Zamanlama ve Bildirim Öncesi Görüşmeler

Taraflar koşul önerilerini, bildirim zamanı ölçüt alındığında, iki şekilde sunabilmektedirler. İlk olarak, taraflar orijinal bildirim başvurusunda yoğunlaşmanın yol açacağı rekabet sorunlarını gidermeye yönelik olarak ne gibi önlemler alınacağına ilişkin öneri ve taahhütlerini Komisyonun onayına sunabilir36_{. İkinci olarak, koşullara ilişkin öneri ve taahhütlerin bildirim} sonrasında, ilk inceleme ve soruşturma süreci içerisinde, bildirilen orijinal yoğunlaşma planında değişiklik yapılması suretiyle sunulması olanaklıdır37_.

Yoğunlaşmalara ilişkin AT rekabet mevzuatında tarafları, Komisyonu ve üçüncü kişileri ilgilendiren süreler sıkı kurallara bağlanmıştır. Örneğin; Komisyonun bildirilen bir yoğunlaşmaya ilişkin ilk inceleme süresi 1 ay olarak belirlenmiştir. Tarafların yoğunlaşmada yapacakları değişikliklere ilişkin öneri ve taahhütlerini bildirim tarihinden itibaren en geç üç hafta içerisinde Komisyona sunmaları gerekmektedir. Tarafların böyle bir öneriyle başvurmaları halinde Komisyonun 1 ay olan inceleme süresi 6 haftaya uzamaktadır. Öte yandan, soruşturma sürecinde tarafların yoğunlaşmaya getirilecek koşullara ilişkin önerilerini soruşturmanın açılmasından itibaren en geç üç ay içerisinde Komisyona bildirmeleri gerekmektedir38_.

Belirlenen bu süreler dikkate alındığında, Komisyonun tarafların ilk inceleme sürecindeki yasal sürenin sonunda sundukları koşul önerileri değerlendirmek için 3 hafta, soruşturma sürecindeki yasal sürenin sonunda sundukları koşul önerilerini değerlendirmek için ise 4 haftalık bir süresinin olduğu görülmektedir. Komisyonun taraflarca getirilen önerilere ilişkin kendi değerlendirmelerinin yanısıra Birleşme Tüzüğü çerçevesinde söz konusu önerilere ilişkin olarak üçüncü kişilerin ve üye ülkelerin görüşlerini alma

36 _{Varta/Bosch, Accor/Vagon-List, Nestle/Perrier, Du Pont/ICI davalarında tarafların koşul} önerileri, yoğunlaşmanın orijinal bildirim başvurusunda yer almıştır.

37 _{Fiat/ford, TNT/Canada Post, Air France/Sabena ve BA/TAT davalarında taraflar koşullara} ilişkin önerilerini, orijinal yoğunlaşma planında değişiklik yapmak suretiyle, bildirimden sonra yapmışlardır.

zorunluluğu dikkate alındığında, bu işlemler için kalan süre yeterli olmamaktadır (Cook ve Kerse 2000).

Bu doğrultuda tarafların, Komisyonun ilgili yoğunlaşmanın herhangi bir rekabet sorunu yaratmayacağı veya oluşacak rekabet sorunlarının taraflarca önerilen koşullar neticesinde ortadan kalkacağı sonucuna varmadıkça işleme izin vermeyeceğini dikkate alarak işlemle ilgili koşulları, kendileri için hukuken tanınan sürenin sonuna kadar beklemeksizin, mümkün olan en kısa süre içinde sunmaları, işleme izin verilmesini temin etmek açısından büyük önem taşımaktadır39_.

Komisyon, değerlendirme sürecinde ortaya çıkan zaman kısıtı sorununu aşmaya yönelik olarak, ilgili teşebbüslerle bildirim öncesinde resmi niteliği olmayan görüşmeler yapmaktadır. Bu görüşmeler neticesinde hem Komisyon önüne gelecek olan yoğunlaşma hakkında bilgi sahibi olmakta hem de ilgili teşebbüsler taraf oldukları işlemin karşılaşacağı hukuki sorunlara ilişkin görüş edinebilmektedirler. Öte yandan, resmi olmayan bu görüşmelerde rekabet üzerinde olumsuz etki yaratacağı tespit edilen yoğunlaşmalara yönelik olarak tarafların ne tür koşullar önerebilecekleri de tartışılmaktadır.

