Deney sonuçlar ile analiz sonuçlar kabul edilebilir bir düzeyde uyum göstermektedir. Üzerinde analiz yap lan tesisat n geometrisi deney tesisat ndan farkl r. Bu sebeple performans e rilerinde farkl klar gözlemlenmi tir. Bunun nda analizlerde çark n dönme h (n=2500 /d d) sabittir. Deneyde ise dönme
2550 2800 /− d d aral nda de mektedir. Devrin debi ve bas nca direk olarak
etki etti i çark benze im kanunlar çerçevesinde aç klanm r. Bu durum da göz önünde bulunduruldu unda farkl n sebebi anla labilecektir.
ekil 4.30: Analiz ve deneylerle elde edilen toplam bas nca ba performans rilerinin kar la lmas .
Deney verileri ile CFD verileri kullan larak olu turulan performans e rileri ekil 4.30 ve ekil 4.31 ‘de görülmektedir. E riler aras ndaki uyumsuzlu un temel kayna çark n dönü h r. Bu etkiyi ortadan kald rmak için deney verilerini çark dönü h yla orant sal olarak de tirerek elde etti imiz “düzeltilmi ” deney verilerinin analiz verileriyle sa lad uyum grafiklerde görülmektedir.
Toplam bas nca ba performans e risinde, dü ük debi de erlerinde daha yüksek bir uyum oldu u görülmektedir. Serbest çal ma bölgesine yakla ld kça farkl klar olu maktad r. Yüksek debilerde kanal içerisindeki ak kan n ortalama h artaca ndan, kay plar da h z de eriyle orant sal olarak artmaktad r.
ekil 4.31: Analiz ve deneylerle elde edilen statik bas nca ba verim e rilerinin kar la lmas .
Statik bas nca ba performans e risinde de iki metotla elde edilen verilerin ilk bak ta yüksek bir uyumlulu a sahip olmad görülmektedir. Toplam bas nç risinde yapt z düzenlemeyi statik bas nca ba performans e risinde uygulad zda sonuçlar n neredeyse %100 uyumlu oldu u görülmektedir.
Bu sayede analizlerle elde edilen verilerin do rulu u kan tlanm olmaktad r.
Analizler ve deneyler sonucunda elde edilen verim e rileri ekil 4.32 ‘de görülmektedir. Performans e rilerinin aksine verim e rilerinde iki farkl metotla elde edilen e rilerin birbirinden çok farkl oldu u görülmektedir. Yukar da performans rileri aras ndaki farkl klara sebep oldu unu öngördü ümüz parametreler dolayl olarak burada da etkili olmakla beraber, buradaki uyumsuzlu un en temel sebebi analizlerde verimin hesaplanmas nda çarka aktar lan gücün kullan lm olmas r. Deney hesaplamalar ndaysa bundan farkl olarak verimin hesaplanmas nda motorun giri gücü kullan lm r. Çark üzerinde kullan lan motora ili kin k sa bir bilgi geçti imiz bölümlerde verilmi tir. Bu tür elektrik motorlar n verimlerinin optimum çal ma noktas nda bile %50 civar nda oldu u dü ünülürse bu farkl n normal oldu u anla lacakt r. Ayr ca verim e rilerinin karakteristik olarak benzer oldu u ve pik noktalar n birbirine uyumlu oldu u da göz önünde bulundurulursa
her iki metotla elde edilen sonuçta da optimum çal ma noktas n birbirine yak n olmas da sonuçlar n birbiriyle uyumlu oldu u anlam na gelmektedir..
5. YEN ÇARK TASARIMI
5.1. Giri
Geçti imiz bölümlerde mevcut ürün üzerinde yap lan CFD ve deney çal malar sonucunda elde edilen sonuçlar ve ürün içerisindeki ak n özellikleri incelenerek performans n geli tirilmesi için geriye e ik kanatl bir çark tasar n olumlu sonuçlar verece i öngörülmü tür. Çark n tasar teorik hesaplamalara uygun olarak yap lm r. Bu çark n geriye e ik kanatl olarak tasarlanmas na, mevcut ürün üzerinde yap lan analiz neticeleri incelenerek karar verilmi tir. Mevcut ürün içerisindeki çark terk eden ak kan n yüksek h zlara sahip oldu u bu sebeple de kay plar n artt önceki bölümlerde belirtilmi tir. Ayr ca kanatlar n emme ve basma yüzeylerindeki bas nç da mlar da göz önünde bulundurularak geriye e ik kanatl , daha büyük kanat e rilik yar çap na sahip bir çark tasar n bu yüksek bas nç farkl ortadan kald raca ve performans n artmas sa layaca öngörülmü tür. Bunun sebebini çark içerisindeki diferansiyel bir elemana etkiyen kuvvetlerle aç klayabiliriz.
