TÜRÜNE GÖRE OLGULARIN DEMOGRAFĠK, LABORATUVAR VERĠLERĠ VE KOGNĠTĠF FONKSĠYONLARININ KARġILAġTIRILMAS

Hemodiyaliz ve PD grupları cins dağılımı, ortalama yaĢ, ortalama hastalık süresi, ortalama diyaliz tedavi süresi, ortalama sigara içme süresi, ortalama VKĠ, SKB, üre, kreatinin, sodyum, fosfat, hemoglobin, demir, Total demir bağlama kapasitesi, transferrin saturasyonu, ferritin, B12 vitamini, folik asit, CRP, AKġ, ürik asit, TK, TG, HDL, LDL, total protein ve albumin değerleri açısından benzer bulundu. HD grubundaki olguların bilinen ortalama DKB 69±10 mm/Hg, PD grubundaki olguların bilinen ortalama DKB 78±9 mm/Hg ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p=0.001). HD grubundaki olguların bilinen ortalama üre değerleri 160±42 mg/dl, PD grubundaki olguların bilinen ortalama üre değerleri 117±25 mg/dl ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.001). HD grubundaki olguların bilinen ortalama potasyum değerleri 5.13±0.90 mmol/l, PD grubundaki olguların bilinen ortalama potasyum değerleri 4.60±0.65 mmol/l ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p=0.012). HD grubundaki olguların

32

bilinen ortalama kalsiyum değerleri 8.40±0.99 mg/dl, PD grubundaki olguların bilinen ortalama kalsiyum değerleri 8.96±0.89 mg/dl ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0.026). HD grubundaki olguların bilinen ortalama iPTH değerleri 648±641 pg/ml, PD grubundaki olguların bilinen ortalama iPTH değerleri 298±313 pg/ml ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p=0.023).

Hemodiyaliz grubundaki olguların bilinen ortalama yaĢ değerleri 52±9 yıl, PD grubundaki olguların bilinen ortalama yaĢ değerleri 47.9±12.2 yıl ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.092). HD grubundaki olguların bilinen ortalama VKĠ değerleri 25.1±3.9 kg/m², PD grubundaki olguların bilinen ortalama VKĠ değerleri 26.2±3.5 kg/m² ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.062). HD grubundaki olguların bilinen ortalama folik asit değerleri 14.2±9.07 ng/ml , PD grubundaki olguların bilinen ortalama folik asit değerleri 12.3±9.36 ng/ml ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.097). HD grubundaki olguların geri sayı testi ortalama puanı 1.23±0.67, PD grubundaki olguların geri sayı testi ortalama puanı 1.73±1.25 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.097). HD grubundaki olguların kelime tanıma testi ortalama puanı 17.1±1.82, PD grubundaki olguların kelime tanıma testi ortalama puanı 17.9±1.63 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.068). HD grubundaki olguların FAB testi ortalama puanı 11.4±2.01, PD grubundaki olguların kelime tanıma testi ortalama puanı 12.5±2.30 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlılık sınırda bulundu (p=0.096). Hemodiyaliz ve PD gruplarının ortalama hesaplama, kelime belleği ve kelime hatırlama değerleri açısından benzer bulundu. HD grubundaki olguların MMT ortalama puanı 23.5±2.73, PD grubundaki olguların MMT ortalama puanı 25.1±1.16 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p=0.015). HD grubundaki olguların ileri sayı ortalama puanı 2.67±0.75 , PD grubundaki olguların ileri sayı ortalama puanı 3.40±1.13 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu(p=0.005). HD grubundaki olguların praksis ortalama puanı 11.7±1.07, PD grubundaki olguların praksis ortalama puanı 12.3±0.75 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (p=0.047). HD grubundaki olguların görsel bellek ortalama puanı 9.67±3.23, PD grubundaki olguların görsel bellek puanı 12±2.72 ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0.004). HD tedavisi gören KBH olgularının %50‘sinde, PD tedavisi gören olguların %23.3‘ünde kognitif fonksiyon bozukluğu (MMT puanı < 24) geliĢmiĢ olduğu ve iki grup arasındaki farkının istatistiksel olarak anlamlı olduğu (p<0.032) görüldü. Diyaliz Hasta

33

Grubunu oluĢturan HD grubu ile PD grubundaki olguların demografik ve klinik verileri ve istatistiksel karĢılaĢtırma sonuçları Tablo 8‘de; kognitif değerlendirme testlerinin verileri ve istatistiksel karĢılaĢtırma sonuçları Tablo 9‘ da özetlenmiĢtir. HD grubu ile PD grubundaki olguların MMT testi ortalama puanları ve istatistiki karĢılaĢtırma sonuçları ġekil 3‘de gösterilmiĢtir.

