MİKOTİK
İNFEKSİYONLAR
MİKOZ
KUTAN
SUBKUTAN
KUTAN MİKOZLAR
(DERMATOFİTOZ – RINGWORM)
saç
tırnak
deri yüzeyi
dermatofitlerin
oluşturduğu infeksiyon
Dermatofitler
Microsporum spp.
Trichophyton spp.
Epidermophyton spp.
yüksek nem ve çevre ısısı
boyun-omuz bölgesinin tasma, zincir, koşum takımları nedeniyle
travmatize olması
tüylerin fırçalanması ya da tımarlanma sırasında oluşan aşınmalar
beslenme yetersizliği
immun sistemin baskılanması
K ö p e k
M. canis
T. mentagrophytes M. gypseum
K e d i
M. canis
T. mentagrophytes M. gypseum
en sık izole edilen dermatofit (% 90 üzeri) % 98
M. canis
artrosporları
•
çok dayanıklı
•
çevrede 12-24 ay süreyle infeksiyöz kalabilir
1 yaş altındaki
uzun tüylü
kedi – köpek çok duyarlı
tüy dökülmesi… yaygın kıl kaybı kıl diplerinde dairesel alanlar ülserleşen nodüller,
sarı granüler akıntılı dermatit Mycetoma; miçetom
AT DERMATOFİTOZLARI
T. equinum
T. mentagrophytes
T. verrucosum
M. gypseum
M. canis
T. verrucosum
T. mentagrophytes
SIĞIR-KOYUN-KEÇİ
DERMATOFİTOZLARI
yuvarlak ve yaygın lezyonlar, deride pullanma ve tüy dökülmesi Kalın kabuklu büyük plaklar
http://www.doctorfungus.org
KANATLI HAYVANLARIN DERMATOFİTOZU
(FAVUS)
TANI
Mikolojik tanı
Kıl örneği
M. canis
SUBKUTAN MİKOZLAR
derinin alt tabakaları, kas, kemik ya da bağ dokusunda infeksiyon
SPOROTRİKOZ
Sporothrix schenckii
dimorfik;
37
C de maya formu
toprak, canlı ve çürüyen bitkiler, odun vb.
ZOONOZ
KÖPEK, KEDİ
kesik ve aşınmış deri yaralar
ısırılma
sağlam ya da minimal düzeyde hasara uğramış deri
Bulaşma
deri
infekte kedi tarafından tırmalanma ya da
ısırılma (+/-) infekte kedilerin
ağız ve burun boşluğu ile tırnaklarının üzerinde de bulunur
köpek
deri hastalığı,
dissemine hastalık, lenfokutanöz.
giriş yerinde lezyonlar deri altı nodüller
kendiliğinde iyileşme/
lenfatik damarlar aracılığı ile lenf nodüllerine geçebilir
kedi
kısırlaştırılmış erkek sokak kedileri
küçük, akıntılı, delik yaraları şeklinde lezyonlar... nodüler, granülamatoz,
ülserli, ya da nekrotik lezyonlar
S İ S T E M İ K
M İ K O Z L A R
toprak
sistemik mikoz etkenleri
solunum
AC
iç organlar deri kan-lenfatikler
su kaynaklarına yakın kumlu
hayvan çıkartılarına yakın *
hafif asidik toprak
Blastomyces dermatitidis
dimorfik
25 C küf;
37 C maya formu
http://www.vetmed.wisc.eduBLASTOMİKOZ
Köpek
Kedi
At
diğer
Epizootiyolojiduyarlı hayvan türleri
insana göre 10 kat daha
seksüel yönden sağlıklı 2-4 yaşlı erkek köpekler büyük ırk, spor ya da av köpekleri
immunkompromize köpekler yerleşim yerleri (nehir-göl yakını)
lenfatikler - kan
göz
deri
Klinik belirti
pulmonar infeksiyon, genel durumda bozukluklar
sistemik infeksiyon ;
generalize lenfadenopati
oküler bozukluk (%30-40)(korneada bulanıklık, üveit, konjunktivit, körlük vb gibi) kemik bozuklukları
orşit
dermatolojik bozukluk (küçük, düzensiz, irinli granulom)
inkubasyon süresi 5-12 hafta
Tanı
eksudat ve lezyonlar
transtrakeal yıkantı sıvıları
gözden sıvı
prostat sıvısı
lenf nodülü aspiratları
direkt inceleme (maya formu) mikolojik kültür
nemli,
azot yönünden zengin
toprak
kuş, tavuk, yarasa dışkısı ile karışık nemli toprak
Histoplasma capsulatum
Dimorfik; 25 C küf;37 C maya formu
duyarlı hayvan türleri Köpek Kedi kanatlı
rezervuar
Epizootiyoloji tüm memelilersolunum sindirim deri Lenf nodülleri Akciğer Karaciğer Dalak Deri Göz
kan - lenfatikler
spor
Klinik belirtiler - KÖPEK
inkubasyon süresi 12-16 gün
• iştahsızlık, kilo kaybı
• antibiyotik tedavisine yanıt vermeyen ateş • öksürük, solunum güçlüğü
Pulmoner form
Sistemik –dissemine form
Subklinik form
Klinik belirti- KEDİ
Pulmoner infeksiyon
Sistemik infeksiyon
Oküler Kemik Deri Nörolojik • iştahsızlık, kilo kaybıTanı
Akıntılı lezyonlardan sıvılar
transtrakeal yıkantı sıvıları
Lenf nodüllerinden aspirat
Kemik iliği, iç organlar
direkt inceleme (maya formu) mikolojik kültürCoccidioides immitis
kumlu, alkali toprak
sıcak ve kuru yaz mevsimi
duyarlı hayvan türleri köpek at lama diğer memeliler ekzotik hayvanlar
av köpekleri rodent yuvalarını koklama ev köpekleri toz fırtınalarını takiben
kan-lenfatikler
Klinik belirti- KÖPEK-KEDİ Pulmoner infeksiyon Sistemik infeksiyon Oküler Kemik Deri Nörolojik
Solunum güçlüğü, iştahsızlık, topallık, irinli yaralar, apse oluşumu, lenfoadenopati, aralıklı ishal, menenjit...