Taraflar ve Komisyon arasında yapılan bu toplantılar, hem Komisyonun mevzuattan kaynaklanan süre darlığı içerisinde işlemi değerlendirebilmesine, hem de Komisyonun işleme bakış açısı hakkında bilgi edinen tarafların işlemle ilgili olarak Komisyona yapacakları önerileri daha çabuk ve eksiksiz hazırlamalarına olanak tanımaktadır.

Bu bakımdan bildirim öncesi yapılan görüşmeler işlemin değerlendirilmesine izin verilmesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Komisyon, Shell/BASF40 _{davasında bildirim öncesi görüşmeler ve bu} görüşmelerde işleme getirilecek potansiyel koşulların tartışılması ile tarafların şeffaf ve işbirliğine istekli olmalarının önemine işaret etmiştir41_{. Benzer şekilde,}

39 _{Birleşmelere ilişkin Yeşil Kitap’ta Komisyon, taraflarca getirilecek koşul önerilerinin} değerlendirilmesi için öngörülen sürelerin, üçüncü kişilerin ve üye ülkelerin görüşünün de alınacağı dikkate alındığında yetersiz olduğu, bu durumun tarafların kendileri için öngörülmüş süreleri sonuna kadar kullanmaları halinde içinden çıkılamaz bir durum arz ettiği belirtilerek, bu sürelerin Komisyon’un zaman kısıtı altında değerlendirme yapmaya zorlamayacak şekilde düzenlenmesine yönelik değişiklikler yapılması gerektiğini ifade etmektedir. Bkz. Pra.207-210 40 _{Commission press release, IP/00/313.}

41 _{Komisyon’un Avrupa Rekabet Hukukçuları Forumu ile yaptığı toplantı sonucu hazırlanan} Uygulama Kılavuzu’nda (Best Practice Guideline) son yıllarda izin verilmeyen yoğunlaşma sayısının arttığına değinilerek bu duruma büyük ölçüde bildirimlerin teknik olarak yetersiz olması nedeniyle kabul edilmemesinin, bildirimin yetersiz bilgiler içermesinin ve bildirimde yapılan pazar tanımlarının Komisyon’un yaptığı araştırmalar neticesinde ortaya çıkan pazar tanımlarından değişik çıkmasının neden olduğu belirtilmektedir. Genel olarak izin verilmeyen işlemlerin bildirim öncesi Komisyon’la görüşme yapılmayan veya yetersiz görüşme yapılan işlemler olduğuna dikkat çekilen bu bildiride, bildirim öncesi görüşme yapmamanın

bildirim öncesinde Komisyon ile ilgili teşebbüsler arasında yapılan ayrıntılı görüşmeler Hoechst/Rhone-Poulenc42 _{birleşmesine soruşturma açılmaksızın izin} verilmesini sağlamıştır43 _.

Taraflar ile Komisyon arasındaki iletişim eksikliği ve bu doğrultuda tarafların koşul önerilerini Komisyonun tam bir değerlendirme yapmasına olanak sağlamayacak şekilde geç bir tarihte sunmaları işlemin yasaklanmasına dahi neden olabilmektedir. Volvo/Scania davasında44 _{Komisyon tarafların} önerdiği koşulları, karışık olmaları nedeniyle bunların pazardaki etkilerinin test edilmesinin gerektiği, ancak bu koşul paketinin sürenin bitimine 2 hafta kala sunulması nedeniyle söz konusu pazar testinin yapılması için yeterli sürenin olmaması gerekçesiyle kabul etmemiş ve işlemin gerçekleşmesini yasaklamıştır (Ersboll 2000, 360).