VERGİ TEKNİK RAPORLARI

Vergi Teknik Raporu özellikle miyb düzenleme ve kullanma suçlarında sıkça düzenlenen bir rapor türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Vergi Teknik Raporunun tanımı vergi mevzuatımızda yapılmamış ancak, Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği’nde Vergi teknik Raporu’nun hangi durumlarda düzenleneceği ve vergi inceleme raporuna ek yapılıp yapılmayacağına ilişkin bazı belirlemelere yer verilmiştir.

belge kullanmak suçlarının birbirine dönüşebileceği de gözetilerek tebliğnamedeki bozma isteyen düşünceye iştirak edilmemiş…” www.kazanci.com

334 Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararı 11.03.2014 gün, 2012/11-1382-2014/12, Yargıtay 11. CD., 17.05.2012, 2010/16685 E., 2012/9185 K., “Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmak ve düzenlemek” suçlarının birbirinden ayrı ve bağımsız suçlar olduğu, Karabük İl Defterdarlığı Gelir Müdürlüğü’nün 11.09.2007 gün ve… sayılı mütalaasının ve 06.09.2007 gün ve … sayılı Vergi Suçu Raporunun 2004 ve 2005 yıllarında muhteviyatı itibariyle yanıltıcı fatura düzenlemek suçuna ilişkin olduğu, kamu davasının konusu olan “muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmak” suçuyla ilgili olarak 213 sayılı VUK’un 367. Maddesi uyarınca yargılama şartı olan mütalaanın bulunmağı gözetilmeden sanığın mahkumiyetine karar verilmesi…”

335 AĞAR, s.342

336 UĞUR, H. Vergi Suçlarında Kovuşturma Şartı Olarak Mütalaa, ss.34-43

337 UĞUR, H. Vergi Suçlarında Kovuşturma Şartı Olarak Mütalaa, ss.34-43

114

Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliğinin “Vergi İnceleme Raporları” başlıklı 57 inci maddesinde vergi tekniği raporuna ilişkin bazı düzenlemeler yer almaktadır. Maddeye göre; yürütülmekte olan incelemelerde birden fazla mükellefi veya vergi türünü ya da aynı mükellefin birden fazla vergilendirme dönemini kapsayan eleştiri konusu yapılabilecek hususların tespit edilmesi halinde, konunun tek bir raporda ifade edilebilmesi amacıyla Vergi Tekniği Raporu düzenlenebileceği belirtilmiştir. Maddeye göre Vergi Teknik Raporu, sonrasında düzenlenecek vergi inceleme raporlarının ekini oluşturur. VUK’un 359. Maddesi kapsamındaki fiillerin tespiti durumunda aynı kanunun 367. Maddesi uyarınca yeterli sayıda Vergi Suçu Raporu düzenlenir.

Yönetmeliğin mezkur maddesinde, sahte belge düzenleme fiili dolayısıyla düzenlenen Vergi Tekniği Raporunun başka bir mükellefin sahte belge kullandığına ilişkin tespitler içermesi durumunda, söz konusu Vergi Tekniği Raporu, sahte belge kullanan mükellef nezdinde düzenlenecek vergi inceleme raporlarına ek yapılmayacağı, ancak sahte belge kullanma fiili nedeniyle düzenlenecek vergi inceleme raporlarında, sahte belge düzenleyicisinin bu fiili işlediğinin tespitine dair Vergi Tekniği Raporunda yer alan bilgi, belge ve değerlendirmelere ayrıntılı olarak yer verileceği düzenlemesine de yer verilmiştir.

Uygulama yaşanan en büyük sıkıntı, mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarında yapılan tespitlerin mükelleflerin masumiyet karinesini ihlal edip etmediğine ilişkindir. Şöyle ki; Vergi Denetim Kurulu, mükellefin muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediğine ilişkin bir ihbar aldığında veya bazı veriler elde ettiğinde ilgili mükellefleri incelemeye almaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda, mükellefin miyb düzenleyicisi olduğuna yönelik tespitlerin yapılması halinde, bu kez yanıltıcı belge düzenleyici olduğu nitelenen mükellefin fatura düzenlediği kişi veya şirketler hakkında da yanıltıcı belge kullanma nedeniyle incelemeler başlamaktadır.

