Iii doıı ersleıı
Tag der Behandlııng Will'de im Salim /ıülıere DE.')'-J1e1lge ./istgestdlt
(1.0
ı.ı
ng Iml). LLL dm ııiichslen Tagcn iI-'lırde die i.\1enge ı:iedr(ı;CI' gemes.llII.Statislisc/ı warCll die DES-.)1.'crt( iıı der Milelı 1I11d im Serum mit
p '> O .05 ııic/ıt sigııifikant,
Özet: Kliııikte mctritis tedm;isiııde kıılla1lllan Oksitclrasikliıı ] .j g, Klo ram/cil ikol i g ,:(' Dielilstilbestral (DES) 50 mg doz/rm/w sadıl, kalı-ııarak
8
iııe,~in mc!ritis tedm'isi )'apılmıştıı.intm-.ııteriıı 11)'gulaıwn D1,.'S'ilı süt il' ser/ıına gcrebilirlili.~i radioimııııı-noassa)' metodu ile i.,lenmiştir.
Tedavi sonrası biriııci güııde serumda )'iik.rclcn J)ES miktarı (1.0
ı
'tng Iml), sonraki günler a,almıştıı. DPS iıı siit 1'1' serumdaki de.ii.erleri
araslı/-da J'apılaıı eş .yapma aııaliU sonucunda, irtatistik bakımdaıı ö'n('mli bir .fark-lılık
(p
>
0,05)
bulunmamıştır.ı
Dr. Araş. Gör., Al'. Veteriııer Fak. Biyokimya Arnbilim ıhlr. 2 ])o~,.Dr., A.C. Velcriııer Fak. DoğT!m ,'e Rel,ro'1. Has!. Bilim DaIr 3 ProL Dr, , AU, Veteriner F;ık. Biyokimy" ,\ıı"hiiinı D:d"2,IZ D. SALl'vL\'\O(;LU - T. SEL. R. SAL\I:\:'\OC;Lü Fo ERGU'\
Giriş
Süt iıı.eklcriEde doğum ~;oı:r;ısı geli:e!: ve üreıne kapasitesil'.i
ii-Lemli düzeyde azaltaı, lıas~alıklarır: ba~ıı:da meLritis gelmektedir :1)).
~edcrJcri arasında, gür; doğumlarda ger.ita! kaEa! yaralanmaları,
plaseEta kalıı~tısı (rcteetin ~:('kUl~dil'.arum\ ve utCrllS im'olusYOl'.ur.daki
gecikmeler sa yıla bilir
(I
9). AYEi zamar.da doğu nı SOl,rası tltenısi<;e-riği, bakteriltri" üremesi içiı: iyi bir ortam sağlamaktadır
(21).
Kli"ikte metritis sağltltnwda kulbı'.ılaı: gcı-.iş spekt\lJ'umlu
aı'.-tibiyotiklcriıı. y,wıp.da, senetik iistrojeı: içereı, pn~paratlarcla
kııııa-ı'.ılmaktadır (B). Östrojeıder u terııs \(' diğer di~ilik orgaclarır:da
v,::,-kı ıla ri zasyona, se krcsyoT'. \'(~ er.dom etriu JIL faal iyctkril'.de a rtlCia Ecdc!'.
(ılmaktadır (L';). Doğal östrojeder uterus tCl'.llsuı:da artmaya l:ecl(~E
olurlar, rakat olıı)turdukları koı:traksiyor.lar zayıftır. Seı'.tetik östrojen
dai: dietilstillıestrcl (DES)il~ uyardığı uterus kor:traksiyoıcları,
ute-rus i<;eriğiıı.i L(lsaltacak k\l\\Tttnlir (21). Ayrıca il'.trauterir.
kullan-Lın östrojcıı. prqJar;:t!arı ııtenısuı~ mikroorgaıjzmalar tarafıl'.tlan
il'.vazyor:lal'lJ'.da savunma mckal:izmasIP,ı kun'etler.dirir
(21).
