2004 yılı içerisinde idari bilgi değişimi kapsamında 35 ülkeden 106 adet bilgi talebi gelmiştir. MASAK’ta, karaparanın aklanması suçunun araştırılması ve incelenmesi kapsamında 21 ülkeden 30 adet bilgi talebinde bulunmuştur.
Tablo 2/d – 2004 Yılı Bilgi Değişimi
2004 Yılı Bilgi Değişimi
Bilgi Talepleri Talep Sayısı Gelen/Giden Taleplere Verilen Cevap Sayısı
MASAK’a Gelen Talepler 106 103
MASAK’tan Giden Talepler 30 23
6. ÖN İNCELEME İLE ARAŞTIRMA VE İNCELEME FAALİYETLERİ
6.1. 4208 Sayılı Kanun Kapsamında Yapılan Araştırma ve İnceleme Faaliyetleri MASAK, karapara aklama suçunun tespitine yönelik ön incelemeler ile araştırma ve incelemeleri çeşitli kaynaklara dayanarak başlatabilmektedir. Kısaca bu kaynaklar;
Cumhuriyet savcıları veya Cumhuriyet savcıları adına zabıta makamları, kamu kurum veya kuruluşları, yurt içindeki veya yurt dışındaki özel ve tüzel kişiler, 4208 sayılı Kanuna göre şüpheli işlemleri bildirmekle yükümlü bulunan mali veya mali olmayan kurum ve kuruluşlar ve basın olarak belirtilebilir.
MASAK, 4208 sayılı Kanunun 3’üncü maddesine göre, ön incelemeleri Mali Suçları Araştırma Uzmanları; araştırma ve incelemeleri ise Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kontrolörleri, Bankalar Yeminli Murakıpları, Hazine Kontrolörleri, Sermaye Piyasası Kurulu Uzmanları vasıtasıyla yerine getirmektedir.
6.1.1. MASAK’a İntikal Eden İhbar ve Şüpheli İşlem Bildirim Sayıları
MASAK’a intikal eden ihbarlar, kaynak ve sayılarına göre değerlendirildiğinde;
önceki yıllarda olduğu gibi 2004 yılında da en fazla ihbarın Cumhuriyet savcılıklarından geldiği bunun dışında en çok dikkat çeken ihbar sayısının ise kamu kurumları kaynaklı olduğu görülmektedir. 2004 yılında ihbarların 2003 yılına nazaran yaklaşık %27,1 oranında arttığı anlaşılmaktadır. İhbar kaynakları ve sayıları geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak, aşağıdaki tablo ve şekilde gösterilmiştir.
Tablo 3 - İhbar Kaynakları ve Sayıları İhbar Kaynağı 17.02.1997
31.12.2001 2002 2003 2004 Toplam
Cumhuriyet Savcılıkları 403 168 171 218 960
Kamu Kurumları 323 105 103 127 658
Bankalar 7 4 7 30 48
Basın 13 1 1 4 19
Gerçek Kişi / Şirket 117 112 94 98 421
Yurtdışı 19 3 4 6 32
Toplam 882 393 380 483 2138
Şekil 2- Kaynaklarına Göre İhbarların Dağılımı (%) *
19,7 1,5
2,2 0,9
30,8
44,9
Cumhuriyet Savcılıkları Kamu Kurumları Bankalar Basın Gerçek Kişi / Şirket Yurtdışı
*17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
Şekil 3- Savcılıklardan Gelen İhbarların Bölgesel Dağılımı (%)
Şekil 4- Uyuşturucu Ticareti Konusunda Savcılıklardan Gelen İhbarların Bölgesel Dağılımı (%)
Tablo 4- Şüpheli İşlem Bildirimi Sayıları ve Kaynaklarına Göre Dağılımı Şüpheli İşlem Bildirim
Kaynağı 17.02.1997
31.12.2001 2002 2003 2004 Toplam
Bankalar 265 193 177 288 923
Gümrük İdareleri 369 - - - 369
Döviz Büroları 52 - - - 52
Sigorta Kurumları 1 1 - - 2
Aracı Kurumlar 1 - - 1 2
Özel Finans Kurumları - - 3 1 4
Toplam 688 194 180 290 1352
MASAK’a 2004 yılı içinde intikal eden şüpheli işlem bildirimleri değerlendirildiğinde; önceki yıllarda olduğu gibi 2004 yılında bildirimlerin çoğunun bankalardan geldiği, bildirimlerin sayısında önceki yıla göre % 61,1 oranında artış olduğu dikkat çekmektedir. Bu önemli artışta 12 Şubat 2004 tarihinde uyum görevlileriyle yapılan toplantının etkili olduğu düşünülmektedir.
