Sosyal Etkileşim Testi

Depresyon çalışmalarında deney hayvanlarını sosyal etkileşimleri-nin insana benzer şekilde depresyona bağlı olarak azaldığı bildirilmiştir (Ji vd., 2019). Bu bağlamda geliştirilen sosyal etkileşim testinde (social ınteraction test) birbirine yabancı sıçan çifti, zıt köşede olacak şekilde ka-fese yerleştirilerek 10 dk. süreyle sosyal etkileşim (yaklaşma, koklama, yanına uzanma, birbiri üzerine tırmanma vb.) süreleri ve lokomotor akti-viteleri ölçülmektedir. Test sonunda, deneklerin toplam etkileşim sayısı, aktif temasların toplam süresi ve toplam katettiği mesafe parametreleri kaydedilerek değerlendirilmektedir. Lokomotor aktivitenin değişmediği ve sosyal etkileşim süresinin arttığı durumlar anksiyetede azalma olarak yorumlanmaktadır (Koç & Görmüş, 2018). Dişi sıçanların ortama uyum sağlamada zorlanması nedeniyle sosyal etkileşim testinin erkek sıçanlar

için daha uygun bir test olduğu belirtilmektedir. Ayrıca farelerin sıçanlara göre daha agresif olması nedeniyle bu testin sıçanlarla yapılan depresyon çalışmalarında uygulanmasının daha uygun olduğu düşünülmektedir (Kü-çük & Gölgeli, 2005).

Kaynaklar

Abelaira, H. M., Réus, G. Z., & Quevedo, J. (2013). Animal models as tools to study the pathophysiology of depression. Brazilian Journal of Psychi-atry, 35, 112-120.

Abdelhamid, R. E., Kovács, K. J., Nunez, M. G., & Larson, A. A. (2014). Depres-sive behavior in the forced swim test can be induced by TRPV1 receptor activity and is dependent on NMDA receptors. Pharmacological Resear-ch, 79, 21-27.: 21-7.

Akkaya, C., Saygın Eker, S., Sarandöl, A., Cangür, Ş., & Kırlı, S. (2014). Majör Depresif Bozuklukta Düzelmenin Öngörücüleri. Medical Bulletin of Ha-seki/Haseki Tip Bulteni, 52(2), 122-129.

Aykaç, A., Süer, K., & Taşkıran, C. (2015). Anksiyete araştırmalarında kullanılan sıçan davranış modelleri. Marmara Medical Journal, 28(1), 1-7.

Barr, A. M., Markou, A., & Phillips, A. G. (2002). A ‘crash’course on psychosti-mulant withdrawal as a model of depression. Trends in pharmacological sciences, 23(10), 475-482.

Başar, K., & Ertuğrul, A. (2005). Depresyon araştırmalarında kullanılan hayvan modelleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 8(3), 123-134.

Becker, M., Pinhasov, A., & Ornoy, A. (2021). Animal models of depression:

what can they teach us about the human disease?. Diagnostics, 11(1), 123.

Belovicova, K., Bogi, E., Csatlosova, K., & Dubovicky, M. (2017). Animal tests for anxiety-like and depression-like behavior in rats. Interdisciplinary toxicology, 10(1), 40-43.

Black, D. W., & Grant, J. E. (2014). DSM-5® guidebook: the essential compani-on to the diagnostic and statistical manual of mental disorders. American Psychiatric Pub.

Chahardehi, A. M., Ibrahim, D., Abolhassani, F., & Sulaiman, S. F. (2014). An-tidepressant-like Effects of Elatostema umbellatum and Urtica dioica in Mice Using Forced Swim Test and Tail Suspension Test. Annual Research

& Review in Biology, 2396-2405.

Costa, A. P. R., Vieira, C., Bohner, L. O., Silva, C. F., da Silva Santos, E. C., De Lima, T. C. M., & Lino-de-Oliveira, C. (2013). A proposal for refining the forced swim test in Swiss mice. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, 45, 150-155. 2013; 45: 150-5.

Crawley, J., & Goodwin, F. K. (1980). Preliminary report of a simple animal be-havior model for the anxiolytic effects of benzodiazepines. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 13(2), 167-170.

Çalışkan, H., Cihan, K. H., Osmanov, Z., Kılınç, S., Öztürk, M. C., Kılıçdağı, M., Zaloğlu, N. (2017). Aydınlık Karanlık Kutusu Testi’nin Biyolojik ve

Biyo-lojik Olmayan Faktörler Açısından Incelenmesi. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 16(2), 33-42.

