Tanıtım

Kentleri markalaşmaya götürecek en etkili yollardan biri olan tanıtım, kentin sunumu anlamına gelmektedir. Bu sunum sayesinde verilmek istenen kent imajının başarılı olması amaçlanmaktadır. Amaç, rekabet yoğun olan bu ortamda misafirleri / yatırımcıları kente çekmek olduğundan dolayı, tanıtımın nasıl yapıldığı da hayli önem kazanmaktadır.

Kentlerin markalaşma süreçlerinde çok çeşitli tanıtım faaliyetlerine başvurulmaktadır.

Bunlardan bazılarına aşağıda yer verilmiştir.

5.5.3.3.2.1. Sinema Filmleri ve Televizyon Programları

Televizyon, radyo ve sinema reklamları bu grupta değerlendirilebilir. Birden çok duyuya hitap edildiğinden ötürü, verilecek mesajın zihinlerdeki etkisine ve hedef kitleye ulaştırılma derecesine büyük önem verilir.

Sinema filmlerinin ve televizyon dizilerinin bir destinasyonun markalaşmasında ne derece etkin oldukları bazı örneklerle anlaşılmaktadır. “Gladyatör” filmi Roma’nın,

“Yüzüklerin Efendisi” filmi Yeni Zelanda’nın tüm dünyadaki izleyiciler tarafından merak edilmesine ve birçok kişi tarafından ziyaret edilmesine katkı sağlamıştır. Türkiye’den örnek vermek gerekirse; “Asmalı Konak” adlı televizyon dizisinin, Kapadokya yöresi için sağladığı muazzam iç turizm hareketliliği ve o yörede oluştuğu bilinen alternatif iş kolları, televizyonun tanıtımdaki etkisinin ortaya konması açısından anlamlı görünmektedir.

5.5.3.3.2.2. İnternet ve Destinasyon Web Siteleri

İnternet reklamcılığı ya da bir başka adıyla elektronik reklamcılık, reklam verenlerin internet ortamında mal ve hizmetlerinin tanıtımlarını gerçekleştirdikleri reklamcılık türüdür (Avşar ve Elden, 2004:66).Günümüzde world wide web ana sayfaları, güçlü bir reklam ve

110 pazarlama aracı olma potansiyeline sahiptir. Son yıllarda, bilgi iletişim teknolojisi, örgütlerin işleyiş ve rekabet biçimlerini büyük ölçüde etkilemiştir. Bilgi iletişim teknolojisinin en hızlı genişleyen kolu olan internet, hayatımızı her alanda etkilemektedir. Bilgi yoğun bir faaliyet olan turizm de, bilgi teknolojileri ve iletişim sistemleri tarafından olabildiğince fazla desteklenmeyi gerektirmektedir (Kamiloğlu, 2010, 121).

İnternet, hayatımızda öylesine yer edinmiştir ki; günümüzde market alışverişleri dahil olmak üzere etkisinin görülmediği bir alan bulunmamaktadır. İnternetin bu denli yaygın olduğu bu ortamda internet siteleri de günden güne değişmektedir. Günümüzde “Web 2.0”

adıyla belirtilen yeni nesil internet hizmetlerinin gündemde etkili bir yer edindiği bilinmektedir.

İnternet kullanıcılarının ortak ve paylaşarak yarattığı bir sistem olarak tanımlanan (wikipedia, 2011,e) Web 2.0 sistemi sayesinde reklam ve tanıtım faaliyetleri çok farklı bir boyut kazanmıştır. Bir konunun paylaşımlarla ve yorumlarla sosyal medyada tartışılmaya başlanmasıyla, destinasyonların çok kısa denilebilecek bir anda cazibe merkezi özelliği kazanabileceği düşünülmektedir. Buna bağlı olarak kentler, internet siteleri inşa edelerken Web 2.0 biçimine uygun olarak hazırlamalı ve mutlaka bu iş için profesyonel bir ekibin desteğini almalıdırlar.

Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin belki de en az masraflı ve en çok etkili olanının internet olduğunu söylenmek yanlış olmayacaktır. Ancak buradaki en önemli faktör, tanıtımın farklılık oluşturabilecek özgün projelerle yapılmasıdır.

5.5.3.3.2.3. Basılı Reklam Araçları

Basılı reklam araçları; gazeteler, dergiler, broşürler, el ilanları ve kataloglar gibi günlük hayatımızda sürekli yakınımızda olan öğelerdir. Bu araçların kullanılması suretiyle de tanıtım yapılması son derece yaygın bir yoldur.

Örneğin Financial Times gibi bir gazetenin reklam alanlarının %5 ila %10’u şehirlerin, bölgelerin reklamlarına ayrılmıştır. Ayrıca şehirleri ve bölgeleri tanıtan özel ekler de yayınlanmaktadır. Türkiye’de de ekonomi gazeteleri sıklıkla şehir dosyaları hazırlamaktadır (İlgüner ve Asplund, 2011:44).

