Verilerin Toplanması

ÇalıĢmacı tarafından hazırlanan çalıĢma planı dahilinde Selçuk Üniversitesi Alaaddin Keykubat kampüsünde bulunan fakültelerde, fakültelere oranlanan öğrenci sayısına anket uygulanarak veriler kaydedilmiĢtir.

Öğrencilere literatür ve uzman görüĢleri alınarak hazırlanan anket soruları uygulanmıĢtır ve bireylere yaĢ, cinsiyet, boy ve vücut ağırlığını gibi demografik verilerin tespitine iliĢkin sorular sorulmuĢtur ve vücut kitle indeksleri (VKĠ) Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ya (1987) göre hesaplanmıştır.

KiĢisel bilgilerden sonra beslenme alıĢkanlıklarına, davranıĢlarına ve beslenme bilgilerine iliĢkin sorular bulunmaktadır. DavranıĢ ve alıĢkanlık soruları (27 adet) soruda değerlendirilmiĢtir. Her zaman = 3, bazen=2, hiç=1 olarak puanlandırılmıĢtır. Negatif sorular pozitife çevrilerek değerlendirilmiĢtir (4 adet). DavranıĢ alıĢkanlık puan aralığı 27-81‟dir. Beslenme bilgi sorularında da (16 adet) soru ile değerlendirilmiĢtir. Ancak puanlamada her zaman=1, bazen ve hiç =0 olarak değerlendirilmiĢtir.

Beslenme bilgisi sınıflarından elde edilen toplam puana göre beslenme bilgisi puanları 0-5= puanı az bilen, 6-11= bilen, 12-16= puanı çok bilen Ģeklinde değerlendirilmiĢtir.

Demirezen E. (1999) tarafından geliĢtirilen ve bu çalıĢmada yeniden düzenlenen altı maddelik “Beslenme AlıĢkanlıkları Ġndeksi” (BAĠ) ile alınmıĢtır. BAĠ'den elde edilen toplam puanına göre oluĢturulan risk aralıklarına göre beslenme alıĢkanlıkları risk düzeyi göreceli olarak değerlendirilmiĢtir. BAĠ madde toplam puanı ve Cronbach alfa analizi yapılmıĢtır

Beslenme alıĢkanlıkları indeksinden elde edilen toplam puana göre beslenme alıĢkanlıkları risk düzeyi 0= puan risk yok, 1-6= puan hafif risk, 7-12= puan orta dereceli risk. 13-18= yüksek risk, 19-24= puan ise çok yüksek risk Ģeklinde değerlendirilmiĢtir.

AraĢtırma verileri etik kurul onayı, Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü ve ilgili fakültelerin Dekanlıklarının onayı alındıktan sonra toplanmaya baĢlanmıĢtır.

24

2.5. Verilerin Değerlendirilmesi

Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarıldıktan sonra hata kontrolleri yapılmıĢ, Veriler SPSS 25 adlı programda kodlanarak sayı ve yüzdelikler hesaplanarak kategorik değiĢkenlerin karĢılaĢtırılmasında ki-kare testi kullanılmıĢtır. Anlamlılık seviyesi 0.05 alınmıĢtır.

25

3. BULGULAR

Bu araĢtırmada Selçuk Üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin beslenme ile ilgili bilgi ve tutumlarını tespit etmek için amaçlanmıĢtır. AraĢtırma 600 öğrencinin katılımıyla gerçekleĢmiĢtir. AraĢtırma sorusuna cevap verenlerin % 54,7‟si kadın, % 45,3‟ü erkektir (Çizelge 3.1).

Çizelge 3. 1. Katılımcıların cinsiyetine göre dağılımı.

Cinsiyet Sayı %

Kadın 328 54,7

Erkek 272 45,3

Toplam 600 100,0

Öğrencilerin kayıt yaptırdıkları fakülteye göre çoğu zaman öğrenci bulunduğu Ģehirden baĢka bir Ģehre yer değiĢtirebilmektedir. Buna bağlı olarak öğrencilerin barınma durumları da yeni hayatlarıyla değiĢmektedir. AraĢtırmaya katılan öğrencilerin barınma durumlarına göre % 28.2‟i ailemin yanında, % 39.5‟i yurtta, % 32.3‟ü özel evde demiĢtir (Çizelge 3.2).

