Türkiye - Rusya Federasyonu Genel Dış Ticareti
Rusya Federasyonu, Türkiye’nin en yoğun ticari ilişkilerde bulunduğu ülkelerden biridir. 2011 yılında Türkiye’den Rusya Federasyonu’na 6 milyar dolar değerinde ihracat ve bu ülkeden 24 milyar dolar değerinde ithalat yapılmıştır. Bu rakamlarla 2011 yılında Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki ticaret hacmi (ihracat + ithalat) hemen hemen 30 milyar dolar olmuştur.
2011 yılında Rusya Federasyonu’na yapılan ihracat 2010 yılına kıyasla
%29,5 oranında artmıştır. Bu oran, Türkiye genel ihracatının 2011 yılı artış oranından (%18,5) yüksek bir orandır. Dolayısıyla, Rusya Federasyonu’nun Türkiye genel ihracatındaki payı % 4,1’den, % 4,4'e yükselmiştir.
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde ise Türkiye’den Rusya Federasyonu’na genel ihracat, 2011 yılının eş dönemine kıyasla %11,4 oranında artarak 3,2 milyar dolara yükselmiştir. Rusya Federasyonu’na yapılan ihracatın 74,4 milyar dolarlık Türkiye genel ihracatındaki payı %4,3 olarak hesaplanmaktadır.
İthalat boyutunda, 2011 yılında Rusya’dan yapılan ithalatın bir önceki yıla göre %10,9 oranında arttığı görülmektedir. Bu oran, Türkiye genel ithalatının artış oranından (%29,8) daha düşük bir düzeydedir. Dolayısıyla, Rusya Federasyonu’nun Türkiye genel ithalatındaki payı da %11,6’dan %9,9'a gerilemiştir.
2012 yılının Ocak-Haziran ilk altı aylık döneminde, Türkiye’ye Rusya Federasyonu’ndan 12,7 milyar dolar değerinde ithalat yapılmıştır. Bu ülkeden ithalat 2011 yılının ilk altı ayına kıyasla %16,5 oranında artmıştır. Türkiye genel ithalatı 2012 yılının ilk altı ayı içerisinde %2,1 oranında azalırken, Rusya Federasyonu’dan ithalatın %16,5 oranında artması, bu ülkenin genel ithalatta payını %9,1’den %10,8’e yükseltmiştir.
2011 yılında Türkiye’nin genel ihracatı 135 milyar dolar ve ithalatı 240,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Rusya Federasyonu, ihracat yapılan toplam 227 ülke ve serbest bölge içerisinde, Almanya, Irak, İtalya, İngiltere ve Fransa’nın ardından 6. sıradadır. İthalat yapılan toplam 223 ülke ve serbest bölge arasında ise Rusya Federasyonu 1. sırada bulunmaktadır. Almanya, Çin Halk Cumhuriyeti, ABD ve İtalya, Rusya’yı izleyen ülkelerdir.
Genel ticarete paralel şekilde, Rusya Federasyonu deri ve deri ürünleri ticareti açısından da Türkiye için önemli bir partnerdir. 2011 yılında kaydedilen Rusya Federasyonu ile Türkiye arasındaki yaklaşık 30 milyar dolarlık toplam
ticaret hacminin 308 milyon dolarlık kısmını, diğer bir deyişle oransal olarak
% 1’lik bölümünü deri ve deri ürünleri ticareti oluşturmaktadır. 2012 yılının ilk
altı ayında 164,1 milyon dolara yükselen Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki deri ve deri mamulleri ticaretinin, genel ticaret içindeki %1’lik payı korunmuştur.
2011 yılında Rusya Federasyonu, Türkiye’nin en fazla deri ve deri ürünleri ihraç ettiği ülkeler içerisinde 1. sıradadır. 2012 yılının Ocak-Haziran dönemi itibarıyla da Rusya Federasyonu bu konumunu korumaktadır.
Türkiye’nin Rusya Federasyonu ile dış ticaretini, deri ve deri ürünlerini ticareti ile birlikte değerlendiren bir tablo aşağıda yer almaktadır.
