Viranşehir Tarım Çalıştayı

Viranşehir’de gerçekleştirilen Tarım Çalıştayına 33 kişi katılmıştır.

Tablo 44: Viranşehir Tarım Çalıştayına Katılan Kurumlar

No Adı-Soyadı Kurumu-Birimi Unvanı

1 Ali Muzaffer Kol Tarım İl Müdürlüğü Mühendis

2 Osman Yılan Tarım İl Müdürü Teknisyen

3 Hikmet Kırmızıtaş Meslek Yüksek Okulu Öğretim

Görevlisi

4 Nusret Ekinci VİRGİAD Mühendis

5 Mehmet Tahsin Yolcu

VİRGİAD Bilgisayar

Teknikeri

6 Mahmut Ekinci MHP Teşkilatı Başkan

7 Recep Acar VİRGİAD Ziraat

Mühendisi

8 Bahsi Ekinci Ziraat Odası Başkan

9 Ömer Ekinci Türkiye Muhtarlar Derneği V.şehir Şubesi Başkan

10 Hamut Baba Ziraat Odası

11 Mehmetşah Tamer Şoförler Odası Başkan

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

12 Şeyhmus Damimi Ruha Tarım Vakfı Müdür

13 Hasan Çetiner Viranşehir Esnaf ve Kefalet Kooperatifi Başkan

14 Ahmet Kurnaş Muhtar

15 İsmail Karma Çiftçi

16 Ramazan Saboz Şoförler Odası

17 Mehmet Yılmaz İlçe Tarım Müdürlüğü Mühendis

18 Eyyüp Yağmur Maysan Sulama Sistemleri Müdür

19 Kemal Barlak Ziraat Odası Başkan

20 İbrahim Çapa Ak Parti Başkan Yrd.

21 M. Salih Aslan Ak Parti Başkan Yrd.

22 Halil Demir Esnaf ve Sanatkarlar Odası Genel Sekreter

23 Suar Uzun Viranşehir Belediyesi Proje Birimi

24 Dr. Siraç Yolcu İlçe Tarım Müdürlüğü Müdür

25 Mehmet Ekinci Çiftçi

26 Münir Kanar Yenişehir Mahalle Muhtarı Muhtar

27 Ramazan Sayan Ak Parti Gençlik

Kolları

28 Ahmet Kemal Ocak Kaymakamlık Proje Ofisi

29 İbrahim Beslenen NANSA Sulama Sistemleri Müdür

30 Sait Yazar NANSA Sulama Sistemleri Muhasebe

31 Murat Karadaş Viranşehir Derneği Dernek

Başkanı 32 Mehmet Reşit

Yılmaz

Çiftçi

33 Remzi Taylan CHP Başkan

Çalıştay katılımcıları Viranşehir ilçesi tarım sektörünün gelişmesinin önünde engel oluşturduklarını düşündükleri 29 ana sorun alanı belirlenmiştir. Bu sorun alanları; toprak erozyonu nedeniyle verimli toprak kaybı ve sulama imkanlarının artmasına rağmen verimin yeterince artmaması en önemli görülen iki ana sorun alanıdır. Diğer sorunlar ise; bankaların tarım işletmelerinin kredi başvuru süreçlerinde, işletmelerden istedikleri teminatlarda ipoteği yeterli bulmayarak kent merkezinde var olan taşınmazları teminat olarak istemesi, ödenek yetersizliği yüzünden arazi iyileştirme çalışmalarının sekteye uğraması, enerji maliyetlerinin artması, elektrik kesintilerinden dolayı sulamanın veriminin düşmesi ve komisyoncu sayısının fazla olması gibi sorunlardır. Bunlara ek olarak; tarıma dayalı sanayinin bulunmaması, çiftçi eğitiminde hedef kitleye ulaşılamaması ve tarımsal bilgiyi çiftçiyle paylaşacak mekanizmaların eksikliği de dikkat çeken diğer problemlerdir.

