ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻦﻴﺑ نوﺎﻌﺗ ﺔﻴﻗﺎﻔﺗا ﻊﻴﻗﻮﺗ
ﻦﻴﻠﻴﻨﻟا ﺔﻌﻣﺎﺟو نوﺪﻠﺧ
ﻲﻓ ﻦﻴﻠﻴﻨﻟا ﺔﻌﻣﺎﺟو نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻦﻴﺑ نوﺎﻌﺘﻟا ﺔﻴﻗﺎﻔﺗا ﺖﻌﻗو
ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺲﻴﺋر ﻦﻣ ﻞﻛ رﻮﻀﺤﺑ ﺮﻴﻬﺸﻛﺎﺷﺎﺑ - نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ مﺮﺣ
ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺲﻴﺋرو كرﻮﺘﻧﺎﺷ ﺐﺟر رﻮﺘﻛﺪﻟا رﻮﺴﻴﻓﺮﺒﻟا نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا
.ﻪﻟ ﻖﻓاﺮﻤﻟا ﺪﻓﻮﻟاو نﺎﻤﺜﻋ لﺎﻤﻛ رﻮﺴﻴﻓوﺮﺒﻟا ﻦﻴﻠﻴﻨﻟا
نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ نأ ﺎﻬﻴﻓ لﺎﻗ ﺔﻤﻠﻛ كرﻮﺘﻧﺎﺷ رﻮﺴﻴﻓوﺮﺒﻟا ﻰﻘﻟأ ءﺎﻘﻠﻟا ﺪﻌﺑ
ﺔﺒﻠﻄﻟا ﻦﻣ ﻢﻫ بﻼﻄﻟا ﻦﻣ 37% نأو ،ﺐﻧﺎﺟﻷا ﺔﺒﻠﻄﻟا ﻦﻣ ﺔﺒﺴﻧ ﻰﻠﻋأ ﺎﻬﻳﺪﻟ
ﺎﻬﻴﻟإ ﺐﻧﺎﺟﻷا بﻼﻄﻟا بﺬﺠﻟ اًﺮﻴﺒﻛ ﺎ ًﻣﺎﻤﺘﻫا ﻲﻟﻮﺗ ﺔﻌﻣﺎﺠﻟا نأو ﻦﻴﻴﻟوﺪﻟا
رﻮﺴﻴﻓوﺮﺒﻟا فﺎﺿأو .جرﺎﺨﻟا ﻲﻓ تﺎﻌﻣﺎﺠﻟا ﻊﻣ كﺮﺘﺸﻣ ﻞﻤﻋ ﺔﻄﺑار ﻞﻴﻜﺸﺗو
ﻦﻣ تﺎﻌﻣﺎﺠﻟا ﻦﻣ ﺪﻳﺪﻌﻟا ﻊﻣ ﺐﻨﺟ ﻰﻟإ ﺎًﺒﻤﻨﺟ نﻮﻠﻤﻌﻳ ﻢﻬﻧﺄﺑ كرﻮﺘﻧﺎﺷ
ﺔﻓﺎﺿﺈﺑ ﺎﻨﻤﻗ ﺎﻀﻳأ مﻮﻴﻟا" :فﺎﺿأو نﺎﺑﺎﻴﻟا ﻰﻟإ ﺔﻴﻜﻳﺮﻣﻷا ةﺪﺤﺘﻤﻟا تﺎﻳﻻﻮﻟا
ﻲﻓ ﻦﻴﻠﻴﻨﻟا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻊﻣ ﺔﻛاﺮﺷ ﺔﻴﻗﺎﻔﺗا ﻊﻗﻮﻧ ﻦﺤﻧ .ﻢﻬﻟ ةﺪﻳﺪﺟ ةﺪﺣاو
."ﻢﻬﻟو ﺎﻨﻟ اﺪﻴﻔﻣ نﻮﻜﻴﺳ نادﻮﺴﻟا ﻲﻓ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺮﺒﻛأ ﻲﻧﺎﺛ ﻊﻣ ﻞﻤﻌﻟاو ،نادﻮﺴﻟا
"ﺎﻴﻘﻳﺮﻓﻷ ﺔﻴﺳﺎﻴﺳﻮﻴﺠﻟا ﺔﻴﻤﻫﻷا ﺪﻳاﺰﺗ"
" : ًﻼﺋﺎﻗ كرﻮﺘﻧﺎﺷ بﺮﻋأ ,ﺔﻴﻤﻫﻷا ﺔﻳﺎﻏ ﻲﻓ ﺔﻴﻘﻳﺮﻓﻷا لﺎﻤﻋﻷا نأ ﻰﻟإ اًﺮﻴﺸﻣ
راز ﺪﻘﻓ .ﺔﻴﻤﻟﺎﻌﻟا ﺔﻴﺳﺎﻴﺳﻮﻴﺠﻟا ﻲﻓ ﺎًﻴﺠﻳرﺪﺗ ﺔﻴﻘﻳﺮﻓﻷا ةرﺎﻘﻟا ﺔﻴﻤﻫأ دادﺰﺗ
دادزاو .نﺎﻏودرأ ﺐﻴﻃ ﺐﺟر ﺔﻳرﻮﻬﻤﺠﻟا ﺲﻴﺋر ﺔﻴﺿﺎﻤﻟا مﺎﻳﻷا ﻲﻓ نادﻮﺴﻟا
.نادﻮﺴﻟاو ﺎﻴﻛﺮﺗ ﻦﻴﺑ يرﺎﺠﺘﻟاو يدﺎﺼﺘﻗﻻاو ﻲﺳﺎﻴﺴﻟا كﺮﺘﺸﻤﻟا ﻞﻤﻌﻟا ﻚﻟﺬﻛ