ekil 5.1 (a)‘da radyal kanatl çark içerisindeki diferansiyel elemana etkiyen kuvvetler görülmektedir. Radyal kanatl bir çarkta 2 farkl kuvvet olu acakt r. Bunlardan birincisi çark n sahip oldu u aç sal h z sebebiyle olu an merkezkaç kuvvetidir ve di eriyse Coriolis kuvvetidir. Kanat formu ne olursa olsun çark çap de medi i sürece merkezkaç kuvveti de meyecektir. Ancak kanad n e rilik yar çap na sahip olmas durumunda bu e rilik yar çap sebebiyle bir kuvvet olu acakt r. Bu kuvvet Coriolis kuvvetini kar layaca ndan kanatlar n emme ve basma yüzeyi aras ndaki bas nç fark azalacakt r. Bu farkl n azalmas da basma yüksekli ini olumlu etkileyecektir (Eck, 1972).
ekil 5.1: (a) Radyal kanatl bir çark üzerindeki diferansiyel elemana etkiyen kuvvetler (b) E rilik yar çap na sahip bir çark üzerindeki diferansiyel elemana etkiyen kuvvetler.
5.2. Teorik Hesaplamalar
Tez kapsam nda önceki bölümlerde aç klanan bir boyutlu teorik hesaplamalar n pratik bir ekilde kullan labilmesi içini Visual Basic ortam nda bu hesaplamalar yapabilen kullan ara yüzüne sahip bir program geli tirilmi tir.
Bu program kullan larak tasar m parametreleri girildikten sonra çark n tüm geometrik büyüklükleri hesaplanabilmektedir. Haz rlanan program sadece geriye ik kanatl tipteki çarklar n tasar nda kullan labilmektedir Ancak bu hesaplamalar n geriye do ru kontrollerle yap ld dü ünülürse, program bir boyutlu teorik hesaplamalar n h zla, pratik bir ekilde yap labilmesine olanak sa layacakt r.
ekil 5.2: Teorik hesaplamalar için haz rlanan program n kullan arayüzü.
ekil 5.3: Haz rlanan programla elde edilen geometrik büyüklükler.
5.2.1. Tasar m Parametreleri Statik bas nç fark : ∆ =P 300Pa
Debi: 3
460 / Q= m saat
Dönü H : n=2500 /d d
5.2.2. Hesaplanan Geometrik Büyüklükler Çark Giri Çap : D1=120 mm
Çark Ç Çap : D2 =180mm
Kanat Giri Aç : β1 = 21o
Kanat Ç Aç : β2 = 31o
Kanat Giri Eni: B1 = 60mm
Kanat say : Z 10=
Shroud E rilik Yar çap : rD 20= mm Kanat E rilik Yar çap :r=11mm
ekil 5.4: (a)Tasarlanan çark n genel görünümü (b) Tasarlanan çark n kanat aç lar .
5.2.3. Tasarlanan Çark Kullan larak Yap lan Analiz Sonuçlar
Mevcut ürünün geli tirilmesi amac yla, yap lan analiz ve deneyler sonucunda elde edilen performans karakteristikleri göz önüne al narak tasarlanacak çark n tasar m parametreleri belirlenmi tir. Bunu takiben bir boyutlu teorik hesaplama esaslar kullan larak çark n geometrik büyüklükleri elde edilmi tir. Ayr ca tasar m öncesinde belirlenen hedeflere ula p ula lmad n anla lmas için mevcut ürün üzerinde yap lan analizlere gerek mesh yap gerekse s r ko ullar açs ndan uyumlu analizlerin yap lmas artt r. Bu sebeple tasarlanan çark, mevcut ürün üzerinde hiçbir de iklik yap lmadan eski çark yerine konumland lm r ve mevcut ürün üzerinde yap lan analiz yöntemleri yeni çarkl duruma uygulanarak sonuçlar elde edilmi tir.
ekil 5.5: Çark üzerinde toplam bas nç da .