DES'iEsağladığı uterotopik aktivite, uyglılaıı.aE ar.atibiyotiğil'. etkisiıı.i
kuv-vedep.dirir (20) ve tedavi süresiıj kısaltır. Din;ok avaEtajı yarı.IP.da,
ip.saı, ve farderde DES 'in il'.traut(Tiıı. uy~ulanması saıı.ucu
kaı',,;ero-jel'.ik etkili olduğıı giisterilmiıtir
(I
4, 25, 26).Orgal'.izınaya dı?ardar'. '.'(~rileı'. DES \T ~;tcroidal ürünler
mikro-zamal sitokl'om P4~O! sitokl'Om p450redüktaz et,zim!cri tarafıJ'.daE
katalize edilirler ve olıışaı~ nıetabolitlerirjE östrojeı~e bağlı olarak
ge-lişeE kaı,serıerde çok öI'.ernli rol o)'P.adığı gösterilmiştir (29\.
Ozellikle süt iEeklcrinde metritis tedavisinek DES
kullanıldık-tan SOEra, süte geçip geçmediğiniı, bilinmesi iı~san sağlığı yönünden
önemlidir. 1958 yılmda Tumcr
(:11:'
'i" günde iO .~O
mg DES \TrilcEsüt incklerinde süte geçebilcn DES miktarları üzeriEde yaptığı
çalış-madaı: üne e DES'in süte gcçdıilirliliğiı,e fazla önem vcrilmemiCitir.
Yapılan çalışmalarda östroje'.İp. meme dokusıında yaptığı olumlu
etkiEin süt \'{'rimiıı.e yöl'.e1tilmesi üzeriı'.de dunılmııştu i'
(7,
i I).SeE-tetik östrojenin sü te geçdıilirliliği araCitmlırken ku Ilanılan biyolojik
metodun hassasiyeti miligram düzeyindedir
(I
6).Amerika Birleşik Devlctleri ve Avrupa Topluluğu ülkelerinde et,
süt ve yumurta verİmİp.clerı. yararlanllaE hayvanlarda kullanılması
ya-sak olan DES (:i, 23), Türkiye ek halen teda\i amacıyla
İi'\EKLERDE !\lETRİ"İs TEDAVİsİ:'\DE KULLA:"iILA:\' YÖi\"TEi\I N:)
Tedavi amacıyla il'.trauterin olarak 50 mg dozda uygulap.aı~ DES
in serum ve sütteki kalıı'.tı miktarı ilc serum \"(~sütten uzak.la5tırılına
süresiEiı: R?dioimmuroassav
~
(ıRlA)
')'önemivle, tesbitiInı
ca1ısmarla.
.)amaçlanl1lı~tır.
Materyal ve Metot
Bıı çalışmada 3--8 yaş arası toplam 8 adet siyah beyaz Hdstein
ırkı Cl'. az bir kez doğum yapmış ip.ekler kullaı;ılmışur. Bu ineklerdcı;
her biri doğumdan sonra yavru zarlarıl'_Il'_ ZamaElI'.da veya tam
atıl-mama~ı, ııterus iI1.volüsyonul'.llfl. geç oluşması veya güç doğum gibi
problemlerle karşılaşmışlar ve ha yvap. sahipleri ineklcrjp.İn
:)--4
ke/'tohumladıkları halde gebe kalmadığı şikayeti ilc başvllrl1luşlardır.
İp.ekkrde endometritis tanısı anemncz alınması yanır.da vagimı! ve
n:ktal muaycnderle kOJl.ullııuşıur.
Sağıtımda, katetn aracılığı ile il'_tra ıtterip. olarak
ı.
gün~k :;0cc oksitei.raksikliE (Geosol inj.; 50 mg/mli, 20 cc kloraıııfel'.ikol
(Vc-ı:ikol ir.i.; 50 mgjml:, LO cc dietilstilbestrnl (iistrojep.İı: amp. 5 mg!
ml) birlikte verilmiştir. 2., 3.,
1-.
ve5.
güp.lerde sadece 30 cc Gcosolve 20 cc Venikol intra-uteriı\ olarak uygulanmıştır. 1. Gün ilaç
veril-mcdel'. önce alınan kan ve süt örneği kOJl.trol olarak kabul edilmiştir.