Tablo 45: Viranşehir Tarım Çalıştayı Ana Sorun Alanları No Ana Sorun Alanları

1 Toprak erozyonu problemi

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

2 Sulama imkanı artmasına rağmen yeterli verimin alınamaması

3 Kredi teminatı problemi, ipoteğin yeterli olmaması, kent merkezinden teminat istenmesi 4 Ödenek yetersizliğinden dolayı, arazi iyileştirme çalışmalarının durması

5 Enerji maliyetlerinin artması

6 Elektrik kesintisine bağlı olarak sulamanın yapılamaması ve verimin düşmesi 7 Komisyoncu sayısının fazlalığı

8 Tarıma dayalı sanayinin olmaması

9 Çiftçi eğitiminde hedeflenen kitleye ulaşılamaması

10 Tarımsal bilginin çiftçiyle paylaşılmasını sağlayacak organizasyonların eksikliği 11 Çiftçilerin kulaktan dolma yanlış bilgilerle tarımsal üretim yapması

12 Çiftliklerin küçük olması nedeniyle birim maliyetin artması

13 Ürün desenlerinin yanlış belirlenmesi nedeniyle desteklenen ürünlerde üretim fazlası oluşması ve pazarlama sorunları yaşanması

14 Teminat bulunsa dahi, bürokratik işlemlerinin karmaşıklığından dolayı kredi alma zorluğu 15 Toplulaştırmayı yöneten müteahhit firmanın yeterince çalışmaması

16 Tarım arazilerinde, tarım dışı kullanımlar olan sanayi yapılarının veya konutların yapılmak istenmesi

17 Sulama yatırımlarının bugüne kadar tamamlanmamış olması 18 Mera niteliğini yitirmiş arazilerin hala mera olarak gösterilmesi 19 Tarımda girdi maliyetlerinin yüksek olması

20 Mülkiyet karmaşası ve çok sahipli mülkiyet yapısı

21 Bölge iklimine bağlı olarak sulama gereksiniminin artması ve girdi maliyetlerinin yükselmesi

22 Hayvancılıkta ırk veriminin düşük olması ve ırk ıslah çalışmalarının yetersizliği 23 Organik tarımın yeterince yaygınlaştırılmaması

24 Çiftçinin organik tarım konusunda yeterince bilgi sahibi olmaması ve desteklenmemesi 25 Desteklemelerde fark ödemelerinde sorun yaşanması

26 Tarım verilerinin sağlıklı olmaması, veriler belirlenirken yereldeki çiftçilerden görüş alınmaması

27 TMO'nun ürün alımlarında çiftçilerden ziyade tüccarlardan daha yüksek fiyata ürün alımı yapması

28 Bölgede ortak çalışma kültürünün olmaması

29 Hayvan desteklerinde, birliklerin il merkezinde yer alması, ilçeden uzak olması

Çalıştaya katılan paydaş kurumlar belirledikleri sorun alanları içerisinden 10 tanesini öncelikli sorun alanları olarak belirlemişler ve bu sorun alanlarına ilişkin çözüm önerileri geliştirmişlerdir.

Belirlenmiş 10 öncelikli sorun alanına yönelik ortaya konan çözümler;

Viranşehir tarım işletmeleri sulamada kullandıkları enerji maliyetlerinin sürekli artmasını en önemli sorun olarak belirleyerek, cazibe sulama kapsamında uygulanan fiyat

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

politikalarının değiştirilmesi gerektiğini, çiftçilerin ortak hareket etmesini sağlayacak uygulamalara ihtiyaç olduğu böylece çiftçinin serbest tüketici haline getirilerek elektrik maliyetlerinin azaltılabileceği, serbest tüketicilik ile ilgili bilgilendirme çalışmalarının düzenlenebileceği, çiftçilere maliyetler konusunda bilgilendirme yapılması gerektiği, elektrik maliyetlerinin 1/7 ila 1/10 arasında bir oranlama yapılarak azaltılması halinde aşırı sulamanın da önüne geçilebileceği, DSİ’nin yaptığı sulama yatırımlarının izlenerek çiftçilere bilgilendirmeler yapılması gerektiği belirtilmiştir.

