2. STEP MOTOR SÜRÜCÜ ÜNĠTESĠ
2.4. Bağlantı Yapısı
2.4.4. USALS (Universal Satellite Automatic Location System) Sistemi ile Ayar
konumlarını montajın yapıldığı yer açısından ve 0.1 dereceden fazla bir hassasiyetle hesaplayabilmektedir. Bunun için hiçbir ayar bilgisi gerekmeden çanağın tüm uydulara göre ayarlanması otomatik olarak gerçekleĢmektedir. USALS programı DiSEqC1.2 haberleĢme protokolünün bir alternatifi değildir. Uydu alıcıları üzerinde çalıĢan bir yazılımdır.
DiSEqC1.2 protokol dizisi motorları "Açı konumuna döndür" kipinde çalıĢtırmaktadır.
Aslında USALS'ın kullandığı tek komut da budur. USALS programı DiSEqC1.2 protokolünün biraz daha geliĢmiĢ alternatifi olmaktadır. USALS, programı STAB firmasının patentli ürünü olduğundan ona rakip "Go X", Go To XX", DiSEqC1.3" gibi yazılımlar da çıkartılmıĢtır.
Eğer Kuzey Yarımküre‟de iseniz ve tam doğru bir Güney istikametini bulamadıysanız uyduları standart bir DiSEqC1.2 motorlu bir sistemle arayıp bulmak güç olmaktadır. Güney istikametinin doğru olarak bulunması tüm uyduların tek tek manuel olarak aranıp bulunması, sınırların seçimi, vs. USALS'da ise eğer söylenen çanaklardan birini kullanıp, motoru da o çanak için verilen doğru kalkıĢ açısına ayarladıktan sonra, uydu alıcısının soldaki ekrandaki gibi size bulunduğunuz yerin enlem ve boylamına iliĢkin sorusunu da doğu veri olarak girmeniz karĢılığında bulunduğunuz yerden görünen bütün uyduları hesaplamakta ve ister Kuzey, ister Güney Yarımküre‟de olun +/- 0,05 derece hassasiyetle konumlarını belirlemektedir. Çünkü USALS dönüĢ yönüne de kendisi karar vermektedir. Tepeye yakın ve sinyali kuvvetli bir uyduyu seçtiğinizde motorun dönmesi durduktan sonra çanağı sadece sağa sola döndürerek yayını hemen bulursunuz. Bu Ģekilde sadece o uyduyu değil; tüm uydu kuĢağını da diğer tüm uydularla birlikte yakalamıĢ oluruz.
DiSEqC1.2 modunda tüm uyduların konum bilgileri motor ünitesindeki bellek çiplerinde tutulmakta, o nedenle her uydunun tek tek elle aranıp bulunup belleğe yerleĢtirilmesi gerekmekteydi. USALS modunda ise bir uyduyu, kuĢaktaki yerine oturttuğunuzda baĢka hiçbir bellek iĢlemine gerek kalmadan diğer tüm uydular otomatik olarak bulunacaktır, çünkü tüm konum bilgileri uydu alıcının içindeki bellekte bulunmaktadır; DiSEqC 1.2 modunda iken kullanıcı bir uydunun konumu değiĢtiğinde veya yeni bir uydu devreye girdiğinde cihazın ayarlanabilmesi için mutlaka bir uzman desteğine ihtiyaç vardır. USALS'da ise tek gereken yeni uydunun adını ve konumunu uydular listesine yazmaktan ibarettir. Bir uydudan bir frekans seçildiğinde motor hassas bir Ģekilde yeni uyduya dönecektir. Hareketli antenlerle iyi sonuç alınamamasının esas nedeni olan ve genelde kaynağını bulması ve gidermesi güç olan yanlıĢ belleğe almalar veya kazara yapılan hatalar da artık ortadan kalkmaktadır. Çünkü bu sistemle kullanıcının elle girdiği hiçbir fonksiyon yoktur.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları Öneriler
Kanal döĢeyiniz.
ĠĢlem öncesi tesisat için uygun yer keĢfi
yapınız.Bu yerin manyetik alana maruz kalan bir yerde olmamasına dikkat ediniz.
Kabloları döĢeyiniz. Kablo döĢerken kablonun dar açılarda dönmemesine dikkat ediniz.
Kablo uçlarına konnektörleri bağlayınız. Konnektör bağlantılarını ölçekli yapınız
Anten LNB çıkıĢı uydu alıcısı giriĢine bağlayınız.
Konnektörleri takılmıĢ anten kablosu ile bağlantıyı yapınız.
Uydu alıcı çıkıĢı televizyon giriĢine bağlayınız.
