• Sonuç bulunamadı

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

3. MATERYAL VE YÖNTEM

3.2. Tam Ölçek Deneylerde Kullan lan Deney Numuneleri ve Özellikleri

3.2.2. Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

kull

ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune resmi

3.2.2. Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme kullan lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune resmi ekil 3.

ekil 3. 26. Sönümleyicinin kullan ld kolon

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

ekil 3. 27.’de verilmi tir.

ekil 3.

Sönümleyicinin kullan ld kolon

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

de verilmi tir.

ekil 3. 27. IPE profillerinden al nan çekme numuneleri

Sönümleyicinin kullan ld kolon

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

IPE profillerinden al nan çekme numuneleri

Sönümleyicinin kullan ld kolon-kiri birle im noktas detay

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

IPE profillerinden al nan çekme numuneleri

kiri birle im noktas detay

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller

profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

IPE profillerinden al nan çekme numuneleri

kiri birle im noktas detay

Tam ölçek deneylerde kullan lan numunelerin mekanik özellikleri

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler için St 37 standartlar nda malzeme seçilmi tir. Üretilen bütün IPE profiller ayn boy profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numune

Tam ölçek deneylerinde St 37 ve St 44 kalitesinde iki tür çelik malzeme an lm r. Deneylerde kullan lan IPE 270 profilleri, IPE 400 profilleri, guse ve üst T ba k St 44 standartlar nda, geri kalan süreklilik levhas , al n levhas ve sönümleyiciler ayn boy profilden kesilerek üretilmi ve profilin alt ba k, gövde ve üst ba ndan numuneler al nm r. Al nan numunelerin çekme deneyleri S.Ü. Cihanbeyli Meslek Yüksek Okulu Mekanik Laboratuar nda yap lm r. IPE profillerinden al nan çekme numunelerinin

Yap lan çekme deneyinde her bir deney numunesi için, elastisite modülü, akma dayan , malzemenin ta en fazla dayan m ve kopma birim uzamas tespit edilmi tir.

Çizelge 3. 4. Çekme deneylerinden elde edilen IPE 270 profilinin mekanik özellikleri Yer Elastisite modülü

(MPa)

Akma dayan (MPa)

En Yüksek dayan (MPa)

Kopma birim uzamas (%)

Gövde 201 319,40 458,22 27,4

Üst ba k 204 298,75 444,30 29,3

Alt ba k 203 286,90 440,75 25.7

Deneylerden elde edilen sonuçlar kiri olarak kullan lan IPE 270 kiri i için Çizelge 3. 4.’de, kolon olarak kullan lan IPE 400 kiri i için ise Çizelge 3. 5.’de verilmi tir.

Çizelge 3. 5. Çekme deneylerinden elde edilen IPE 400 profilinin mekanik özellikleri

Yer Elastisite modülü (MPa) Akma dayan (MPa) En Yüksek dayan (MPa)

Kopma birim uzamas (%)

Gövde 203 305,45 435,40 28,3

Üst ba k 207 308,40 443,50 29,4

Alt ba k 204 302,20 448,35 27,5

Kolon ve kiri i ba lamakta kullan lan guse ve üst T ba ktan al nan numunelere ait ortalama çekme deney sonuçlar da Çizelge 3. 6.’da verilmektedir.

Çizelge 3. 6. Çekme deneylerinden elde edilen Guse ve Üst T malzemelerinin mekanik özellikleri

Yer Elastisite modülü (MPa) Akma dayan (MPa) En Yüksek dayan (MPa) Kopma birim uzamas (%) Guse 205 322,40 457,45 26,3 Üst T 206 329,35 465,10 25,9

Sönümleyicilerin mekanik özelliklerinin tespiti için, her farkl kal nl ktaki sönümleyici için 3 adet çekme numunesi al nm r. Farkl kal nl ktaki numuneler için elde edilen sonuçlar n ortalamas da verilmi tir (Çizelge 3. 7.).

Çizelge 3. 7. Her kal nl ktaki numuneden elde edilen çekme deneyleri sonuçlar Yer Elastisite modülü (MPa) Akma dayan (MPa) En Yüksek dayan (MPa)

Kopma birim uzamas (%) 6 mm 204 314 417 33 7 mm 205 307 409 36 8 mm 204 309 413 34 10 mm 210 303 415 35 12 mm 202 314 402 31 15 mm 202 315 403 32 20 mm 205 313 401 32 22 mm 202 314 407 33

Deneylerde birle im arac olarak hem bulon (c vata) hem de kaynak kullan lm r. Kullan lan bütün bulonlar 8.8 kalitesinde yüksek mukavemetli bulonlard r. Bu bulonlar n kopma dayan en az 800 MPa, akma dayan ise 640 MPa d r. Deneylerde yap lan kaynaklar gaz alt kayna olup sadece kö e kayna diki leri yap lm r. Birle tirme vas talar n (bulonlar ve kaynak) çap ve kal nl klar bu elemanlarda hasar olu mamas için izin verilen en büyük de erlerde seçilmi tir. Bu nedenle deneylerde kaynak ve bulonlarda hiçbir hasar tespit edilememi tir.

Deneylerde kauçuk malzemesinin de sünek özelli inden faydalanabilmek için, sönümleyici olarak kullan labilmesini ara rmak üzere de 2 adet kauçuk sönümleyicili deney numunesi de üretilmi tir. Bu deneylerde kullan lan kauçuk malzemesi at k kauçuklardan seçilmi tir. Burada esas amaç at k malzemenin sistemde de erlendirilmesidir. Bunun için dayan n yüksek oldu u tahmin edilen büyük i makinelerinin lastiklerinden at k kauçuk temin edilmi tir ( ekil 3. 28.).

ekil 3. 28. Deneylerde kullan lan at k lastikler

At k i makinesi lasti inden al nan lastik numunesi de çekme testine tabii tutulmu tur. Bunun için lastik çekme çubu u kuponu eklinde kesilmi ve ba klar deney s ras nda hasar görmesin diye FRP malzemesi ile güçlendirilmi tir ( ekil 3. 29.).

ekil 3. 29. FRP ile güçlendirilmi kauçuk çekme numunesi

Kauçuk çekme numunesi çekme testine tabi tutulmu tur ( ekil 3. 30.). Elde edilen sonuç ekil 3. 31.’de verilmi tir.

ekil 3. 30. Kauçuk çekme numunesine çekme testi yap lmas

ekil 3. 31. Kauçuk çekme deneyinden elde edilen Gerilme Birim deformasyon e risi

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 0 50 100 150 200 250 Gerilme (N/mm2) Birim deformasyon