Çizelge 3. 2. Katılımcıların barınma durumları.

Barınma Durumu Sayı %

Ailemin Yanında 169 28,2

Yurtta 237 39,5

Özel Evde 194 32,3

Toplam 600 100,0

Sigara içme durumlarına göre katılımcılardan verilen cevaplara göre % 29‟u evet % 70.7‟si hayır demiĢtir (Çizelge 3.3).

Çizelge 3. 3. Katılımcıların sigara içme durumları.

Sigara içme durumu Sayı %

Evet 176 29,3

Hayır 424 70,7

26 Ankete katılan kadınların % 17.4‟ünün, erkeklerin % 43.8‟inin sigara içtiği tespit edildi. Cinsiyete göre sigara içme açısından fark tespit edildi (p=0,001) (Çizelge 3.4).

Çizelge 3. 4. Katılımcıların cinsiyete göre sigara içme durumları.

Sigara içiyor musunuz? P

Evet N (%) Hayır

Kadın 57 (17,40) 271(82,60)

0,001

Erkek 119 (43,80) 153(56,30)

Ki-Kare =49,888

YaĢ değiĢkeni ile vücut kitle indeksi arasında, beslenme davranıĢı değiĢkeni ile beslenme bilgisi puanı arasında, vücut kitle indeksi değiĢkeni ile beslenme davranıĢı puanı arasında, vücut kitle indeksi değiĢkeni ile beslenme bilgisi puanı arasında zayıf ve pozitif bir iliĢki vardır (p <0.05) (Çizelge 3.5).

Beslenme davranıĢı değiĢkeni ile beslenme alıĢkanlıkları puanı arasında, beslenme bilgisi değiĢkeni ile beslenme alıĢkanlıkları puanı arasında zayıf ve negatif bir iliĢki vardır (p <0.05) (Çizelge 3.5).

YaĢ değiĢkeni ile beslenme davranıĢı puanı, beslenme bilgisi puanı ve beslenme alıĢkanlıkları puanı arasında iliĢki bulunamamıĢtır. Vücut kitle indeksi değiĢkeni ile beslenme alıĢkanlıkları puanı arasında iliĢki bulunamamıĢtır (p>0.05) (Çizelge 3.5).

Çizelge 3. 5. DeğiĢkenlerin korelasyon analizleri.

Yaş VKİ TOBBDÖ TOPBBS TOPBAİ

Yaş r 1 ,185** ,044 ,043 -,019 p ,000 ,279 ,295 ,651 VKİ r 1 ,129** ,096* ,050 p ,002 ,018 ,222 TOPBDÖ r 1 ,205** -,153** p ,000 ,000 TOPBBS r 1 -,169** p ,000

27 Ankete katılanların cinsiyet değiĢkenin beslenme davranıĢı puanlarınının arasında fark yoktur. Buna göre bireyin cinsiyeti ne olursa olsun beslenme davranıĢı puanları aynıdır (p>0.05) (Çizelge 3.6).

Cinsiyet değiĢkenin beslenme bilgisi puanları farklı mıdır sorusunun yanıtı olarak farkın olduğu görülmüĢtür. Buna göre kadın bireylerin beslenme bilgisi puanı, erkek bireylerin beslenme bilgisi puanlarından yüksektir (p <0.05) (Çizelge 3.6). Cinsiyet değiĢkenin beslenme alıĢkanlıkları puanları farklı mıdır sorusunun yanıtı olarak farkın olduğu görülmüĢtür. Buna göre kadın bireylerin beslenme alıĢkanlıkları puanı, erkek bireylerin beslenme alıĢkanlıkları puanlarından düĢüktür (p <0.05) (Çizelge 3.6).

