VERİ TOPLAMA ARAÇLAR

Veri toplama aracı olarak; kişisel bilgi formu, öğretmen tutumları ölçeği, çoklu zeka envanteri ve matematik tutum ölçeği kullanılmıştır.

3.8.1 Kişisel Bilgiler Formu: Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının kişisel özellikleri ile ilgili bilgileri belirlemeye yönelik 12 sorudan oluşan anket Karahan’ın (2003) çalışmasından yararlanılarak araştırmacı tarafından geliştirilmiştir [58]. İlköğretim ve ortaöğretim matematik öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının kişisel özellikleri cinsiyet, yaş, mezun oldukları lise türü, üniversiteye girişte öğretmenlik mesleği tercih sırası, ortaöğretim başarı durumları, akademik başarı algıları, okul öncesi eğitim alma durumları, öğretmenlik becerisi algıları, üniversitelerde çoklu zeka kuramına ilişkin seçmeli bir ders olması konusundaki algılarına göre farklılaşma durumunu araştırılarak 12 maddelik anket oluşmuştur [EK-A].

3.8.2 Öğretmen Tutumları Ölçeği: Bu araştırmada kullanılan ‘Öğretmen Tutumları Ölçeği’ Aydın (1993) tarafından Minnesota Öğretmen Tutum Envanter’inden düzenlenerek alınmıştır [58,59].

Ölçeğin güvenilirliği için istatistiksel çözümlemeler yapılmıştır.Yapılan çözümlemelerden sonra, her madde için Item Total Correlation, Item Remainder Corraletion ve t-testi sonuçlarına bakılarak, her üç hesaplamada da anlamlı olmayan maddeler çıkarılmıştır. Böylece 68 soruluk ‘Öğretmen Tutumları Ölçeği’ oluşturulmuştur [EK-B].

Büyüköztürk (2004)’e göre ölçeğin geçerlilik, güvenilirlik ve madde analizleri yapılmıştır. Madde analizi kapsamında anketin toplam puanlarına göre oluşturulan %27lik alt ve %27lik üst grupların madde ortalama puanları arasındaki ilişkisiz t-testi

sınaması yapılmıştır. Anlamlılık değeri 0,05’in üzerinde bulunan değerler ölçekten çıkarılmıştır. Öğretmen Tutumları Ölçeği’ de 5, 23, 24, 40, 55 ve 64. madde anlamsız değerde çıkmış maddeler anketten atılmıştır. Tekrar yapılan madde analizinde anlamsız değer çıkmamıştır. Tutum ölçeği gibi kişilik testlerinde maddeye verilecek cevapların üç veya daha fazla kategori içermesi durumunda Cronbach tarafından geliştirilen alfa (α) katsayısı kullanılmaktadır. Öğretmen Tutumları Ölçeği’nin güvenilirlik katsayısının Cronbach’s α 0,82 olarak bulundu. Psikolojik testler için hesaplanan güvenilirlik kat sayısının 0,70 ve daha yüksek olması test puanlarının güvenilirliği için genel olarak yeterli görülmektedir. Bu nedenle anketimiz güvenilirdir [62].

Öğretmen tutumları ölçeği beşli likert tipine uygun olarak hazırlanmıştır. Öğretmen tutumları ölçeğinde yer alan 62 madde ‘kuvvetle katılırım’, ‘katılırım’, ‘kararsızım’, ‘katılmam’, ‘asla katılmam’ olmak üzere beş kategoride ölçeklendirilmiştir. ‘kuvvetle katılırım’ kategorisinden başlayarak 1, 2, 3, 4, 5 olarak değer verilmiştir.

‘Öğretmen Tutumları Ölçeği’nin değerlendirilmesi araştırmanın örneklem grubunda yapılan uygulamadan sonra elde edilen ham puanlara göre yapılmıştır (EK- C).

3.8.3 Matematik Tutum Ölçeği: Araştırmada kullanılan “Matematik Tutum Ölçeği” Asuman Duatepe ve Şebnem Çilesiz tarafından üniversite 1. sınıf öğrencilerinin matematiğe karşı tutumlarını ölçmek amacıyla geliştirilmiştir [61].

