• Sonuç bulunamadı

TÜRKÇE ASIL SAYILARLA KURULAN İKİLEMELER

….. cânib-i şarkîsinde beş altı kıt‛a rakîk gûnâ-gûn….. (sy:63) ... cânib-i şarkîsinde beş altı kıt‛a rakîk ….. (sy.63)

….. diyârına beş altı yüz neferâtlarıyla çıkup ….. (sy.325)

….. Hin ü Yemen tüccârları beş on sene anda mâlların koyup gider, ….. (sy: 297) ….. zemînde dörd beş konak yerler kazup ….. (sy.341)

Hemân fıçıdan kırk elli medre sirke alup ol sâ‘at fıçıya ol kadar ısıcak su koyup ….. (sy: 283) ….. cibinliklerin içinden kırk elli aded üstâd-ı kâmillerden hânende ….. (sy: 298)

Elbette kırk elli paspas talep etmeğe kâdir bir ulemâ kalmadıkdan sonra elbette millet-i Mesîhiyye paspaslarının …..(sy: 351)

….. olunca andan kırk elli aded fişekler gökyüzünde cânib-i ….. (sy: 305)

….. kartal kanatlarıyla sekiz tokuz kerre eflâkde pervâz ederek ta‘lîm edüp ….. (sy: 359) ….. araya yedi sekiz bin değşirme oğlanı ….. (sy.325)

Bu sirkecilerde yetmiş seksen yıllık mayalanmış sirke fıçıları vardır. (sy: 283) Ve yetmiş seksen katâr katırları gûnâ-gûn bayraklar ile….. (sy:288)

5.1. (SAYI) + (İSİM) + (SAYI) + (İSİM) İLE KURULAN İKİLEMELER ….. üzre on gün on gece 3 infidâdile yigirmi gün ….. (sy.310)

….. verilüp on gün on gece teferrüc etmelerin ….. (sy.309)

Ve {anda} kâmil üç gün üç gece ol mahalde ceng-i sultânî olu yine ( sy. 34 )

….. âteşe yakmak ister, üç gün üç gece niçe bin âdem ricâ eder, ricâları kabûl olmayup ulemâ yakmağa …..( sy. 350)

….. İslâmbol içre üç gün üç gece kâr olmayup bir alay tertîbi gulgulesi, velvelesi oldu kim diller ile ….. ( sy. 358 )

….. gömleklerün alup üç gün üç gecede tamâm olup ….. (sy. 295)

….. ol dahi Akdeniz içre muvâfık eyyâm ile üç gün üç gece Kudüs-i Şerîf’in Yâfa nâm ….. ... varup üç gün üç gecede karâr etdi. (sy.190)

Üç gün üç gece ziyâfetlerden sonra cemî‛i askerî ….. (sy. 50)

….. muhâsara edüp üç gün üç gece ceng-i azîm edüp ….. (sy. 232)

….. arı gibi sarılup üç gün üç gece ceng-i azîm olup elli üçüncü günde ….. (sy. 48) ….. ammâ yedi gün yedi gecede yüz binden ….. (sy. 36)

….. bâzûya getirüp yedi gün yedi gece ceng-i Muhammed-i Arabî edüp yedi kere ….. (sy. 36)

…..olup Allâhümme âfinâ yedi gün yedi gece çeşm-i ebrû, müjgân ve kemân kaşlardan….. ( sy. 360 )

….. deyü şâd [u] handân olup yedi gün yedi gece göz açdırmayup ….. (sy.113) ….. dâhil oldukda yedi gün yedi gece şâdumânîler oldu ….. (sy.104)

….. nidâ edüp yedi gün yedi gece İslâmbol müzeyyen olup geceleri …..(sy.114)

3

Vecihe Hatipoğlu, araya başka sözcükler girse de ikilemenin sürdürüldüğünü ve anlamı

kuvvetlendirmek, pekiştirmek için aradaki sözlerden de yardım görerek ikilemeye devam edildiğini söyler (Hatipoğlu, 1971).

….. ve hargâhlar kurulup yigirmi gün yigirmi gece âdem deryâsı olup geceleri ….. (sy. 310)

5.2. TÜRKÇE ÜLEŞTİRME SAYI İLE KURULAN İKİLEMELER Her birinde beşer onar müstahfızân-ı cebeciyân vardır. (sy: 293)

Ve her sığır sürüsünün beşer onar samsonları vardır kim her biri birer arslana benzer köpeklerdir. (sy: 240)

….. edüp her birinin destârın beşer onar âdem dayanup götürürler, kimi har-süvâr ve ….. (sy: 260)

….. sâhib-i post olmağa beşer onar bin guruşlar ile çavuşları ve halîfelerin Âsitâne’ye gönderirler. (sy: 310)

….. kırkar ve ellişer huddâmları, her birinde beşer altışar yüz boza bekrîsi cânlar vardır kim ….. (sy: 354)

Her gece sabâha dek on iki yeniçeri çorbacıları beşer altışar yüz tevâi‘iyle kol dolaşup ….. (sy: 53)

….. beşer onar Urumlar okuyarak ubûr ederler. (sy:283) ….. serâpâ beşer altışar zirâ‛ çâr-kûşe mücellâ….. (sy:57)

….. şehirlerde tabaka tabaka beşer altışar kat meyhânelerdir. (sy:355)

…..beşer altışar âdem keşân-ber-keşân çekerken yaban âdemleri seyirci olan….. (sy:321)