Cinsiyet değiĢkenin vücut kitle indeksi puanları farklı mıdır sorusunun yanıtı olarak farkın olduğu görülmüĢtür. Buna göre kadın bireylerin vücut kitle indeksi puanı, erkek bireylerin vücut kitle indeksi puanlarından düĢüktür (p <0.05) (Çizelge 3.6).

Çizelge 3. 6. Katılımcıların cinsiyet ile diğer değiĢkenler arasındaki puan tablosu.

Cinsiyet N Ortalama ± SS _P TOBBDÖ Kadın 328 55,6 ± 0,27 0,602 Erkek 272 55,4 ±0,29 TOPBBS Kadın 328 8,8 ± 0,17 0,006* Erkek 272 8,0 ± 0,24 TOPBAĠ Kadın 328 10,9 ± 0,20 0,014* Erkek 272 11,6 ± 0,21 VKĠ Kadın 328 21,1 ± 0,20 0,000* Erkek 272 24,3 ± 0,24

Cinsiyet değiĢkeni ile beslenme bilgisi sınıfları arasında iliĢki bulunmuĢtur. Buna göre beslenme bilgisi sınıflandırmasında kadın bireylerin geneli beslenme bilgilerinin çok bilen sınıfında, erkek bireylerin az bilen sınıfında olduğu görülmektedir (p <0.05) (Çizelge 3.7).

28

Çizelge 3. 7. Katılımcıların cinsiyet ile beslenme bilgisi sınıfları arasında iliĢki

tablosu. 1 2 3 Toplam Cinsiyet Kadın 56 194 78 328 17,10% 59,10% 23,80% 100,00% Erkek 62 172 37 271 22,90% 63,50% 13,70% 100,00% Ki-Kare değeri=10,920, P =0,004

Cinsiyet değiĢkeni ile beslenme alıĢkanlıkları sınıfları arasında iliĢki bulunmamıĢtır. Buna göre beslenme alıĢkanlıkları sınıflandırmasında hem kadın hem de erkek bireylerin genelinin risk sınıfında olduğu görülmektedir (p>0.05) (Çizelge 3.8).

Çizelge 3. 8. Katılımcıların cinsiyet ile beslenme alıĢkanlıkları arasında iliĢki

tablosu. 1 2 3 4 Toplam Cinsiyet Kadın 39 187 93 9 328 11,90% 57,00% 28,40% 2,70% 100,00% Erkek 22 138 102 10 272 8,10% 50,70% 37,50% 3,70% 100,00% Ki-Kare değeri=7,431, P =0,059

Vki grup değiĢkeni ile beslenme bilgisi sınıfları arasında iliĢki bulunamamıĢtır. Buna göre beslenme bilgisi sınıflandırmasında BKI gruplarının genelinin bilen sınıfında olduğu görülmektedir(p>0.05) (Çizelge 3.9).

Çizelge 3. 9. Katılımcıların vücut kitle indeksi ile beslenme bilgisi sınıfları arasında

iliĢki tablosu. 1 2 3 Toplam VKĠ2 Zayıf 12 35 10 57 21,10% 61,40% 17,50% 100,00% Normal 80 249 70 399 20,10% 62,40% 17,50% 100,00% Fazla kilolu 21 70 28 119 17,60% 58,80% 23,50% 100,00% Obez 5 12 6 23 21,70% 52,20% 26,10% 100,00% Ki-Kare değeri=3,284, P =0,772

29 Vücut kitle indeksi grup değiĢkeni ile beslenme alıĢkanlıkları sınıfları arasında iliĢki bulunmamıĢtır. Buna göre beslenme alıĢkanlıkları sınıflandırmasında vücut kitle indeksi gruplarının genelinin orta derecede risk sınıfında olduğu görülmektedir (p>0.05) (Çizelge3.10).

Çizelge 3. 10. Katılımcıların vücut kitle indeksi ile beslenme alıĢkanlıkları sınıfları

arasında iliĢki tablosu.