Tedavinin devam ettiği diğer dört gün boyunca her gün süt ve kan
örnekleri alınmaya devam edilmi~tiL
Sütte ve sC1'umda DES miktarları radioimnıunoassay tdu:iği
jle ~aptanm lşUr
(!,
2). Analizlerde ~ sıvı ~;İI1_tilasyoncihazı (121 i fl2 J2LKB), vakuınlıı etüv (Hcraeus:l, soğutmalı santrifüj cihazı (6000 rp m,
Herac:us) kullanılını)tır.
Çalışmalarda, YIonoet/ı yı :;H dictibtilbcst rol (2)0 u Ci !ml;
Amersham Ip.tern.ational plc, England), DES .ıntikar (Prof. Dr. H.
Karg-l\Jünchen-Iı-ı.stitut [ür Physiology der südd. V crsuch. und
Forschungamtalt für Milclıwirtschaft \VeilıcEstcphal1.'dan temin
edil-miştiL), sintilasyon solusyonu
((PPO: 2,5
Diphenybxazolc;POPOP:
1,4 -- bi -2
(--5
Phenyloxazolyl)-beıııene; Toluene ve Triton X 100(12) ) kuBamlnıl5, standartlar 800 ng imI J)ES 'in ctanoldeki
çalış-ma solusyonundan 12,5-800 pg/O,I ml olarak hazırlanmıştır.
Serbest DES, numunenin dietileter ekstraksiyonundan çqitli
basamaklarda solvcnt halinde izole edildikten sonra, kalmu fazı
ZU B. SADIA:\'O(;LC - T. SEL R. SAUıL\:'iO(;LC - H. ERGUN
DES 'İn süt ve senımda kalış sürderiı~in. cneınlilik derecesi eş
yapma analiz YÖf'.temi kullanılar,ık saptanmıştır (9),
Bulgular
Doğunıdan sünraki <kncmdc ('nclumetritis taı".ısı kOll.'jlan
inek-lerde sağltımdaı~ i5r~cc vc sağıtım ııygıılaı~clığı sırada alıı:ap. süt ve
kan örnckkrir:ck DES miktarları tablo i ve 2'de , şekil i\'C 2
gösteril-miştir.
Tahı"
ı.
Ortalama süt DES miktarLm (nglıııLTulavideı: <>11("(' n lO O. i
ıa
Sx O. i i Tedaviden sonra i. Gün LO 0.0701 O (Hi;-, 2. Gün LO 0.08;",01 O.Ofj:; :1._~Ü:__
~ıi»]
.1. (;iin LOı
O. (J7fia 0.045 0.21",Tablu :2. Ortalam senı m DES miktarları (ng
ımı)
1._ ----
l~J ~
.i_~~
__
-i
~:::'i~'"~~
~1-""7"-"
2'3 , Teda\.ideni
"'maı.
Gün 7ı.oı.ı
u ',.24', _:~ Gü~__ __.~~i!.
~~~
-0.-ı_~;~
3. Gün 4. Gün 8 0.58Uu 0.181 8 O..1.4ıa O.14:ia: aynı Iıarf; taşıyan değerler arasında istatistik bakımdan bi •. f,ırk bulunamamıstır,
DES'in süt ve serumdaki değerleri arasında yapılan eş yapma
yöntemleri sor.ıır~c1a. istatistik bakımdan öl~emıİ hil' farklılık
İl'\EKI.ERDE METRİTİS TELHVisil'\DE KCU.A:\IL\:'-i Y()i'\TEivl ~'I:i n<;ı/ml DES 0.2 0.15 . 0.1 0,05 . OES Uygulönı.asl
ı
o
o
2 Gün 3 ng/mlOES 1,2Şekıl 1. Sütte ortalama OES miktarları
0,8
~
o,e 9 6 0,04 0,2 OES Uygulama.'•
O 2 3 O Gün21ti IL SAI.MA'\O(;LU - T. SEL - R. S;\L\I.\\O(;LU -
ı-ı.