Daha iyi görüntü için uydu alıcısında ve televizyonda bulunan scart giriĢ ve çıkıĢlar tercih edilmelidir.
Uydu alıcısı motor sürücü çıkıĢını sürücü
ünitesine bağlayınız. Kullanma kılavuzuna baĢvurunuz.
Sürücü ünitesi çıkıĢını step motora bağlayınız.
Kabloların renklerine ve bağlantı yarlerine dikkat ediniz.
Bağlantıları kontrol ediniz. ġüphelendiğiniz taktirde ölçü aleti ile kontrol ediniz.
Çanak anteni istenilen uyduya yönlendiriniz
Motoru “0” noktasına ayarlayıp montaj vidalarını sıkınız.
LNB çıkıĢını sinyal seviyesi ölçüm cihazına bağlayınız.
Spectrum analizörüne veya satlook‟a bağlayınız.
Ölçüm cihazında sinyalin en yüksek olduğu seviyeyi tespit etmek için çanak anteni çeviriniz.
Çevirme iĢlemini yaparken hassas olmalısınız.Mount vidaları ne çok sıkı ne de çok gevĢek olmalıdır.
LNB ayarını yapınız Ayarı yaparken hassas olmalı ve bir gözünüz de ölçüm cihazında olmalıdır.
Uydu yayınlarını ayarlamak için yukarıdaki iĢlemler, taranacak bütün uydular için yapılır.
Ayar iĢlemi sırasında gözümüz ölçüm cihazının seviye göstergesinde olmalıdır.
Çanak anteni sabitleyiniz. Ayarı kaçırmadan sıkı bir Ģekilde montaj vidalarını sıkınız.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki cümleleri doğru veya yanlıĢ olarak değerlendiriniz.
1) Step motorların sürülebilmesinde sıralama önemlidir.(…)
2) Pistonlu motorlu uydu anten tesisatında motorun besleme gerilimi bağlantısı ayrı bir kablo ile yapılır. (…)
3) Diseqc motorlu uydu anten tesisatında motorun besleme gerilimi bağlantısı ayrı bir kablo ile yapılır. (…)
4) Anten montajında montaj direği yer ile 90˚ açı yapacak Ģekilde sabitlenmelidir. (…) 5) Diseqc motorlu uydu anten tesisatında receivera 3 farklı bağlantı kablosu gelir. (…) 6) Pistonlu motorda 36 Volt gerilimle çalıĢan bir motor ve devri sayan bir sensör
bulunmaktadır. (…)
7) Diseqc motorlar besleme gerilimini LNB‟ye gelen anten kablosundan almaz. (…) 8) Diseqc motorlu uydu anten tesisatında sistemin çalıĢması gerekli olan enerji ve
bilgi (data) tek bir anten kablosu aracılığı ile yapılır. (…)
9) Bütün uydular atmosferin üzerinde olan Clark kuĢağında bulunur. (…) 10) USALS uyduların daha rahat bulunmasını sağlayan bir motordur. (…)
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevapladığınız konularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız.
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
B. UYGULAMALI TEST
Bir arkadaĢınızla birlikte yaptığınız uygulamayı değerlendirme ölçeğine göre değerlendirerek, eksik veya hatalı gördüğünüz davranıĢları tamamlama yoluna gidiniz.
DEĞERLENDĠRME ÖLÇEĞĠ
ĞRLENDĠRME ÖLÇEĞĠDeğerlendirme Ölçütleri
Evet Hayır 1. El takımlarını (yan keski, kargaburnu…) tam olarak hazırladınızmı?
2. Montaj planına uygun malzemeleri seçtiniz mi?
3. Uydu seviyesinin tespiti için gereken ölçüm aletini aldınız mı?
4. Uydu anteni ile uydu alıcısı arasındaki bağlantıları yaptınız mı?
5. Uydu alıcısı ile televizyon arasındaki bağlantıyı yaptınız mı?
6. Çanak anteni seviye ölçen cihazla beraber uygun yere montajını yaptınız mı?
7. Çanak antenin montaj vidalarını iyice sıktınız mı?
Düzenli ve Kurallara Uygun ÇalıĢma 1. Mesleğe uygun kıyafet giydiniz mi?
2. ÇalıĢma alanını ve aletleri tertipli-düzenli kullandınız mı?
3. Anten montaj alanının temizlik-düzenine dikkat ettiniz mi?
4. Çatıya çıkmadan önce malzemeleri kontrol ettiniz mi?
5. Zamanı iyi kullandınız mı?
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda “hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız ilgili öğrenme faaliyetini tekrar ediniz.