ﺲﻜﻌﻳ اﺬﻫو كﺎﻨﻫ ﺢﺷﺮﻤﻟا نﻮﻜﺘﻟ ﺎﻴﻛﺮﺗ نادﻮﺴﻟا ﺔﻟود ﺖﺼﺼﺧ ةردﺎﺒﻤﻛ
ﻲﺘﻟا ﺮﻳﺪﻘﺘﻟاو ﺔﺒﺤﻤﻟا ىﺪﻣ ﻚﻟﺬﻛ ﺲﻜﻌﻳو ،ﻦﻳﺪﻠﺒﻟا ﻦﻴﺑ تﺎﻗﻼﻌﻟا ةﻮﻗ ىﺪﻣ
."ﺎﻴﻛﺮﺘﻟ ﻲﻧادﻮﺴﻟا ﺐﻌﺸﻟا ﺎﻬﻨﻜﻳ
كﺮﺘﺸﻤﻟا نوﺎﻌﺘﻟا حاﺮﺘﻗا ﻰﻠﻋ ﺎًﻴﺑﺎﺠﻳإ تدر ﻦﻴﻠﻴﻨﻟا ﺔﻌﻣﺎﺟ نأ كرﻮﺘﻧﺎﺷ ﺪﻛأو
نﺄﺑ كرﻮﺘﻧﺎﺷ رﺎﺷأو .ﺔﻴﻠﻤﻌﻟا هﺬﻫ ﻲﻓ ﺎﻴﻓﺎﻘﺛ ﻢﻬﺴﺗ نأ ﻦﻜﻤﻳ ﺎﻬﻧﺄﺑ ﻦﻣﺆﺗ ﺎﻬﻧﻷ
ﻰﻠﻋ كﺮﺘﺸﻤﻟا فاﺮﺷﻹا ةرادﺈﻛ سﻮﻤﻠﻣ كﺮﺘﺸﻣ نوﺎﻌﺘﺑ مﻮﻘﺘﺳ ﻦﻴﺘﻌﻣﺎﺠﻟا
مﻮﻠﻌﻟا ﻲﻓ نﺎﺼﺘﺨﺗ ﻦﻴﺘﻌﻣﺎﺠﻟا نﻮﻛ ﺔﺒﻠﻄﻟا لدﺎﺒﺗو ةارﻮﺘﻛﺪﻟا تﺎﺣوﺮﻃأ
.ﺔﻴﻤﻠﻌﻟا ثﺎﺤﺑﻸﻟ ﺔﻴﻤﻫأ نﺎﻴﻟﻮﺗو ﺔﻴﻋﺎﻤﺘﺟﻻا
ﻦﻴﺑ تﺎﻗﻼﻌﻟا لﻮﺣ ﺔﻛﺮﺘﺸﻣ تاوﺪﻧ ﻢﻈﻨﺗ ﻰﻠﻋ نﻮﻠﻤﻌﻴﺳ ﻢﻬﻧﺄﺑ فﺎﺿأو
.ﻲﻘﻳﺮﻓﻷاو ﻲﺑﺮﻌﻟا ﻢﻟﺎﻌﻟا ﻦﻣ ﻞﻛ ﻲﻓ ﺔﻤﻬﻣ ﺔﻟود نادﻮﺴﻟا" : ًﻼﺋﺎﻗ ﻦﻳﺪﻠﺒﻟا
اﺮﺴﺟ نادﻮﺴﻟا نﻮﻜﻳ ﺪﻗ .ﺎﻴﻘﻳﺮﻓأ ﻲﻓ ﻢﻬﻨﻜﻟو ،ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا نﻮﺛﺪﺤﺘﻳ ﻢﻬﻧإ
ﻦﻣ ﺮﻴﺒﻛ دﺪﻋ ﺎﻬﻳﺪﻟو ﺎﻴﻘﻳﺮﻓأ ﻲﻓ ﻊﻘﺗ .ﻲﺑﺮﻌﻟا ﻢﻟﺎﻌﻟا ﻲﻓو ﺎﻴﻘﻳﺮﻓأ ﻲﻓ ﺎﻨﻟ
.ﺔﻴﺑﺮﻌﻟا ﻢﻠﻜﺘﻳ ﻢﻠﺴﻣ ﺪﻠﺑ ﺎﻬﻧﻷ ﺔﻴﻤﻫﻷا ﺔﻐﻟﺎﺑ ﺔﻟﺄﺴﻣ هﺬﻫو ،ﻦﻴﻤﻠﻌﺘﻤﻟا نﺎﻜﺴﻟا
ﻲﺘﻟا تﺎﻗﻼﻌﻟا هﺬﻬﻓ ﺎﻴﻘﻳﺮﻓأ ﻊﻴﻤﺠﻟ ﺔﺒﺴﻨﻟﺎﺑ ةﺪﻴﺟ تﺎﻗﻼﻌﻟا ﺔﻳﻮﻘﺗ نﻮﻜﺘﺳو
."ﺎﻴﻘﻳﺮﻓأ ﻞﻛ ﻲﻓ ﺎﻨﺗﺎﻗﻼﻋ ﺔﻳﻮﻘﺗ ﻲﻓ ﻢﻫﺎﺴﺘﺳ نادﻮﺴﻟا ﻊﻣ ﺎﻫرﻮﻄﻨﺳ
"ﺐﻟﺎﻃ 100 ﻦﻣ ﺮﺜﻛأ ﺎﻨﻳﺪﻟ"
تﺎﻌﻣﺎﺠﻟا نﺄﺑ نﺎﻤﺜﻋ لﺎﻤﻛ رﻮﺘﻛﺪﻟا رﻮﺴﻴﻓوﺮﺒﻟا ﻦﻴﻠﻴﻧ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺲﻴﺋر ﺮﻛذ
ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻰﻟإ رﻮﻀﺤﻟا ﺖﻧﺎﻛ هﺎﻳاﻮﻧ نأو ﺐﻟﺎﻃ ﻒﻟأ 100 ﻦﻣ ﺮﺜﻛأ ﻪﻳﺪﻟ
ﺔﻴﻧﺎﻜﻣإ ﻦﻋ ثﺪﺤﺘﻟاو كرﻮﺘﻧﺎﺷ ﺐﺟر رﻮﺘﻛﺪﻟا رﻮﺴﻴﻓﺮﺒﻟا ةرﺎﻳزو نوﺪﻠﺧ
ﺔﻛاﺮﺷ ﺔﻴﻗﺎﻔﺗا ﻊﻴﻗﻮﺗ اوﺪﻬﺷ ﻢﻬﻧأ نﺎﻤﺜﻋ بﺮﻋأو .ﻞﺒﻘﺘﺴﻤﻟا ﻲﻓ نوﺎﻌﺘﻟا
ةدﺎﻳز ﻰﻟإ اﺬﻫ فﺪﻬﻴﺳ " : ًﻼﺋﺎﻗ ةرﺎﻳﺰﻟا هﺬﻫ ﻲﻓ ﻦﻴﺘﻌﻣﺎﺠﻟا ﻦﻴﺑ ﻞﻤﻋ
،ﻦﻴﻠﻣﺎﻌﻟاو بﻼﻄﻟا لدﺎﺒﺘﻛ ﻊﻴﺿاﻮﻣ ﻞﻤﺸﺘﺳو .ﻦﻴﺘﻌﻣﺎﺠﻟا ﻦﻴﺑ نوﺎﻌﺘﻟا
."تﺎﻴﻗﺎﻔﺗﻻا هﺬﻫ ﻞﺜﻣ ﻊﻴﻗﻮﺘﺑ نوﺪﻴﻌﺳ نﻮﻜﻨﺳو ﺔﻛﺮﺘﺸﻤﻟا ثﺎﺤﺑﻷا ﻞﻤﻋو
