Teknolojik Kaynaklar

2.1. Yazılımlar

Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı kullanıcılarına basılı ve elektronik kaynaklar aracılığı ile verdiği hizmetleri çeşitli yazılımlarla desteklemektedir. Daire Başkanlığının sahip olduğu yazılımlar şunlardır:

Kütüphane Otomasyon Programı: Merkez Kütüphaneye satın, bağış, değişim vb. yollarla gelen materyallerin katalog kayıtları, etiketleme ve barkod işlemleri kütüphane otomasyon programı üzerinden yapılmaktadır. Merkez Kütüphane üye ve ödünç işlemleri de yine aynı şekilde bu otomasyon programı aracılığı ile yürütülmektedir.

RFID Kütüphane Materyali Takip ve Güvenlik Sistemi: Merkez Kütüphane güvenliği ve koleksiyon yönetimini RFID (radyo frekanslı tanımlama sistemi) sistemi ile sağlamaktadır.

Kütüphane kullanıcıları, ödünç alma ve iade işlemlerini self-check istasyonundan otomatik olarak kendileri 7 gün 24 saat kolaylıkla yapabilmektedirler. Yanlışlıkla başka rafa konan veya yeri değişen materyal yeni sistem sayesinde kolaylıkla bulunabilmekte, raflarda yaşanan veya yaşanabilecek karışıklık veya düzensizliğin önüne geçilmekte, belli periyodlarla yapılması gereken sayım işlemleri yeni sistem sayesinde kolaylıkla ve kısa bir sürede yapılabilmektedir. Yenilenen çıkış kapısı sayesinde materyal güvenliği sağlanmıştır.

Kütüphane kullanıcıları self-check istasyonu sayesinde otomatik ödünç alıp iade işlemi gerçekleştirebilmektedirler.

86 Edirne Bibliyografyası Kataloğu: Edirne ile ilgili yapılan tüm (kitap, tez, süreli yayın vb.) çalışmalara buradan erişilebilmektedir. Edirne ile ilgili yapılan yeni yayınlar bu veritabanına eklenebilmektedir.

Trakya Üniversitesi Akademik Açık Erişim Sistemi:

Trakya Üniversitesi’nde basılı ve elektronik ortamda üretilmekte olan akademik çalışmaların, (makale, kitap, kitap bölümleri, tez, proje, rapor, konferans bildirimleri, sunumlar, teknik dokümanlar, veri setleri, afiş, video kaydı vb.) bir araya toplanması, derlenmesi ve korunmasının sağlanması, ulusal ve uluslararası açık erişim standartlarına uygun Açık Erişim ve Kurumsal Akademik Arşiv Sistemi kurulmuştur.

Bu sistem ile:

a) Trakya Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların derlenmesi ve korunmasının sağlanması,

b) Trakya Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların Açık Erişim ve Kurumsal Akademik Arşiv sistemi aracılığıyla uluslararası erişime sunulması,

c) Kurumsal bellek oluşturulması amaçlanmıştır.

Yüksek Öğretim Kurulu bünyesinde başlatılan Yükseköğretim Akademik Arşiv Projesi kapsamında, Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ve Bilgi İşlem Daire Başkanlığı ortak çalışması ile Dspace 4.1 sürümünün kurulumu gerçekleştirilerek Üniversitede Akademik Açık Erişim Sistemi kullanıma açılmıştır. 2014-2018 yılları arasında öncelikle Üniversitede yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri olmak üzere yaklaşık 2.796 adet tez Açık Erişim Sistemine aktarılmıştır. Akademik Açık Erişim Sistemine http://dspace.trakya.edu.tr adresinden erişilerek tarama yapılabilmektedir170_.

Kitap Tarama Cihazı

Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphanesine 2014 yılında kitap tarama cihazı kütüphane kullanıcılarının hizmetine sunulmak üzere alınmıştır. Hızlı tarama imkânı sağlayan, V-beşikli kitap tarayıcısı akademisyen ve öğrencilerimize self-servis olarak hizmet vermekte olup, her türlü materyali tarama imkânı sunmaktadır. Tarama cihazı

87

ile her türlü basılı materyal yüksek çözünürlükte hızlı dijital tarama yapılabilmekte ve taranan materyaller flash bellek, tablet ya da android telefonlara aktarılabilmektedir. Kütüphane Kaynakları

 Basılı kitaplara olan ilgi devam etmektedir. 2018 yılında bağış ve satın yoluyla 6.563 adet kitap ve 254 adet görsel – işitsel materyal (CD, DVD) gelmiştir. Ödünç verilen kitap sayısı 34.234 adettir.

 Merkez Kütüphane Türkiye’de en fazla DVD koleksiyonuna sahip kütüphaneleri arasında yer almaktadır.

 Üniversite’nin öğretim elemanı ve öğrencilerine daha geniş araştırma alanı oluşturabilmek amacıyla 1930-2005 yılları arasını kapsayan Cumhuriyet Gazetesi arşivine ve İHA (İhlâs Haber Ajansı) haber servisine aboneliği devam etmektedir.