1 2 3 4 Toplam VKĠ2 Zayıf 5 28 22 2 57 8,80% 49,10% 38,60% 3,50% 100,00% Normal 42 225 121 12 400 10,50% 56,30% 30,30% 3,00% 100,00% Fazla kilolu 12 60 43 4 119 10,10% 50,40% 36,10% 3,40% 100,00% Obez 2 11 9 1 23 8,70% 47,80% 39,10% 4,30% 100,00%

30

4. TARTIġMA

AraĢtırmaya Selçuk Üniversitesi Kampüsünde bulunan 18 fakültede birinci öğretim de eğitim gören öğrenciyle gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu öğrencilerin 54.7‟si kadın, % 45.3‟ü ise erkeklerden oluĢmaktadır (Çizelge 3.1.)

Öğrencilerin %29.3‟ü sigara içmektedir. Erkeklerde sigara içme sıklığı %43.8 olarak belirlenirken, kadınlarda bu oran %17‟dir. Ayrıca cinsiyete göre sigara içme durumunda anlamlı fark tespit edilmiĢtir (Çizelge 3.4). Keskinler D. ve ark (1999)‟da Atatürk Üniversitesi öğrencilerinde yaptığı çalıĢmada tüm öğrencilerin sigara içme prevalansı %35.9 olarak saptamıĢ olup erkeklerde bu oran %43.7 olarak tespit edilirken, kız öğrencilerde %24.2 olarak bulunmuĢ ve aradaki farkın önemli olduğu belirlenmiĢ ve bu çalıĢma ile paralellik göstermektedir.

Türkiye‟de üniversite öğrenime öğrenciler Öğrenci Seçme ve YerleĢtirme merkezi tarafından yapılan sınavla yerleĢmektedirler. Öğrenciler üniversite sınavı kazanmaları neticesinde farklı bir Ģehre ya da ilçelere taĢınabilmektedir. Bunun neticesinde üniversiteye eğitimine adım atacak olan gençlerin büyük bir çoğunluğunda barınma durumları da değiĢebilmektedir. YaĢadığı aile ve Ģehir ortamının değiĢiklik göstermesi neticesinde yaĢam biçimi, dolayısıyla beslenmeye dair alıĢkanlıklarda da değiĢiklikler göstermeye baĢlamaktadır. Yaptığımız çalıĢmada katılımcıların barınma durumlarına bakıldığında % 28.2‟i ailemin yanında,% 39.5‟i yurtta, % 32.3‟ü özel evde yaĢamakta olduğu tespit edilmiĢtir (Çizelge 3.2). Vançelik ve ark (2007) yılında yapmıĢ olduğu araĢtırmada öğrencilerin en çok arkadaĢları ile özel evde kaldıkları daha sonra da yurtta kaldıkları tespit etmiĢlerdir. Yaptığımız bu çalıĢma biraz önce zikredilen çalıĢma ile benzerlik göstermektedir. Üniversite eğitimi döneminde öğrencilerin barınma yerlerinin ailelerinden uzak olmaları (yurt, arkadaĢ evi vb.), beslenme konusunda sağlıklı bir Ģekilde beslenemediklerini doğurmakta ve bu da önemli bir problem teĢkil etmektedir.

Vücut kitle indeksi ile beslenme davranıĢı puanı ve beslenme bilgisi puanı arasında iliĢki bulunmuĢtur. Buna göre vücut kitle indeksi değiĢkeni ile beslenme davranıĢı puanı ve beslenme bilgisi puanı arasında zayıf ve pozitif bir iliĢki vardır. ġanlıer ve ark (2009) yaptıkları araĢtırmada beden kütle indeksine göre

31 değerlendirme yapıldığında beslenme davranıĢ, alıĢkanlık ve bilgi puanları ile zayıf, normal ve ĢiĢman bireyler arasındaki farklılığın önemli olmadığı saptanmıĢtır. Bu sonuçlara göre beden kütle indeksinin beslenme bilgi, alıĢkanlık ve davranıĢ puanları üzerine etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulmamıĢtır. Yapılan çalıĢmamız ile farklılık göstermektedir.