Eksikliklerinizi araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz.
Cevaplarınızın tamamı “evet” ise modül değerlendirmeye geçiniz.
MODÜL DEĞERLENDĠRME
FAALĠYET ÖLÇME SORULARI (OBJEKTĠF TEST)
AĢağıdaki cümleleri doğru veya yanlıĢ olarak değerlendiriniz. (…)1) Step motorlar her enerjilendiklerinde bir adım açısı kadar döner. (…) 2) Step motorlar sürekli aynı palslerle enerjilendiğinde dönmez. (…)
3) Step motorun dönmesi için uygulanan palslerin frekansı arttırılırsa motor daha yavaĢ döner. (…)
4) Step motorlar lojik sistemler tarafından kontrol edilir. (…)
5) Hareket açısının küçüklüğü ve yüksek çıkıĢ torku, uygulamalarda karma tip step motoru cazip hale getirmiĢtir. (…)
6) Diseqc motorlar ile pistonlu motorlar kıyaslandığında, diseqc motorlara daha büyük çaplı uydu anteni takılabilir. (…)
7) Pistonlu motorların besleme gerilimleri 12 Volttur. (…) 8) 1,5 metrelik uydu anteni için diseqc motor tercih edilir. (…)
9) Pistonlu motor kullanılan uydu anten tesisatı, rüzgârdan fazla etkilenmez. (…)
10) Pistonlu motorlu uydu anten tesisatında motorun besleme gerilimi bağlantısı ayrı bir kablo ile yapılır. (…)
11) Diseqc motorlu uydu anten tesisatında receivera 3 farklı bağlantı kablosu gelir. (…) 12) Pistonlu motorda 36 volt gerilimle çalıĢan bir motor ve devri sayan bir sensör
bulunmaktadır. (…)
13) USALS uyduların daha rahat bulunmasını sağlayan bir uydu alıcılarında bulunan bir yazılımdır. (…)
14) Mount uydu anteninin takıldığı direktir. (…)
15) Bütün uydular atmosferin üzerinde olan clark kuĢağında bulunur. (…)
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevapladığınız konularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız.
MODÜL DEĞERLENDĠRME
Modül ile kazandığınız yeterliği aĢağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz
Değerlendirme Ölçütleri
Evet Hayır 1. Step motorları yeterince tanıdınız mı?2. Motorlu uydu anten tesisatında kullanılan elemanları tanıdınız mı?
3. Anten aparatlarını birleĢtirebildiniz mi?
4. Anten direğini istenen açıda sabitlediniz mi?
5. Motoru mounta ve LNB‟yi antene monte edebildiniz mi?
6. Gerekli kablo tesisatını çekip kablo uçlarına konnektörleri bağlayabildiniz mi?
7. Anten, uydu alıcısı ve televizyon arasındaki bağlantıları doğru ve güvenli Ģekilde takabildiniz mi?
8. Çanak anteni istenen uyduya yönlendirebildiniz mi?
9. Çanak anteni sıkı bir Ģekilde sabitlediniz mi?
DEĞERLENDĠRME
Teorik bigilerle ilgili soruları doğru olarak cevapladıktan sonra, yeterlik testi sonucunda, tüm sorulara evet cevabı verdiyseniz bir sonraki modüle geçiniz. Eğer bazı sorulara “Hayır” Ģeklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili bölümleri tekrar ederek yeterlik testini yeniden yapınız.
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1’NĠN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 Y
4 D
5 D
6 D
7 Y
8 D
9 Y
10 D
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2’NĠN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 D
3 Y
4 D
5 Y
6 D
7 Y
8 D
9 D
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
MODÜL DEĞERLENDĠRME’NĠN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 D
3 Y
4 D
5 D
6 Y
7 Y
8 Y
9 D
10 D
11 Y
12 D
13 D
14 Y
15 D
ÖNERĠLEN KAYNAKLAR
Uydu Anten Elemanları ile Ġlgili Malzeme Katalogları.
HaberleĢme ve ĠletiĢim Teknikleri ile Ġlgili Kitaplar ve Firma El Kitapçıkları
Ġnternette Uydu Antenler ile Ġlgili ĠĢ Yapan Firmaların Siteleri.
ÖNERĠLEN KAYNAKLAR
KAYNAKÇA
BERKET Metin, Engin TEKĠN, Elektronik Atölye ve Laboratuvar 2, Ġzmir, 2004.
Prof. Dr. MORGÜL Avni, Ortak Anten Uydu ve Kablo TV Sistemleri, 1993.
ĠHTĠYAR Ġsmail, Endüstriyel Elektronik, Ġstanbul, 1998.