Klinik belirti- AT
Arap atları daha duyarlı
abort, mastit, osteomyelit,
Tanı
lezyonlardan irin ya da eksudatlar
transtrakeal yıkantı sıvıları
Lenf nodüllerinden aspirat
Kemik iliği, iç organlar
Mikolojik kültür
Dimorfik!!
Allerjik testler
KRİPTOKOKKOZ
duyarlı hayvan türleri kedi köpek
Diğer memeliler
güvercin*
rezervuar
Kedilerin en yaygın
sistemik mikozu !!!!!!
Epizootiyoloji yüksek kreatin konsantrasyonukan, lenfatik
yol
burun boşluğu*
AC
Klinik belirti-KEDİ
olguların % 80’ inde üst solunum yolu bozuklukları
burun boşluğu infeksiyonun birincil yerleşme yeri
• hapşırma
• mukopurulent, seröz ya da hemorajik burun akıntısı
• burun deliklerinde polip benzeri kitleler
Etkenin hematojen yolla yayılmasını takiben deri ya da göz lezyonları menenjit Mi koti k ri ni t
Yüz kemiklerine yayılım, burun boşluğunda çarpıklık
Klinik belirti-KÖPEK
özellikle 1-7 yaş arası saf ırklar
solunum sistemi, göz, deri, periferal lenf yumruları, mss.
KANATLI
MEMELİ
Aspergilloz
evcil vahşi
primer etken
Aspergillus fumigatus
(%95)A. flavus
Kanatlı Hayvanlarda Aspergilloz
tüm kanatlı türleri
duyarlı
intensif yetiştiricilikte önemli ekonomik kayıplar
bulaşıcı değil
aynı çevresel koşullar
stres faktörleri
bir gruptaki çok
sayıda kanatlı
İnfeksiyon kaynakları
● evcil kanatlı
küflü tahıllar
kontamine saman-altlık
ağaç yongası
Bulaşma
●
SOLUNUM
küflü altlık, tohum, yem
kuluçka ünitesinin havası
●
SİNDİRİM
● AC’ lerde büyük hava
keselerine tutunma
duvarda kalınlaşma
(3-6 cm)pnömoni
●
kemiklerin küçük hava
keselerine tutunma
osteoartrit
Klinik belirtiler
Akut form : civciv
Brooder Pneumoni kuluçka pneumonisi
● solunum güçlüğü
● solunum artışı
● iştahsızlık
● diyare
● kasılma
24-48 saatte ölüm
● belirtisiz ani ölüm
Akut Form
Kronik form
● ses değişikliği
(östaki borusunda lezyon)
● şiddetli solunum güçlüğü
(trachea ya da primer bronşları tıkayacak büyüklükte lezyon)
● oftalmit
Köpek
At
İnek
Yunus
Koyun Domuz Kedi Kobay Tavşan Bizon Geyik Keçi Maymunçok duyarlı
duyarlı
MEMELİ HAYVANLARDA
ASPERGİLLOZ
● stres
● fungal kontaminasyona aşırı maruz kalma
● uzun süreli antibiyotik/kortikosteroid terapisi
KÖPEKLERDE Aspergilloz
● sinonazal aspergilloz
nazal boşluklar
frontal ve paranazal sinuslar
Sinonazal Aspergilloz
primer etken
A. fumigatus
(German Shepherd A. terreus)
● burun kanaması
● tek ya da çift taraflı mukopurulent burun akıntısı
(antibiyotiklerle geçmeyen)A. terreus
A. niger
A. deflectus
Dissemine Aspergilloz
ağırlık kaybı, yüksek ateş
kas ağrısı, kaslarda zayıflama
nörolojik bozukluk, topallık
Atlarda Aspergilloz
Hava Kesesi Mikozu
A. fumigatus
A. nidulans
A. niger
● yetersiz havalandırma
● yüksek nem
● yumuşak doku travmaları
Bulaşma
hava kesesi mikozuna bağlı, arter erzoyonu
egzersize bağlı olmayan tek taraflı, aralıklı
burun kanaması
mukopurulent burun akıntısı
yutkunma güçlüğü
nörolojik bozukluklar
plasentit
Sığırlarda Aspergilloz
Mikotik Abortlar
% 60-80
A. fumigatus
uygun koşullarda saklanmamış silaj ıslak saman
Klinik
● abort
etkenin fötusa ulaşması sonrası deri yüzeyinde ringworm benzeri lezyonlar....fötal dolaşımın bozulması sonucu ölüm...abort