Düzenlenen bu teknik raporlar içeriğinde kimlerin ve hangi tarihlerde ve hangi tutarda sahte fatura kullandığını gösterir ayrıntılı tablo halinde sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığı belirtilmektedir.

Vergi Tekniği Raporu üzerine yanıltıcı belge kullanıcısı olduğu varsayımı ile incelemeye alınan mükellefler nezdinde yapılan incelemelerde, Vergi Teknik Raporun’da yer alan bilgi ve veriler çoğu kez “mutlak gerçek” bilgi ve veriler gibi

115

değerlendirilerek, Vergi Teknik Raporunda yanıltıcı belge düzenlediği belirtilen mükelleften mal veya hizmet almış mükellefler doğrudan miyb kullanıcısı olduğu varsayımı ile incelenmektedir.

Vergi Tekniği Raporunda yer alan ve çoğunlukla düzenleyici olduğu iddia edilen mükellefle ilgili tek taraflı tespitlere dayanan, sınırlı bazı bilgi ve bulgulardan hareketle, miyb kullandığı varsayımı ile hakkında Vergi İnceleme Raporu ve bazı durumlarda kaçakçılık suçu raporu düzenlenen mükellefler ciddi mağduriyetler yaşayabilmektedir.

Özellikle fiili olarak ticaretle uğraşan, bu arada bazı mükelleflere sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen mükelleflerden gerçekten mal veya hizmet almış mükellefler “genel” ve “varsayıma” dayalı değerlendirmeler nedeniyle “sahte belge veya yanıltıcı belge kullanıcısı” damgası yiyebilmektedir.

Vergi tekniği raporunun tanzimi sonrasında, bazen yüzlerce mükellefi ilgilendiren, vergi idaresi ve yargısı için önemli bir iş yükü oluşturan bir sürecin geliştiği dikkate alınarak, bu tür raporların yazımında konu hakkında ihtisas sahibi ve yeterli tecrübeye sahip Vergi Müfettişlerinin görevlendirilmesi yöntemi tercih edilebilir. Veyahut bu tür raporların kıdemli Vergi Müfettişlerinden oluşan heyetler tarafından hazırlanması yöntemi benimsenebilir. Böylece, vergi tekniği raporlarının kalite standartları yukarı çekilebilir. Böyle bir uygulama, vergi denetim birimleri, vergi idaresi, vergi yargısı ve mükellefler açısından büyük faydalar sağlayacaktır.

Ayrıca rapor tanzim eden heyetin içerisinde hukukçuların da yer alması, tanzim edilen raporların daha kaliteli olmasına sağlayacaktır. Şayet hukukçuların rapor tanzim etmemeleri halinde de, vergi müfettişlerinin adeta yargılama makamı yerine geçerek

“suçun işlendiği sabit olmuştur, cezalandırılması gerekmektedir” şeklinde ifadelerden uzaklaşarak, yalnızca maddi olaya ilişkin tespitler yapması gerektiği kanaatindeyiz.

Aksi durum mükelleflerin masumiyet karinesini ihlal etmektedir. Nitekim, soruşturma makamları tanzim edilen Vergi Teknik raporlarındaki değerlendirmeyi aynen dikkate almakta ve başkaca delil araştırılmadan soruşturma evresini sonlandırmaktadır.

Kovuşturma aşamasında ise bu Vergi Teknik Raporlarına yönelik bilirkişi raporları da çoğunlukla adeta kopyala yapıştır yöntemiyle hazırlanmakta ve aynı doğrultuda bilirkişi raporları hükme esas teşkil etmektedir. Tüm bu hususlar Vergi Kaçakçılığı suçlarında alınan Vergi Teknik Raporlarının hükme esas teşkil eden en önemli delil niteliği

116

taşıdığını gözler önüne sermektedir. Bu sebeple Vergi Teknik Raporunun tanzim edilme sürecince kullanılan ifadelerin ve delillerin ele geçirilme sürecinin mükellefler hakkında verilecek kararı etkileyeceği unutulmamalıdır.

117