Şekil 5- Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Kaynaklarına Göre Dağılımı (%) *
3,8 0,3 0,10,1
27,3 68,3
Bankalar Gümrük İdareleri Aracı Kurumlar
Sigorta Kurumları Döviz Büroları Özel Finans Kurumları
* 17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
6.1.2. MASAK Uzmanlarınca Yapılan Ön İncelemeler
MASAK’a intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimleri Mali Suçları Araştırma Uzmanları tarafından ön incelemeye tabi tutularak, sonucunda aklama suçunun varlığı tespit edilenler hakkında doğrudan yetkili ve görevli Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmakta, daha ayrıntılı araştırma ve inceleme gerektirenler ise, gereğinin yerine getirilmesi için Kanunun 3’üncü maddesinde sayılan inceleme elemanlarına sevk edilmektedir.
Tablo 5- Ön İnceleme Dosyalarının Envanteri
1- İhbar sayısı ile açılan dosya sayısındaki farklılık; gelen ihbarların önceki ihbarla birleştirilerek aynı dosyada izlenmesinden veya dosya açılmayarak ilgili kuruma gönderilmesinden kaynaklanmaktadır.
2- İhbarlar; ön inceleme ile araştırma ve incelemelerin kaynağını oluşturduğundan gelen ihbar sayısı Tablo-7’de de aynıdır.
Tablo 6- Mali Suçları Araştırma Uzmanları Tarafından Yapılan Ön İncelemeler Ön İncelemeler ve Sonuçları 17.02.1997
31.12.2001 2002 2003 2004 Toplam
Ön İncelemeye Sevk Edilen 425 155 192 270 1042
Devam Eden Ön İnceleme 1 1 32 152 186
Tamamlanan Ön İnceleme 368 125 142 221 856
- Aklama Suçu Tespit Edilemeyen - Yükümlülüğe Aykırı Davranıştan Suç Duyurusu
Mali Suçları Araştırma Uzmanlarınca 17.02.1997-31.12.2004 döneminde tamamlanan 856 ön incelemeden; 456’sında karapara aklama suçu tespit edilememiştir. 4208 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilebileceği tespit edilen 400 dosyadan 359’unun, daha ayrıntılı olarak araştırma ve inceleme yapılması için inceleme elemanlarına sevki talep edilmiştir. Kalan 41 ön inceleme dosyası, aklama suçundan dava açılmasına yeterli emare mevcut olduğu kanaatiyle Cumhuriyet Başsavcılıklarına intikal ettirilmiştir.
Şekil 6- Tamamlanan Ön İncelemelerin Sonuçlarına Göre Dağılımı (%) *
17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında ve yükümlülüğe aykırı davranıştan yapılan suç duyuruları hariç
.1.3. İnceleme Elemanlarınca Yapılan Araştırma ve İncelemeler
ali Suçları Araştırma Uzmanlarının yaptığı ön incelemeler sonucunda daha ayrıntılı a
raştırma ve incelemeye tabi tutulan inceleme dosyalarının yıllar itibariyle seyri Tablo 7’
ablo 7- İnceleme Dosyalarının Envanteri *
*
6 M
raştırma ve inceleme yapılması gerektiği belirtilen dosyalar ile Başkanlıkça özelliği sebebiyle doğrudan incelemeye gönderilmesi kararlaştırılan dosyalar, işin gerektirdiği uzmanlık ihtiyaçları da dikkate alınarak, Kanunun 3’üncü maddesinde isimleri geçen inceleme elemanlarına sevk edilmektedir.