111 5.5.3.3.2.4. Açık Hava Reklamları

Açık hava reklamları; afiş ve panolar, metro istasyonları, otobüs durakları, vapur iskeleleri, havaalanları gibi mekanlarda yer alan reklamlar ve binaların dış yüzey kaplamaları, ışıklı ilanlar, cam grafikleri (özel bir cam grafiği folyosuyla binaların ve toplu taşıma araçlarının cam yüzeylerinin kaplanması ile elde edilen reklam aracı), özellikle büyük alışveriş merkezleri ve şehir meydanlarında kullanılan dijital olarak hazırlanan hareketli reklamlar (eskavizyon) ve apartman ve otopark giriş/çıkışları, lobilerde uygulanan reklam uygulaması (homeboard) gibi hedef kitleye her an her yerde ulaşmayı amaçlayan reklam araçlarıdır (Avşar ve Elden, 2004:65).

Göz alıcı duruşları ve ilk bakışta verebildikleri mesajlarla, açık hava reklamları da etkili tanıtım araçları arasında sayılabilmektedir.

5.5.3.3.2.5. Fuarlar

Fuarlar, belirli tarihler arasında, dönemsel olarak bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde olmak üzere, genel ve belirli uzmanlık alanlarında (turizm, tekstil, bilgisayar, denizcilik gibi) gerçekleştirilmektedirler. Genel fuarlar, geniş kitlelere kuruluş ya da ürünün tanıtılması açısından yardımcı olurken, ihtisas fuarları ise, özel ve kısıtlı bir konuda yani işletmenin üretimini sürdürdüğü alandaki hedef kitleye seslenebilmesi açısından oldukça farklı tanıtım araçlarıdır (Kamiloğlu, 2010: 131).

Ülkeler ve şehirler önemli fuarları yapabilmek ve bu sayede ziyaretçi çekebilmek için birbirleriyle kıyasıya bir mücadele içerisindedirler. Expo, Cebit, vb. gibi fuarlar, konferanslar ve organizasyonlar bu duruma örnek olabilecek niteliktedir.

5.5.4. Sonuçların Kontrolü ve Değerlendirme

Kontrol ve değerlendirme süreci, gerçek performans ile gerçekleştirilmesi arzulanan performansın bir anlamda karşılaştırılmasıdır. Bu yapının sonucunda eğer gerçekleşen performans ile gerçekleştirilmesi istenen performans düzeyleri örtüşüyorsa problem yoktur.

Ancak gerçekleştirilmesi arzulanan performans aleyhine bir durum varsa, düzeltici eylemin

112 ortaya konulması gerekmektedir. Bunun için değerlendirme faaliyetlerinin belirli aralıklarla yapılmasında yarar görülmektedir.

Kent yönetimine rehberlik edecek stratejik bir model kullanılırken, nitel ve nicel sonuçları ölçmek için birtakım kıstaslar gereklidir. Söz konusu kıstaslar, kalkınma hedeflerinin belirlenmesi ve mevcut kaynak tahsisi arasında eşleştirme sağlamak için sürecin nasıl yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirleyen tespit ve değerlendirme sonuçlarını kolaylaştırmak için önemli bir adımdır. Eğer kent yönetiminin performansı genel olarak kabul gören bir dizi kıstas temel alınarak değerlendirilirse, kentsel gelişim için karar verme davranışı, yerel yetkililerin kişisel fikirlerinden ve inisiyatiflerinden daha az etkilenecektir.

Çizelge.4: Kentsel Planlama ve Yönetim İçin Değerlendirme Kriterleri

Kaynak: (Wong vd., 2006:655-657).