Verimi yüksek bir fan tasarlanabilmesi için gövde ve çark içerisinde olu an ak n yap na ili kin detayl bilgiye ihtiyaç vard r (Klemm ve Gabi, 2003). ekil 5.5 ve ekil 5.6 ‘ da tasarlanan çark üzerinde toplam ve statik bas nç da mlar görülmektedir. Mevcut ürün üzerinde kullan lan çark üzerinde olu an toplam ve statik bas nçlar aras ndaki fark n yüksek olu una de inilmi ti. Bu de er tasarlanan çark üzerinde ≈255 Pa olarak gerçekle mi tir. Bu geli me de kay plara sebep oldu unu söyledi imiz çark içerisindeki yüksek ak kan h n dü ürüldü ü anlam na gelmektedir ki bu durum verimi olumlu yönde etkileyecektir.
Tasarlanan çark üzerinde yap lan analizler sonucunda çark ç ndaki ortalama ak kan h n vort =13, 3 /m s oldu u tespit edilmi tir. Eski çarka oranla dü ük olan bu h z çark ç ndan ürün ç na kadar olan bölgedeki bas nç kay plar da olumlu yönde etkileyecektir ve verimin yükselmesini sa layacakt r.
(a) (b)
ekil 5.7: (a) Kanat basma yüzeyinde toplam bas nç da . (b) Kanat basma yüzeyinde statik bas nç da .
(a) (b)
ekil 5.8: (a) Kanat emme yüzeyinde toplam bas nç da . (b) Kanat emme yüzeyinde statik bas nç da .
Yeni çark kanatlar n emme ve basma yüzeylerinde olu an toplam ve statik bas nç da mlar ekil 5.7 ve ekil 5.8 ‘de görülmektedir. Eski çarkl durumda iki yüzey aras ndaki bas nç farkl n yüksek oldu u ve bunun da kay plara sebep oldu u aç klanm r. Yeni çark üzerindeyse her iki yüzeyde de uniform bir bas nç da mevcuttur. Ayr ca iki yüzey aras ndaki bas nç fark azalm r ki bu da kay plar azaltacakt r ve verimin artmas sa layacakt r. Geriye e ik kanatl çark tasar n verim e rileri üzerindeki etkilerinden ilerde tekrar bahsedilecektir.
(a)
(b)
ekil 5.9: (a) Vantilatör üzerinde ak m iplikçikleri. (b) Çark ç ndan itibaren ak m iplikçikleri.
ekil 5.9 ve ekil 5.10 ‘da s ras yla ak kesiti boyunca ak m iplikçikleri ve toplam bas nç da görülmektedir. Ak m iplikçikleri yeni çarkl durumda da ak n helikoidal karakterinin devam etti ini göstermektedir. Tasar m ve geli tirme çal malar n ilk a amas nda ürünün performans ve veriminin yeni bir çark tasar yla artt lmas planlanm r. kinci a amadaysa yeni çarkl durumda da yüksek aç sal h zlarla kanal boyunca ilerleyen ak n do rusalla lmas yla ilgili çal malara yer verilecektir.
Yeni çark n performans üzerindeki etkilerinin anla lmas için analizlerde mevcut ürün üzerinde uygulanan debi s r artlar kullan lm r.
ekil 5.12: Yeni çark ile vantilatörün statik bas nca karakteristik e risi. ekil 5.11 ve ekil 5.12 ‘de yeni çarkl durumda ürünün performans e rileri görülmektedir. Sonuçlar n tasar m parametrelerine birebir uyumlu olmas mümkün de ildir. Ancak burada çark geometrisi olu turulurken belirlenen tasar m parametreleri ile e riler üzerindeki optimum çal ma noktas aras nda önemli bir fark görülmektedir. Bunun sebebi; bir boyutlu çark teorik tasar m metodunda yap lan kabullerdir. Bundan daha önemli olarak çark n tasar nda, ürün geometrisinin etkilerinin yans tabilece i bir katsay kullan lmam olmas r. Üzerinde çal lan geometri ile ilgili literatürde buna ili kin deneysel katsay lar mevcut de ildir. Buna kar n salyangoz gövdeli fanlar için deney ve tecrübeler sonucu elde edilmi katsay lar mevcuttur ki bu katsay lar tasar m parametreleri ile optimum çal ma noktas aras ndaki uyumu önemli ölçüde artt rmaktad r.
ekil 5.13: Yeni çark ile vantilatörün toplam bas nca ba verim e risi.