A
de, 31.12.2004 tarihi itibariyle inceleme elemanlarına ilişkin bilgiler ise Tablo 8’de gösterilmiştir.
Toplam Tamamlanan sya Sayısı Dosya
Sayısı Dosya Sayısı Kapsam
Dışı Kapsam
* den lardan Suç Duyurusu
Devam E Dosya
Tablo 8- İncelemelerde Görev Alan İnceleme Elemanı Sayısı *
İnceleme Elemanları Toplam İnceleme
31.12.2004 Görevlendirme
* Stajyerler hariç, 31.12.2004 tarihi itibariyle görev verilmeyenler dahil
Şekil 7- MASAK’ta Görevlendirilen İnceleme Elemanlarının Kendi Kurul Mevcuduna Oranı Yardımcı ve
Maliye Müfettişi Hesap Uzmanı Gelirler Kontrolörü Bankalar Yeminli Murakıbı Hazine Kontrolörü SPK Uzmanı
Tablo 9- İnceleme Elemanlarına Sevk Edilen İncelemeler ve Sonuçları İncelemeler ve Sonuçları 17.02.1997
31.12.2001 2002 2003 2004 Toplam
İncelemeye Sevk Edilen 413 102 70 134 719
Tamamlanan İnceleme
-
Aklama Suçu Tespit Edilemeyen-
Aklama Suçu Duyurusu-
Yükümlülüklere Aykırı Davranıştan Suç Duyurusu1997 yılından bu yana başlatılan araştırma ve incelemeler sonucunda sevk edilen dosyalardan; 4208 sayılı Kanun’un 12’nci maddesine göre yükümlülüklere aykırı davranış iddiasıyla 20, karapara aklama suçu işlendiği iddiasıyla 142 olmak üzere Cumhuriyet Başsavcılıklarına toplam 162 suç duyurusunda bulunulmuştur.
Şekil 8- Tamamlanan İncelemelerin Sonuçlarına Göre Dağılımı (%) *
Aklama Suçu
* Yüküml lüğe aykırı davranıştan yapılan suç duyuruları hariç ü
6.1.4. Ön İncelemeler ile Araştırma ve İncelemelere İlişkin Genel Sonuçlar
MASAK’a 17 Şubat 1997 - 31 Aralık 2004 tarihleri arasında çeşitli kaynaklardan 3490 adet ihbar ve şüpheli işlem bildirimi intikal etmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda bu bildirimlerden 1042 adet ön inceleme dosyası ve 719 adet inceleme dosyası oluşturulmuştur.
Kuruluşundan 2004 yılı sonuna kadar MASAK tarafından 183 adedi karapara aklama suçundan, 21 adedi yükümlülüklere aykırı davranıştan olmak üzere toplam 204 adet suç duyurusunda bulunulmuştur. Karapara aklama suçundan dolayı yapılan suç duyurularının 41’i ön inceleme, 142’si araştırma ve inceleme raporlarına; yükümlülüklere aykırı davranıştan dolayı yapılan suç duyurularının ise biri ön inceleme, 20’si araştırma ve inceleme raporlarına dayanmaktadır.
