VERİLERİN TOPLANMASI

2 1 1 2 3 4 5 3.4 VERİLERİN TOPLANMASI

Veriler, 2015-2016 eğitim öğretim yılının Nisan-Mayıs-Haziran aylarında 8 haftalık sürede elde edilmiştir. Ders işleme süreci 6 hafta, testlerle veri toplama süreci 2 hafta sürmüştür. Uygulama öncesinde ön test ve uygulama sonrasında son test olarak öğrencilerin akademik başarılarını ölçmek amacıyla akademik başarı testi, derse olan motivasyonunu ve uygulamalar sonrasında derse karşı olan motivasyonlarındaki değişimi ölçmek için Fen dersine yönelik motivasyon ölçeği, derse karşı olan ilgilerini ve uygulamalar sonrasında öğrencilerin ilgilerinde oluşan değişimi ölçmek için Fen dersine yönelik ilgi testi ve derse karşı olan tutumlarını ve uygulama sonrasında

86

tutumlarındaki değişimi ölçmek için Fen dersine yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırmacı, sınıflardan birini deney ve diğerini kontrol grubu olarak rasgele atamış ve her iki grupta da uygulamayı kendisi yürütmüştür.

Öncelikle araştırmacı tarafından kazanımlar ve etkinlikler incelenerek Elektriğin İletimi ünitesi belirlemiştir. Ünite kazanımları için argümantasyon tabanlı öğretime uygun olarak çeşitli etkinlikler tasarlanmıştır. 3 Fen Bilimleri alanında yüksek lisans yapan öğrencileri, 2 Fen bilimleri alanında uzman akademisyenler tarafından kontrol edilip, gerekli düzeltmeler sonucunda etkinliklerin argümantasyon tabanlı öğretime uygun oldukları belirlenmiştir.

Uygulamalara başlamadan önce, deney grubundaki öğrencilerin argüman tabanlı bilim öğretimini anlamaları için “Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme” ünitesi kapsamında “Bitki ve hayvanlarda büyüme ve gelişmeye etki eden faktörleri açıklar.” kazanımı ile “Madde ve Isı” ünitesi kapsamındaki “Binalarda ısı yalıtımının önemini, aile ve ülke ekonomisi ve kaynakların etkili kullanımı bakımından tartışır.” ve “Binalarda kullanılan ısı yalıtım malzemelerinin seçilme ölçütlerini belirler.” kazanımları argümantasyon tabanlı öğretim kapsamına uygun bir şekilde işlenmiştir. Böylece öğrencilerin kazanımlar sırasında argüman oluşturma ve karşıt argümanları değerlendirip, kendi argümanlarını destekleyecek görüşler bildirmeleri sağlanmıştır. Ön testlerin yapılmasının ardından kontrol ve deney gruplarında Elektriğin İletimi ünitesi kazanımları işlenmeye başlanmıştır. Kontrol grubunda 2013 Fen Bilimleri öğretim programına dayalı olarak geliştirilen ve MEB tarafından onaylanan ders kitaplarının önerdiği öğretim yöntem ve teknikler kullanılırken, deney grubunda bu yöntem ve tekniklerin yanı sıra argümantasyon tabanlı öğretim kapsamında hazırlanan etkinlikler de kullanılmıştır (EK: 6, EK:7, EK: 8).

6 hafta süren uygulamanın ardından yapılan son testler ile araştırma tamamlanmıştır.

3.4.1 Uygulama Çalışmasının Yapılışı 3.4.1.1 Kontrol grubu

Kontrol grubu 22 kız, 20 erkek olmak üzere toplam 42 öğrenciden oluşmaktadır. Elektriğin İletimi ünitesi, haftada 4 ders saati olmak üzere 6 hafta boyunca 24 ders saati içerisinde aşağıda belirtilen konu başlıkları dikkate alınarak işlenmiştir:

87

 Elektrik İletkenliğine Göre Maddelerin Sınıflandırılması

 Günlük Yaşamımızdaki İletken ve Yalıtkan Maddeler ve Önemi  Elektriksel Direnç

 Direncin Bağlı Olduğu Etmenler  Ampulün Direnci

Mevcut programın yürütüldüğü kontrol grubunda öğrenciler ders kitabı olarak MEB tarafından öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılan Fen Bilimleri ders kitabını kullanmış olup, dersler 2005 ve 2013 Fen Bilimleri programında belirtilen öğrenci merkezli yaklaşıma uygun olarak çeşitli yöntemlerle işlenmiştir. Kontrol grubunda derslerin işlenişi ana hatlarıyla şu şekilde gerçekleştirilmiştir:

 Elektrik hakkında beyin fırtınası yapılarak, öğrencilerin hazırbulunuşluklarına dair bilgi sahibi olunmuştur.

 Devre elemanları kullanılarak basit elektrik devresi kurulup, test devresi fark edilmiştir.

 İletken ve yalıtkan maddeler arasındaki farklar konuşulup, test devresi ile yapılan deneylerde günlük yaşamımızdaki çeşitli katı ve sıvı maddeler iletken ve yalıtkan olarak sınıflandırılmıştır.