Önemli sorunlardan birisi olarak belirlenen tarımda girdi maliyetlerinin yüksekliği sorununun çözümü için; TÜİK verilerinin sağlıklı bir şekilde toplanması gerektiği, veri toplama sürecinde çiftçilerden doğrudan bilgi alınması, bilgilerin ilçe tarım komisyonlarının görüşleri doğrultusunda elde edilmesi, tarımsal danışmanlık ve yayım sistemi üzerine çalışmalar yapılması, tarımsal ilaçlamalarda ve gübrelerde satış miktarının kontrol edilmesi, tarımsal işgücünün bilincinin arttırılması, tarımsal danışmanlık sisteminde her ziraat mühendisine belli bir miktarda arazi verilmesi, muhtarların tarımsal danışmanları her ay olarak düzenli bir şekilde araziye gidip gitmediklerini denetlemesi ve tarımsal danışmalar hakkında çiftçilere bilgi verilmesi öneri olarak geliştirilmiştir.

Çiftçi eğitiminde hedeflenen kitleye ulaşabilmek amacıyla; tarımsal yayım şirketlerinin desteklenebileceği, GAP-TAYED gibi kurumların verdikleri eğitim desteklerinin azaltılarak çiftçinin eğitime olan ilgisini arttırmak amacıyla eğitim uzmanlarından yardım alınabileceği, çiftçilere performansa dayalı mali destekler verilmesinin yararlı olabileceği düşünülmektedir.

Tarım topraklarında görülen erozyon sorununun çözümü için, tarla tesviyelerinin yapılması ve derelerin ıslah edilmesi önerilmektedir.

Viranşehir'de tarıma dayalı sanayinin gelişmemiş olması önemli sorun alanları içerisinde gösterilmiştir. Bu sorunun çözümü için; pilot projeler geliştirilerek tarımsal sanayideki başarı örneklerinin çiftçilerle paylaşılması ve fizibilite çalışmaları tamamlamış ve pazar analizlerini yapmış çiftçilerin desteklenmesi önerilmiştir.

Çalıştay katılımcıları tarım arazilerinin tarım dışı amaçlarla kullanılmasını önemli bir sorun olarak görmüştür. Tarım arazilerinin daha çok konut ve sanayi tesisi yapmak amacıyla

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

tarım dışı amaçla kullanımının engellenebilmesi için, kurumlararası işbirliklerinin geliştirilmesi gerektiği, toprak koruma kurulunun oluşturularak, kurumun uygun görüşü olmadan yapılan uygulamaların engellenmesi gerektiği ifade edilmiştir.

TMO'nun ürün alımlarında -çiftçilerden daha çok- tüccarlardan daha yüksek fiyata ürün alımı yapması sorun olarak tanımlanmış ve TMO’nun her kalitedeki malı almasının sağlanması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, tarımsal ürün kalitesinin yükseltilmesi amacıyla çalışmalar yapılması gerektiği, alım sisteminin denetlenerek, sistemi iyileştirici çözümlere yönelmek gerektiği ifade edilmiştir.

Toplulaştırma projelerinin çiftçi ile de paylaşılarak yapılması ve bu toplulaştırma işinden sorumlu yüklenici firmaların sık aralıklarla denetlenmesinin, toplulaştırmadan sorumlu yüklenici firmanın yeterince çalışmaması sorununa önlem olarak önerilmektedir.

Tablo 46: Viranşehir Tarım Çalıştayı Öncelikli Sorun Alanları Çözüm Önerileri No Öncelikli Sorun Alanları Çözüm Önerileri

1 Enerji maliyetlerinin artması  Cazibe ile yapılan sulamalarda fiyat politikalarının değiştirilmesi

 Çiftçilerin ortak bir şekilde hareket ederek serbest tüketici olmasının sağlanması ile elektrik

maliyetlerinin azaltılması

 Serbest tüketicilik ile ilgili bilgilendirme faaliyetlerinin yapılması

 Çiftçilerin maliyet konusunda bilgilendirme yapmasının sağlanması

 Elektrik maliyetlerinin 1/7 ila 1/10 oranında azaltılması, bu sayede fazla sulamanın da önüne geçilebilmesi

 DSİ'nin sulama yatırımlarının izlenmesi ve çiftçilere bilgilendirmelerin yapılması 2 Tarımda girdi maliyetlerinin

yüksek olması  TÜİK verilerinin sağlıklı toplanarak çiftçilerden bilgi alınmasının sağlanması