Tablo 10- Ön İncelemeler ve İncelemeler ile Suç Duyurularına İlişkin Genel Sonuçlar *
-Toplam İhbar ve Şüpheli İşlem Bildirimi Sayısı 3490
- İhbar Sayısı 2138
- Şüpheli İşlem Bildirimi Sayısı 1352
* 17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
- Açılan Dosya Sayısı 1761
-Ön İncelemeye Sevk Edilen Dosya Sayısı 1042
- Devam Eden Ön İncelemeler 186 - Tamamlanan Ön İncelemeler 856- Aklama Suçu Tespit Edilemeyen 456 - İncelemeye Sevk 359 - Aklama Suçu Duyurusu 41
- İncelemeye Sevk Edilen Dosya Sayısı 719
- Devam Eden İncelemeler 266 - Devam Eden İncelemelerden Suç Duyurusu (8)- Tamamlanan İncelemeler 453 - Aklama Suçu Tespit Edilemeyen 319
- Aklama Suçu Duyurusu 134
- Toplam Suç Duyurusu 204
- Aklama Suçu Duyurusu 183
- Ön İncelemelerden Suç Duyurusu 41 - İncelemelerden Suç Duyurusu 134 - Devam Eden İncelemelerden Suç Duyurusu 8
- Yükümlülüklere Aykırı Davranıştan Suç Duyurusu 21
6.1.5. Aklama Suçu Duyurularının İhbar Kaynakları
MASAK tarafından Cumhuriyet savcılıklarına intikal ettirilen karapara aklama suçu duyurularının kaynakları yıllar itibariyle aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Tablo 11- Aklama Suçu Duyurularının İhbar Kaynaklarına Göre Dağılımı İhbar Kaynağı 17.02.1997
31.12.2001 2002 2003 2004 Toplam
Cumhuriyet Savcılıkları 34 11 12 22 79
Kamu Kurumları 26 12 15 19 72
Bankalar 6 1 5 3 15
Basın 4 1 - - 5
Gerçek Kişi / Şirket 4 - - 2 6
Yurt Dışı 1 1 2 2 6
Toplam 75 26 34 48 183
Suç duyurusunda bulunulan dosyalarda ihbar kaynağı olarak savcılıklar ve kamu kurumlarının önde geldiği görülmektedir.
Şekil 9- Aklama Suçu Duyurularının İhbar Kaynaklarına Göre Dağılımı (%) *
43,2 3,3 3,3
8,2 2,7
39,3
Cumhuriyet Savcılıkları Kamu Kurumları Bankalar
Basın Gerçek Kişi / Şirket Yurt Dışı
*17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
6.1.6. Aklama Suçu Duyurusunda Bulunulan İncelemelerin Öncül Suç Gruplarına Göre Dağılımı
MASAK tarafından yapılan ön inceleme ve incelemeler sonucunda 17.02.1997 - 31.12.2004 tarihleri arasında aklama suçuna ilişkin olarak Cumhuriyet Başsavcılıklarına 183 adet suç duyurusunda bulunulmuştur.
2004 yılı sonu itibariyle aklama suçu duyurularının öncül suçlara göre dağılımının değişmediği görülmektedir. Uyuşturucu madde ticareti % 1.4’lük artışla yine ilk sıradadır.
Tablo 12- Aklama Suçu Duyurularının Öncül Suçlara Göre Dağılımı * 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve
Takibine Dair Kanun 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
Kanuna Muhalefet 32 17,4
T.C.K. Madde 339 ila 350 Evrakta Sahtekarlık – Meşruiyet
Belgelerinde Sahtecilik 26 14,2
T.C.K. Madde 495 ila 500 Yağma, Yol Kesmek ve Adam
Kaldırmak 11 6,0
213 sayılı Vergi Usul Kanunu -
Madde 359/b Sahte Belge Düzenleme –
Kullanma 11 6,0
T.C.K Madde 125 – 173 Devletin Şahsiyetine Karşı Cürümler
5 3,0
2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun
Kanuna Muhalefet 1 0,5
T.C.K. Madde 179 – 192 Şahıs Hürriyeti Aleyhinde
Cürümler 1 0,5
T.C.K. Madde 332 - 333 - 335 Devlete Ait Mühürlerde ve
Damgalarda Taklit 2 1,0
T.C.K. Madde 435 – 436 Fuhşa Teşvik 1 0,5
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve
Bıçaklar Hakkında Kanun Kanuna Muhalefet 1 0,5
Toplam 183 100
*17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
Şekil 10- Aklama Suçu Duyurularının Öncül Suçlara Göre Dağılımı (%)*
*17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
6.1.7. Aklandığı İddia Edilen Karapara Miktarları
Yapılan ön incelemeler ile araştırma ve incelemeler sonucunda aklandığı iddia edilen karapara tutarları yıllar itibariyle Tablo 13’de, bunlarla ilgili olarak açılan davalarda aklandığı iddia edilen karapara tutarları ve öncül suçlar bakımından dağılımı ise Tablo 14’de yer almaktadır.
Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılan 204 suç duyurusundan, 10’u savcılıkça takipsizlik kararı verilerek sonuçlanmış, 152’si için de dava açılmıştır.
Açılan bu davalardan; 1’i yükümlülüğe aykırı davranıştan, 8’i karapara aklama suçundan olmak üzere 9 tanesi sonuçlanmış olup, kalan 143’ü ise devam etmektedir. Devam eden 143 davanın; 12 tanesi yükümlülüğe aykırı davranıştan, 131’i ise karapara aklama suçundan dolayıdır.
Tablo 13 – Ön İnceleme, Araştırma ve İnceleme Sonucu Aklandığı İddia Edilen Karapara Tutarları
Parasal Tutarlar Taşınmaz Mallar (Adet) Diğer
Yıllar TL USD DEM EUR GBP FRF NLG BEF CHF Mesken Dükkan Arsa Tarla Araç
(Adet) Sınıflandırılmayanlar
17.02.1997
31.12.2001 69.009.378.092.232 480.483.215 20.006.638 - 163.615 - 16.014.703 6.800.000,13 100.000 18 4 7 1 21
- 1 alabalık
2003 999.959.525.183.800 1.773.880.306,46 12.266.005 50.000 261.104 13.987 1.886.012 - 23 7 - 6 - 6
- 2 adet toplam
2004 64.895.368.392.118 80.265.432 24.572.724,19 16.839.416,01 5.415.790 311.286 3.206.496 239.588 - 37 - 3 7 45
- 2.5 Milyar TL.
Hamiline Çek - ½ Hisse Kargir Otel - 82,512 Lt. Motorin
Genel
Toplam 1.326.206.186.686.967 2.547.088.666,46 75.680.168,19 16.889.416,01 5.869.471,53 325.273 21.421.127 7.039.588,13 100.023 68 4 20 8 78 - Tablo 13, 14 ve 15'e İlişkin Açıklamalar
Tablo 14- Davası Devam Eden Dosyalarda Aklandığı İddia Edilen Karaparanın Elde Edildiği Öncül Suçlara Göre Dağılımı *
Parasal Tutarlar Taşınmaz Mallar (Adet) Diğer
Öncül Suçlar (Kanun-K.Md.)