ERCU:'-!Tartışma ve Sonuç
Önceleri dokularda, serumda \T sütte artık madde miktarım
be-lirlemek İ(;irı. iizellikle hiyolojik metodların kullamldığı
bildirilmek-tedir (3
O).
O\'aricktomi uygulanarak östrojC'lük etkiye aşırı duyarlıhak getirilen farekrck, kritcr olarak kahul edilen uterus ağırlık artışı
illçükrck, SÜıC gcçebilfll DES miktanı'.m belirlenmesi ilk defa
Vocl-kn vc Bccker (:-;2) tarafmdan bildirilmiştir.
Ch-ariektomi uygulan:m farclnİn utenıs ağırlık artışıı'.ın kriter
olarak kullaEıldığı bir başka çalışmada (Hi), O 15 mg arasırı.da DES
verileE süt İneklcrirı.den (lIman süt 2 ay boyunca ösırojcnik aktivite
yiinünden izknmiştir. Süre samında lı crlıa rı.gi bir uterus ağırlık artışı
hildirilm(~miştir. Aym (;a1ışmada hiyol~jik metodun belirlediği CE
düşük DES konsantrasyonunun O .04-8 mg olduğu belirtilmiştir.
Gü-nümüzde lıayvamal kökenli matnyallerde DES'in kalitatif vc
kantita-tif olarak tesbitirj sağlayacak hir<;ok metot grliştirilrniştir. Rutip_
ola-rak kulları.ılacak metodlar ara,:ıı'.da RIA melodu en hassas, ucuz ve
hızlı olarak uyglilanabikr~ ve en fazla miktardaki EUm;jı~el'.irı. kısa
sürede (;alışılabilmesine olanak sağlayabileE bir metotdur
(ı O).
Has-sasiyeti pikogram düzeyinekeiiI' (1 [-Li.
Serılında, tedavi sonrası 1. günde yükselen (1.014- ngfml) DES
miktarı sOEraki günlerde azalmışlll' Cl'ablo 2, Şekil 2). Yapılan farklı
(;allşmalarda, ilacın uygulama yolııı'.dan başka, hayvaı:da hastalığın
patojeEite<;i, yaş, ırk ve bireysel farklılıklarm DES'in vücııttaı'.
lIzak-laşLlrılma süresi üzerin.de elkili olduğu bildirilmektedir(6,2G).
Radyoaktif olarak işaretlennıiş DES ilc sığırlarda yapılaı'.
çalış-malarda oralolarak verildikteE 1G saat so!'.ra serumda maksimum
düzeye uiaŞLlğl gözleı'.mijtir. (::;). (ıG saat sonra ise bıı değer, iilçüm
sı-nırının altma düşmüştür. DES'iı: vücuttan scrbest olarak atılması
yalnızca gaita yolu ilc olmakladır (1:)). Barsağa ulaşan kOl',juge
fiJrm-brı harsak mikrorıorası tarafından hidrolize edilerek serbest Iıalc
diinüştürülür (4. 27). Serbest DES'in büyük Lir kısmı tekrar absarbe
edil(~rck ponal kana karışır. Bu Entero hepatik sirkülasyon
sop.ucun-da DES'iı'. vücuttan uzakla~tırııma süresi uzamaktaelır (IT.
Radyoaktif işaretli DES peletlerinin deri altı uygulandığı başka
bir (;a!ışıııada DES 'iı~ doku lar ve senımda uzaklaştırılına süreleri
iz-kl'.llliştir. L'ygııJamanıı~
:~O.
gününde kanıciğer, böbrek üstü hezleri,böbrek ve serumda belirlenen miktarlar, qO
ı
20. güı~!crde artaraki:\EKLERDE ~IETRİTİs TED.\vİsi;\,'DEKULI.ANIL\;\,' YÜi\TE1\! 217
ortak nokta, DES uygıdamaslI"'.ı takip edef'. kısa dörremcle dokularda
ölçülen. kalıp.tı miktarı yüksek değildir. Sorı.raki dÖf'.emde dalıa yüksek
değerlerin ölçülıııc,i cr.t.c''O.Jh'paıik
DES
~',irküla;yc),'ı ilc ,ı~'ıkıaı>ınaktac1ır.
