13. Bireye saç banyosu konusunda bilgi verilir ve mahremiyeti sağlanır.
14. Bireyin başı ve omuzları yatağın başucuna ve çalışılacak kenara yakın olacak biçimde yerleştirilir.
15. Bireyin boynu ve omuzlarının altına su geçirmez örtü serilir.
16. Kirli suyun drenajını sağlamak için saç yıkama küvetinin tahliye borusunun altına su kovası yerleştirilir.
17. Bireyin alnına katlanmış el havlusu konur.
18. Bireyin kulaklarına pamuk tampon yerleştirilir.
19. Bireyin boynunun altından omuzlarına gelecek biçimde rulo biçimine getirilmiş havlu yerleştirilir.
20. Yıkama küveti seti kullanılacaksa bireyin boynunun altına yerleştirilir.
21. Başka bir havlu daha sonra kullanılmak üzere yastığın üzerine serilir.
22. Alın ile saçlı derinin birleştiği noktadan başlayarak bireyin saçları su ile ıslatılır.
23. Avuç içine bir miktar şampuan dökülür.
24. Saçlar parmak uçlarıyla alın ve saçlı derinin başlangıcından enseye doğru masaj yapılarak köpürtülür.
25. Saçlar şampuan kalmayıncaya kadar duru su ile durulanır.
26. Bireyin başının altından yıkama küveti seti alınır.
27. Üzerinde havlu bulunan yastık bireyin başının altına yerleştirilir.
28. Havlu bireyin başına sarılır.
29. Bireyin alnına koyulan el havlusu ve kulaklarındaki pamuk tamponlar alınır.
30. Bireyin saçları ve kafa derisi havlu ile kurulanır. Bireye semi-fowler pozisyon verilir.
31. Yüz havlusu bireyin başının altından alınır.
32. Tek kullanımlık bone vb. alternatif malzemeler ile de yatak içerisinde saç banyosu verilebilir.
33. Nonsteril eldivenler değiştirilir
34. Bireyin çarşafının altından giysileri çıkarılır.
35. Bireyin üzerine temiz bir örtü örtülürken eski örtü kaldırılır.
36. Tıbbi bir engel yok ise bireyin yastığı kaldırılır.
37. Bireye semifowler pozisyon verilir.
38. Küvetlerin 2/3’üne bireyin tercih ettiği sıcaklıkta su doldurulur.
39. Ağız ve diş bakımı verilir.
40. Küvetlerin birisi sabunlu, diğeri ise duru su olarak hazırlanır.
41. Bireyin başının altına yüz havlusu serilir.
42. Bireyin göğsü üzerine yüz havlusu serilir.
43. Silme bezi suya batırılır ve fazla suyu sıkılır.
44. Silme bezi üçgen ya da dikdörtgen tekniğine uygun olarak katlanır.
45. Gözler kapalı iken iç kantüsten dış kantüse doğru silinir.
46. Diğer gözü silmek için bezin diğer köşesi kullanılır.
47. Göz etrafında kurumuş salgı varsa ıslatılmış gazlı bezler göz kapağı üzerinde 2-3 dk. bekletilir.
48. Sırayla alın, burun kanatları, yanaklar, çene, boyun ve kulaklar sabunlu su ile uzaktan yakına doğru silinir.
84 49. Sırası ile alın, burun kanatları, yanaklar, çene, boyun ve kulaklar duru su ile uzaktan yakına doğru silinir.
