Yeni Ahit’te Hıristiyan Vaftiz İnancının Dayanakları

Bugün Hıristiyanlıkta vaftiz uygulamasının belki de en büyük dayanağının Yeni Ahitte geçen ifadeler olduğu söylenebilir. Yeni Ahit’te geçen özellikle İsa’nın vaftiz olması ve Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde gerçekleşen vaftiz ritüelleri vaftiz ritüelinin kutsal metinlerdeki dayanağıdır.

Yeni Ahit’te İsa’nın Yahya tarafından vaftiz edildiği görülmektedir. Bu arada Yahya’nın beklenen Mesih’in kim olduğunu bilmediği ve vaftiz sonrasında İsa’nın beklenen Mesih olduğuna iman ettiği belirtilmektedir. İncillerde Yahya’dan İsa’nın yolunu hazırlayan bir haberci olarak bahsedilmiştir. Ayrıca Yeni Ahit’te Yahya’nın İsa için dünyanın günahını ortadan kaldıran, kendinden önce var olan ve kendinden üstün

264 Şarkavi, Cemaleddin, a.g.e, s. 106.

265 Mekin Meçin, Mehmet, Yıldız, Muharrem, a.g.e, s. 53.

266 Eliade, Mircea, Doğuş ve Yeniden Doğuş, Çev. Fuat Aydın, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2015, s. 228.

65 olarak ifade etmesi dikkat çekicidir. Yahya’nın İsa’yı vaftiz etmesinin sebebi olarak İsa’nın beklenen Mesih olduğunun ortaya çıkması ve İsrailoğulları’nın onu tanıması için olduğunu söylemek de mümkündür. İsa’nın vaftizi sırasında Kutsal Ruh’ un güvercin şeklinde İsa’ya indiği ve Kutsal Ruh ile vaftiz edecek olanın İsa olduğu gibi ifadeleri de görmekte mümkündür.²⁶⁷ İsa’nın Kutsal Ruh ile vaftiz edeceğine dair ifadeleri incilerin diğer bölümlerinde de görülmektedir.²⁶⁸

İsa’nın vaftizi sırasında göklerin yarıldığı ve Tanrı’nın İsa’yı oğlu olarak ilan ettiği ve ondan razı olduğunu bildirdiği bir nida işitilir. Kutsal Ruh’ un da güvercin şeklinde indiğini burada da görmek mümkündür.²⁶⁹ Hıristiyanlıkta bazı söylencelere göre İsa vaftiz sonrası çöle götürülerek burada imtihan edilmiştir. Zira şeytanın çeşitli vaatlerle aldatmaya çalıştığı İsa bütün imtihanlardan başarı ile çıkmış ve şeytan onu kandıramayacağını anlayınca onu terk etmiştir.²⁷⁰

İsa’nın Yahya tarafından vaftiz edilmesi ve Yahya’nın “O sizi ateş ve ruhla vaftiz edecek”²⁷¹ ifadesi günümüzdeki Hıristiyan vaftizinin daha ziyade Yahya’nın vaftizi olduğu görünümündedir. Vaftize yüklenen günahları temizleme fonksiyonu İsa’nın neden vaftiz olduğu sorusunu akıllara getirmektedir. Antakyalı İgnace ’ ye göre İsa vaftiz olarak çektiği ızdırap yoluyla vaftiz suyunu temizlemiştir.²⁷²

Yukarıda belirttiğimiz ateş ile vaftiz Yahudilerin çok da yabancı olmadıkları bir ifadedir. Çünkü Eski Ahit’te buna benzer ifadeleri görmek mümkündür. “Rab Siyon kızlarını pisliklerden arındıracak. Yeruşalim’de dökülen kanı adil ve ateşten bir ruh ile temizleyecek.”²⁷³

Yuhanna İncili’nde İsa’nın vaftiz uygulaması yaptığına dair bilgiler bulunsa da burada bir çelişki olduğu görülmektedir. Zira Yuhanna İncili’nin bir bölümünde Yahya’ya gelen birinin İsa’nın Şeria Nehri’nin karşı kıyısında insanları vaftiz ettiğini söylemesi üzerine Yahya İsa’yı överek onun gelecek olan Mesih olduğunu ima

267 Yuhanna 1/19-33.

268 Matta 3/11, Elçilerin İşleri 10/37-38.

269 Matta 3/13-16.

270Sarıkçıoğlu, Ekrem, Kanonik ve Apokrif İncillere Göre İsa (Hayatı ve Mesajı), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2017, s. 62-63.