Birim: 1000 $
2010 2011 DEĞİŞİM 2011 2012 DEĞİŞİM
YILLIK YILLIK % OCAK - HAZİRAN OCAK - HAZİRAN %
RUSYA FEDERASYONU'NA
İHRACAT 4.628. 209 5.995.406 29,5 2.863.290 3.189.323 11,4
TÜRKİYE GENEL İHRACAT 113.883.219 134.954.362 18,5 65.587.883 74.372.790 13,4
RUSYA F EDERASYONU'NUN PAYI
% 4,1 4,4 4,4 4,3
RUSYA FEDERASYONU'NDAN
İTHALAT 21.600.485 23.950.488 10,9 10.899.480 12.700.127 16,5
TÜRKİYE GENEL İTHALAT 185.544.332 240.833.236 29,8 119.734.840 117.163.133 -2,1
RUSYA F EDERASYONU'NUN PAYI
MAMÜLLERİİHRACATI 1.327. 832 1.440.411 8,5 661.759 737.949 11,5
RUSYA F EDERASYONU'NUN PAYI
MAMÜLLERİİTHALATI 1.623. 716 2.178.252 34,2 1.135.824 1.093.643 -3,7
RUSYA F EDERASYONU'NUN PAYI
% 0,15 0,13 0,22 0,11
TÜRKİYE - RUSYA FEDERASYONU TİCARİ İLİŞKİLERİ
K aynak: Ekonomi Bakanlığı - Bilgi Sistemi / Ağust os 2012
2001 yılından 2011 yılına kadar Türkiye’den Rusya Federasyonu’na yapılan genel ihracat incelendiğinde, 2001 yılından 2008 yılına kadar % 16,7 ile % 46 arasında değişen oranlarda düzenli artışlar ile 6,5 milyar dolarlık tavan değere ulaşıldığı görülmektedir. 2009 yılında küresel krizin etkisiyle % 50,6 oranında azalarak birden 3,2 milyar dolara gerileyen ihracat, 2010 yılında küresel ekonomik krizin etkilerinin atlatılmaya başlanması ile tekrar toparlanarak %44,5 oranında artışla 4,6 milyar dolara yükselmiştir.
2011 yılına gelindiğinde Rusya Federasyonu’na ihracat %29,5 oranında artışla 6 milyar dolara yükselmiş, ancak 2008 yılındaki 6,5 milyar dolarlık tavan değerin yine de altında kalmıştır. 2001 yılından 2011 yılına Türkiye’den Rusya Federasyonu’na ihracat yaklaşık yedi katına çıkmıştır. 2001 yılından 2011 yılına Rusya Federasyonu’na genel ihracatın yıllık ortalama değişimi ise %25 artış yönündedir.
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde Rusya Federasyonu’na ihracat,
%11,4 oranında artışla 3,2 milyar dolara yükselmiştir.
İthalat açısından bakıldığında, 2001 yılından 2008 yılına kadar Rusya Federasyonu’ndan ithalat % 13,3 ile % 65,7 arasında değişen oranlarda artarak 2008 yılında 31,4 milyar dolarlık tavan değere ulaşmıştır. İhracatta olduğu gibi ithalatta da 2009 yılında küresel ekonomik kriz dolayısıyla azalma olmuştur. İthalat %38 oranında azalarak 2009 yılında 19,5 milyon dolara düşmüştür. 2010 yılındaki %11,1’lik ve 2011 yılındaki %10,9’luk artışlarla 2011 yılında Rusya Federasyonu’ndan ithalat 24 milyar doları bulmuştur. 2001 yılından 2011 yılına Rusya Federasyonu’ndan ithalatın yıllık ortalama artış oranı %24,9 olarak hesaplanmaktadır. Onbir yıl içerisinde ithalat hemen hemen yedi katına çıkmıştır.
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde ise Türkiye’nin Rusya Federasyonu’ndan genel ithalatı %16,5 oranında artarak 10,9 milyar dolardan 12,7 milyar dolara yükselmiştir.
2001 yılından 2012 yılının Ocak-Haziran dönem sonuna kadar Türkiye’den Rusya Federasyonu’na yapılan ihracat ile bu ülkeden yapılan ithalat ve yıllık değişimler, aşağıdaki tabloda görülebilir.