Beslenme davranıĢı ve alıĢkanlıkları ile beslenme bilgisi puanı arasında iliĢki bulunmuĢtur. Bu değiĢkenler arasında zayıf ve negatif bir iliĢki vardır. Beslenme bilgi eksikliğinin veya yeterli beslenme bilgi eğitimi alınmamasının sonucu olarak doğru beslenme alıĢkanlıklarının kazanılmamasıdır.

Cinsiyet ile beslenme davranıĢı puanları arasında fark bulunmamıĢtır. Bu çalıĢmada bireylerin cinsiyeti ne olursa olsun beslenme davranıĢı puanları aynı olduğu görülmüĢtür.

ÇalıĢmada cinsiyet ile beslenme bilgisi puanları arasında fark tespit edilmiĢtir. Buna göre kadın bireylerin beslenme bilgisi puanının, erkek bireylerin beslenme bilgisi puanlarından yüksek olduğu görülmüĢtür. Vançelik S (2005) araĢtırmasında cinsiyete göre beslenme bilgi puan arasında farkın önemli olduğu belirlenmiĢtir. Kız öğrencilerin beslenme bilgi puan ortalamasının erkeklerden daha yüksek olması kızların bu konuya erkeklerden daha ilgili oluĢunun bir sonucu olabilir.

Cinsiyet değiĢkeni ile beslenme bilgisi arasında anlamlı iliĢki bulunmuĢtur. Buna göre beslenme bilgisi sınıflandırmasında kadın bireylerin genelinin beslenme ile ilgili bilgisinin olduğu erkeklerin bilgisinin kadınlara göre az bilgilerini olduğu görülmüĢtür.

ÇalıĢtır ve ark (2005) üniversite öğrencilerinin beslenme konusundaki bilgi seviyelerinin belirlenmesi amacı ile yaptıkları araĢtırmada; Öğrencilerin büyük kısmının bilen grubunda olmasına karĢın beslenme konusunda ki eğitimlerin devam ettirilmesi neticesinde öğrencilerin bu konudaki bilgi seviyelerinin daha da artacağını tespit etmiĢtir.

ġanlıer ve ark (2009) yaptıkları araĢtırma da öğrencilerden kızların beslenme konusunda daha fazla bilgiye sahip olmalarına karĢın, genelde genç nüfusun

32 beslenme bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu, dolayısıyla da yetersiz bilginin alıĢkanlık ve davranıĢa dönüĢemediğini tespit etmiĢlerdir.

Cinsiyet değiĢkenin beslenme alıĢkanlıkları puanları arasında anlamlı bir fark vardır. Buna göre Kadın bireylerin beslenme alıĢkanlıkları puanı, erkek bireylerin beslenme alıĢkanlıkları puanlarından düĢüktür. Kundakcı A. (2005) yaptığı çalıĢmada bu farkın nedeninin, erkeklerin kızlara göre ĢiĢmanlığa karĢı daha önyargılı olduklarını ve daha fazla yemek yeme davranıĢında bulunduklarını göstermiĢtir. Bu nedenle yapılan çalıĢmamız bulguları ile paralellik göstermektedir.

YaĢları 18-24 yas arasında değiĢen üniversite öğrencilerinin beden kütle indeksleri değerlendirildiğinde; Cinsiyet değiĢkenine göre vücut kitle indeksi puanların farklı olduğu tespit edildi. Buna göre Kadın bireylerin vücut kitle indeksi puanı, erkek bireylerin vücut kitle indeksi puanlarından düĢüktür.

Açık ve ark yaptığı araĢtırmada erkek öğrencilerin %13.7‟si kız öğrencilerin %6.8‟i aĢırı kilolu olarak belirlenmiĢtir. Vançelik S (2005) araĢtırmasında cinsiyete göre vücut kitle indeksinin gruplarının dağılımı arasında önemli fark olduğunu tespit etmiĢtir. Tayfur M. (2015) çalıĢmasında kadınların vücut kitle indeksi değerlerinin erkeklerden daha düĢük bulmuĢtur. Yapılan çalıĢmamızın bulgularıyla paralellik göstermektedir.

