Zonal topraklar

Bu topraklar; drenajı iyi olan düz veya az engebeli, kısmen de yoğun vejetasyon örtüsü altında, hakim iklimin ve bitki örtüsünün ortak etkisiyle oluşur (Atalay,2006;400). Çalışma alanında bu gruba giren topraklardan; kestane renkli topraklar, kırmızı kahverengi Akdeniz toprakları, kahverengi orman toprakları, kireçsiz kahverengi orman toprakları, kireçsiz kahverengi topraklara ait örnekler yer almaktadır.

1.4.1.1 Kestane renkli topraklar (Mollisol)

Bu topraklar bitki örtüsünün kısa ve uzun otlar ve çalılar ile seyrek ağaçlardan oluştuğu ortamlarda; iklimi ise yılın büyük kısmının kurak geçtiği kurak ve yarı kurak ortamlarda oluşur.

Bu toprakların oluşumunda, hakim pedojenik süreç kalsifikasyondur. Bu sebeple bünyesinde kalsiyum zengin, baz doygunluğu yüksektir. Kirecin biriktiği derinlik ise yağış miktarına göre değişir.

Bu toprakların A horizonu, balçık ve granülar sütrüktürde, nispeten de kalındır (30-50cm). Kireç, önemli ölçüde A horizonundan uzaklaşmıştır. Genellikle nötr ve hafif alkali reaksiyon gösterir; organik madde ve miktarı ise, yerine göre değişme göstermekle beraber, orta derecededir.

B horizonu, A horizonuna göre bünye itibariyle daha ağırdır. Blok ve bazen de prizmatik sürtüktür yaygındır. Bu horizonun çeşitli seviyelerinde kireç lekeleri ve yumruları bulunur; renk ise A horizonuna göre açıktır. Kireç birikim zonu B

horizonunun altındadır, hatta yıkanma durumuna göre bazen C horizonuna kayar; Ph da üst horizonlara nazaran yüksektir.

Baz doygunluğu yüksek olan bu topraklar, sulama yapıldığında yüksek verimli topraklar arasına girer (Atalay- 2006: 255, İzmir ili Arazi Varlığı 2001:16-17).

Çalışma alanında dar bir alanda yayılım gösteren bu topraklar; Çandarlı’nın kuzeyinde yeralır (Kabacalar ve Çiledede Tepe dolayları) (Harita 6).

1.4.1.2 Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprağı (Alfisol)

Bu topraklar kırmızı Akdeniz ve kahverengi Akdeniz topraklarının karışık halidir.

A B C horizonuna sahip topraklardır. A1 horizonu iyi gelişmiş orta derecede organik maddeye sahiptir ve organik madde mineral madde ile iyice karışmıştır. Zayıf bir A2 horizonuda görülebilir. A1 horizonu kırmızı veya kahverengi, köşeli blok ve prizmatik yapı gösteren bünyesel horizonun içine zamanla geçer.

B horizonundaki bünyesel ped yüzeylerinde, taşınarak gelen kil zarları görülür. Killer illit ve kaolen grubuna dahildir. Baz doygunluğu %37’den fazladır ve bu miktar derinlik arttıkça daha da artar. Kurak mevsimde A ve B horizonu sert bir hal alır. Bu penler demir silikat penleri olabilir.

Ana madde esas olarak sert kalker, ayrıca hafif dağlık bölgelerde granit, kiltaşı, kumtaşı, muhtelif metamorfikler, kristal kayalar, filiş, kireçtaşı, alçak yayla ve ovalarda bazik karakterli andazitik, dazitik ve bazaltik kayalar, granit, kiltaşı, çimentolaşmış kumtaşı ve konglomera, maralı depozitler, muhtelif sediment kayalar, çakıllı kumlu killi genç sedimentler ve killi kum taşırlar (İzmir ili Arazi Varlığı, 2001:18).

Çalışma alanında çok az yer kaplayan bu topraklar, Çandarlı ile Haldere Burnu arasında bir alanda bulunur (Harita 6).

