Son dönemde yakın coğrafyada yaĢanan kaotik durumlar nedeniyle ülkesinden göç etmek durumunda kalarak Türkiye‟ye gelmiĢ ve Türk yükseköğretim sistemi içerisinde görev yapmakta olan göçe zorlanmıĢ akademisyenlerin olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda, sistem içindeki bu akademisyenlerin kiĢisel deneyimlerinden yola çıkarak Türk yükseköğretime dair bakıĢ açılarını ve göçe zorlanmıĢ bir akademisyen olmanın farklı deneyimlerinin özüne ulaĢmayı amaçlayan bu araĢtırmada, veri toplamak amacıyla araĢtırmanın modeline uygun olarak görüĢme tekniği tercih edilmiĢtir. Bu tekniğin seçilmesinin temel gerekçesi olarak görüĢmenin bireylerin bilgi ve deneyimlerine yönelik zengin ve derinlemesine veri sağlayabilen bakıĢ açılarını, inançları, hisleri ve demografik verileri ortaya çıkarmak için kullanılıyor olması gösterilebilir (Best ve Kahn, 2017). Mevcut araĢtırmada veri toplama aracı olarak görüĢme tekniğinin doğasına uygun yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu kullanılmıĢtır. Bu form oluĢturulmadan önce konu ile ilgili alanyazın taraması yapılmıĢ ancak araĢtırma konusuyla birebir örtüĢen hiçbir araĢtırmaya rastlanamadığından araĢtırma konusuyla farklı açılardan örtüĢen araĢtırmalar incelenmiĢtir. Bu ilk aĢamadan sonra araĢtırma konusuna yönelik altı sorudan oluĢan ilk taslak yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu oluĢturulmuĢtur. Bir sonraki aĢamada ise hazırlanan yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu uzman görüĢlerine sunulmuĢtur. Bu uzmanların belirlenmesi sürecinde araĢtırma konusunun teorik çerçevesini oluĢturan yükseköğretimde uluslararasılaĢma ve göç kavramları üzerine çalıĢmaları bulunan akademisyenlerin tercih edilmesi temel ölçüt olarak kabul edilmiĢtir. Bu doğrultuda yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formunun ilk taslağı ifade edilen konu alanlarında çalıĢmaları bulunan 10 alan uzmanı akademisyene elektronik posta yoluyla gönderilmiĢtir. Daha sonra taslak form alan uzmanlarından elde edilen dönütler doğrultusunda yeniden düzenlenmiĢtir. Bu noktada alan uzmanlarının geribildirimi neticesinde form üzerinde yapılan düzenlemeler incelendiğinde, ilk taslak formda yer alan birinci soruda katılımcılardan genel çerçevede akademisyenlik mesleğini nasıl tanımladıkları sorulmuĢ daha sonra uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda katılımcıların kavramı daha iyi anlamlandırmalarını ve soruyu kolay cevaplayabilmelerini sağlayabilmek için soru içeriği “Akademisyenlik sizin için ne anlam ifade ediyor, bu mesleği diğerlerinden farklı kılan özellikler nelerdir?” gibi ifadelere yer verilmiĢ ve soruya daha kiĢisel bir perspektiften cevap vermeleri istenmiĢtir. GörüĢme formunun ikinci sorusuna ise ilk forma yer almayan “Göçe zorlamıĢ bir akademisyen olmak size ne hissettiriyor?” ifadesi eklenerek katılımcılardan sadece kavrama dair anlam değil aynı zamanda kiĢisel duygularını da belirtmeleri istenmiĢ, bu sayede daha fazla kiĢisel deneyim
odaklı veri elde etmek amaçlanmıĢtır. GörüĢme formunda üzerinde yapılan bir diğer değiĢiklik ise dördüncü, (Ülkeniz yükseköğretim sistemi ve Türk yükseköğretim sistemini farklı
açılardan karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz?) beĢinci (Türk yükseköğretim sisteminde çalışma şartları, ortamı ve size sunulan imkanlar hakkında ne düşünüyorsunuz?)
ve yedinci (Türkiye’yi tercih etme nedenleriniz nelerdir? Çalışmak için direkt olarak
Türkiye’yi mi seçtiniz?) sorulara katılımcılardan daha zengin ve derinlemesine veri elde etmek
ve soruların daha iyi anlaĢılması sağlamak için sondaların eklenmesi olmuĢtur. Ayrıca alan uzmanlarından gelen öneriler doğrultusunda ilk taslak forma yer verilen sekiz soruya ilâve olarak katılımcıların bahsettikleri konulara ek olarak belirtmek istediği baĢka bir Ģey olup olmadığı yönelik bir soru eklenmiĢ, böylece görüĢme formuyla belirtilen çerçeve içinde değinilmesi ihmal edilmiĢ baĢka bir durum varsa bunun ortaya çıkarılması ve bu doğrultuda daha derinlemesine veri elde edilmesi amaçlanmıĢtır. Son olarak forma bu ilâve sorunun eklenmesiyle birlikte yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu üzerinde yapılan değiĢiklikler tamamlanmıĢtır. GerçekleĢtirilen değiĢikliklerden sonra form eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında çalıĢmalar yapan bir öğretim üyesine gönderilmiĢ ve görüĢleri doğrultusunda form üzerinde diğer gerekli düzenlemeler yapılmıĢtır. Bir sonraki aĢamada ise yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formunun Türkçe ‟den Arapça ‟ya çevrilmesi için ilk olarak anadili Arapça olan Türk vatandaĢı bir akademisyene daha sonra ise yine Karabük Üniversitesi Ġlahiyat Fakültesi‟nde görevli Arap Dili Eğitimi veren baĢka bir akademisyene gönderilmiĢ; gelen çeviriler ise Türkçe-Arapça profesyonel çeviri iĢi yapan bir tercümana kontrol ettirilmiĢ, böylece formda Türkçe olarak yer verilen soruların gerek anlam gerekse kapsam olarak Arapçaya uygunluğu kontrol edilerek çeviriye son hali verilmiĢtir. Çeviri sürecinden sonra yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu kullanılarak Karabük Üniversitesi Ġlahiyat Fakültesi‟nde görev yapmakta olan iki Suriyeli akademisyenle görüĢme yapmak suretiyle pilot bir uygulama yapılmıĢtır. Bu görüĢmeler 45-50 dakika arasında sürmüĢ ve katılımcıların izni doğrultusunda görüĢmeler esnasında ses kaydı yapılmıĢtır. Daha sonra katılımcılardan görüĢmeler sonrasında soruları cevaplarken sorun yaĢadıkları veya anlaĢılmayan yerleri ifade etmeleri istenmiĢtir. Katılımcılar görüĢme formunda bulunan soruların tarzı, içeriği ve kapsamına iliĢkin oldukça olumlu görüĢ belirtmiĢlerdir. Son aĢama olarak alan uzmanlarının görüĢleri, dil uzmanlarının geribildirimleri ve katılımcılardan elde edilen dönütler doğrultusunda araĢtırmada veri toplama aracı olarak kullanılan yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formuna son Ģekli verilmiĢtir.