Verilerin Analizi

Elde edilen verilerin anlamlılık kazanması için veri analizinin yapılması gereklidir. Verilerin hazırlanması, uygulanması, toplanması kadar veri analizi de önemlidir (Altunışık, Coşkun, Bayraktaroğlu ve Yıldırım, 2004).

3.6.1. Alan Bilgisi ile İlgili Verilerin Analizi

3.6.1.1.Kavramsal Bilgi Testi ile İlgili Verilerin Analizi

FB öğretmen ve öğretmen adaylarının alan bilgilerini belirlemek için açık uçlu sorulardan oluşan kavramsal bilgi testi, bilimin doğası anketi, bilimsel araştırma anketi kullanılmıştır. Öğretmen ve öğretmen adaylarının vermiş oldukları cevapları değerlendirmek için,

 Bilimsel olmayan açıklama (0 puan)

olmak üzere üç grupta değerlendirme yapılmıştır (Roth ve Anderson, 1987). Bu değerlendirmeye göre; FB öğretmen ve öğretmen adaylarının yaptığı bilimsel olarak yeterli bir açıklamaya 3,5 puan, kısmen bilimsel düzeyde olan bir açıklamaya 1 puan ve bilimsel olmayan her açıklamaya ise 0 puan verilmiştir (Vazquez-Alonso ve Manassero- Mas, 1999). Yapılan bu gruplamalar Tablo 3’de gösterilmiştir. Bu süreç sonunda elde edilen puanlar, uygun istatistiksel testler uygulanarak değerlendirilmiştir.

Tablo 3. Kavram Testi, Bilimin Doğası ve Bilimsel Araştırmayla İlgili Görüş

Anketinden elde edilen verilerin analizinde kullanılan kategoriler.

3.6.1.2.Bilimin Doğası ve Bilimsel Araştırmayla İlgili Verilerin Analizi

FB öğretmen ve öğretmen adaylarının bilimin doğasıyla ilgili görüşlerini belirlemek için Bilimin Doğası İle İlgili Görüş Anketi kullanılmıştır. Aynı şekilde bilimsel araştırma ile ilgili görüşlerini belirlemek için Bilimsel Araştırma ile ilgili Görüş Anketi kullanılmıştır. Bu anketlerden elde edilen nitel veriler, kavram testinde olduğu gibi, nicel veri haline dönüştürülmüş ve bu verilerin analizleri bilimsel olan açıklamalar 3,5 puan, kısmen bilimsel olan açıklamalar 1 puan ve bilimsel olmayan açıklamalar 0 puan olarak değerlendirilmiştir.

3.6.2.PAB ve TPAB ile İlgili Verilerin Analizi

FB öğretmen ve öğretmen adaylarının ışığın kırılması konusu kapsamındaki PAB (program bilgisi, strateji-yöntem bilgisi, değerlendirme bilgisi) ve TPAB’larını

Bilimsel olarak yeterli açıklama ( 3,5 puan)

Cevap bilimsel olarak yeterince ifade edilmiş, herhangi bir alternatif kavrama ( kavram yanılgısı veya kısmi kavrama) yok. Kısmen bilimsel

düzeyde açıklama (1 puan)

Cevap bilimsel olarak kısmen ifade edilmiş, fakat herhangi bir alternatif kavrama yok.

Bilimsel olmayan açıklama (0 puan)

Cevap verilmemiş, alternatif kavrama veya bilimsel olmayan yanlış ifadeler var.