Ça1ışman'.IzcLı, ,;lilt,~ ])c1irkı,(r, DES'i!'.
<.
gül.rJc (il,,'ülcı'. nıiku.rır.da
(0,1'17
1'.:4ım1) i:,t:tıi,tik (,larak öLcınsİ/. hıı!ı 11'1ı;l::il':ı r;'.ğ.ıın~1. gür~de (0,07
L":,:::ı:.
gi'n: ;ir",' gii/lcl'.ıni:;1ir.Amerika Hİrk~İ);D('\I('; 1l-ri,'.'1c kuilaulııı;ı<;ı. A\Tli}!'-1 Toplıd'.ığ;ı
ülkelerinde kulbı.I1ıı.,ı',! '.1' üıetimi \',1sak olar. DL)'j).2G,
'2g)
gıdaınaddelcrif'.cle Iıi;' i;di~',!:ı;ıama:;ı g'ercJ;cıcktcdir.
SOP.uç olarak DES \'(' östradiol gibi fe '-.')li k yapıda (,Jaı'.,
bı~';('ro-.i
eı-. i k ve terat<ıjcEik <'i ki:.İ salıit buluJ"'.arı. maddeleri!'.(22),
tedavİ ama.cı ile kullacılabilccekkri dibaıc alwarak, dokulanlaı'. \c sütte!'. tam
olarak uzaklaştırılmasınm izleremesi, ir.saı"'. sağlığı ac;ısmdaı'. gcrckli
ve önemli olduğu kaı'.aatinc varılmıştır.
Teşekkür
RJ A af'.a1İzlcriıı.uc kulla ndığım IZ D ES aEtikorla rıJtl temin ct.
tiğimiz
;..rf
üEclıcıı.- W cilıcı"'.stcfan Fi zyoloji Er~stitü,ü'ı~(' (qekkü redi-yonız.
Kaynaklar
I" Aghte, Oi, Frc,nne de D. and Sperveslage. C,M. ~I979). Ob,r die Veı/m?i'.ııııg dcr AlllLeııdııııg 1:011 (jstrogrueıı ilidn Ko/bemflsl im R""ııı ı["eser-I)IIJ. Arclı. f. I..cbi'ıısın;ttdlıyg.,
30-67
2, Aghte, O. (1980). Die A,w:u'ıdı!llg des Radioiııı/llımon.,sı~y jiir ])iaıhy/s/ilbCJıerol niL! Kol-lirobe,! WL! ıHasık'ilbalı .• \rclı. f. Ldwıısmiltdlıyg. 31-102.
3. Aschbaeher, P. W. (1972). Meıobc/is/ll of 14 C-I)icl/~\lslilbes'er()l iıı Slrec/ı ..1. Aııim. Sc;., 35 Cr): 1031-1035.
4. Asehbaeheı', P. W., Tacker, E.J. and Rumsey, T.S. (19/',), .Hc!ııbolirfa/,. "Idiel/I)ol' sli/beJlcro/ ili//ı/ııııler!iııtire ca" of "Ien<.
J.
Anİnı. Sci., ,10 (3): ~ı')ü-';311.~i. nagnati, R., Castelli M. G. and Airddi, L. (ı 990) .. 1ıınl)'si, of Ji"/hY/Jıi/bcsINo/,
dimcJI-rol m!d !te.cs/dimcJI-rol iıı bi/ogirol smN/ı/eJ by illlllllJl!IJa,lfilıi'y cx/rf/cıioıı ('"d gns {lrroi/;ıı/ogra/!I~),,-rıcgatiıN-imı dıcmiral irmi.:a!ioJllJlGss JjJeclromefr)' ..1. eroınaıngL, .j27: ~t)7.-'278.
2,lB 1:. SAI.:--L\NO(;LU - T. SEL. - R.SALMANO(;LU - ıf. ERCl.i\'
li. Brabmakshatriya, R. D., Saetsinnger, D.C. and Waibel, P.W. (19Ii9). Efftlls of
uulogı'Jl(ıllJ cs/rogoı {lJıti/Of tll1dro.~OI oll jJClj()t"/II(fllt:e eg~ Jht.'l/ (!tarakferisıio m/d blood lı/asma
rha/lges i" Ir:;)"iııghelH. Potılıry Sci .• ,13 '2): '144 -11:).