ﺐﺟر رﻮﺘﻛﺪﻟا رﻮﺴﻴﻓﺮﺒﻟا نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺲﻴﺋر مﺎﻗ تﺎﻤﻠﻜﻟا ءﺎﻘﻟإ ﺪﻌﺑ
ﻪﻟ ﻖﻓاﺮﻤﻟا ﺪﻓﻮﻟاو نﺎﻤﺜﻋ لﺎﻤﻛ رﻮﺘﻛﺪﻟا رﻮﺴﻴﻓوﺮﺒﻠﻟ ﺔﻳﺪﻫ ﻢﻳﺪﻘﺘﺑ كرﻮﺘﻧﺎﺷ
.فﻮﻴﻀﻟا ﻊﻣ ﺔﻳرﺎﻛﺬﺗ ةرﻮﺻ طﺎﻘﺘﻟاو
Alanda çalışan
akademisyenlerin farkı
A
kademisyen denince bir-çok kişinin aklına üni-versitelerde derslere gi-ren, öğrenciler yetiştigi-ren, yüksek lisans ve doktora tezleri yöneten, araştır-ma yapan, araştır-makale ve kitap yazan kişiler gelmektedir. Oysa bu saydığımız özellik-lerin yanı sıra akademisyenözellik-lerin önem-li görevlerinden biri de iş dünyasına ni-telikli, alanında yeterli bilgi ve beceriye sahip, kalifiye insan gücü yetiştirmektir. Peki, akademisyenler kendi alanındaki bu insan gücünü yetiştirirken iş dünya-sının ihtiyaçlarını, talep ve beklentileri-ni biliyor mu? Teorik olarak biliyor ola-bilir, ancak gerçekte bir olguyu bilmek; o olguyu somut olarak yaşamak, his-setmek, sorunları fark etmek ve çözüm önerileri üretmek anlamına gelmekte-dir. Alanda çalışan akademisyenler, iş dünyasının ihtiyaç, talep ve beklentileri ile verdiği eğitimin uyumunu sağlar ve müfredat geliştirmede öngörülü olur. Alanda çalışmayan akademisyenlerin, araştırmalarında da yeterince toplum-sal problemleri fark edip, araştırma ko-nularını bir problem üzerinde kurgula-malarının daha sınırlı ve dar çerçevede olacağını düşünmekteyim. Bu akade-misyenler araştırma problemi tespit et-mek için literatür tarayıp başka araş-tırmacıların problem cümlesinden esinlenip, ipuçları alıp araştırma konu-su oluşturmaya çalışırlar. Bu da onla-rı başkalaonla-rının