belirlemek için vignetteye dayalı mülakatlar ve İST kullanılmıştır. Ses kaydına alınan vignetteye dayalı mülakatlar kağıda geçirilerek İST’lerle eş zamanlı incelenmiş ve elde edilen nitel veriler alan bilgisinin analizinde yapıldığı gibi nicel verilere dönüştürülmüştür (Roth ve Anderson, 1987; Vazquez-Alonso ve Manassero-Mas, 1999). Bu veriler bilimsel olarak yeterli açıklama (3,5 puan), kısmen bilimsel düzeyde açıklama (1 puan) ve bilimsel olmayan açıklama (0 puan) olarak üç grupta incelenmiştir (Bozkurt ve Kaya, 2008). Mülakatlardan elde edilen verilerin analizinde, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Toplanılan verilerin daha derinlemesine araştırılmasını sağlayan analiz, içerik analizidir (Yıldırım ve Şimşek, 2005). İçerik analizinde raporlaştırma yapılarak nitel verilerin sayısal analizleri hesaplanır (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Bu analiz sayesinde araştırmacı tarafından elde edilen veriler anlamlı olarak kodlanabilir. Yaptığımız çalışmada genel bir çerçeve içinde yapılan kodlama biçimi kullanılmıştır. Bu kodlama ile analize başlanmadan önce genel kavramsal bir yapı oluşturulur ve sonrasında kodlamalar yapılır (Yıldırım ve Şimşek, 2006).

Bu çalışmada Şekil-8’de verilen TPAB modeli esas alınarak alt temalar ve kodlar belirlendikten sonra öğretmen ve öğretmen adaylarının mülakat metinleri ve İST’leri ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve her temel temanın toplamına göre analizi yapılmıştır.

3.6.3.Sınıf İçi Uygulamalar İle İlgili Verilerin Analizi

FB öğretmen ve öğretmen adaylarının ışığın kırılması konusundaki sınıf uygulamalarını belirlemek için öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının derslerine girilerek ders işleyişleri video kaydına alınarak veriler toplanmıştır. Veriler Geliştirilmiş Öğretim Gözlem Protokolü (GÖGP) ile araştırmacı tarafından puanlanmıştır. GÖGP protokolünde pedagojik yaklaşımla ilgili sıkça gözlenen davranışlar 4 ile hiç gözlenmeyen davranışlar 0 puan arasında değerlendirilmiştir

3.6.4.Verilerin Analizinde Güvenirlik

Güvenirlik, bir ölçüm aracının aynı koşullarda ve farklı zamanlarda tekrarlanmasıyla elde edilen ölçüm değerlerinin kararlılığıdır (Carmines, Zeller; 1982). Kullanılan ölçeğin hatalardan arınık olması ve tekrar denendiğinde aynı sonuçların elde edilmesi o ölçeğin güvenilir ve kullanışlı bir ölçek olduğunun kanıtıdır (Carmines, Zeller; 1982). Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde güvenirliliği sağlamak için, TPAB ile sınıf içi gözlem konusunda bağımsız uzman bir araştırmacıdan yardım alınmıştır.

Uzman araştırmacı ve araştırmacının analizleri arasındaki uyum; kavramsal bilgi için % 95, bilimin doğası için % 96, bilimsel araştırma için %91, program bilgisi için % 95, ilköğretim öğrencilerinin öğrenme güçlükleriyle ilgili bilgi için % 89, öğretim strateji ve yöntem bilgisi için % 92, değerlendirme bilgisi için % 89,TPAB için % 90 ve sınıf içi öğretim becerileri için % 93 olarak bulunmuştur.

3.6.5.İstatistik Analizler

Araştırmaya katılan FB öğretmen ve öğretmen adaylarının alan bilgisi, PAB ve TPAB ile ilgili bütün bileşenleri kapsamında sahip oldukları bilgi düzeyleri, yüzde ve frekans olarak betimsel istatistikî analizlerinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Sınıf içi öğretim becerilerinin analizinde ise, GÖGP’de yer alan beş faktörün aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. Öğretmen ve öğretmen adaylarının sahip oldukları bu bilgi ve becerileri arasındaki farklılıklar, Ki-Kare testi ve Mann Whitney U testi analizi kullanılarak belirlenmiştir.Ki-Kare testinin uygulanamadığı durumlarda Fisher Kesin Testi kullanılmıştır.

BÖLÜM IV

4.BULGULAR

Bu bölümde alan bilgisine ilişkin test ve anketlerden, İST’ler ve mülakatlardan elde edilen bulgular, araştırma soruları dikkate alınarak sunulmuştur.