Birim: $
YILLAR GENEL İHRACAT YILLIK
DEĞİŞİM (%) GENEL İTHALAT YILLIK DEĞİŞİM (%)
2001 924.106.727 3.435.672.619
2002 1.172.038.590 26,8 3.891.721.401 13,3 2003 1.367.590.908 16,7 5.451.315.438 40,1 2004 1.859.186.551 35,9 9.033.138.484 65,7 2005 2.377.049.944 27,9 12.905.619.879 42,9 2006 3.237.611.322 36,2 17.806.238.758 38,0 2007 4.726.853.152 46,0 23.508.494.288 32,0 2008 6.483.003.596 37,2 31.364.476.862 33,4 2009 3.202.397.525 -50,6 19.450.085.570 -38,0 2010 4.628.208.715 44,5 21.600.484.458 11,1 2011 5.995.405.850 29,5 23.950.487.467 10,9 2011 Ocak-Haziran 2.863.289.780 10.899.480.460
2012 Ocak-Haziran 3.189.323.374 11,4 12.700.126.644 16,5 TÜRKİYE - RUSYA FEDERASYONU DIŞ TİCARETİ
K aynak Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sis temi / Ağustos 2012
TÜRKİYE - RUSYA FEDERASYONU GENEL TİCARETİ 2001 - 2011 YILLIK ve 2011-2012 OCAK-HAZİRAN
-5.000.000.000 10.000.000.000 15.000.000.000 20.000.000.000 25.000.000.000 30.000.000.000 35.000.000.000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 / 6 AY
2012 / 6 AY YILLAR
ABD $
GENEL İHRACAT GENEL İTHALAT
Türkiye’nin Rusya Federasyonu’na ihracatı maddeler bazında incelendiğinde, 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde en fazla ihraç edilen ürünün 87 03 GTİP başlıklı binek otomobilleri ve insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar olduğu anlaşılmaktadır. Bu ürün grubunda 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %11,8 oranında düşüşle 217,3 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. Ürün grubunun Rusya Federasyonu’na yapılan toplam ihracat içerisindeki payı %6,8’dir.
En çok ihraç edilen diğer ürünler %7,7 düşüş ve 205,1 milyon dolar ihracat değeriyle 07 02 GTİP başlıklı taze, soğutulmuş domates ile % 0,5 düşüş ve 151 milyon dolar ihracat değeri ile 60 06 GTİP başlıklı diğer örme mensucat, olarak sıralanmaktadır.
2012 Ocak-Haziran döneminde, ülkemizden Rusya Federasyonu’na en fazla ihraç edilen ilk yirmi ürün grubunun onbeşinde ihracat %5 ile %43694,4 arasında değişen oranlarda artarken, beş ürün grubunda %0,5 ile %37,6 arasında değişen oranlarda düşüşler olmuştur.
Yılın ilk altı ayında Rusya Federasyonu’na ihracatı en yüksek oranlı artan ürün grubu 84 08 GTİP başlıklı sıkıştırmayla ateşlemeli, içten yanmalı, pistonlu dizel ya da yarı dizel motorlardır. Bu ürün grubunda ihracat %43694,4 oranında artışla 71 bin dolardan 31,1 milyon dolara yükselmiştir.
%1861,5 oranında artışla 45,3 milyon dolarlık ihracat yapılan 87 07 GTİP başlıklı karayolunda kullanılan motorlu taşıtlar için koroserler, %1629 oranında artışla 78,1 milyon dolarlık ihracat yapılan 72 10 GTİP başlıklı demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri ve %184,4 oranında artışla 52,7 milyon dolarlık ihracat yapılan 25 23 GTİP başlıklı çimento, Türkiye’den Rusya Federasyonu’na ihraç edilen ürünler arasında ihracatı en yüksek oranda artan diğer ürünlerdir.
Birim:ABD $
2011 2012 2011 / 2012 TOPLAMDA
GTİP
BAŞLIĞI KAPSAM OCAK - HAZİRAN OCAK - HAZİRAN DEĞİŞİM % PAY %
8703 BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARİYLE İNSAN TAŞIMAK
ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER MOTORLU TAŞITLAR 246.359.319 217.306.622 -11,8 6,8
0702 DOMATES (TAZE/SOĞUTULMUŞ) 222.268.290 205.063.182 -7,7 6,4
6006 DİĞER ÖRME MENSUCAT 151.761.776 150.967.781 -0,5 4,7
5407 SENTETİK FİLAMENT İPLİKLERİNDEN DOKUNMUŞ
MENSUCAT 68.663.804 94.255.094 37,3 3,0
8708 KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE
AKSESUARLAR 54.234.148 87.394.081 61,1 2,7
0805 TURUNÇGİLLER (TAZE/KURUTULMUŞ) 132.960.069 82.977.322 -37,6 2,6
7113 MÜCEVHERCİ EŞYASI VE AKSAMI (KIYMETLİ METALLERDEN