 2.100.000 adet e-Tez’e erişim sağlanmaktadır.

 EKUAL kapsamında tüm üniversiteleri erişimine açılan iThenticate intihal tespit programına erişim sağlanmaktadır.

 EKUAL kapsamında öğrenci ödevlerindeki intihali tespit etmek amacıyla Turnitin veritabanına erişim sağlanmaktadır.

 Ayrıca Ebsco GOBI yayınevine ait 28 adet, Ebsco yayınevine ait 23 adet, ProQuest yayınevine ait 83 adet, Brill yayınevine ait 129 adet ve Lww Doody’s yayınevine ait 68 adet elektronik kitap satın alınmış; Elsevier, Wiley ve Springer yayınevinden elektronik kitap aboneliği gerçekleştirilmiştir.

 Üniversite merkez kütüphanesi ile kendi alanında dünyanın en önemli kütüphanelerinden biri olan Alman Milli Ekonomi Kütüphanesi (ZBW) arasındaki işbirliği devam etmiştir171_.

Üniversite öğretim elemanlarının bilimsel çalışmalarına kaynak teşkil etmek ve dünyada üretilen bilgileri bilgi teknolojileri yardımıyla en hızlı bir şekilde sunmak amacıyla 2018 yılında 41 adet veri tabanına üye olunmuştur.

88

Abone olunan bu veritabanları aracılığıyla 45.865 elektronik dergiye, 420.192 elektronik kitaba tam metin erişim sağlanmıştır. Bu veritabanlarından 15 tanesi TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde bulunan EKUAL (Elektronik Kaynaklar Ulusal Akademik Lisansı ) tarafından aboneliği gerçekleştirilmiş, 16 adet veritabanının aboneliği ise ANKOS (Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu) kapsamında ve 10 adet veritabanına da kurumsal olarak abone olunmuş ve ödemeleri Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı bütçesinden yapılmıştır.

Edirne Kitaplığı

Trakya Üniversitesi, bulunduğu şehrin eğitim, sağlık ve ekonomi alanlarına yaptığı katkının yanında kültür hayatına da önemli destekler sunmaktadır. Şehrin kültürel zenginliğine katkı yapmak amacıyla yerel sosyal sorumluluk anlayışı çerçevesinde Edirne hakkında yazılmış kitapları bir araya getirmek, kayıt altına almak ve muhafaza ederek yerel araştırmacılar için bir kaynak adres haline getirmek amacıyla bir çalışma başlatılmıştır.

Öncelikle kütüphanede mevcut bulunan ve bağış yoluyla gelen Edirne’ ye ait kitapların bir araya getirilmesiyle “Edirne Kitaplığı” oluşturulmuş ve yerel araştırmacıların hizmetine açılmıştır. Edirne tarihi, sosyal yaşam, kültür-sanat, mimari, Selimiye, Kırkpınar, ekonomi, Balkan Savaşları, bilimsel yayınlar, Trakya Üniversitesi, yıllıklar, albümler, biyografiler ve ilçeler şeklinde konularına göre tasnifi yapılan kitaplar, 40 özel camekânlı dolapta kullanıcıların istifadesine sunulmuştur. Söz konusu kitaplığa ait “Edirne Kitaplığı Kataloğu” hazırlanarak basımı yapılmış ve aynı zamanda http://dosyalar.trakya.edu.tr/kutuphane/docs/katalog/ adresinde elektronik olarak kullanıma açılmıştır. 2018 yılı sonu itibariyle Edirne Kitaplığı’nda bulunan kitap sayısı 1.266’ya ulaşmıştır172_.

89 Edirne Kent Varlığı Veritabanı

Edirne’nin kültürel, sosyal ve ekonomik özelliklerine dair günümüze kadar ulaşan bilgi-belge birikiminin ve kentin sosyo-kültürel dokusunda gözlemlenecek bundan sonraki değişimlerin takip edilerek tasniflenebileceği ve sayısal ortamda erişime açılacağı Edirne Kent Varlığı Veritabanı isimli altyapı projesi 2015 – 115 nolu Bilimsel Araştırma Projesi olarak hayata geçirilmiştir.

Edirne ile ilgili basılı, görsel ve işitsel kaynaklara tam metin erişim sağlayacak böyle bir veritabanı henüz mevcut değildir. Proje sonunda oluşturulacak veritabanı bu alanda Edirne ile ilgili önemli bir eksiği tamamlayacaktır. Sistem gerek ulusal gerekse uluslararası araştırmacıların Edirne hakkındaki kaynaklara ilk elden ve mekan gözetmeden erişebilmesini sağlayacaktır. Ayrıca, gelecek nesillere Edirne kent varlığının olabilecek en az kayıpla iletilmesini sağlayacak ve kültürel değerlerin korunmasına katkı sağlayacaktır.