50. Alın, burun kanatları yanaklar, çene, boyun ve kulaklar kurulanır.
51. Bireyin uzak taraftaki kolunun altına banyo havlusu serilir.
52. Kol, sabunlu su ile distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle silinir.
53. Kol, duru su ile distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle silinir ve durulanır.
54. Kol, distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle kurulanır.
55. Küvetlerdeki su değiştirilir.
56. Banyo havlusu bireyin uzak taraftaki elinin altına serilir.
57. Sabunlu su küveti havlunun üzerine konulur.
58. Bireyin eli, sabunlu suda 3-5 dk. bekletilir.
59. Parmak araları yıkanır, gerekli ise tırnaklar kesilir.
60. Aynı uygulamalar duru su ile tekrarlanır.
61. Eller kurulanır.
62. Yakın taraftaki kol ve el için de aynı işlemler tekrarlanır.
63. Bireyin üzerindeki örtü abdomen hizasına kadar indirilirken banyo havlusu göğüs ve abdomen bölgesine örtülür.
64. Göğüs bölgesi havlunun altından uzaktan yakına doğru sabunlu su ile silinir.
65. Göğüs bölgesi havlunun altından uzaktan yakına doğru duru su ile silinir.
66. Göğüs bölgesi havlunun altından uzaktan yakına doğru kurulanır.
67. Abdomen uzaktan yakına doğru sabunlu su ile silinir.
68. Abdomen uzaktan yakına doğru duru su ile silinir.
69. Abdomen uzaktan yakına doğru kurulanır.
70. Göğüs ve abdomene örtülen banyo havlusu kaldırılır.
71. Bireyin üzeri örtü ile örtülür.
72. Bireyin uzak tarafındaki bacağının altına banyo havlusu serilir.
73. Bacak, fleksiyon pozisyonuna getirilir.
74. Bireyin bacağı, sabunlu su ile distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle silinir.
75. Bireyin bacağı duru su ile distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle silinir.
76. Bireyin bacağı distalden proksimale doğru uzunlamasına hareketlerle kurulanır.
77. Banyo havlusu, bireyin uzak taraftaki ayağının altına serilir.
78. Sabunlu su küveti, havlunun üzerine konulur.
79. Bireyin ayağı sabunlu suda 3-5dk. bekletilir.
80. Parmak araları yıkanır ve gerekli ise tırnaklar kesilir.
81. Ayak duru su ile yıkanır ve kurulanır.
82. Aynı işlemler diğer taraftaki ayak için de tekrarlanır.
83. Bireye lateral pozisyon verilir.
84. Bireyin omzundan kalçasına kadar olan yatak bölümüne banyo havlusu serilir.
85. Bireyin sırtından kalçasına kadar olan bölümüne banyo havlusu örtülür.
86. Sırtı havlunun altından enseden kalçalara doğru uzunlamasına hareketlerle sabunlu su ile silinir.
87. Sırtı havlunun altından enseden kalçalara doğru uzunlamasına hareketlerle duru su ile silnir.
88. Ense, omuzlar, sırt ve kalça kurulanır.
89. Sakıncası yok ise bireye bu pozisyondayken sırt masajı yapılır.
90. Gerekli ise aynı işlemler diğer taraftaki omuzdan kalçaya kadar tekrarlanır.
91. Bireye supine pozisyonu verilir.
92. Küvetteki su değiştirilir.
93. Perine bakımı verilmesi için bireye işlem hakkında bilgi verilir ve bireyin genital bölgesi açıkta kalacak şekilde mahremiyeti sağlanır.
*YETİŞKİN KADINDA PERİNE BAKIMI *YETİŞKİN ERKEKTE PERİNE BAKIMI 94. Tek kullanımlık eldiven giyilir. 93.Tek kullanımlık eldiven giyilir.
95. Küvetlerin 2/3’üne bireyin tercih ettiği sıcaklıkta
su doldurulur. Sabunlu ve duru su hazırlanır. 94.Küvetlerin 2/3’üne bireyin tercih ettiği sıcaklıkta su doldurulur. Sabunlu ve duru su hazırlanır.
96. Gazlı bezler küvete konulur. 95.Gazlı bezler küvetlere konulur.
85 97. Bireye dorsal rekümbent pozisyonu verilir ve
perine bölgesinin üzerine örtü serilir. 96.Bireye bacaklarını biraz ayıracak şekilde supine pozisyonu verilir.
98. Kirli spançları koymak için kap bireyin
bacaklarının arasına konulur. 97.Kirli spançları koymak için kap bireyin yan tarafına konulur.
99. Gerekli ise perine bölgesi traş edilir. 98.Gerekli ise perine bölgesi traş edilir.
100. Sabunlu su ile sırasıyla uzak taraftaki uyluk ve yakın taraftaki uyluk kasıklardan kalçalara doğru, mons pubis ise uzunlamasına hareketlerle her bir bölgede farklı gazlı bez kullanılarak silinir.