VEYA KIYMETLİ METALLERLE KAPLAMA METALLERDEN) 53.294.422 81.794.328 53,5 2,6
7210 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE
MAMULLERİ, GENİŞLİĞİ 600 MM VEYA DAHA FAZLA OLANLAR 4.515.726 78.076.079 1629,0 2,4 2710 PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE
EDİLEN YAĞLAR 54.974.484 45.228.417 -17,7 1,4
8544
İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE DİĞER ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK KAPLANMIŞ LİFLERDEN OLUŞAN
FİBER OPTİK KABLOLAR 39.832.545 43.234.714 8,5 1,4
6403 DIŞ TABANI KAUÇUKTAN, PLASTİK MADDEDEN, TABİİ VEYA
TERKİP YOLUYLA ELDE EDİLEN KÖSELEDEN VE YÜZÜ DERİ 28.630.748 34.415.754 20,2 1,1 8536 GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK DEVRESİ
TEÇHİZATI (ANAHTARLAR, RÖLELER, SİGORTALAR, FİŞLER, 29.406.422 33.988.363 15,6 1,1 8408 SIKIŞTIRMAYLA ATEŞLEMELİ İÇTEN YANMALI PİSTONLU
MOTORLAR (DİZEL VE YARI DİZEL) 71.000 31.094.025 43694,4 1,0
4303 KÜRKTEN GİYİM EŞYASI, AKSESUARLARI VE KÜRKTEN
DİĞER EŞYA 28.972.623 30.432.695 5,0 1,0
3401 SABUNLAR, YÜZEY AKTİF ORGANİK ÜRÜNLER VE
MÜSTAHZARLAR 24.153.286 29.699.345 23,0 0,9
8474
TOPRAK, TAŞ, METAL CEVHERİ VB. AYIKLAMA, ELEME, TASNİF, AYIRMA, YIKAMA, KIRMA, ÖĞÜTME, YOĞURMA,
Kaynak Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi / Ağustos 2012
TÜRKİYE'DEN RUSYA FEDERASYONU'NA GENEL İHRACAT EN FAZLA İHRAÇ EDİLEN İLK 20 ÜRÜN
İLK 20 ÜRÜN TOPLAMI
RUSYA FEDERASYONU'NA GENEL İHRACAT
2012 yılının ilk altı ayında Rusya Federasyonu’na ihracatı en yüksek oranlı azalan ürün grubu ise 08 05 GTİP başlıklı taze/kurutulmuş turunçgillerdir. Bu ürün grubunda ihracat 2011 Ocak-Haziran dönemine göre
%37,6 oranında azalarak 133 milyon dolardan 83 milyon dolara gerilemiştir.
Rusya Federasyonu’na en fazla ihraç edilen ilk yirmi ürün grubu içerisinde iki grup deri ve deri ürünü bulunmaktadır. Bu ürün grupları 64 03 GTİP başlıklı dış tabanı kauçuk, plastik madde, tabi veya terkip yoluyla elde edilen köseleden ve yüzü deriden olan ayakkabılar ile 43 03 GTİP başlıklı kürkten giyim eşyalarıdır. 64 03 GTİP başlıklı ayakkabıların ihracatı 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %20,2 oranında artarak 34,4 milyon dolar, 43 03 GTİP başlıklı kürk giyim eşyalarının ihracatı ise %5 oranında artışla 2012 Ocak-Haziran döneminde 30,4 milyon dolara yükselmiştir.
Türkiye’nin Rusya Federasyonu’ndan en fazla ithal ettiği ürün 27 11 GTİP başlıklı petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlardır. 2012 yılının ilk altı ayında da bu durum değişmemiş ve 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla %28,6 artışla 6,2 milyar dolar değerinde petrol gazı ithal edilmiştir. 27 11 GTİP başlıklı ürünlerin Rusya Federasyonu’ndan yapılan toplam ithalatta payı %48,9’dur. Diğer bir ifade ile Türkiye’nin Rusya Federasyonu’ndan ithalatının yaklaşık yarısını, petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar oluşturmaktadır.
%3,3 artış ve 1,3 milyar dolar ithalat değeri ile 27 10 GTİP başlıklı petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar ile % 6,4 artış ve 798,3 milyon dolar değerinde ithalat ile 27 01 GTİP başlıklı taşkömürü ve taşkömüründen elde dilen briketler, topak vb. katı yakıtlar, ikinci ve üçüncü büyük ithalat kalemleri olarak dikkat çekmektedir. 10 05 GTİP başlıklı mısır ithalatının 2011 Ocak-Haziran döneminde hiç olmayıp, 2012 Ocak-Haziran döneminde 71,3 milyon dolara yükselmiş olması da bir diğer dikkate değer gelişmedir.
2012 Ocak-Haziran döneminde, Rusya Federasyonu’ndan en fazla ithal edilen ilk yirmi ürün grubunun onbeşinde %0,9 ile %65559,8 arasında değişen oranlarda ithalat artışları olurken, beş ürün grubunda %10,6 ile %60 arasında değişen oranlarda ithalat düşüşleri meydana gelmiştir.
