Sosyal haber ve sosyal işaretleme siteleri

Sosyal haber siteleri, kullanıcıların tüm Web’den içerik göndermesi ve oylamasına izin veren Web siteleridir. Bu oylama aktivitesi çoğu ilginç linki (bağlantıyı) ayırmaya yardımcı olmaktadır. Sosyal işaretleme siteleri de sosyal haber sitelerine benzemektedir.

Ancak sosyal işaretleme sitelerinde kullanıcılara sunulan değerde, onların ilginç buldukları ve tekrar ziyaret etmeyi isteyebilecekleri linkleri toplamasına ve depolamasına odaklanılmaktadır. Çoğu işaretleme sitesi içeriğin kaç kez depolandığını hesaplamakta ve çoğu değerli linki vurgulamak için bunları oy yoluyla değerlendirmektedir(Akar, 2013: 63).

Web üzerinde yayınlanan içeriklerin sayısının artması bu içerikleri belirli sınıflamalar altında toplanmasını gerektirmiştir. Bununla birlikte kullanıcılar farklı türlerde ziyaret ettikleri web sitelerinin bağlantılarını beğenmek, paylaşmak, daha sonra tekrar ziyaret etmek vb. gibi nedenlerle kaydetmek istemektedir. Bu ihtiyaçların giderilebilmesi için etiketleme yapısı ortaya çıkmıştır. Etiketleme iki şekilde düşünülebilir. Birincisi bir web sitesi içerisindeki yazıların, sayfaların, makalelerin vb. etiketlenerek gruplandırılması, ikincisi ise bir web sayfasının kullanıcılar tarafından etiketlenerek kaydedilmesidir.

İlk etiketleme yönteminde bir web sitesinin içeriklerinin yönetimi kolaylaşır. Belirli kategoriler oluşturularak verilerin sınıflaması yapılır. Bu noktada kullanıcıların içeriklere hızlı ulaşabilmesi amaçlanmaktadır. İlgili etiket temel anlamda bir anahtar kelimedir. Web sayfası, yazı, haber vb. içeriklerin sınıflandırılması için kullanılır.

59 Eklenen anahtar kelimelere etiket (tag), bu eyleme etiketleme (tagging) ismi verilir. Web günlüğü (blog) yapılarında, haber sitelerinde vb. ortamlarda sıklıkla kullanılan Web 2.0 yapısıdır. Etiketleme sistemi kullanan web siteleri kullanıcılara ilgili anahtar kelimeler üzerinden içeriğe hızlı erişim sağlarlar. Ayrıca bu etiketleme sistemi o web sitesindeki içeriklerin hangi alanlar üzerinde yoğunlaştığını gösterir.

Etiketleme esnasında, bir yazı, web sayfası vb. için tanımlayıcı bir ya da birden fazla anahtar kelime kullanılabilir. Anahtar kelimeler içeriği doğru yansıtacak şekilde seçilmelidir. Sosyal medya ile ilgili bir içeriğin sosyal medya, web 2.0, sosyal ağlar vb.

gibi etiketler alması söz konusudur. Verilen anahtar kelimeler karmaşık değil sade ve anlaşılır seçilmelidir. Etiketlerle içeriklerin sınıflandırılması Folksonomi ile yapılmaktadır. Etiketlere erişim için web sitelerinde “etiket bulutu” bölümleri yer alabilir. Bu bölümlerde web sitelerinde yer alan içeriklerle ilgili genel bir etiket bulutu gruplandırılması yapılır. Web sitesinde en sık tekrar eden etiketlerin ön planda görüntülenmesi sağlanır. Benzer şekilde tartışma sitelerine eklenen etiket bulutları o gün ya da hafta içerisinde sıklıkla tartışılan konu başlıklarının görüntülenmesini sağlar.

İkinci tür etiketleme yöntemi kullanıcı temelinde gerçekleştirilir. Ziyaret edilen sayfa sayısının oldukça fazla olması bu adreslerin takip edilmesini güçleştirmektedir. Bu noktada kullanıcıların web ortamlarını sınıflandırarak saklamaları gerekmektedir. Bu noktada farklı ilgi alanlarında artan tercihlerin sınıflandırılarak erişilebilir bir yapıda sunulması için etkiletme (tagging) kullanıcılara kolaylıklar sağlar.

Etiketleme hizmeti sunan Web 2.0 araçları (Delicious, Diigo vb.) kullanıcıların gezinti yaptıkları web sitelerini kendi hesapları altında kaydetmelerini sağlar. Bunu yaparken hangi kategori altında saklamak istedikleriyle ilgili yönlendirmeler yaparak kullanıcının en uygun sınıflamayı yapmasını sağlar. Var olan etiketler ya da kullanıcının kendine özel bir etiketler kullanarak sınıflamalar oluşturmasına olanak tanır. Bununla birlikte bu Web 2.0 ortamları kullanıcıların web ortamlarında not almalarını, bu notları etiketleyerek saklamalarını, diğer kullanıcılarla paylaşmalarını sağlayan özellikler sunabilir. Burada temel nokta kullanıcıların elde ettiği bilgileri sınıflandırabilmeleri ve