5.3. Tasarlanan Çark ile Mevcut Çark n Simülasyon Sonuçlar n
Kar la lmas
Ürün içerisinde tasarlanan çark kullan larak yap lan analizler sonunda elde edilen performans e rileri ile mevcut ürünün performans e rilerinin bezerli i ekil 5.15 ve ekil 5.16 ‘da görülmektedir. Bu e rilerin benzerli i her iki ürünün de benzer çal ma aral klar na sahip oldu unu göstermektedir.
Ancak ekil 5.17 ve ekil 5.18 ‘de görülmekte olan kar la rmal grafikte ürünün verim de erlerinin ciddi oranlarda artt gözlemlenmi tir.
Performans e rileri ile verim e rileri birlikte incelendi inde ürünün ilk halinde 200
p Pa
∆ = , Q=180 /m3 holan optimum çal ma noktas n Q=250 /m3 h,
200
P Pa
∆ = olarak de ti i görülebilecektir. Böylece ürünün ayn kar bas nç etkisi alt nda daha yüksek debileri iletebilmesi sa lanm r.
ekil 5.15: Tasarlanan çark ile mevcut ürünün toplam bas nca ba performans rilerinin kar la lmas .
ekil 5.16: Tasarlanan çark ile mevcut ürünün statik bas nca ba performans rilerinin kar la lmas .
ekil 5.17 ve ekil 5.18 ‘deki grafiklerde eski ve yeni çarkl durumdaki verim rileri görülmektedir. Yeni çark n ürün verimini yükseltti i görülmektedir. Bunun en temel sebebi geriye e ik kanatl çark kullan ile çark ç ndaki ak kan
n azalt lm olmas r.
ekil 5.17: Tasarlanan çark ile mevcut ürünün toplam bas nca ba verim rilerinin kar la lmas .
Ayr ca kanatlar n emme ve basma yüzeylerindeki bas nç farkl da büyük e rilik yar çap na sahip kanat formu kullan sayesinde azalt lm r ki bu da kay plar azaltm r.
ekil 5.18: Tasarlanan çark ile mevcut ürünün statik bas nca ba verim e rilerinin kar la lmas .
5.4. Ak Yönlendiricisi Üzerinde Yap lan Çal malar
Performans n geli tirilmesi için öncelikle havaya gerekli enerjiyi veren çark üzerinde çal lm r. kinci a amadaysa gövde içerisindeki ak yönlendiricisi boyunca olu an kay plar ve ürün ç nda ak n karakteristi i incelenmi tir. Bu noktada herhangi bir matematiksel modelleme olmad için yap lan çal malar CFD analizleri yap larak kar la rmal olarak yürütülmü tür.
Bu amaçla ak n do rusal bir karakteristi e sahip olabilmesi için ak yönlendiricisinin nas l bir geometriye sahip olmas gerekti i üzerinde baz denemeler yap lm r. Bu geometriler kullan larak yap lan CFD analizleriyle bir tür deneme-yan lma yöntemi izlenmi tir.
ekil 5.19: Yönlendirici geometrisi üzerinde yap lan çal malar. ekil 5.19 ‘da görülmekte olan farkl yönlendiriciler üzerinde analizler yap lm r. lk olarak yönlendiricinin formu üzerinde de iklik yap lmam ve yönlendiricinin boyu gövdenin ç kesitine kadar uzat lm r. Bundan sonraki denemelerde yönlendiricinin iki kanad aras nda bulunan ara levha ç kar larak analizler yap lm r. Bunu takiben de e rilik yar çap na sahip do rusal bir yönlendirici üzerinde analizler yap lm r. Bu geometrilerle yap lan analiz sonuçlar nda olumlu sonuçlara ula lamam r. Denenen di er geometrilerdeyse ilk üç geometriye oranla olumlu sonuçlar elde edilmi tir.
ekil 5.20’ de görülmekte olan oval geometriye sahip yönlendirici kullan ld nda kesitindeki hava ak ilk duruma oranla yeterli derecede do rusalla lamam r ve yönlendirici boyunca olu an kay plar da artt için vantilatör verimi dü mü tür.
ekil 5.20: Oval geometriye sahip yönlendiricinin genel görünümü.
Çark içerisinden ç kan aç sal h za sahip ak kan n ç borusu boyunca olu turdu u toplam bas nç da ak n karakteristi inin anla lmas için yeterli bilgiyi vermektedir. ekil 5.21 ‘de giri ve ç kesitleri boyunca olu an bas nç da mlar görülmektedir. Giri te do rusal bir karakteristi e sahip olan ak kan uniform bir bas nç da olu turmaktad r. Ç taysa bu durumun aksine ak kesiti boyunca farkl bas nç de erleri gözlemlenmektedir.