Tablo 8. Hemodiyaliz hastaları ile periton diyaliz hastalarının demografik ve klinik verilerinin karĢılaĢtırılması

Veriler HD (n=30) PD (n=30) p

YaĢ (yıl) 52.6 ± 9.0 47.9 ± 12.2 AD (0.092)

Cins (kadın %) _{33.3 46.7} AD

Hastalık süresi (yıl) 6.03±5.44 6.67±4.95 AD

Diyaliz süresi (yıl) 4.2±4.7 4.3±2.7 AD

Sigara içen (%) 50 26.7 AD

Sigara içim süresi (yıl) 8.67±11.8 5.90±11.7 AD

VKĠ (kg/m²) 25.1±3.9 26.2±3.5 AD (0.062) SKB ( mm/Hg) 122±23 129±16 AD DKB ( mm/Hg) 69±10 78±9 0.001 Üre ( mg/dl) 160±42 117±25 <0.001 Kreatinin(mg/dl) 8.49±2.38 9.03±3.16 AD Na (mmol/l) 138±3.76 139±2.94 AD K (mmol/l) 5.13±0.90 4.60±0.65 0.012 Ca (mg/dL) 8.40±0.99 8.96±0.89 0.026 iPO4 (mg/dL) 5.66±1.17 5.57±1.59 AD PTH (pg/ml) 648±641 298±313 0.023 Hb (gr/dl) 10.6±2.21 11.1±1.61 AD Fe (ug/dl) 62.1±31.1 58.9±24.0 AD TDBK (ug/dl) 232±56 246±47 AD Saturasyon (%) 0.27±0.16 0.25±0.15 AD Ferritin (ng/ml) 718±656 666±469 AD B12 vitamini (pg/ml) 524±289 447±278 AD Folik asit (ng/ml) 14.2±9.07 12.3±9.36 AD (0.097) CRP (mg/dl) 1.78±3.25 1.26±1.76 AD AKġ (mg/dl) 113±33 110±52 AD Ürik asit (mg/dl) 6.46±1.14 6.29±1.37 AD Total Kolesterol (mg/dl) 183±56 187±39 AD Trigliserit (mg/dl) 182±110 171±97 AD HDL (mg/dl) 42.8±13.1 42.4±12.3 AD LDL (mg/dl) 113±37 115±39 AD Total protein (g/dl) 6.9±0.9 6.5±0.5 AD Albumin (g/dl) 3.87±0.54 3.79±0.37 AD

HD:Hemodiyaliz; PD:Periton diyalizi; VKĠ: Vücut kitle indeksi; DKB: Diyastolik kan basıncı; SKB: Sistolik

kan basıncı; Ca: Serum kalsiyum düzeyi; DKB: Diyastolik kan basıncı; HDL: Yüksek dansiteli lipoprotein,

iPO4-: Serum fosfat düzeyi, K:Serum potasyum düzeyi; Na:Serum sodyum düzeyi; HDL: Yüksek dansiteli

lipoprotein; LDL: DüĢük dansiteli lipoprotein; iPTH: Ġntakt parathormon; SKB: Sistolik kan basıncı; TK: Total kolesterol; AKġ: Açlık kan Ģekeri; CRP: C-reaktif protein; Hb:Hemoglobin; Fe:Serum demiri;

34

Tablo 9. Hemodiyaliz hastaları ile periton diyaliz hastalarının kognitif test verilerinin karĢılaĢtırılması

Veriler HD (n=30) PD (n=30) p

Minimental test 23.5±2.73 25.1±1.16 0.015

Ġleri sayı testi 2.67±0.75 3.40±1.13 0.005

Geri sayı testi 1.23±0.67 1.73±1.25 AD (0.097)

Hesaplama testi 2.97±1.27 3.10±1.34 AD

Praksis testi 11.7±1.07 12.3±0.75 0.047

Kelime belleği testi 11.5±3.49 12.6±2.70 AD

Görsel bellek testi 9.67±3.23 12.0±2.72 0.004

Kelime hatırlama testi 4.70±1.53 4.80±1.62 AD

Kelime tanıma testi 17.1±1.82 17.9±1.63 AD (0.068)

FAB testi 11.4±2.01 12.5±2.30 AD (0.096)

HD:Hemodiyaliz; PD:Periton diyalizi; FAB: Frontal Assessment Batery Testi;AD: Anlamlı değil.

PD Grubu HD Grubu

mİni Mental Test (puan)

30 28 26 24 22 20 18 p=0.015

KBH: Kronik Böbrek Hastalığı; HD: hemodiyaliz; PD: Periton diyalizi.

ġekil 3. Diyaliz tedavisi uygulanan KBH grubunu oluĢturan hemodiyaliz ve periton diyalizi uygulanan olgularının Mini Mental Test ortalama puanları ve istatistiksel değerlendirme sonuçları.

35

HASTA GRUBUNDA KOGNĠTĠF TESTLER ĠLE DĠĞER VERĠLER