ÇalıĢmamızda bireylerin cinsiyetleri ile beslenme alıĢkanlıkları arasında iliĢki bulunamamıĢtır. AraĢtırmada beslenme alıĢkanlıkları sınıflandırmasında hem kadın hem de erkek bireylerin geneli orta ve yüksek risk sınıfına girmektedirler.

Vücut kitle indeksi ile beslenme bilgisi ve beslenme alıĢkanlıkları arasında anlamlı bir iliĢki bulunmadığı görülmüĢtür. Tütüncü Ġ. Karaismailoğlu E. (2013) üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi düzeylerinin belirlenmesi çalıĢmasında vücut kitle indeksinin beslenme bilgi puanını etkilemediği sonucunu tespit etmiĢtir. Bu araĢtırma bulgularıyla paralellik göstermektedir.

33

5. SONUÇ VE ÖNERĠLER

Yeryüzünde yaĢayan bütün canlılar yaĢamları boyunca, doğumdan ölüme kadar olan süreçte, fizyolojik faaliyetlerin normal olarak yürütebilmelidir. Ġnsanın yaĢantısını kaliteli ve sağlıklı bir Ģekilde devam ettirebilmesinde, yeterli ve dengeli beslenmenin de önemli bir yer tuttuğu yapılan araĢtırmalarda görülmektedir. Bütün dünyada hem geliĢmiĢ hem de geliĢmekte olan ülkelerde sağlık sorunları yer almaktadır. Halkın beslenme durumu bölgelere, mevsimlere, sosyoekonomik refah düzeyine, kırsal yaĢam ve kentsel yaĢam ayrımına göre farklılık arz etmektedir. Ġnsanların yetersiz ve dengesiz beslenmenin en önemli sebeplerden biri beslenme bilgisinden yoksunluktur. Beslenme bilgisi, kiĢilerin, ailelerin ve toplumların beslenme durumlarını ve alıĢkanlıklarını etkileyen etmenlerden biridir. Bu nedenledir ki insan sağlığın korunması ve geliĢtirilmesinde beslenme eğitiminin yeri ve önemi büyüktür.

Yapılan bu çalıĢmada kız öğrencilerin beslenme konusunda daha bilgili olduğu, gençlerin kuĢağın tümü değerlendirildiğinde beslenme konusundaki bilgilerinin yetersiz olduğu, dolayısıyla da yetersiz bilginin dengeli ve yeterli beslenme alıĢkanlığı ve davranıĢına dönüĢemediği saptanmıĢtır. Mevcut gıdalar ve ekonomik kaynaklar yeterli olsa dahi, beslenme bilgisinin yetersizliği besinlerin ve kaynakların yanlıĢ kullanımına neden olmaktadır.

Yükseköğrenim de eğitim gören öğrencilerinin büyük bir çoğunluğu ideal beslenme alıĢkanlıklarından uzak olduğu ve bu durumun nedenlerinin daha ayrıntılı ortala çıkarabilecek çalıĢmalara gerek olduğunu göstermiĢtir. Bu yapılan araĢtırmalardan sonra çıkacak sonuçlardan elde edilecek bulgular ile sağlıklı beslenmeyi engelleyen diğer faktörleri de ele alan önlemler geliĢtirilmelidir. Çünkü üniversite de eğitim gören öğrencilerin sağlıklı beslenmesi hem kendi sağlıkları hem de model olmaları nedeniyle ile gelecek kuĢaklara sağlıklı beslenme alıĢkanlıkları kazandırmaları açısından toplumsal önem taĢımaktadır.

Örgün ve yaygın eğitim programlarında temel beslenme, besin ürünlüleri, gıda güvenliği, sağlık gibi bilgilerinin güncellenmesi, programların yaygınlaĢtırılması, yürütülen eğitim uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve geliĢtirilmesi gerekmektedir. Böylece yasam döngüsü boyunca büyük öneme sahip

34 olan insanların sağlıklı beslenme konusunda eğitimi ve bilinçlendirilmesi açısından faydalı olacaktır. Etkili ve sürekli verilecek olan yeterli-dengeli beslenme eğitimi her yaĢtaki insanın sağlığını tehdit eden sorunların ve uygulamaların önlenmesine, yanlıĢ alıĢkanlıkların, davranıĢların değiĢtirilmesine, edinilen bilginin tutuma dönüĢmesine neden olacaktır. Tutumun davranıĢa dönüĢebilmesi ise eğitim programlarının belirli aralıklarla tekrarlanması ve kontrolü ile sağlanmalıdır.