araştırmalaonla-rına benzer araştırmalar yapmaya yöneltir. Oysa ala-nında aktif olarak çalışan bir akademis-yen her gün yüzlerce problemle kar-şı karkar-şıya gelmektedir. Bu problemlerin hepsi de araştırmaya değer birer ipucu sağlayabilmektedir.Alanda çalışan akademisyenler ders an-latırken daha aktif olur, güncel yaşam-dan ve iş dünyasınyaşam-dan somut ve can-lı örnekler sunar. Öğrencilerine çacan-lışma hayatında kullanabilecekleri can alıcı bilgiler verir. Böylelikle dersi ilginç hâle getirir. Dersi zevkle dinlemelerini
sağ-layarak, öğrencilerin derslere etkin ka-tılımını ve devamını artırır. Bu akade-misyenler, öğrencileri iş dünyasından haberdar ettikleri için öğrenciler üni-versite sonrası meslek hayatına daha iyi hazırlanmış olur ve dolayısıyla da öğ-rencilerin iş hayatına yönelik kaygı, ön yargı vb. olumsuz duygu ve düşünceler-den kurtulmaları sağlanır. Bu durum da öğrencilerin mezuniyet sonrası iş başvu-rularında öz güvenlerinin daha yüksek olmasını sağlar. Ayrıca, alanda çalışan akademisyenler öğrencileri sektördeki değişimlerden haberdar eder. Yan alan-ların gelecekteki popülaritesi, yeni olu-şan güncel yan alanlar ve bu alanlara bağlı alternatif çalışma alanları hakkın-da öğrencilere önemli bilgiler verir. Alanda çalışan akademisyenler, öğren-cileri için olumlu bir rol model olur. Bu akademisyenler yapısal olarak enerjik, yaratıcı, girişimci, az uyuyan, bir işe ra-hat ve uzun süreli odaklanabilen kişilik özelliğine sahiplerdir. Bu kişilik özellik-lerinin öğrencilerin sinerjisinin