 Su, Elektrik, Kanalizasyon, Drenaj ve Çöp Toplama Hizmetleri

 Erişimin Araçlar ve Yayalar İçin Yeterliliği

 Dinlenme Tesisleri ve Sosyal Tesislerin Yeterliliği

 Sağlık Tesislerinin Yeterliliği

 Eğitim Tesislerinin Yeterliliği

 Yatırımcılar İçin Kullanılabilir Yeterli Alan Bina ve Temel Hizmetler

Ekonomik Sürdürülebilirlik

 Ekonomik Büyüme

 Gayri Safi Yurtiçi sabit Sermaye Formülasyonu

 Ekonomik yapıların (sanayiler) Seviyesi

 İstihdam Olanakları

 İstikrarlı, Davet Eden ve Düzenleyici İş Ortamı

 Vergi Sistemi Temeli

 Tüketim Maliyetlerinin Düzeltilmesi

 Tüketim Maliyetlerinin ve Ücretlerinin Kamu Tarafından Karşılanması

 Kamu Mali Durumlarının Yönetimi

Sosyal Adalet

 Halkın Yeterli ve Alınabilir Konuta Erişimi

 Özürlülerin Çıkarlarının Korunması

 Toplum Düzeninin Yerindeliği

 Politika ve Planların Toplumun Görüş ve Değerlerine Duyarlılığı

 Eğitim ve Sağlık Hizmetlerindeki Erişilebilirlik Kültürel

Sürdürülebilirlik

 Gelenek ve Göreneklere Saygı Duyulması

 Kültürel Değerlerin Korunması

 Yeniden Kullanım ve Geri Dönüşüm Programlarının Uygulanması

 Biyolojik Çeşitliliğin Teşviki

 Şimdiki ve Gelecek Nesiller İçin Çevre Koruma Bilinci

 Sağlık ve Çevre Koruma Konusunda kamu Bilincinin Arttırılması Kurumsal

Uygulanabilirlik

 Uygulama İçin Planlama ve Bağlılık

 Destekleyici kaynaklar

 Yönetim

113 Yukarıdaki çizelgede görüldüğü gibi Stratejik Kent Yönetimi’nde performans denetimi;

fiziksel, ekonomik, sosyal, kültürel, çevresel ve kurumsal olarak değerlendirilmiş ve detaylandırılmıştır. Buna göre fiziksel koşullardaki gelişmeler için verilen değerlendirme kıstaslarının, kentsel yaşam alanlarının ve kentsel hizmetlerin yeterliliğiyle ölçüldüğü görülmektedir.

Ekonomik sürdürülebilirlik alanında ise ekonomik istikrar, istihdam ve ekonomik cezbedicilik, tüketim dengesi ve kamu mali durumlarının yönetimi gibi göstergelerin dikkate alınması gerektiği vurgulanmaktadır.

Yukarıdaki çizelgeye göre sosyal adalet konusu; halkın konut edinebilirliği, dezavantajlı grupların çıkarlarının korunması, toplumsal düzenin seviyesi, halkın hizmet alma hakkından eşit olarak faydalanabilmesi ve katılımının sağlanması gibi göstergelerle değerlendirilmektedir.

Kültürel sürdürülebilirlik bahsinde, halkın kültürel değerlerinin korunmasının, kültürel çeşitliliğin muhafazasının ve kültürün yaşatılabilmesine en üst seviyede katkıda bulunulmasının değerlendirme ölçütleri arasına olduğu görülmektedir.

Stratejik Kent Yönetimi’nin en önemli vurgularından biri olan çevresel sürdürülebilirliğin; doğal kaynakların etkin yönetimi, atık ve geri dönüşüm yönetimi ve çevre koruma bilinci gibi göstergelerle değerlendirilmesi öngörülmektedir. Son olarak bütün süreçlerin kurumsal olarak uygulanabilirliğinin kontrolü de Stratejik Kent Yönetimi süreçlerinin değerlendirme kriterleri arasında yer almaktadır.

Stratejik Kent Yönetiminin aşamaları, bahsedilen ölçütlere göre takip edilerek değerlendirilebilir. Söz konusu ölçütlerde tatmin edici verilerin elde edilmesine kadar dönüşlerin yapılmasının ve sürecin buna uygun olarak işletilmesinin yararlı olacağı söylenebilir. Faaliyet birimlerinin dönemsel olarak sorumlu oldukları organlara ve bilhassa kamuoyuna faaliyet raporları yoluyla bilgiler vermesinin; hem planın işlevselliğini arttırmak, hem halkın desteğini kazanmak, hem de etkili bir otokontrol düzeni kurmak açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Stratejik kent planının izleme ve değerlendirmeye tabi tutulması şarttır. Bu durumda gerek planın uygulanmasında ve gerekse ilgililerin hesap verme sorumluluğu ilkesinin hayata geçirilmesinde çeşitli problemlerin baş göstermesi sorununun da ortadan kaldırılabilmesi muhtemeldir.

114

ÜÇÜNCÜ KESİM: KARAMAN’IN MARKALAŞMASINA YÖNELİK STRATEJİK KENT YÖNETİMİ MODELİ ÖNERİSİ

Çalışmanın bu bölümünde, önceki bölümlerde verilen bilgilerden hareketle Karaman kenti için “Stratejik Kent Yönetimi Modeli” oluşturulmaya çalışılacaktır. Bu amaçla; kentin stratejik analizi yapılarak, kent için stratejilerin geliştirilmesi ve kentin yönetim stratejilerine yönelik uygulama önerilerinde bulunulması hedeflenmektedir.

6. KARAMAN’IN STRATEJİK ANALİZİ

Bu bölümde Karaman’a ait stratejik analiz yapılması amacıyla İç Çevre Analizi, Dış Çevre Analizi, SWOT (GZFT) Analizi ve Paydaş Analizi yer almaktadır.

6.1. İç Çevre Analizi

Bu bölümde Karaman’ın mevcut durumun ortaya konulması amaçlanmıştır. Bunun için kent çeşitli yönleriyle ele alınarak, kentin mevcut durumuyla ilgili öngörüler ortaya konulmuştur. Bu sayede kentin markalaşması için üstünlüklerinin ve zayıflıklarının belirlenmesi hedeflenmektedir.