Üniversite öğrencilerinin baĢarılı ve parlak bir geleceğe ulaĢabilmesi ve ülkenin geliĢmesinde yer edinebilmesi için akıl gücü ve zekâ geliĢimi ile sağlıklı ve geliĢmiĢ bir beden yapısının sağlanması gerekir. Bu yüzden genç neslin beslenme sorunları üzerine durulmalı ve bu konuda yapılacak daha kapsamlı araĢtırmalarla beslenme sorunu için çözüm odaklı önlemler alınmalıdır. Ailelerin üniversitede öğrenim gören çocukları üzerinde beslenme alıĢkanlıkları üzerinde büyük etkisi olduğundan; aileler hem kendileri hem de gelecek nesiller için gençlere beslenme eğitimi fırsatı sunmalıdırlar. Bu konuda doğru ve tarafsız medya reklamları ve tanıtımları kullanılarak, konferanslar tertiplenerek ve basit ve uygulanabilir programlar yapılarak beslenme konusunda bilinçli ve sağlıklı bir tüketici kitlesi oluĢturulabilir.

35

8. KAYNAKLAR

1. Açıkgöz S. 2006, Üniversite öğrencilerinin beslenme alıĢkanlıkları ile öz yetkinlik ve iyimserlik iliĢkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

2. Alphan E. 2005, Sağlıklı beslenme sağlıklı lezzetler 2. Baskı, Ankara, Nobel Yayınları.

3. Altay ĠS, 2004, Beslenmede proteinin yeri ve protein ağırlıklı beslenme, Turkiye Klinikleri Journal of Pediatric Sciences, 10 (3); 18-22.

4. Açık Y, Çelik G, Ozan AT, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Gülbayrak C, 2003, Üniversite öğrencilerinin beslenme alıĢkanlıkları, Sağlık ve Toplum Dergisi 13 (4) 74-80

5. Baysal A. 2004, Beslenme 4. Baskı, Ankara, Hatipoglu Yayınları, s.9.

6. Baysal, A, 1990, Beslenme, 5. Baskı, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, s. A/61. 7. Baysal A. 1995, Genel Beslenme, Obezite, Ankara, Hatipoğlu Yayınları, s. 60-80. 8. Baysal, A, 1993, Beslenme kültürümüz. Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları.

9. Baysal A, Bozkurt N. ve Pekcan, G, 2002, Diyet el kitabı. 4. Baskı Ankara, Hatipoğlu Yayınevi, s. 112-120.

10. Baysal, A, Aksoy M., Bozkurt N, Kutluay T, Merdol G, Pekcan S, Keçecioglu S. Besler T, Mercangil M, 1999, Diyet El Kitabı, Ankara, Hatiboğlu Yayınevi, s. 590-620.

11. Baltacı G, Ersoy G, Karaağaoğlu A, 2006, Ergenlerde sağlıklı beslenme, hareketli yaĢam. 1. Baskı, Ankara, Sinem Matbaacılık, s. 80-95.

12. Çetin G, 2013, Zonguldak bülent ecevit üniversitesi tıp fakültesi birinci ve son sınıfa devam eden öğrencilerin beslenme bilgi ve alıĢkanlıkları üzerine bir araĢtırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

13. Çelik E. (2006). Sakarya Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümünde okuyan 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin beslenme bilgi ve tutumlarının karĢılaĢtırılması. Yüksek Lisans Tezi. S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.

14. ÇalıĢır B, Dereli F, Eksen M, AktaĢ S, 2005, Muğla üniversitesi öğrencilerinin beslenme konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi, Uluslararası Ġnsan Bilimleri Dergisi, 1-8.

