• Prof. Pertev N aili Boratav 81 yaşında... Tam
3 6 yıl önce, “Türkiye’de sakıncalı; alın siz
ya ra rla n ın ' dercesine Fransa’ya kaçır
m ışız. Şimdi Fransız Bilim sel Araştırm a
M erkezinden emekli; ve 5 0 yıllık çalışm a
sının ürünü palıa biçilm ez arşivi de Paris
Üniversitesi’nde. “Biz’ ilgilenm em işiz ki...
şında demezsiniz. Canlı vehayat dolu.
P e r t e v B e y 'in babası Naili B ey, Balkan Harbi'nde B u lg a r is ta n 'd a B a rıd ere Kaymakamı iken, Bulgar ko mitacıları tarafından 3 ay esir tutuluyor. Kuvayı Miiii- yeci Naili B ey'in oğlu P er tev de, 1948 yılında zamanın Milli Eğitim Bakanı Reşat Şem settin Sirer tarafından Ankara'daki Dil Tarih C oğ rafya Fakültesindeki göre vinden B eh ice B oran ve Ni yazi Berkes'le birlikte atılın ca, bir anda işsiz ve parasız kalmış. Mahkemece aklan masına rağmen, “ s a k ın ca lı" addedilen B o r a t a v 'ın eşi H ayrünnisa Hanım , kon- servatuvardaki Almanca ho calığının maaşıyla aileyi güç
bela geçindirebilmiş. Birçok dostu, onlara yüz çevirmiş.
Sonra Fransa'daki ünlü, Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi, (CNRS) dünyaca tanınmış Türk etnologunun dört yıllık boşta gezerliğine son veren bir davette bulun muş, “ Gelin bizim le ça lı şın, yeriniz h a zır” demiş. Ankara Universitesi'ne dönüş çabaları yıllardır boşa giden B oratav da, sonunda 1952 yılının 1 Mayısı'nda Paris'e gelmiş ve yeni yaşamına baş lamış. Eşi H ayrünnisa H a nım ise sırf emeklilik hakkım yitirmemek için, Türkiye'de kalmış. Tam yedi yıl boyun ca , b ü y ü k oğlu K o r k u t ananın yamnda, küçük oğul M u r a t babanın yanında, gerçek bir bölünm üş aile dramı yaşamışlar.
Araştırmaları ve kitapları dünya üniversitelerinde te
mel kaynak olarak kullanılan P ertev Bey'den sonra, bu kez Türkiye'de Siyasal Bilgi ler'de P rofesör olan oğlu K ork u t B oratav da 1980 s o n r a s ın d a b a b a s ın ın 1940'larda yaşadığı acıyı tat mış ve üniversitedeki işine son verilerek, “ 1402” lik ol muş. H ayrünnisa H anım , “ Ne a cı bir şey. B ü yü k o ğ lu m u n kolu n d an tutulup üniversiteden atıldığı g ü n , k ü çü k o ğ lu m M u rat'a da P aris'teki Tussieu Ü n iver sitesin d e atom p r o fe s ö r lü ğ ü pa yesi v e r iliy o r d u !’ diyor. Fransız Ulusal Bilim sel Araştırma Merkezi'nden halen emekli maaşı alan P er tev Naili Bey ve H ayrün nisa H anım , Türkiye'deki emekli maaşlarını da işsiz oğulları K ork u t'a bırakıyor. “ K ork u t'u n bir kızı bir de oğlu daha var. O n ların e- ğitim m a sraflarına h iç o l m azsa katkı o lsu n ” diyor lar.
B o r a t a v şu sıra la rd a “ T ü rk H alk H ikâyeleri” kitabının ikinci ve genişletil miş baskısını hazırlıyor. İşin acı yanı, 50 yıllık çalışma sının ürünü olan paha biçil mez arşivini de sonunda P a ris'teki Nanterre Universi tesi'ne bırakmanın ezikliğini yaşıyor. “ T ü rk iye'd en h iç bir ku ruluş ilgilenm edi k i” diyorlar.
53 YILLIK
MUTLULUK
Pertev Naili B oratav ve eşi H ayrünnisa H anım , P aris'in banliyösü Iv ry 'd ek i evlerinin b a h çesin d e... 53 yıllık beraberlikleri hâlâ sım sıca k ...Artun ÜNSAL
P
A R İS , (H ü rriy et)- San ki ya k ın d a evlen ecek “ sözlü ler” gibi birbirlerinin elini sevgiyle tu tu yorla r, park sıralarında adeta flört ediyorlar. Gepegenç, neşe ve huzur dolu. Bu yıl 53’üncü evlilik yıldönümlerini kutla yan P ertev Naili ve H ay rünnisa Boratav çifti hâlâ sevecen ve uzun yıllardır Fransa'da yaşamalarına rağ men, gönüllerinde hâlâ Tür kiye çarpıyor.“ Dede K ork u t” , “ K ö- roğ lu ” , “ Nasrettin H o c a ” , “ Piı* S ultan A b d a l” üzerin deki çalışmalarıyla sadece T ü rk iye'd e değil dünyaca ünlü olan ve Türk Halk Ede biyatı ve Türk Halk Masal ları Vakfı konusunda ulusla rarası otorite olarak bilinen, Sedat Sim avi V akfı öd ü llü bilim adam ı P e r te v N aili B oratav j 81 yaşma rağmen hâlâ delikanlı zindeliğini ko ruyor, çalışmalarını büyük bir azimle sürdürüyor. Yarım asırlık hayat arkadaşı ve en büyük dostu eşi
H ayrünnisa H anım ı da görseniz,
78 ya