99.Sabunlu su ile sırasıyla uzak taraftaki uyluk ve yakın taraftaki uyluk kasıklardan kalçalara doğru, mons pubis ise uzunlamasına hareketlerle her bir bölgede farklı gazlı bez kullanılarak silinir.
100.Gazlı bezler kirli kabına atılır 100.Gazlı bezler kirli kabına atılır.
101.Duru su ile sırasıyla uzak taraftaki uyluk ve yakın taraftaki uyluk kasıklardan kalçalara doğru, mons pubis ise uzunlamasına hareketlerle her bir bölgede farklı gazlı bez kullanılarak silinir.
101.Duru su ile sırasıyla uzak taraftaki uyluk ve yakın taraftaki uyluk kasıklardan kalçalara doğru, mons pubis ise uzunlamasına hareketlerle her bir bölgede farklı gazlı bez kullanılarak silinir.
102. Önce uzaktaki, sonra yakındaki labia majör önden arkaya doğru farklı gazlı bezlerle duru ile silinir ve gazlı bezler kirli kabına atılır.
102.Pasif el ile penis vücuda dik olacak şekilde tutulur. Birey sünnetsiz ise, sünnet derisi geriye çekilerek glans penis açığa çıkarılır.
103. Önce uzaktaki, sonra yakındaki labia minör önden arkaya doğru farklı gazlı bezlerle duru ile silinir ve gazlı bezler kirli kabına atılır.
103.Penis üretral meatustan başlayarak dairesel hareketlerle skrotuma kadar duru su ile gazlı bez kullanılarak silinir ve gazlı bez kirli kabına atılır.
104. Üretral meatüs klitoristen anüse doğru gazlı bez
ile silinir ve gazlı bez kirli kabına atılır. 104.Sünnet derisi eski konumuna getirilir.
105. Sırası ile uyluklar mons pubis, labia majörler, labia minörler, üretral meatüs farklı gazlı bezlerle kurulanır.
105.Skrotum hafifçe kaldırılır ve sırasıyla ön, yan ve arka yüzeyleri sabunlu su ile uzunlamasına hareketlerle silinir.
106. Bireye lateral pozisyon verilir. 106.Skrotum hafifçe kaldırılır ve sırasıyla ön, yan ve arka yüzeyleri duru su ile uzunlamasına hareketlerle silinir.
107. Bireyin sadece anüs bölgesi açıkta kalacak
şekilde üzeri örtülür. 107.Sırayla uyluklar, mons pubis, penis ve skrotum farkı gazlı bezler ile kurulanır.
108. Fekal atıklar varsa tuvalet kağıdı ile silinir 108.Bireye lateral pozisyon verilir ve bireyin sadece anüs bölgesi açıkta kalacak şekilde üzeri örtülür.
109. Kalça ve anüs kıvrımları sabunlu su kullanılarak
gazlı bezler ile silinir. 109.Fekal atıklar varsa tuvalet kağıdı ile silinir.
Kalça ve anüs kıvrımları sabunlu su kullanılarak gazlı bezler ile silinir.
110. Kalça ve anüs kıvrımları duru su kullanılarak
gazlı bezler ile silinir. 110.Kalça ve anüs kıvrımları duru su kullanılarak gazlı bezler ile silinir.
111. Sırasıyla kalça ve anüs farklı gazlı bezler ile
kurulanır. 111.Sırasıyla kalça ve anüs farklı gazlı bezler ile kurulanır.
112. Tek kullanımlık eldiven çıkarılır ve bireye supine pozisyon verilir.
113. Bireyin tercihine göre deodorant, losyon vb. uygulanır.
114. Bireye temiz kıyafetler giydirilir.
115. Yatak takımları içinde hasta olan yatak yapımı beceri listesindeki işlem basamaklarına göre değiştirilir.
116. Bireye rahat edeceği bir pozisyon verilir.
117. Saçları taranır.
118. Eldivenler çıkarılır.
119. Yatak kenarlıkları kaldırılır 120. Yatak en düşük seviyeye getirilir.
121. Malzemeler toplanır.
122. Eller yıkanır.
123. Uygulamaya ilişkin bilgiler hemşire gözlem formuna kayıt edilir.
*1. Saç Bakımı, 2. Yüz Bakımı, 3. Perine Bakımı, 4. Daldırma Banyolar, 5. Bireyin gereksinimine göre tam vücut banyosu dışında da verilebilir.