 İletken ve yalıtkan maddelerin kullanım alanları üzerine örnekler verilmiştir.  Elektriksel direncin tanımı yapılıp, deneylerle direnci etkileyen etmenler fark

edilmiştir.

 Yaratıcı drama, analoji ve benzetim yöntemleriyle elektriksel direnç pekiştirilmiştir.

 Deneylerde devre elemanı olarak kullanılan ampulün incelenmesi ve ampulün de bir direncinin olduğu fark ettirilmiştir.

Her ders, bir önceki derste öğrenilen bilgilerin hatırlanması amacıyla kısa bir tekrar ile başlamış, öğrencilerin ilgisini çekecek konu ile ilgili güncel ve dikkat çekici olaylardan ve haberlerden örnekler verilerek sürdürülmüş, uygun olan ders materyalleri kullanılmış, kazanımlara uygun olarak deneyler yürütülmüştür. Dersler sırasında öğrencilere konu ile ilgili kazanımları esas alan sorular sorularak, hem konuya dikkat çekmek hem de kazanımların ne kadar edinildiğini tespit etmek amaçlanmıştır Dersler

88

sırasında öğrencilerin anlamadıkları kısımlarda kısa tekrarlar yapılmış, konuyla ilgili çeşitli sorular çözülmüştür.

3.4.1.2 Deney grubu

Deney grubu 20 kız, 22 erkek olmak üzere toplam 42 öğrenciden oluşmaktadır. Elektriğin İletimi ünitesi, haftada 4 ders saati olmak üzere 6 hafta boyunca 24 ders saati içerisinde aşağıda belirtilen konu başlıkları dikkate alınarak işlenmiştir:

 Elektrik İletkenliğine Göre Maddelerin Sınıflandırılması

 Günlük Yaşamımızdaki İletken ve Yalıtkan Maddeler ve Önemi  Elektriksel Direnç

 Direncin Bağlı Olduğu Etmenler  Ampulün Direnci

Mevcut program ile beraber argümantasyon tabanlı öğretim yönteminin kullanıldığı deney grubunda öğrenciler MEB tarafından ücretsiz olarak dağıtılan Fen Bilimleri ders kitabını ve araştırmacı tarafından hazırlanan etkinlik kâğıtlarını kullanmıştır. Deney grubunda derslerin işlenişi ana hatlarıyla şu şekilde gerçekleştirilmiştir:

 Öğrencilerin konuya hazırbulunuşluklarını kontrol etmek ve 5. sınıf bilgilerini hatırlatmak için hazırlanan Elektrik Devresi ve Hangi Lamba Yanar etkinlikleri yapılır. Etkinlikler önce ikili, sonra dörtlü ve en sonunda büyük sınıf tartışmaları yapılarak değerlendirilmiştir.

 Devre elemanları kullanılarak basit elektrik devresi kurulup, test devresi fark edilmiştir.

 İletken ve yalıtkan maddeler arasındaki farklar konuşulup, tasarladıkları test devresi ile günlük yaşamımızdaki çeşitli katı ve sıvı maddeleri elektrik iletkenliğine göre sınıflandırmak için hazırlanan Yarışan Teoriler, Katılar için TGA, Sıvılar için TGA etkinlikleri yapılmıştır. Etkinliklerin sonuçları, önce dörtlü, sonra büyük sınıf tartışmaları ile değerlendirilmiştir.

 İletken ve Yalıtkan maddelerin öğrenilmesini değerlendirmek amacıyla hazırlanan Yapılandırılmış Grid Kâğıdı uygulanılmıştır. Etkinlik önce ikili,

89

sonra dörtlü ve en sonunda büyük sınıf tartışmaları yapılarak değerlendirilmiştir.

 Günlük yaşamdan iletken ve yalıtkanlara örnekler için hazırlanan etkinlik kâğıtları kullanılarak İletken-Yalıtkan Olmasaydı ve Elektrik Çarpmasından Korunalım etkinlikleri yapılmıştır. Etkinlikler önce ikili, sonra dörtlü ve en sonunda büyük sınıf tartışmaları yapılarak değerlendirilmiştir.

 Elektriksel direnç ve bağlı olduğu etmenleri fark edebilmek amacıyla hazırlanan Hangisi Kazanır? ve Direnç Deney Föyleri kullanılarak etkinlikleri yapılır. Etkinliklerin sonuçları önce dörtlü, sonra büyük sınıf tartışmaları ile değerlendirilmiştir.

 Ampulün de bir direncinin olduğunu fark etmek amacıyla hazırlanan Lambaları İnceleyelim etkinliği yapılır. Etkinliklerin sonuçları önce dörtlü, sonra büyük sınıf tartışmaları ile değerlendirilmiştir.

 Öğrencilerin kazanımları ne kadar öğrendiğine dair değerlendirme yapmak amacıyla Kavram Haritası etkinliği yapılmıştır. Etkinliklerin sonuçları önce dörtlü, sonra büyük sınıf tartışmaları ile değerlendirilmiştir.