İthalatı en yüksek oranlı olarak artan ürünler, %65559,8 oranında artışla 119,7 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirilen 12 06 GTİP başlıklı ayçiçek tohumları, %9933,3 oranında artışla 400,3 milyon dolarlık ithalat yapılan 15 12 GTİP başlıklı ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu ve bunların fraksiyonları ve
%4611,8 artışla 269 milyon dolarlık ithalat yapılan 10 01 GTİP başlıklı buğday ve mahlut olmuştur.
Aynı dönemde Rusya Federasyonu’ndan ithalatı oransal olarak en fazla düşen ürün, 72 08 GTİP başlıklı demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde
ürünleridir İthalat, 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %60 oranında azalarak 332,6 milyon dolardan 132,9 milyon dolara gerilemiştir. 72 25 GTİP başlıklı alaşımlı çelik ürünlerinde %35,4’lük düşüş, 27 09 GTİP başlıklı ham petrolde %32,1’lik düşüş, ithalatta diğer önemli düşüşler olarak söylenebilir.
Birim: ABD $
2011 2012 2011 / 2012 TOPLAMDA
GTİP
BAŞLIĞI KAPSAM OCAK - HAZİRAN OCAK - HAZİRAN DEĞİŞİM % PAY %
2711 PETROL GAZLARI VE DİĞER GAZLI HİDROKARBONLAR 4.827.844.263 6.209.257.731 28,6 48,9
2710 PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE
EDİLEN YAĞLAR 1.306.046.234 1.349.225.041 3,3 10,6
2701 TAŞKÖMÜRÜ; TAŞKÖMÜRÜNDEN ELDE EDİLEN BRİKETLER,
TOPAK VB. KATI YAKITLAR 750.413.790 798.255.285 6,4 6,3
7601 İŞLENMEMİŞ ALUMİNYUM 574.605.114 513.967.623 -10,6 4,0
2709 HAM PETROL (PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ
MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR) 705.820.543 479.286.107 -32,1 3,8
7204 DÖKME DEMİRİN, DEMİRİN VEYA ÇELİĞİN DÖKÜNTÜ VE
HURDALARI VEYA BUNLARIN ERİTİLMESİ İLE ELDE DİLMİŞ KÜ 434.998.504 467.395.388 7,4 3,7
1512 AYÇİÇEĞİ, ASPİR, PAMUK TOHUMU YAĞLARI VE BUNLARIN
FRAKSİYONLARI (KİMYASAL OLARAK DEĞİŞTİRİLMEMİŞ) 3.990.082 400.338.671 9933,3 3,2
1001 BUĞDAY VE MAHLUT 5.709.695 269.030.999 4611,8 2,1
7207 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER 179.652.329 256.527.093 42,8 2,0
7208 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE ÜRÜNLERİ
(GENİŞLİK >= 600 MM) (SICAK HADDELENMİŞ) 332.553.826 132.868.787 -60,0 1,0
7408 BAKIR TELLER 109.349.755 128.655.353 17,7 1,0
1206 AYÇİÇEĞİ TOHUMU 182.290 119.691.300 65559,8 0,9
7201 DÖKME DEMİR (PİK DEMİR) VE AYNALI DEMİR (KÜTLE, KÜLÇE,
BLOK VEYA DİĞER İLK ŞEKİLLERDE) 110.159.641 111.189.534 0,9 0,9
7209 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE MAMULLERİ
(GENİŞLİĞİ > 600 MM, SOĞUK HADDELENMİŞ 100.283.023 106.235.725 5,9 0,8
3102 AZOTLU MİNERAL VEYA KİMYASAL GÜBRELER 111.905.202 92.150.387 -17,7 0,7
2814 SAF AMONYAK VEYA AMONYAĞIN SULU ÇÖZELTİLERİ 57.178.536 84.064.074 47,0 0,7
7225 DİĞER ALAŞIMLI ÇELİKTEN YASSI HADDE MAMULLERİ
(GENİŞLİĞİ 600 MM.VEYA DAHA FAZLA) 113.402.761 73.207.491 -35,4 0,6
1005 MISIR 0 71.284.390 - 0,6
2306 BİTKİSEL YAĞLARIN ÜRETİMİNDEN (23.04-05' HARİÇ)ARTA
KALAN KÜSPE VE KATI ATIKLAR 14.440.404 63.787.777 341,7 0,5
7211 DEMİR VE ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE MAMULLERİ
(GENİŞLİKLERİ 600 MM.DEN AZ VE KAPLANMAMIŞ OLANLAR 62.334.212 63.237.010 1,4 0,5
Kaynak Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi / Ağustos 2012
TÜRKİYE'NİN RUSYA FEDERASYONU'NDAN GENEL İTHALATI EN FAZLA İTHAL EDİLEN İLK 20 ÜRÜN
İLK 20 ÜRÜN TOPLAMI
RUSYA FEDERASYONU'NDAN GENEL İTHALAT
Türkiye – Rusya Federasyonu Deri ve Deri Ürünleri Dış Ticareti
Rusya Federasyonu, deri ve deri ürünleri ticaretinde Türkiye için en büyük ihracat pazarı olması sebebiyle oldukça önemli bir partnerdir. 2011 yılında Türkiye’den Rusya Federasyonu’na 305,2 milyon dolarlık deri ve deri mamulü ihraç edilmiş, ihracat % 11 oranında azalmıştır.