86 5.47. ÖZEL AĞIZ BAKIMI
İŞLEM BASAMAKLARI 1. Hekim istemi kontrol edilir.
2. Eller yıkanır
3. Malzemeler hazırlanır.
4. Malzemeler kolay ulaşılabilir bir yere bırakılır.
5. Hastanın kimliği doğrulanır.
6. İşlem hakkında bilgi verilir.
7. Hasta mahremiyeti sağlanır.
8. Yatak frenleri kontrol edilir.
9. Hasta yatağı bel seviyesine getirilir.
10. Çalışılacak taraftaki kenarlıklar indirilir.
11. El hijyeni sağlanır.
12. Hastanın göğsünün üzerine yüz havlusu, hastanın çenesinin altına böbrek küveti yerleştirilir.
13. Dil basacağının ucuna spanç sarılır varsa özel ağız bakım çubukları kullanılır.
14. Hastanın ağzı kapalı ise bir elle çenedeki mandibula kemiği üzerine hafifçe basınç yaparak ağzı açılır.
15. Dil basacağının ucunu azı dişlerin üzerine gelecek biçimde dilin üzerine yerleştirilir ve dil basacağı ile alt çeneye hafif basınç uygulanır.
16. Eğer ağız tükürük salgısı ile dolu ise ağız içi bir aspiratör yardımı ile boşaltılır.
17. Dil basacağı solüsyona batırılır, spancın emdiği fazla solüsyon, solüsyon kabının kenarına bastırılarak akıtılır.
18. Silme işleri dişleri, yanak mukozasını, damak ve dilin tüm yüzeyini kapsayacak biçimde yapılır. Silme işleminde sıralama,
• Uzak taraf üst çene; en arka dişten çene orta hattına kadar,
• Uzak taraf alt çene; en arka dişten çene orta hattına kadar,
• Yakın taraf üst çene; en arka dişten çene orta hattına kadar,
• Yakın taraf alt çene; en arka dişten çene orta hattına kadar,
• Önce uzak taraf sonra yakın taraf yanak mukozası,
• Damak, dil üzeri ve altı şeklinde olmalıdır.
19. Kağıt havlu ile dudak kenarları silinir.
20. Dudaklara nemlendirici sürülür.
21. Kullanılan malzemeler uygun bir şekilde kaldırılır.
22. Hastaya rahat edeceği bir pozisyon verilir.
23. Yatak kenarlıkları kaldırılır.
24. Yatak en düşük seviyeye getirilir.
25. El hijyeni sağlanır.
26. İşlem kayıt edilir.
87 5.48. NAZAL KANÜL İLE OKSİJEN UYGULAMASI
İŞLEM BASAMAKLARI 1. Hekim istemi kontrol edilir.
2. Eller yıkanır
3. Malzemeler hazırlanır.
4. Malzemeler kolay ulaşılabilir bir yere bırakılır.
5. Hastanın kimliği doğrulanır.
6. Nazal kanül ile oksijen tedavisi uygulamasını etkileyecek yünlü giysiler, sigara kullanımı, cildin yağlı olması/yağlı krem kullanımı, yanıcı maddeler, iletişim, hastalıklar, geçirilmiş burun ameliyatları vb. faktörler değerlendirilir.
7. İşlem hakkında bilgi verilir.
8. Hasta mahremiyeti sağlanır.
9. Yatak frenleri kontrol edilir.
10. Hasta yatağı bel seviyesine getirilir.
11. Çalışılacak taraftaki kenarlıklar indirilir.