7. Brownin~, C.B., Fountaine, F.C., Marion, G.B. and Atkeson, F.W. (I'F)7) .. Hill.-res/Jollse .Ij"()m.lcf?dil1g riietli}'!Jıi!/;eslcr(J/ to ider Lira! ı;,(.'iı'i (Oit"J (bai,
ı:
(om/J!ntg /aetaıions ..J. )
)airySci .. 'IO(:!:: L,')O F,ClB.
a. Dozsa, L., (19/2)./)oJ!.hm11Oii'Jıt (mıılı!ira/irıııs iu(1dtfirv /iNt!. ?\f(l<l. \'ct. PrdC .. ı7: 4B--:il. 'l. Düzgüneş, O., Kesici, T. ve Gürbüz, F. :1'lB:J;. "/ılalisli!: :\Jr'ollıııı 1". AC. Ziraaı
Fakültesi Yayınları: Blil. Dcrs Kit,,!,,: 22<). AL. Basıııı",i. Ankara.
LO. Economou, E. V., Kakabakos, T.E., Evangeles, G. and lthakissios. D.S. (1990).
ıI. Forernan, C.l'. and Porter, A.R. !l9:)li.'. The rj/taf 011 mi/k ı,,.od!lctimı nff"ediıı/!,
stil-bnıcrd In dı/h)' rmı;,-J.Anim. Sc; .. i;;:12Bıi.
I:!. Gibbs, j.A., Everett, L.j. and Moorej D. (ı970). Saıııple I"cparalim .ıvı' /iqııid J<'iııti-irııiMi tour/it.g. Packanı JnSlrtınıCl1l Co, Ine, ZCıriclı~ Sdı\\'('iz.
I:L Grodsky, G.M. (l!l8Iı. Cheıııisln' (l7d1 hlnrlioı.s of the llOIlJIOııes. (cd.): D.\V. Martin,I' .
.\. :--byes, V.\\'. Riod,,'dl. IL: !-hrpcr's Revic\\ of BiochClııistry I\Jarıızen .\siaıı Edi-ıion. p: 4(iU.
H. Harrington,
J.
M., Rivera, R.O. and I,awry, L.K. (1970). Om/paıiıııınl f.'I)llsıı)" in ıpııhrıi,; eJ/ıoget.s.ıhe ııectlıo c\~(/blislı s'!J"ty stoııdur/ı. E.\nı. lııe!. Hyg. Assoc., 39: I:J9 H3.ıe,.
Herbst, A.L., Ulfeder, H. and Postkanser, D.Ci (1971). Adeııocarci"oııı{/ olllıe "agi"a . .1ssorioıiol1 of mo/nidr! stilbe.çlrno/ ıhtr(l/~)' iDith tumor alıptnraııee in )'Oll11g iı'onu/i. ~ :\. EııgI..J . .I. ıııed. 2B i: B7B ULL1.lG. Herrick, E.H. Paulson, Cj, Baron, R. and Browning, C.B. ~19.-19':. 1'''\I/().!~eııir
(/I.-ıioiı)' iıımill; olw,,;ı 1/1111 th£ hile 'imh'fs/etI /o.e le""Is oj'diethjlsıilbesINol ..l. Dairy Sci., 42:
19GG 191i9.