Diğer yandan, Rusya Federasyonu’ndan bir miktar deri ve deri ürünü ithalatı da yapılmaktadır. 2011 yılında Rusya Federasyonu’dan %16,2 artışla 2,8 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. İki ülke arasındaki deri ve deri mamulleri ticaret hacmi (ihracat+ithalat) 2011 yılında 308 milyon dolar olmuştur. Ticaretin gelişimi Türkiye lehinedir.
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde ise Rusya Federasyonu’na 162,9 milyon dolar değerinde deri ve deri ürünü ihraç edilmiş, ihracat 2011 Ocak-Haziran dönemine kıyasla %27,2 oranında artmıştır. Türkiye’nin toplam deri ve deri ürünleri ihracatı ilk altı ayda %11,5 oranında artarken, Rusya Federasyonu’na ihracatın daha yüksek oranlı artması, bu ülkenin Türkiye toplam deri ve deri ürünleri ihracatındaki payını da %22,1’e yükseltmiştir.
Yine yılın ilk altı ayında Rusya Federasyonu’ndan 1,2 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirilmiştir. İthalat 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla
%49,7 oranında azalmıştır. Zaten Rusya Federasyonu’ndan yapılan deri ve deri ürünleri ithalatının Türkiye toplam deri ithalatında payı da %0,11 gibi son derece düşük bir düzeydedir.
Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki deri ve deri mamulleri ticaretinin seyrine 2001 yılından 2011 yılına kadar olan süreçte bakıldığında, 2001 yılında 102,8 milyon dolar değerinde olan Rusya Federasyonu’ya deri ve deri mamulleri ihracatının, 2007 yılında 374,5 milyon dolar ile tavan yaptığı, 2008, 2009 ve 2011 yıllarındaki düşüşlerle 2011 yılına gelindiğinde 305,3 milyon doları bulduğu görülmektedir. Son onbir yıl dikkate alındığında, Rusya Federasyonu’na deri ve deri ürünleri ihracatının üç katına çıktığı ifade edilebilir. Son onbir yıl için yıllık ortalama ihracatın değişimi %15,8 artış yönündedir.
2012 Ocak-Haziran döneminde ise Rusya Federasyonu’na 162,9 milyon dolarlık deri ve deri ürünü ihraç edilmiş, ihracat 2011 yılının eş dönemine kıyasla %27,2 oranında artmıştır.
Diğer yandan, 2001 yılında 1,9 milyon dolar değerde olan Rusya Federasyonu’dan deri ve deri mamulleri ithalatı, 2004 yılında 3,8 milyon dolar değer ile tavan yapmış, 2007 yılında 1,3 milyon dolara düşüşün ardından
%16,2 artışla 2011 yılında tekrar 2,8 milyon dolara yükselmiştir. 2001’den 2011’e Rusya Federasyonu’ndan deri ve deri ürünleri ithalatı yıllık ortalama
%10,9 oranında artmıştır.
2012 Ocak-Haziran döneminde Rusya Federasyonu’ndan yapılan deri ve deri ürünleri ithalatı 2011 yılının eş dönemine kıyasla %49,7 oranında azalarak 1,2 milyon dolara düşmüştür.
2001 yılından 2012 yılının Haziran ayı sonuna kadar, Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki deri ve deri mamulleri ticaretini, yıllık değişimlerle birlikte gösteren bir tablo aşağıda verilmektedir.
Birim: $
Kaynak Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sis temi / Ağustos 2012
* Deri v e deri ürünleri ihracat verileri ihracat kayıt rakamları kaynaklıdır.