15. Demirezen E, 1999, 11-17 YaĢ grubu okul çağı çocuklarda koroner kalp hastalıkları risk etmenlerin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.

16. Dölekoğlu CÖ, Yurdakul O, 2004, Adana ilinde hane halkının beslenme düzeyleri ve etkili faktörlerin logit analizi ile belirlenmesi, Akdeniz Ġ.Ġ.B.F. Dergisi, s, 62-86.

17. Ersoy G, 2004, Egzersiz ve spor yapanlar için beslenme, 3. Baskı, Ankara, Nobel Yayıncılık, s.14-15.

18. Erten, M, 2006, Adıyaman ilinde eğitim gören üniversite öğrencilerinin beslenme bilgilerinin ve alıĢkanlıklarının araĢtırılması, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

19. Gündoğdu S. 2009, Adana ilinde görev yapan okulöncesi öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyleri ve alıĢkanlıklarının araĢtırılması. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya,

20. Gül T, 2011, Sağlıklı beslenme kavramı ve üniversite öğrencilerinin beslenme alıĢkanlıklarına yönelik tutum ve davranıĢları: çukurova üniversitesi örneği, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.

21. Garibağaoğlu, M., Budak, N., Öner, N., Sağlam, Ö. Ve NiĢli, K. (2006). Üç farklı üniversitede eğitim gören kız öğrencilerin beslenme durumları ve vücut ağırlıklarının değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of HealthSciences), 15 39, 173-180.

36

22. HeĢeminia, T., ÇalıĢkan, D. ve IĢık, A. 2002. Ankara‟da yüksek öğretim öğrenci yurtlarında kalan öğrencilerin beslenme sorunları, Ġbni Sina Tıp Dergisi, 7, s. 155-167.

23. Kavas A, 2003, Sağlıklı yaĢam için doğru beslenme, 4. Baskı, Ankara, Literatür Yayıncılık, s.1-4. 24. Keskinler D, Güraksın A, Ġnandı T, Tufan Y, 1999, Atatürk üniversitesi öğrencilerinde sigara içme

prevalansı ve etkili faktörler, Atatürk Üniversitesi Tıp Dergisi 31(3) s. 112-116.

25. Kundakcı A, 2005, Üniversite öğrencilerinin yeme tutumları, benlik algısı, vücut algısı ve stres belirtileri açısından karĢılaĢtırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

26. Korkmaz NH, 2010, Uludağ üniversitesi öğrencilerinin spor yapma ve beslenme alıĢkanlıklarının incelenmesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), s.399-413.

27. Merdol T, BaĢoğlu S, Öner N, 1997, Beslenme ve Diyetetik Açıklamalı Sözlük. 1. Baskı Hatiboğlu Yayınları, Ankara.

28. Müftüoğlu O, 2003, YaĢasın Hayat, 6. Baskı, Ġstanbul, Doğan Kitap.

29. Mazıcıoğlu, M. M, Öztürk, A, 2003, Üniversite 3. ve 4. sınıf öğrencilerinde beslenme alıĢkanlıkları ve bunları etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi, 25(4), s. 172-178.

30. OĢar Z, Erkan T, 2004, Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme. Ġstanbul, Kaya Basım.

31. Özçelik A. 2000, Sağlık personelinin beslenme alıĢkanlıkları üzerine bir araĢtırma, Gıda Dergisi, 25(2), 93-99.

32. Özmen D, Çetinkaya AÇ, Ergin D, Sen N, Erbay PD. 2007, Lise öğrencilerinin yeme alıĢkanlıkları ve beden ağırlığını denetleme davranıĢları. Kor Hek, 6(2), s:98-105.

33. Pekcan, G, 2008, Beslenme durumunun saptanması, 1. Baskı, Ankara, Klasmat Matbaacılık, s. 5- 25.

34. Papadaki A, Hondros G, Scott JA, Kapsokefalou M 2007, Eating habits of university students living at, or away from home in Greece, Appetite, 49 (1) s.169-176.

35. Samur G. 2008, Vitaminler, mineraller ve sağlığımız. Sağlık Bakanlığı beslenme bilgi serisi,