271 Matta 3/11.

272 Erbaş, Ali, Hıristiyanlıkta İbadet, s. 97.

273 Yeşaya 4/4.

66 eder.²⁷⁴Burada yapılan vaftiz Yahya’nın vaftizinin aynısıdır. Yuhanna İncilinin başka bir bölümünde ise İsa’nın kimseyi vaftiz etmediği, vaftizin İsa’nın öğrencileri tarafından yapıldığı ve İsa’nın bunu üzerine Yahudiye’ den ayrılıp Celile’ye gittiği görülmektedir.²⁷⁵

İncillere göre vaftiz bizzat İsa’nın bir emridir. İsa ölümünden üç gün sonra dirilmiş ve öğrencilerine görünmüştür.²⁷⁶İsa öğrencilerine Celile’ye gitmelerini ve kendisini bildirdiği dağda onu beklemelerini söylemiştir. Öğrencileri ile buluşan İsa öğrencilerine:

“Gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin; onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’

un adıyla vaftiz edin.”²⁷⁷

Yeni Ahit’te özellikle Elçilerin İşleri bölümünde vaftiz uygulaması yapılması ya da tavsiye edilmesi ile ilgili bölümlere rastlanmaktadır. Petrus’un İsrail halkına hitabı üzerine İsa’nın çarmıha gerilmesinden pişmanlık duyan İsrail halkına Petrus şöyle seslenmiştir: “Tövbe edin, her biriniz İsa Mesih’in adıyla vaftiz olsun. Böylece günahlarınız bağışlanacak ve Kutsal Ruh armağanını alacaksınız.”²⁷⁸Bir başka bölümde Petrus’un Kornelius’un evinde yaptığı konuşma esnasında Kutsal Ruh’un armağanının öteki uluslardan olanlara da verildiğini gören Petrus onlara şu şekilde hitap etmiştir:

“Bunlar tıpkı bizim gibi Kutsal Ruh’u almışlar. Suyla vaftiz olmalarına kim engel olabilir” Bu konuşmanın ardından Petrus onların Mesih adıyla vaftiz olmalarını istemiştir.²⁷⁹

Pavlus ve arkadaşları Hıristiyanlığı yaymak için birtakım misyon gezileri yapmıştır.

Bu geziler esnasında da insanların iman edip vaftiz oldukları Yeni Ahit’ te görülmektedir.

Pavlus ve arkadaşlarının Tiyatra kentinde yaptıkları konuşma üzerine Lidya adında bir kadın onların söylediklerine iman etmiş ve ev halkıyla birlikte vaftiz olmuştur.²⁸⁰Pavlus’un misyon yolculuklarının birinde Pavlus Korint’e gitmiş ve burada bir havra yöneticisi olan Krispus ve ailesi Pavlus’un söylediklerine iman etmiş ve bir çoğu Korintli’de iman edip vaftiz olmuştur.²⁸¹ Pavlus ve Silas’ın tutuklu bulunduğu sırada

274 Yuhanna 3/23-24.

275 Yuhanna 4/1-3.

276 Matta 28/9-10.

277 Matta 28/16-20.

278 Elçilerin İşleri 2/37-38.

279 Elçilerin İşleri 10/45-48.

280 Elçilerin İşleri 16/14-15.

281 Elçilerin İşleri 18/2-8.

67 zindanda görevli olan zindancı burada bir takım olaylara şahit olmuş ve ailesi ile birlikte iman edip vaftiz olmuştur.²⁸²

Pavlus Efes’i ziyareti sırasında bir grup öğrenci ile görüşmüş, onlara vaftiz olup olmadıklarını ve Kutsal Ruh’u alıp almadıklarını sormuştur. Öğrenciler Yahya’nın vaftizi ile vaftiz olduklarını Kutsal Ruh’tan haberdar olmadıklarını söylemişlerdir. Pavlus onlara Yahya’nın vaftizinin bir tövbe vaftizi olduğunu söylemiş ve İsa’ya iman etmelerini istemiştir. Bunun üzerine Rab İsa adıyla vaftiz olmuşlardır.²⁸³