TÜRKİYE - RUSYA FEDERASYONU
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 / 6 AY
Türkiye’den Rusya Federasyonu’ya yapılan deri ve deri mamulleri ihracatına temel ürün grupları itibarıyla bakıldığında, gerek 2011 yılında gerekse 2012 yılının Ocak-Haziran döneminde en fazla ihraç edilen ürün grubunun deri giyim ve kürk giyim olduğu görülmektedir. 2011 yılında Rusya Federasyonu’na %13,4 düşüşle 169,8 milyon dolarlık deri giyim ve kürk giyim ihraç edilmiştir. 2012 Ocak-Haziran döneminde ise 2011 yılının eş dönemine kıyasla %49,3 artışla 85,6 milyon dolarlık deri giyim ve kürk giyim ihracatı yapılmıştır. Ürün grubunun Rusya Federasyonu’na yapılan toplam deri ve deri ürünleri ihracatında payı %52,5 düzeyindedir.
Deri giyim ve kürk giyimin ardından Rusya Federasyonu’na ihracatta ikinci önemli ürün grubu ayakkabılardır. 2011 yılında 97,6 milyon dolar değerinde ayakkabı ihraç edilmiş, 2012 Ocak-Haziran döneminde ise 53,5 milyon dolar değerinde ayakkabı ihracatı yapımıştır. Ürün grubunun Rusya Federasyonu'na yapılan toplam deri ve deri ürünleri ihracatı içinde payı
%32,8’dir.
Bu iki ürün grubunun yanısıra, 2012 Ocak-Haziran döneminde Rusya Federasyonu’na 16 milyon dolarlık yarı işlenmiş/ bitmiş deri ve işlenmiş kürk ihraç edilmiştir. 2011 yılının Ocak-Haziran dönemine kıyasla ihracat %43,8 oranında artmıştır. Ürün grubunun toplam ihracatta payı %9,8’dir.
Diğer yandan, 2012 Ocak-Haziran döneminde Rusya Federasyonu’na 7,8 milyon dolarlık saraciye ürünü ihraç edilmiş, ihracat 2011’in eş dönemine göre %20,3 oranında artmıştır.
Rusya Federasyonu’na ham deri ve kürk ihracatı 2010 yılında 99 bin dolar değerinde iken 2011 yılında 9 bin dolara düşmüş, 2012 Ocak-Haziran döneminde ise 5 bin dolar değerinde olmuştur.
Aşağıdaki tabloda Rusya Federasyonu’na deri ve deri ürünleri ihracatına ilişkin temel ürün grupları itibariyle istatistiki veriler yeralmaktadır.
Birim: 1000 $
4104-4115 YARI İŞLENMİŞ/BİTMİŞ DERİ 7.524 9.112 3,0 21,1 4.102 9.907 6,1 141,5
4302 İŞLENMİŞ KÜRK 26.278 15.231 5,0 -42,0 7.027 6.101 3,7 -13,2
YARI İŞLENMİŞ/BİTMİŞ DERİ +
İŞLENMİŞ KÜRK TOPLAMI 33.802 24.343 8,0 -28,0 11.129 16.008 9,8 43,8
4203.10 DERİ GİYİM 55.612 43.908 14,4 -21,0 17.423 28.933 17,8 66,1
4303-4304 KÜRK GİYİM EŞYASI 140.425 125.889 41,2 -10,4 39.875 56.624 34,8 42,0
DERİ GİYİM + KÜRK GİYİM
TOPLAMI 196.037 169.797 55,6 -13,4 57.298 85.557 52,5 49,3
4201-4202-4203.21/ 29/30/
40-4204-4205-4206
SARACİYE TOPLAMI 8.196 14.461 4,7 76,4 6.501 7.823 4,8 20,3
64 AYAKKABI TOPLAMI 104.766 97.581 32,0 -6,9 53.119 53.502 32,8 0,7
343.033 305.233 100,0 -11,0 128.054 162.894 100,0 27,2
Kaynak: İhrac atçı Birlikleri Kayı t Rakamları
TÜRKİYE'DEN RUSYA FEDERASYONU'NA YAPILAN DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI
RUSYA FEDERASYONU'NA DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI
Türkiye’nin bu dönemde Rusya Federasyonu’dan ithal ettiği deri ve deri mamullerine temel ürün grupları itibarıyla bakıldığında, en fazla ithal edilen ürün grubunun yarı işlenmiş/bitmiş deri ve işlenmiş kürkler olduğu görülmektedir. 2011 yılında bu ürün grubundan 2,6 milyon dolar değerinde ithalat yapılmıştır. İthalat artışı 2010 yılına kıyasla %13,8 oranındadır. Ürün grubunun Rusya Federasyonu’ndan yapılan toplam deri ve deri ürünleri ithalatında payı %95,1’dir. Grup içerisinde yarı işlenmiş/ bitmiş derilerin ithalatı beşte dört gibi bir ağırlığa sahiptir.