Ölçek hazırlanırken yapılan analizler sonucunda testin 3 boyuttan oluştuğu ortaya çıkmıştır. Böylece ilk boyutta toplanan 21 madde matematiğe karşı ilgi, sevgi ve zevk, ikinci boyuttaki 9 madde güven ve korkuyla ilgidir. Üçüncü boyutta yer alan 8 madde matematiğin günlük ve mesleki hayattaki önemine ilişkindir. Ölçeğin geçerliliği için maddelerin bulundukları boyutlarla aralarındaki korelasyona bakılmıştır. Birinci boyutta korelasyon değeri 0,55 , ikinci boyut için 0,62 , üçüncü boyut için 0,48 bulunmuştur. Ayrıca geliştirilen örnekle ilgili Cronbach alfa güvenilirlik kat sayısı 0.96 bulunmuştur. Böylece 38 maddelik “Matematik Tutum Ölçeği” oluşturulmuştur [61].

Ölçek beşli likert tipine uygun olarak hazırlanmıştır. ‘kesinlikle katılırım’, ‘katılırım’, ‘kararsızım’, ‘katılmam’, ‘kesinlikle katılmam’ olmak üzere beş kategoride ölçeklenmiştir. ‘kesinlikle katılmam’ kategorisinden başlayarak 1, 2, 3, 4, 5 olarak ölçeklenmiştir (EK-E).

Matematik tutum ölçeğinde madde analizi sonucunda anlamsız değer çıkmamış tüm maddeler ankete alınmıştır. Matematik Tutumları Ölçeği’nin güvenilirlik katsayısının Cronbach’s α 0,95 olarak bulundu. Psikolojik testler için hesaplanan güvenilirlik kat sayısının 0,70 ve daha yüksek olması test puanlarının güvenilirliği için genel olarak yeterli görülmektedir. Bu nedenle anketimiz güvenilirdir [62].

3.8.4 Çoklu Zeka Envanteri : Araştırmada kullanılan ‘Çoklu Zeka Envanteri’ Gardner’ın çoklu zeka kuramı üzerine yaptığı çalışmalardan ve sekizinci zeka çeşidi olan doğa zekasını da kapsaması için yeniden uyarlanmıştır. Araştırmada kullanılan bu envanter; Özden(1997) tarafından geçerlilik ve güvenilirliği hesaplanarak Türkçe’ye çevrilmiştir [60].

Anket her bölümü sekiz cümleden oluşan 10 bölümlük toplam 80 cümlelidir. Her bölümün ilk cümlesi öğretmen adaylarındaki Sözel-Dil zekasını, ikinci cümlesi Mantıksal-Matematiksel zekayı, üçüncü cümlesi Görsel–Uzaysal zekayı, dördüncü cümlesi Müziksel-Ritmik zekayı, beşinci cümlesi Bedensel-Kinestetik zekayı altıncı cümlesi, Sosyal-Kişilerarası zekayı, yedinci cümlesi İçsel zekayı ve son cümlesi Doğacı zekayı ölçmek amacıyla hazırlanmıştır.

Ölçek önce 3.sınıf matematik ve sınıf öğretmenliği bölümlerinde uygulanmış geçerlilik ve güvenilirliğine bakılarak analiz edilmiştir.

Ölçek beşli likert tipinde ‘tamamen uygun’, ‘oldukça uygun’, ‘kısmen uygun’, ‘çok az uygun’, ‘hiç uygun değil’ olmak üzere beş kategoride ölçeklenmiştir. ‘hiç uygun değil’ kategorisinden başlayarak 1, 2, 3, 4, 5 olarak değer verilmiştir.

Çoklu Zeka envanterinde madde analizi sonucunda anlamsız değer çıkmamış tüm maddeler ankete alınmıştır. Çoklu Zeka envanterinin güvenilirlik katsayısının Cronbach’s α 0,93 olarak bulundu. Psikolojik testler için hesaplanan güvenilirlik kat sayısının 0,70 ve daha yüksek olması test puanlarının güvenilirliği için genel olarak yeterli görülmektedir. Bu nedenle anketimiz güvenilirdir [62].

Çoklu zeka envanteri ilköğretim ve ortaöğretim matematik öğretmenliği bölümündeki öğrencilerin sahip oldukları en yüksek zeka düzeylerini ve diğer anketlerle ilişkilerini belirlemek amacıyla uygulanmıştır (EK-F).