1.4.1.3 Kahverengi Orman Toprakları (İnceptisol)

İntrazonal toprakların kalsimorfik grubuna dahil olması sebebiyle karakteristik özelliği yüksek derecede kireç muhtevasına sahip ana madde üzerinde gelişmesidir. Bulunduğu bölgelerin zonal topraklarına nazaran çok zayıf gelişmiş horizonlara sahiptir. A(B)C horizonları mevcut olup bunlar birbirlerine tedrici olarak geçiş yaparlar.

A horizonu iyi teşekkül etmiş olduğundan açıkça görülür. Gözenekli ve granüler yapı arzeder. A horizonundaki organik madde mull formundadır. Yani mineral madde ile iyice karışmış durumdadır. Ph’ı genellikle kalevi, nadiren nötr, renk kahverengidir.

B horizonu granüler veya yuvarlak köşeli blok yapıda ve kahverengidir. B horizonun kil muhtevası C horizonundan daima fazladır. Kil birikmesi hiç yok veya pek azdır. B horizonundaki silikat kil mineralleri dominant olarak illit ve zayıf kristalize olmuş kaolinittir. B horizonundaki killerin baz doygunluğu orta veya yüksektir (%60 dan fazla). B horizonunun aşağı kısımlarında CaCO3 bulunur. Derinlik genellikle 50-90 cm arasındadır.

Ana madde; ph değeri asit veya alkali olmakla beraber, çoğunlukla alkali görülen kireççe zengin kiltaşları, mikaşistler ve gnaystır (İzmir ili Arazi Varlığı, 2001:16).

Dikili-Çandarlı arası kıyıda bu topraklara rastlanmaz. Bu topraklara az miktarda, Çandarlı’nın kuzeydoğusunda (Kabacalar Tepe doğusu) rastlanır(Harita 6).

1.4.1.4 Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları (Mollisol)

A(B)C horizonuna sahip topraklardır. A horizonu iyi teşekkül etmiş gözenekli yapı arzeder. A horizonundaki organik madde genellikle asit karakterinde olup mineral kısımdan ayrı veya çok az bir karışma gösterir.

(B) horizonu zayıf teşekkül etmiş kahverengi veya koyu kahverenginde granüler veya yuvarlak köşeli blok yapıdadır. (B) horizonunda kil birikmesi yok veya pek azdır. (B) horizonunda baz doygunluğu ortadan yavaşa kadar değişir (%60 dan az). Profilin aşağılarına doğru gidildikçe ph altıdan daha düşüktür. Silikat killeri kaolin veya illit grubundandır. Horizon hudutları geçişli veya tedricidir. Derinlikleri normal olarak 40-70 cm arasındadır.

Ana madde Miyosen ve Pliyosen’e ait kumlu kil taşı, kireçli, kumlu, killi veya çakıllı depozitlerden ibarettir (İzmir ili Arazi Varlığı,2001:16).

Sahamızda bu topraklara Yaylayurt Köyü dolaylarında rastlanır (Harita 6).

1.4.1.5. Kireçsiz Kahverengi Topraklar (Mollisol)

Çalışma alanında yaygın olarak bulunan bu topraklar, kahverengi ve kestane renkli toprakların bulunduğu alanlara göre yağışın biraz daha fazla olduğu kesimlerde görülür (Atalay, 2006: 424).

Bu topraklar, A(B)C profilli topraklardır. Kahverengi ve açık kahverengi dağılabilir. Üst toprağa ve soluk kırmızımsı kahverengi B horizonuna sahiptir. B horizonu dahil solum sulandırılmış asitle temasta köpürme göstermez. Genellikle yıkanma mevcut olup üst toprak alt toprağa nazaran daha asitik bir karakter arz eder. Alt toprakta kalevilik hakimdir. Bazı durumlarda alt toprakta çok az olarak serbest karbonatlar görülebilir.

Ana madde; çakıllı, kumlu, killi depozitlerle özellikle ayrışmaya uğramış kalkerli kumlu kil ve kumlu kil taşlarıdır (İzmir ili Arazi Varlığı,2001:19).

Çalışma alanını çok büyük bölümünü oluşturan bu topraklar, Karadağ üzerinde ve adaların tamamında yayılış göstermektedir (Harita 6).