Dosya
Adedi TL USD DEM EUR GBP FRF NLG BEF CHF Mesken Dükkan Arsa Araç (Adet)
Tarla Sınıflandırılmayanlar 1918 - 4926 25 23.241.013.385.773 102.305.795,84 899.679,30 - - - - - - - - - - - -
2238 1 4.378.632.006 808.217 5.863 - - 13.987 - - 23 2 - - - 1
-6136 2 146.793.675.000
213/359-b 12 21.155.500.384.415 1.729.010.527,64 - - - - - - - - - - - -
-765/146 3 - 375.000 - - - - - - - 2 - - - -
-765/192 1 - - - - - - - - - 1 - - - 1
-765/325 1 15.409.701.894.460
765/332 1 32.166.900.000 104.473,50
765/339 2 204.292.671.000 41.354.219 - - - - - - - - - - - - -765/342 3 14.358.658.000 - 26.000 - - - - - - - - - - - -765/345 3 690.531.560.955 678.451 - - - - - - - - - - - -
-765/403 48 32.003.709.068.155 182.186.570,48 44.026.554,71 - 939.405 - 17.744.301 - - 19 2 17 2 36 - ½ Hisseli Depo - 1 Tabanca - 242 kg.Altın - 1 Büro Katı - 22.210 m2. Zeytinlik - 22.379 m2. Bağ
765/436 1 18.600.000.000 1.630.000
765/495 3 104.977.531.600 - 2.170.000 - - - - - - - - - - - -765/496 2 37.900.000.000 90.000 - - - - - - - - - - - -
-765/498 1 43.000.000.000
765/499 1 - 10.550 - - - - - - - - - - - -
-765/504 21 1.201.956.434.737.879 400.441.016,82 11.970.247,61 50.000 230.066,53 - 428.330 6.800.000,13 - - - - - - -Genel Toplam 131 1.295.063.359.099.243 2.458.994.821,28 59.098.344,62 50.000 1.169.471,53 13.987 18.172.631 6.800.000,13 23 24 2 17 2 38
-*17.02.1997-31.12.2004 tarihleri arasında
6.1.8. Tedbir Uygulaması
4208 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesine göre Mali Suçları Araştırma Kurulu, yapılan araştırma ve incelemeler sırasında karaparanın aklanmasına yönelik ciddi bulgu ve emarelerin tespiti halinde, ilgilinin hak ve alacaklarına tedbir konulması için durumu Cumhuriyet savcılıklarına intikal ettirmektedir.
17.02.1997 tarihinden bu yana mahkemelerce üzerine tedbir konulan ve 31.12.2004 tarihi itibariyle üzerindeki tedbir devam eden değerlere ait tablo aşağıdaki gibidir.
Tablo 15- Tedbir Konulan Değerlerin Toplamı
Parasal Tutarlar Taşınmaz Mallar (Adet) Diğer
Yıllar
TL USD DEM EUR GBP NLG BEF
Mesken Daire Apartman Villa Bina Dükkan İşyeri Depo Büro Otel Arsa Tarla - Bahçe Zeytinlik - Bağ Fıstıklık Çiftlik Araç - Çekici Romörk (Adet) Hisse Senedi (Adet)
Sınıflandırılmayanlar
17.02.1997
31.12.2001 140.550.448.064 25.525.441,82 300.485,03 13.805 4,83 278,98 6.800.000,13 139 40 3 12 1 60 3 39 41 1 37 2508
Senetler - 4 Adet Konut İnşaatı - 2 Ayrı Firmaya Ait Hisse - Kira Alacağı : 91.566 USD - 2 Motosiklet - 14 Trilyon TL. Tutarında
Senetleri - İş Hanı - Konut Yapı Koop. Hissesi - Ticari Yat 2002 77.381.924.279 311.894,59 310.541,61 71,03 - - - 30 4 1 - 12 2 - 41 33 - 57 - -
2003 9.956.867.562 98.224,08 1.063.700 0,77 - - - 2 28 1 - 1 1 - 15 4 - 18 - - Konut Yapı Koop. Hissesi - 1 Katlı Un Fabrikası
2004 34.274.593.189 - - 91.246,57 - - - 16 1 - - 4 1 1 10 28 - 5 - - Genel
Toplam 262.163.833.094 25.935.560,49 1.674.726,64 105.123,57 4,83 278,98 6.800.000,13 187 73 5 12 18 64 4 105 106 1 117 2508 -
6.2
.
4422 Sayılı Kanun Kapsamında Yapılan Mal Varlığı Araştırma ve İncelemeleri01 Ağustos 1999 tarihinde yürürlüğe giren 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanununun 6’ncı maddesine göre, bu Kanun kapsamında soruşturulan kişilerin mal varlığının yurt içinde ve yurtdışında araştırılması, incelenmesi, tespiti ve değerlerinin takdiri, ilgili Cumhuriyet savcılığınca istendiğinde Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından yapılır.