Oval formdaki yönlendiricinin tasar nda, ak boyunca konumlanan ak karakteristi ine uygun geometrilerin kay plar azaltaca dü üncesinden yola
lm r. Ancak istenilen sonuca ula lamam r.
Yönlendirici üzerinde yap lan çal malar sonucunda en iyi sonuçlara ekil 5.22 ‘de görülen yönlendirici geometrisi kullan larak ula lm r.
ekil 5.22: rilik yar çapl 4 kanatl yönlendirici geometrisi.
Bu geometrinin tasar nda yönlendiricinin çark n hemen arkas nda konumland lan sabit kanatlar gibi bir i leve sahip olaca dü ünülmü tür. Analiz sonuçlar nda ekil 5.23 ‘ te görülmekte olan ak karakteristi ine ula lm r. Ak m iplikçikleri incelenerek bu tasar n olumlu sonuçlar verdi i görsel olarak anla labilece i gibi ekil 5.24 ‘ak kesiti boyunca olu an bas nç da incelenerek de ak n eski duruma oranla do rusalla labildi i görülebilecektir. Ancak bu tasar m sonucunda da kanatlar aras nda olu an vorteksler sebebiyle toplam bas nca ba performans ve verim e rilerinde dü ler gözlemlenmi tir. Di er taraftan do rusalla lm bir ak n kanal boyunca ilerlerlerken daha dü ük kay plar yarataca dü ünülürse bu tasar mla nispeten olumlu sonuçlar elde edildi i dü ünülebilir.
(a)
(b) (c)
ekil 5.23: (a) Vantilatör üzerinde ak m iplikçikleri. (b) Çark ç ndan itibaren ak m iplikçikleri. (c) Eski yönlendiricili halde vantilatör kesitinde ak m iplikçikleri.
6. SONUÇ
Bu tez çal mas nda endüstriyel ve evsel ortamlarda çe itli amaçlarla kullan lan E Eksenli Kanal Tipi Radyal bir vantilatörün tasar ve geli tirilmesi üzerinde çal lm r.
Öncelikle mevcut ürün özelliklerinin belirlenmesi amac yla say sal ak kanlar dinami i analizleri yap lm r. Bu yöntemle elde edilen verilerin do rulanmas için havaland rma cihazlar n test edilmesiyle ilgili standart (TS IEC 60665) kullan larak haz rlanan test düzene i üzerinde ölçümler yap lm r. Deneyler sonucunda analiz verileri ile yüksek bir uyum oldu u görülmü tür.
Elde edilen veriler nda bir boyutlu tasar m yöntemleri kullan larak yeni bir çark tasarlanm r. Ayr ca bu hesaplama yöntemlerinin pratik kullan sa lamak amac yla Visual Basic programlama dili kullan larak, kullan ara yüzüne sahip bir program haz rlanm r. Bu program sayesinde tasar m parametreleri belirlendikten sonra çarka ait geometrik büyüklüklerin çok k sa bir süre içerisinde hesaplanmas sa lanm r.
Hesaplamalar sonunda elde edilen geometrik büyüklükler kullan larak çark n kat modeli olu turulmu tur. Tasarlanan çark n, ürünün performans üzerindeki etkilerinin belirlenebilmesi için ilk a amada deneylerle güvenilirli i sa lanm olan say sal analizler kullan larak yeni çark n simülasyonu yap lm r.
Yeni çarkl durumdaki performans karakteristikleri ile mevcut ürünün say sal yöntemlerle elde edilen performans karakteristikleri kar la rmal olarak incelendi inde ürünün çal ma aral n de medi i ancak performans ve verim de erlerinin art gösterdi i gözlenmi tir.
Performans ile ilgili olumlu sonuçlar elde edilmesinin ard ndan, ikinci a amada ürün içerisinde ve ç ndaki ak n özellikleri incelenerek kay plar n azalt lmas için ak yönlendiricisi üzerinde say sal çal malar yap lm r.
Bu amaçla farkl geometrilere sahip ak yönlendiricileri tasarlanm r ve bu yönlendiricilerin etkileri analizlerle incelenmi tir. Yap lan çal ma sonucunda ak n do rusalla mas sa layan bir geometri elde edilmi tir. Ancak yeni geometrinin, ürünün performans de erlerini olumsuz yönde etkiledi i tespit edilmi tir.