yüksel-mesine sebep olduğu gibi onlar için iyi bir rol model olacağı da düşünülebilir. Şüphesiz, bir akademisyenin alanda ça-lışmasının akademik yeterliliğine katkı-sı olduğu gibi akademik ortamda bulun-masının da sektörel bağlamda katkısı göz ardı edilemez. Bir akademisyen alanda çalışıyorsa ve alanında başarılı olmak istiyorsa; alandaki yenilikleri, ya-yınları, gelişmeleri takip etmesi bir zo-runluluktur. Hatta bu alanla ilgilenen yeni nesil öğrenci kitlesinin alana kar-şı bakış açısını, ilgisini, bilgi düzeyini ve becerisini de bilmek durumundadır. Gelecekte o alanın iş gücüne dâhil ola-cak öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini anlaması, güçlü yönlerini destekleyip, zayıf yönlerini geliştirmesi gerekmek-tedir. Aksi halde, işletmelerin varlık-larını piyasada uzun soluklu başarıy-la sürdürmeleri mümkün olmayacaktır. Üniversite ortamı bir alanın mutfak kıs-mı, işletme ise o alanın sunum kısmıdır. Sonuç olarak bir akademisyen, bir üni-versitede sabit bir idari personel gibi al-gılanmaması, ülkenin en üst düzeyde-ki beyin gücünün sadece üniversite ile sınırlandırılmaması, ayrıca ders çıktıla-rının da alanın ihtiyacıyla örtüşmesinin gerekliliğine ve üniversiteler arası aka-demisyenlerin mobilitesinin mümkün kılınması gerektiğine inanmaktayım. Bu yazımın, klişe akademisyen tanımı-nın dışına çıkarak, üniversite yöneticile-rine ve akademisyenlere farklı bir bakış açısı kazandıracağını ümit etmekteyim. * İbn Haldun Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğretim Üyesi.