Anılan madde uyarınca Kurulumuza DGM Başsavcılıklarından çeşitli olaylar ile ilgili olarak gerçek ve tüzel kişilerin mal varlığının araştırılması talebi intikal etmiştir. 5190 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda Değişiklik Yapılması ve Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kaldırılmasına Dair Kanunun 30.06.2004 tarihinde yürürlüğe girmesinden sonra mal varlığı araştırma talepleri 5190 sayılı Kanunla görevli Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından Kurulumuza intikal ettirilmektedir. Söz konusu araştırmalar Mali Suçları Araştırma Uzmanları tarafından yerine getirilmektedir.
Tablo 16 –2004 Yılı Mal Varlığı Araştırması Dosya Sayıları Yıllar
Önceki Yıldan Devrolan
Açılan Dosya
Sayısı Toplam
Dosya Sayısı Tamamlanan Dosya Sayısı
Sonraki Yıla Devreden
2004 7 24 31 15 16
SONUÇ
Bilindiği üzere sağlıklı bir sosyal, siyasal ve ekonomik düzen oluşturabilmesinin temel koşullarından birisi de toplumda yasadışı yollardan elde edilen gelirlerin ekonomi içindeki payının mümkün olan en alt düzeye çekilmesidir.
Bu amaçla, benimsenerek hukuk sistemimize dahil edilen 4208 sayılı Kanun ile karapara aklanması ile mücadele konusunda gerekli hukuki altyapı oluşturulmuş; kuruluşu yine aynı Kanunla gerçekleştirilen MASAK’a da karapara aklanmasının önlenmesi konusunda önemli görevler verilmiştir.
MASAK, geçen 8 yıllık süre zarfında toplumun gündeminde önemli yer tutan birçok konuda yaptığı incelemelerle olayların aydınlığa kavuşturulmasına anlamlı katkılar sağlamıştır.
Ancak yapılan çalışmalarda bazı noktalardaki eksiklik ve yetersizlikleri de görmemek mümkün değildir.
Şüpheli işlem bildiriminde bulunanların korunması konusunda yasal altyapı yetersizliği ve kayıtdışılığın ekonomideki büyüklüğü dolayısıyla karaparanın aklanmasının önlenmesi için oluşturulan şüpheli işlem bildirim sistemi henüz istenilen seviyede etkin hale getirilememiştir.
Kanun tasarımızın yasalaşması ile bu sistem daha etkin bir biçimde çalışacaktır.
Kanun Tasarısı taslağının yasalaşması aynı zamanda uluslararası taahhütlerimizin de gereğidir. Bilindiği gibi ülkemiz 2005 yılının sonbaharından itibaren üyesi bulunduğumuz FATF’in üçüncü tur karşılıklı değerlendirme sürecine girecektir. Bu değerlendirme süreci ülkemizin ve özellikle finansal sistemin uluslararası itibarı açısından önem arz etmektedir.
MASAK’a intikal eden konularla ilgili olarak yapılan ön incelemeler ile araştırma ve incelemeler sonucunda az sayılamayacak düzeyde suç duyurusunda bulunulmuş, ancak adli sürecin yavaş ilerlemesi sebebi ile kesin sonuçların alınmasında gecikildiği gözlenmiştir. Ceza ve ceza usul hukuku alanındaki yeni düzenlemelerin 1 Nisan 2005 tarihinde yürürlüğe girmesi ile birlikte bu konudaki aksaklıkların en az seviyeye inmesi beklenmektedir.
Bugüne kadar gerçekleştirilen başarılı çalışmaların halen tasarı şeklindeki yeni kanunumuzun da çıkarılması ile birlikte daha etkin bir biçimde yürütülmesi mümkün hale gelecektir.