2012 Ocak-Haziran döneminde yarı işlenmiş/bitmiş deri ve işlenmiş kürklerin ithalatı %50,4 oranında azalarak 1,2 milyon dolara düşmüştür.
Yarı işlenmiş/bitmiş deri ve işlenmiş kürklerin yanısıra 2012 Ocak-Haziran döneminde Rusya Federasyonu’ndan 2 bin dolar değerinde deri giyim ve kürk giyim, 23 bin dolar değerinde saraciye ürünü ve 29 bin dolar değerinde de ayakkabı ithal edilmiştir.
Türkiye’nin Rusya Federasyonu’dan yaptığı deri ve deri ürünleri ithalatına ilişkin 2010 ve 2011 yıllık ile 2011 ve 2012 Ocak-Haziran dönemine ait istatistikler aşağıdaki tabloda yeralmaktadır.
4104-4115 YARI İŞLENMİŞ/BİTMİŞ DERİ 2.276 2.109 76,0 -7,3 1.879 754 60,4 -59,9
4302 İŞLENMİŞ KÜRK 43 529 19,1 1.130,2 529 441 35,3 -16,6
YARI İŞLENMİŞ/BİTMİŞ DERİ +
İŞLENMİŞ KÜRK TOPLAMI 2.319 2.638 95,1 13,8 2.408,0 1.195,0 95,8 -50,4
4203.10 DERİ GİYİM 11 39 1,4 254,5 39 1,3 0,1 -96,7
SARACİYE TOPLAMI 2 14 0,5 600,0 10 23 1,8 130,0
64 AYAKKABI TOPLAMI 54 48 1,7 -11,1 28 29 2,3 3,6
2.387 2.774 100,0 16,2 2.484 1.248 100,0 -49,8
Kaynak:Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sis temi / Ağustos 2012
TÜRKİYE'NİN RUSYA FEDERASYONU'NDAN YAPTIĞI DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İTHALATI
RUSYA FEDERASYONU'NDAN DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İTHALATI
Türkiye’nin Deri ve Deri Mamulleri Ticaretinde Rusya Federasyonu’nın Yeri
2011 yılında ihracatçı birlikleri kayıt rakamlarına göre, Türkiye’den 1,44 milyar dolarlık deri ve deri mamulleri ihracatı yapılmıştır. 2011 yılına kıyasla ihracat dolar bazında % 8,5 oranında artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülkeler, Rusya Federasyonu, İtalya, Almanya, Fransa ve İngiltere olarak sıralanmıştır.
2011 yılında Türkiye’den Rusya Federasyonu’na 305,2 milyon dolar değerinde deri ve deri ürünleri ihracatı yapılmış, ihracat 2010 yılına kıyasla
%11 oranında azalmıştır.
2012 yılının Ocak-Haziran döneminde en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralaması Rusya Federasyonu, İtalya, Almanya, Irak ve İngiltere olarak değişmiş, Fransa yerine ilk beşe dördüncü sıradan Irak girmiştir.
Türkiye’den 2012 Ocak-Haziran döneminde en fazla deri ve deri mamulleri ihraç edilen ülkeler, değişimler ve paylar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
B irim: 1000 AB D $
2011 2012 2011 / 2012 TOPLAMDA ÜLKELER OCAK - HAZİRAN OCAK - HAZİRAN DEĞİŞİM % PAY % RUSYA FEDERASYONU 128.054 162.894 27,2 22,1 İTALYA 69.785 70.666 1,3 9,6 ALMANYA 59.185 55.260 - 6,6 7,5 IRAK 29.473 35.909 21,8 4,9 İNGİLTERE 28.050 33.341 18,9 4,5 FRANSA 40.786 31.496 - 22,8 4,3 UKRAYNA 23.432 24.426 4,2 3,3 SUUDİ ARABİSTAN 14.264 24.168 69,4 3,3
2011 2012 2011 / 2012 TOPLAMDA ÜLKELER OCAK - HAZİRAN OCAK - HAZİRAN DEĞİŞİM % PAY % RUSYA FEDERASYONU 128.054 162.894 27,2 22,1 İTALYA 69.785 70.666 1,3 9,6 ALMANYA 59.185 55.260 - 6,6 7,5 IRAK 29.473 35.909 21,8 4,9 İNGİLTERE 28.050 33.341 18,9 4,5 FRANSA 40.786 31.496 - 22,8 4,3 UKRAYNA 23.432 24.426 4,2 3,3 SUUDİ ARABİSTAN 14.264 24.168 69,4 3,3