Veri Toplama Sürec

Veri toplama süreci planlanırken, araĢtırmada yer alan her iki gruba uygulanacak iĢlemler birbirlerine paralel olacak Ģekilde tasarlanmıĢtır. Gruplara uygulanan dersler tamamıyla araĢtırmacının kendisi tarafından

56

yürütülmüĢtür. Buradaki amaç, öğrenciler üzerinde öğretici değiĢikliğinden kaynaklanabilecek herhangi bir etkileĢim farkının oluĢmasını engellemektir.

AraĢtırmanın deneysel iĢlem süreci haftada 2 ders saati olmak üzere 4 hafta olarak planlanmıĢtır. Bu süreç içerisinde yapılan uygulamalar aynı gün içerisinde hem deney hem kontrol grubuna tasarlanan plan çerçevesinde uygulanmıĢtır (Çizelge 3.3).

AraĢtırmacı, uygulamanın yapıldığı Fen Bilgisi Laboratuar Uygulamaları I dersine, deneysel iĢlem sırasında öğretmen-öğrenci iliĢkilerinden kaynaklanabilecek problemleri önleyebilmek için, dönem baĢından sonuna kadar katılmıĢtır.

Deney ve kontrol grupları belirlendikten sonra deneysel iĢlemlerin basamaklarının gerçekleĢtirilmesine geçilmeden önce her iki gruba da daha önceden belirlenen ÇBTA ve ÇKT ölçeklerinin öntest uygulamaları yapılmıĢtır. Buradan elde edilen verilerin analizi sonucunda grupların denk olduğu tespit edilmiĢ ve herhangi bir denkleĢtirme ya da eksik öğrenmeleri giderme yöntemine baĢvurulmamıĢtır.

Deneysel iĢlem basamaklarının gruplara göre dağılımı Çizelge 3.3 ‟te görüldüğü gibi daha önceden tasarlanmıĢ ve her hafta deney ve kontrol gruplarının konuları aynı olacak Ģekilde ve hangi konunun ne Ģekilde iĢleneceği planlanmıĢtır.

Uygulamanın 1.haftasında, deney grubu öğrencilerine probleme dayalı öğrenme hakkında genel bilgiler verilmiĢtir. Ġlgili öğretim yaklaĢımı hakkında verilen bilgiler doğrultusunda ileriki haftalarda iĢlenecek derslerin kısa örneklendirmeleri yapılmıĢtır. Ayrıca probleme dayalı aktif öğrenme yaklaĢımı gereği öğrenciler 5 gruba ayrılmıĢtır ve bu 5 öğrenci grubu ileriki derslerde ortak çalıĢmalar yapmıĢtır. Aynı hafta kontrol grubu öğrencilerine ileriki haftalarda iĢlenecek derslerin kısa bir tanıtımı yapılmıĢ ve “Ġlköğretim Fen ve

57

Teknoloji Dersi” 6., 7. ve 8. Sınıf ders kitaplarındaki çevre konuları tanıtılmıĢ ve aralarındaki iliĢkilendirmeler yapılmıĢtır.

Çizelge 3.3 Deneysel iĢlem basamaklarının gruplara göre dağılımı

Haft

a _{Deney Grubu Uygulamaları} (Probleme Dayalı Aktif Öğrenme)

Kontrol Grubu Uygulamaları (Düz Anlatım Yöntemi) Öntes t ÇBTA ve ÇKT ön testlerinin uygulanması ÇBTA ve ÇKT ön testlerinin uygulanması 1. Haft

a Probleme dayalı öğrenme _{stratejisinin tanıtılması} Deneysel iĢlemlerin

uygulanmasında kullanılacak öğrenci gruplarının belirlenmesi

Uygulanacak programın tanıtılması

Çevre ve çevre bilinci hakkında genel bir anlatımın yapılması

2.

Haft

a

“YUVA” belgeselinin izletilmesi Biyolojik çeĢitlilik hakkında yazılan senaryoların dağıtılması

Problem durumlarının belirlenip çözümlerin aranması / tartıĢılması Bir sonraki hafta için hazırlanacak senaryoların dağıtılması

Biyolojik çeĢitlilik, önemi ve ekonomik değeri hakkında bilgilerin verilmesi

Biyolojik çeĢitliliğin tahribi ve azalması, ayrıca yok olma nedenleri ve korunmasının ele alınması

Türkiye‟deki biyolojik çeĢitlilik konusunun tartıĢılması

3.