Yap lan çal man n temel amac bir türbomakinenin tasar m ve geli tirme çal malar n h zl , güvenilir bir biçimde yap labilmesidir. Bu sürecin geli tirilmesi için parametrik bir çizim program n haz rlanmas çal may ileri bir noktaya ta yacakt r. Bu sayede teorik hesaplama program yla elde edilen geometrik büyüklüklerin, parametrik çizim program na aktar lmas ile kat modelin otomatik olarak olu turulmas sa lanaca ndan süreç h zlanm olacakt r. Ayr ca mevcut haliyle yaln zca geriye e ik kanatl çark tasar yap labilen program n, öne e ik ve radyal kanatl çark tasar mlar da kapsayacak ekilde geni letilmesi program n daha kullan hale gelmesini sa layacakt r.
Bunun yan s ra ürün üzerinde etkin geli tirme çal malar n yap labilmesi için her birim üzerinde detayl incelemeler yap lmas gerekmektedir. Bu sebeple deney tesisat üzerinde motor veriminin de ölçülebildi i bir düzene in kurulmas kar la rmal incelemelerin daha sa kl yap labilmesi aç ndan ileriki dönemlerde yap lacak çal malara faydal veriler sa layacakt r.
Ürün ç nda ak n düzgünle tirilmesi amac yla yap lan say sal çal malar sonucunda her ne kadar olumlu sonuçlar elde edilebildiyse de performans üzerindeki olumsuz etkiler göz önünde bulunduruldu unda bir optimizasyon çal mas yap lmas n gereklili i ortaya ç km r. Bu noktada yap lacak bir optimizasyon çal mas da ürün performans direkt olarak etkileyece inden önemlidir.
KAYNAKLAR
Adachi, T., Sugita, N. and Yamada, Y., 2004. Study on the performance of a sirocco fan (Flow around the runner blade), International Journal of Rotating Machinery, 10(5), 415-424
Behzadmehr, A., Mercadier, Y., Galanis, N., 2006. Sensitivity analysis of entrance design parameters of a backward inclined centrifugal fan using doe method and CFD calculations, American Society of Mechanical Engineers, Vol.128, 446-454
Dolay, H., 2000. Bilgisayar destekli vantilatör tasar , Yüksek Lisans Tezi, .T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, stanbul.
Eck, Bruno., 1972. Fans, Design and Operation of Centrifugal, Axial Flow And Cross Flow Fans. Biddles Ltd. Great Britain.
Edis, K., 1998. Hidrolik Makinalar Ders Notlar .
Gökelim, A. T., 1983. Endüstriyel Fan ve Kompresör Tesisleri. Birsen Yay nlar . stanbul.
Kane, J. M., Alden, J. L., 1972. Design of Industrial Exhaust Systems. Industrial Press Inc. New York
Klemm, T. and Gabi, M., 2003. Using PIV and CFD to investigate the effect of casing design on cross flow fan performance, The 4th Symposium on Flow Visualization and Image Processing, Chamonix, France, 3-5 June
Ng., W.K. and Damodaran, M., 2006. Computational flow modeling for optimizing industrial fan performance characteristics, European Conference on Computational Fluid Dynamics, TU DELFT, Netherlands
Osborne, W. C., Turner, C. G., 1952. Woods Practical Guide to Fan Engineering. Benham and Company Limited. Colchester.
Östberg, H., 1995. Duct fan housing assembly, United States Patent, No: 5,474,420 dated 12.12.1995
TS IEC 60665, 1999. Aspiratörler (Havaland rma Vantilatörleri) ve h z regülatörleri-Alternatif ak m-Evlerde ve benzeri yerlerde kullan lan, Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara.
Twin City Fan&Blower, 2000. Installation and Recommendations for the Engineer, Engineering Data.
ural, G., Parmaks zo lu, C., 1992. Vantilatörler ve Sistemleri.
Uralcan, . Y., Bilge, M., 2003. Klima Tesisat . TMMOB, Yay n No:MMO/2003/296-3, stanbul
White, F. M., Çevirenler K rkköprü K. ve Ayder E., 2004 Ak kanlar Mekani i. Literatür Yay nc k. stanbul
ÖZGEÇM
Ünsal Matkap 17.06.1981 tarihinde Antakya’da do du. 1992 y nda Sümerler lkokulunu, 1999 y nda Çankaya Atatürk Anadolu Lisesini (Ankara) bitirdi. 2003 nda Y ld z Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Makine Mühendisli i bölümünden mezun oldu. 2004 y nda stanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Is Ak kan program nda yüksek lisans ö renimine ba lad . Halen Is