 İlçe tarım komisyonları görüşleri doğrultusunda bilgilerin elde edilmesi

 Tarımsal danışmanlık ve yayım sisteminin genişletilmesi için çalışmaların yapılması

 Tarımsal ilaçlarda ve gübrelemelerde satış miktarının denetlenmesi

 Tarımdaki işgücünün bilinçlendirilmesi

 Tarımsal danışmanlık sisteminde her ziraat mühendisine belli miktarda arazi verilmesi ve belirlenen miktarın üzerinde arazi verilmesinin

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

engellenmesi

 Muhtarların da tarımsal danışmanların araziye gidip gitmediğini aylık olarak kontrol etmesi

 Çiftçilerin tarımsal danışmanlar konusunda bilgilendirilmesi

3 Çiftçi eğitiminde hedeflenen

kitleye ulaşamıyor  Tarımsal yayım şirketlerinin desteklenmesi ve geliştirilmesi

 Çiftçinin eğitime olan ilgisini arttırmak için bu eğitimleri sadece işi eğitim olan kişilere verilmesi, GAP TAYED gibi bölgesel ölçekte ilgili olan kurumların eğitim desteğinin alınması

 Çiftçilere performans bazlı mali desteklerin verilmesi

4 Toprak erozyonu problemi  Tarla tesviyelerinin yapılması

 Derelerin ıslah edilmesi ve doğal drenajın sağlanması

5 Tarıma dayalı sanayinin olmaması  Tarıma dayalı sanayide yaşanmış başarı hikâyelerinin aktarılması ve pilot projeler oluşturularak çiftçiler arasında

yaygınlaştırılmasının sağlanması

 Teorik çalışmalarını, fizibilite çalışmalarını ve pazar analizlerini yapmış çiftçilere desteklerin verilmesi

6 Tarım arazilerinde, tarım dışı kullanımlar olan sanayi yapılarının veya konutların yapılmak istenmesi

 Kurumlar arasında işbirliklerinin geliştirilmesi

7 TMO'nun ürün alımlarında çiftçilerden ziyade tüccarlardan daha yüksek fiyata ürün alımı yapması

 TMO'nun her kalitedeki tarımsal ürünü almasının sağlanması

 Kalitenin yükseltilmesine yönelik çalışmaların yapılması

 Alımların denetlenmesi sisteminin iyileştirilmesi 8 Toplulaştırmayı yöneten

müteahhit firmanın yeterince çalışmaması

 Toplulaştırma planlarının çiftçi ile de paylaşılması

 Toplulaştırmada yüklenici firmalara yönelik denetimlerin arttırılması

Çalıştayın son oturumunda, Viranşehir ilçesinin tarım sektöründe henüz devreye sokulmamış potansiyellerinin bulunup bulunmadığı konusu tartışmaya açılmıştır. Çalıştay katılımcıları Viranşehir'de mısır ve pamuk gibi tarıma dayalı sanayi ürünlerin geliştirilme olanağı bulunduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca, ilçede önemli miktarda küçükbaş hayvan

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

varlığının olduğu ve küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesinde önemli bir etken olan meraların ilçede yaygın olmasından hareketle ilçede küçükbaş hayvancılığın gelişme potansiyelinin bulunduğunu belirtmişlerdir. Diğer taraftan ilçenin tarım arazileri içerisinde yer alan taşlık alanların organik tarım yapılması amacıyla kullanılabileceği de ifade edilmektedir.

Tablo 47: Viranşehir Tarım Çalıştayı Olanaklar-Potansiyeller No Olanaklar - Potansiyeller

1 Mısır, pamuk gibi ürünlerde tarıma dayalı sanayi ürünlerinin geliştirilmesi potansiyeli 2 Küçükbaş hayvancılık yapılabilecek meraların fazlalığı nedeniyle küçükbaş hayvancılığın

gelişme potansiyeli

3 Taşlık alanların organik tarım amaçlı kullanılması potansiyeli

4 Vasfını kaybetmiş meraların tarımsal arazi olarak kullanılabilme potansiyeli

KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

III. TRC2 BÖLGESİ TARIM ÇALIŞTAYLARI ANKET RAPORU