12. El hijyeni sağlanır. Nonsteril eldiven giyilir.
13. Hastanın burundan hava yolu açıklığı kontrol edilir.
14. Hastaya pulse oksimetre takılır.
15. Humidiferin 2/3’ü distile su ile doldurulur.
16. Flowmetrenin kanül ile bağlantısı yapılır.
17. İstem edilen oksijen miktarı flowmetrede ayarlanır.
18. Kanülün ucundan oksijen gelip gelmediği kontrol edilir.
19. Kanülün uçları hastayı rahatsız etmeyecek şekilde burun deliklerine yerleştirilir.
20. Kanül her bir kulağın üzerinden ve arkasından geçirilerek çene altında sabitlenir.
21. Kanülün cilt ile temas eden basınç noktalarına gazlı bez yerleştirilir.
22. Nonsteril eldiven çıkarılır.
23. Hastadan burundan nefes alması istenir.
24. Hastaya rahat edeceği bir pozisyon verilir.
25. Yatak kenarlıkları kaldırılır.
26. Yatak en düşük seviyeye getirilir.
27. Malzemeler toplanır.
28. El hijyeni sağlanır.
29. Uygulamaya ilişkin bilgiler hemşire gözlem formuna kaydedilir.
30. Solunum özellikleri değerlendirilir.
88 5.49. OKSİJEN MASKESİ İLE OKSİJEN/İLAÇ UYGULAMASI
İŞLEM BASAMAKLARI 1. Hekim istemi kontrol edilir.
2. Eller yıkanır
3. Malzemeler hazırlanır.
4. Malzemeler kolay ulaşılabilir bir yere bırakılır.
5. Hastanın kimliği doğrulanır.
6. Oksijen maskesi ile oksijen tedavisi uygulamasını etkileyecek yünlü giysiler, sigara kullanımı, cildin yağlı olması/yağlı krem kullanımı, yanıcı maddeler, iletişim, hastalıklar, geçirilmiş burun ameliyatları vb. faktörler değerlendirilir.
7. İşlem hakkında bilgi verilir.
8. Hasta mahremiyeti sağlanır.
9. Yatak frenleri kontrol edilir.
10. Hasta yatağı bel seviyesine getirilir.
11. Çalışılacak taraftaki kenarlıklar indirilir.
12. El hijyeni sağlanır. Nonsteril eldiven giyilir.
13. Hastanın burundan hava yolu açıklığı kontrol edilir.
14. Hastaya pulse oksimetre takılır.
15. Humidiferin 2/3’ü distile su ile doldurulur.
16. Flowmetrenin kanül ile bağlantısı yapılır.
17. İstem edilen oksijen miktarı flowmetrede ayarlanır.
18. Oksijen maskesinin ucundan oksijen gelip gelmediği kontrol edilir.
19. Oksijen maskesi hastanın burnunu ve ağzını kaplayacak şekilde ve basınç oluşturmayacak sıkılıkta yerleştirilir.
20. Oksijen maskesinin lastik bağlarının cilt ile temas eden basınç noktalarına gazlı bez yerleştirilir.
21. Nonsteril eldiven çıkarılır.
22. Eğer oksijen tedavisi uzun süre devam edecekse her 2-3 saatte bir maske çıkarılır ve deri kurulanır.
23. Oksijen maskesi ile inhaler ilaç uygulanacaksa önce bronkodilatör etkili ilaç uygulanır. Flowmetredeki akış kapatılır. İlaç maskenin hazne kısmına aktarılır. İstem edilen oksijen miktarı flowmetrede ayarlanır.
Bronkodilatör ilaç bittikten sonra 1-3 dk. beklenerek, varsa daha sonra enflamatuvar ilaç uygulanır.
24. Oksijen ya da ilaç uygulaması sonunda hastaya rahat edeceği bir pozisyon verilir.
25. Yatak kenarlıkları kaldırılır.
26. Yatak en düşük seviyeye getirilir.
27. Malzemeler toplanır.
28. El hijyeni sağlanır.
29. Uygulamaya ilişkin bilgiler hemşire gözlem formuna kaydedilir.
30. Solunum özellikleri ve ilacın etkisi değerlendirilir.
89 6.HEMŞİRELİK ESASLARI I BİREYSEL BECERİ DEĞERLENDİRME FORMU
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