Anlar dahi beşer beşer körüklerin üzerlerine çıkup körüklerin üst kapaklarıyla çıkıp enerken ….. (sy: 337)

….. bakkâllar küheylân atlar üzre beşer onar bal ve ya ile perveriş olmuş ….. (sy: 300)

….. ve nâ-ehliyle beşer onar kerre cimâ’ eder. (sy.204) Ammâ ba‘zı bâğda beşer onar âdem vardır. (sy: 263)

….. orta peşkinli beşer altışar tencere ta‘âmlı ocaklar binâ edüp her dükkânları zer [u] zivere gark edüp ….. (sy: 284)

….. ve vâsi‘ tahta saffalar üzre birer ikişer kantâr geir, beksûmatları sırık hammâllarına götürdüp alay ederler. (sy: 266)

….. hazînedârbaşı birkaç kise altun ve sâ’ir vüzerâlar birer ikişer kîse altunu dökücübaşıya teslî edüp ….. (sy: 215)

….. ( b) ellerinde dörder beşer âşçı bıçakları ve bellerinde sırmalı peştâmelleri üzre

….. kalyonlardır kim her biri dörder beşer kat anbârlıve ikişer kat ….. (sy: 273) ….. müstağrak olup kimi piyâde ikişer ikişer, kimi atlar üzre süvâr olup Mısır tarzı silâhkârlık ederek ubûr ederler. (sy: 315)

….. çarmıhlar ve direk başlarında ikişer üçer mahbûblar “Ala vere” deyüp silisre ….. (sy: 273)

Ve niçelerinin ellerinde ikişer üçer zincîrli eşek kadar samsonlar kim her biri ….. (sy: 280)

….. kubbelerin içine kırkar ellişer bin kantâr bakırı ….. (sy.215) ….. demir mîllere kırkar ellişer bin yumurta ile ….. (sy.214)

….. [131b] kenârında iki tarafda kırkar ellişer koyun kurbânları âmâde olup cümle hâzirûn vüzerâ ve vükelâ ayağ üzre kalkup ….. (sy: 215)

….. atduğı topa atup bunları kırkar ellişer bir yerden top ….. (sy: 216)

….. üstâd-ı kâmillerin ellerinde kırkar ellişer dirhem cevhardâr ve na‘lpâre ve sermâye tüfengler kuşanup atarak ve taraf taraf âteş-i Nemrûdları ….. taraf (sy: 303)

Her bir top bu minvâl üzre kırkar ellişer kerre atıldıkda} ejder-i heft-ser-misâl ….. (sy: 216)

….. etdikce içeride çarhlar dönüp kırkar ellişer vıkıyye demir desteler darb edüp havân içre bârûdu ….. (sy: 238)

Her biri kırkar ellişer vıkıyye süd verir. (sy: 240)

….. gidüp ellerinde kırkar elişer dirhem Nova ve Gabele ve Taşlıca ve ….. (sy: 273) ….. bunun emsâli kırkar ellişer bin { kiseye mâlik} ankâ bâzergânlar vardır kim her birinin ….. (sy: 275)

….. müstağrak olup kırkar ellişer huddâmları pür-silâh olup piyâde güzer ederler. (sy: 275)

Niçe bin tâze ciğeri kırkar ellişer dânesin, yüreği, böbreği ve şirdeni ve mumbârıyla sırıklara dizüp “Ey koyun ciğeri” deyü feryâd ederler. (sy: 282)

….. pâdişâh içün kırkar ellişer yıllık sirke şîşeler ile müzeyyen olmuş….. (sy: 283) ….. onar yigirmişer çifte dilberân köçekleriyle geçüp ardı sıra kuyumcubaşı önü sıra niçe bin pür-silâh dilberânlar ile ….. (sy: 314)

….. husrevânî küplerinde otuzar kırkar yıllık sirkeleri vardır. (sy: 283)

….. iki kerre yavrulayup sekizer onar enikleri ve göblezleri ve fino ve fitirnevcikleri ve ….. (sy: 281)

….. ba‘zı dükkânlarında sekizer onar kişi azîm çekiçler ile sindânlar üzre ….. (sy: 305)

….. bu hâlde görüp üçer dörder kere kal‛adan taşra çıkup ….. (sy.110)

….. cemî‛i âlî mansıbların üçer dörder kerre Mısır ve Budin’den ….. (sy.132) ….. Hind ü Yemen tüccârları …. Seklem ta‘bîr etidikleri yedişer sekizer kantâr-ı Osmânî gelir çuvalları onar âdem kaldırup ….. (sy: 291)

5. 3. TÜRKÇE SAYILARA YÖNELME HAL EKİ ( A / E) GETİRİLEREK KURULAN İKİLEMELER

….. gelirken Yetmiş Guruş yetmişe yetmiş iken âhiret hisâbın ….. (sy.188)

6. –SIZ, -SUZ EKİYLE KURULAN İKİLEMELER

…..bâğsız ve bâğçesiz kayalar üzre kat-ender-kat bin altmış aded hâneleri ve….. (sy:225) ‛Amân ile çıksam bir alay amân bilmez başsız bugsuz çemapur asker-i misâl bunlara râm olmak….. ( sy. 110 )

….. kürek erbâbın bilüp işsüz güçsüz âdeme böyle edüp küreğe korlar ve acâyib kâr ederler. (sy. 256 )