Haft

a

Ekoloji ve ekosistem ile ilgili senaryolara ait öğrenci sunumlarının yapılması Problemler durumlarına iliĢkin

ortak görüĢlerin ve çözüm önerilerinin tartıĢılması

Ekolojik hakkında genel ve ortak sonuçların yorumlanması

Ekoloji ve alt dalları hakkında bilgi verilmesi, ekoloji ve ekonominin iliĢkilendirilmesi Ekosistem konusunun ele

alınması

Kommüniteler ve besin ağının anlatılması

Ekolojik denge ve bu dengenin bozulması süreçleri ve

sonuçlarının tartıĢılması

4.

Haft

a

Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi / Herbaryum ve Tabiat Tarihi Müzesi gezi uygulaması

Botanik bahçeleri, Tabiat tarihi müzeleri ve milli parklar hakkında kısa bir anlatım ve yapılan gezinin değerlendirilmesi

Botanik bahçeleri, tabiat tarihi müzeleri ve milli parklar hakkında ayrıntılı bir ders anlatımının yapılması Ġlgili konular hakkında genel değerlendirmenin yapılması S ont e s t

ÇBTA ve ÇKT son testlerinin uygulanması

ÇBTA ve ÇKT son testlerinin uygulanması

58

2. uygulama haftasında, deney grubu öğrencilerine Necatibey Eğitim Fakültesinin konferans salonunda, gerekli izinler (EK-4) alındıktan sonra “Yuva” adlı çevre belgeseli izletilmiĢtir. Belgesel seyrinin ardından belgeseldeki temaları baz alan ve “Biyolojik ÇeĢitlilik” konulu problem durumları dağıtılmıĢ ve aktif öğrenmeye uygun bir Ģekilde gruplar halinde konu iĢlenmiĢtir. Dersin sonunda 3. hafta kullanılacak olan “Ekoloji ve Ekolojik Denge Senaryoları” dağıtılmıĢ ve oluĢturulan grupların ayrı ayrı sunum hazırlamaları istenmiĢtir. Kontrol grubunda ise araĢtırmacı tarafından hazırlanan “Biyolojik ÇeĢitlilik Powerpoint Sunusu” rehberliğinde düz anlatım yöntemiyle ders iĢlenmiĢtir.

Deneysel uygulamaların 3. haftasında ise, deney grubu öğrencileri ile Necatibey Eğitim Fakültesinin drama odasında ders iĢlenmiĢ ve grupların sunumları dinlenmiĢ ve yorumlamaları yapılmıĢtır. “Ekoloji ve Ekosistem” temelli bu sunumlarda gruplar kendilerine verilen senaryoların problem durumlarını belirlemiĢ ve çözüm önerileri getirmiĢleridir. Bunun paralelinde kontrol grubu öğrencilerine “Ekoloji ve Ekosistem Powerpoint Sunusu” eĢliğinde gerekli bilgiler düz anlatım yöntemiyle verilmiĢtir.

Uygulamaların 4. haftasında deney grubu öğrencileri ile daha önceden planlanan ve gerekli izinleri alınan bilimsel bir gezi düzenlenmiĢtir (EK-5). Öğrenciler ile aynı gün içersinde Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Müzesi (EK-6) ile Ege Üniversitesi Tabiat Tarihi Müzesi (EK-7) gezisi düzenlenmiĢtir. Daha sonra iĢlenen derste ilgili müzeler ve milli parklar hakkında bilgilendirmeler yapılmıĢ ve gezinin kısa bir değerlendirmesi yapılıĢtır. Aynı hafta içersinde, kontrol grubu öğrencilerine hazırlanan “Botanik Bahçeleri, Tabiat Tarihi Müzeleri ve Milli Parklar Powerpoint Sunusu” doğrultusunda bilgilendirmeler yapılmıĢ ve bu bilgiler öğrencilere düz anlatım yöntemi kullanılarak verilmiĢtir.

Çizelge 3.3 ‟te verilen planlama doğrultusunda 4 haftalık süreçte tasarlanan plana uygun biçimde, uygulamalar istenildiği gibi tamamlanmıĢtır.

59

Deneysel uygulamaların öğrencilerin çevre bilinçlerini geliĢtirmekteki etkisini test etmek amacıyla olan son test uygulamaları yapılmıĢtır.