60 gerekli durumlarda hızlı biçimde tekrar ulaşabilmelerini sağlamaktır. Bu anlamda yapılan uygulama, bilgi yönetimi altında değerlendirilebilir (Okur, 2013:141)

2.2.3. 6 Sosyal ağ siteleri

Ortaya çıkışının ardından gelişimi ve buna bağlı olarak kullanıcı sayısı hızla artan internetin etkileşimli bir yapıya kavuşmasıyla birlikte sosyal ağlar, kısa sürede yaygınlaşmış, teknolojinin sunduğu imkânlarla artık her an ve her yerden ulaşılabilen, kullanıcıları tarafından hayatlarının ihmale gelmez bir parçası haline dönüşmüştür.

Farklı özelliklere sahip, farklı ilgi alanlarına ve uygulamalara olanak sağlayan sosyal ağlar kullanıcılarına kendini ifade etme, diğer kullanıcılarla iletişim kurma ve iletişimi devam ettirme, oluşturdukları fotoğraf ve video gibi içerikleri paylaşma, kişisel bilgilerini, ilgi alanlarını, beğenilerini içeren profil sayfası oluşturma ve bazen de yeni arkadaşlıklar edinme imkanı sunmaktadır.

Web tabanlı bir hizmet olan sosyal ağ siteleri, bireylere halka açık veya yarı açık bir şekilde profil oluşturmalarına, sistem içerisinde bağlantıda oldukları kişilerin listesini ve bu kişiler tarafından oluşturulan diğer ilişki listelerini görmelerine imkan tanıyan servislerdir (Boyd ve Ellison, 2007).

Kullanıcıların profil oluşturmasına, fotoğraflar, ilgiler, aktiviteler paylaşmasına ve başkalarının bilgi ve aktivitelerini gözden geçirmeye imkân tanıyan Web tabanlı hizmetler, “Online Sosyal Ağlar” ya da “Sosyal Ağ Kurma Siteleri” olarak adlandırılmaktadır (Akar, 2013: 64).

Sosyal ağ oluşturma araçları, kullanıcının kendisi ve ilgi alanları hakkında arkadaşlarıyla, profesyonel iş arkadaşlarıyla ve diğerleriyle bilgi paylaşımına imkân sağlamaktadır. Bu araçların çoğu, bir profil yaratmayı, mesaj içeriği oluşturmayı (yazı, video, ses, fotoğraf, vb.) ya da uygun bulunan şeylerle bağlantı kurmayı sağlamaktadır (Safko, 2009:26)

61 Kullanıcılar sosyal ortamlarda bilgiyi oluşturabilir, takip ettikleri insanların paylaşımlarını kendi takipçileriyle paylaşabilir, beğenebilir ya da yorum yapabilir.

Sosyal ağlar belirli alanlara üye topluluklar arası etkileşimi artırmada önemli bir rol üstlenir. Bir alana özgü etkinlik, haber ya da olayın duyurulmasında büyük kitlelere kısa sürede ulaşılabilir. Haber alma, takip etme gibi eylemler için sosyal ağ ön plana çıkar.

Sosyal ağların kullanımıyla ilgili olarak farklı araçlar bulunur. Öne çıkan sosyal ağ araçlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir: (1) Facebook, (2) Twitter, (3) Myspace, (4) LinkedIn (5)Google+ (Okur, 2013: 142).

2004 yılının Şubat ayında kurulan Facebook, Haziran 2015 itibariyle yaklaşık 11 bin çalışanı ve aylık aktif 1,49 milyar kullanıcısıyla dünyadaki en büyük sosyal ağdır.

Facebook sadece bireysel kullanıcıları için değil, kurumsal kullanıcıları için çözümler sunmaktadır. Facebook, markayı tüketicilerle buluşturacak üç olanak sağlar. Bunlardan ilki, profil sayfası, ikincisi uygulamalar (aplikasyonlar),üçünücü ise, hayran sayfalarıdır.

Marka sözcüsününe, marka odaklı iletişim ve paylaşımlar yürütebileceği Facebook profili oluşturularak, marka iletişimin atırması ve yeni bir bağlantı ouşturması sağlanır.

Bunun yanı sıra, markanın ya da kurumun temel vaadine uygun olarak bir marka uygulaması(aplikasyonu) geliştirilebilir. Bu uygulama sayesinde hem marka ile ilgilenen tüketici, hem de kuruluşun müşterilerinin paylaşmayı kabul ettiği profil bilgilerine ulaşılabilir hem de düzenli olarak iletişim kurulabilir. Hayran sayfaları ise, profil sayfalarından farklı olarak, toplu mesaj gönderme, tartıma panosu ve etkinlik düzenleme özelliğ ile, markalar ve kuruluşlar için bir mikro site görevi görmektedir.

Tüketicileri ve müşterileri, kendi sitemize çağırmaktansa, onlarla oldukları yerde ve istedikleri şekilde bağlantı kurmak çok daha etkilidir.