ı7. Hinds, F.C., Draper, H.H., Mitchell, G.E. and Neumann, A.Lj (19G5). Mel,ıbo-liJm ol labeled dietl~)'lstilbesıerol;,ı ruıııinants ..I. Agr. Foad ehern., 13: 256.
lll. Huis, L.G. VeId and Both.Madena, R. (I 979). RadioimlllllJlass{/)' nf dieıh).lstilbesterol
in "."ariol/s calj'liJJlIt'.L l.abaraıory for FIlc1ocriııology. SIf'JTCIlI,os l, Utreclıt.
l~). Lottha01rner, K.H. (I ~)B.I\. 1);(t.~}dl.\fiJ.- iLmi Altlnl1(1/IJJll'Jl u(i Frllt/l!lım/;r:il.'\J/;;"W1!ı'?ll ,,/s
IJi'J!rı,-!dJproIJhm. ]Il: (~rllll(Tlı E. (cd.,;. BlIiatrik~ \-"('l'ı:ıg~~1.1,1.1r. Sltapcl',
ı
brınovcr, p. 2:~O-:,ll,:!.)l). MaydI, R., Newboıd, R.R., MetzIer, M. and Mc. Lachlan, j.A. (I ~)83,. l,'idl!l'I-,,1i/bCl/nd Iııdnbl,li."" bl' Ihelf'l/l ge"iınl /rf/CI. Elldncrinolg\', ı13: 14G 1:'1.
j;\iEKLERDE :\1ETRİTIs TEDAVlsixOE KULLANILAN YÖNTEM 249
:21. Mc Donaıd, L.E. (1988). EııdoClilı jJharmaeolog)', Jn: Booth, N.H. and Mc Oodnald, L.E. (cd.). Vcıcrinary Pharmaeology and Therapeuties, 6 th. cd .• p: 571-616.
22. Mc Lachlan, J.A., Newbold, R.R. and Bullock, B.C. (1980). Long-ılıerm effeets an ıhe /tmııle mouse gmital traet associatea ıcitlı prmatal exposure lo dietlıylsıilbesterol. Caneer Res., 40:3988-3999.
23. Metzler, M., (I 989). jI,;Jetlıbolism of same anabotie ligenis: Toxicologieal and Ana/yticai aspecls.
J.
Chromatogr., 489: 11-21.24. Murray, R. D., A1lison, ).0. and Gard, R.P. (1990). Bovine melritis: Comparaıive FIJiciaru:y q{ al{aprostol nt,d i.tmulerine tlıuapies and other fac/ors inflııeneing clinical suceess. Vet. Ree., 127: 86--90.
25. Ozltwa, S., Iguchi, T., Sawada, K., Ohta, Y., Takasugi, N. and Bernd, H.A. (1991). Postııatal vagiııal ıılodıdes iııdueed by preııatal diet/zylstilbesterol Ireatment correlale u'iıh laler devolopmenl of ovary-indepeııde1'1 vagiwl aıd ulerine changes in miee, Caneer Letters, 58: 168-175.
26. Page, S. W. (199I).Dielhylstilbeslerol clinical pharmacology and allemative in smail aıdmal praetiee. Austr. Vet. J., 68 (7): 226-230.
27. Rico. A. G., Burgat-Scaı:e, V., Braun, j.P. and Benard, P. (1981). Metabolisrn q{ endogmolLS and exogaous anabolie agenls in caIlle. In: Anabolie agents in beef and real produetion proeeeding of a workshop heId at BrusseIs,. M2rch 5 th. 6 th., p: 45-56.
28. Ross, D.B. (1981). Toxieologv o{ exogeneous anabolie agenls 139-154. LLL: Anabolis.agents in becf and veal produetioıı. Proceeding; of a worshop held <ıl Bnıssels, Mareh 5 th ar.d 6 ıh.
29. Roy, D., Strobel. H.W. and Liehr, j. G. (1991). Cfoelırome b5-mediated redox eycling of es!mgere . Arclı. Bioehem. Biophys., 285 (2): 331.-338.
30. Turner, L. W. (I 956). Biological assay of beef sleer carcassesjor eslrogenie aeıiıity Joilowiııg {eediııg oj diet/zylstilbes/erol al a Ine! af 10 mg per day iıı tlıe ratiorı.J.Anim. Sei., 15: 13-24. 31. Turner, L.W. (1958). Eslrog~n Conctent of coloslrum and milk of dairy eaııle.
J.
Daİry Sei.,41: 631-640.
32. Voelker, H.H. and Sykes, j.F. (1957). 1!.j/tets of feeding stilbesterol to laelaıing dairy tows.