Çelik, F. H., & Hocaoğlu, Ç. (2016). Major depresif bozukluk’tanımı, etyolojisi ve epidemiyolojisi: bir gözden geçirme. Çağdaş Tıp Dergisi, 6(1), 51-66.

Dallé, E., & Mabandla, M. V. (2018). Early life stress, depression and Parkinson’s disease: a new approach. Molecular brain, 11(1), 1-13.

De La Garza II, R. (2005). Endotoxin-or pro-inflammatory cytokine-induced sickness behavior as an animal model of depression: focus on anhedo-nia. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 29(4-5), 761-770.

Ekici, M., & Balkaya, M. Erken Yaşam Stresi ve Etkileri: Maternal Separas-yon. Animal Health Production and Hygiene, 5(2), 454-466.

Erdoğan, F., Küçük, A., Gölgeli, A., Liman, N., & Sağsöz, H. (2007). Ratlarda pentilentetrazol ile oluşturulan kindlingin davranış ve emosyonel öğrenme üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Epilepsi, 13(2-3), 66-72.

Fon, E. A., Pothos, E. N., Sun, B. C., Killeen, N., Sulzer, D., & Edwards, R. H.

(1997). Vesicular transport regulates monoamine stor

Gonda, X., Fountoulakis, K. N., Kaprinis, G., & Rihmer, Z. (2007). Predicti-on and preventiPredicti-on of suicide in patients with unipolar depressiPredicti-on and anxiety. Annals of general psychiatry, 6(1), 1-8.

Günay H, Tütüncü R. (2012). Depresyon Hayvan Modelleri, Istanbul: Sage Ya-yıncılık.

Hall, C. S. (1934). Emotional behavior in the rat. I. Defecation and urination as measures of individual differences in emotionality. Journal of Comparati-ve psychology, 18(3), 385.

Handley, S. L., & Mithani, S. (1984). Effects of alpha-adrenoceptor agonists and antagonists in a maze-exploration model of ‘fear’-motivated behaviour.

Naunyn-Schmiedeberg’s archives of pharmacology, 327(1), 1-5.

Hao, Y., Ge, H., Sun, M., & Gao, Y. (2019). Selecting an appropriate animal model of depression. International journal of molecular sciences, 20(19), 4827.

Hu, C., Luo, Y., Wang, H., Kuang, S., Liang, G., Yang, Y., ... & Yang, J. (2017).

Re-evaluation of the interrelationships among the behavioral tests in rats exposed to chronic unpredictable mild stress. PLoS One, 12(9), e0185129.

Ikram, H., & Haleem, D. J. (2017). Repeated treatment with reserpine as a prog-ressive animal model of depression. Pakistan journal of pharmaceutical sciences, 30(3).

Ji, M. J., Zhang, X. Y., Chen, Z., Wang, J. J., & Zhu, J. N. (2019). Orexin prevents depressive-like behavior by promoting stress resilience. Molecular psyc-hiatry, 24(2), 282-293.

Jung, Y. H., Hong, S. I., Ma, S. X., Hwang, J. Y., Kim, J. S., Lee, J. H., ... & Jang, C. G. (2014). Strain differences in the chronic mild stress animal model of depression and anxiety in mice. Biomolecules & therapeutics, 22(5), 453.

Karamustafalıoğlu, O., & Yavuz, B. G. (2011). Major depresif bozukluk tedavi-sinde yetersiz yanıtın yönetimi ve yeni tedavi seçenekleri. Klinik Psiko-farmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 21(sup1), 20-25.

Katz, R. J., Roth, K. A., and Carroll, B. J. (1981a). Acute and chronic stress effe-cts on open ield activity in the rat: Implications for a model of depression.

Neurosci. Biobehav. Rev. 5(2), 247–251.

Koç, A., & Görmüş, Z. I. S. (2018). Deney hayvanlarında anksiyete çalışmala-rı. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 11(2), 51-57.

Koç, A., & Şahin, Z. (2018). Deney Hayvanlarında Depresyon Çalışmaları. İbni Sina Tıp Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-6.

Küçük, A., & Gölgeli, A. (2005). Deney Hayvanlarında Anksiyete Modelleri Ve Anksiyetenin Değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 209-217.

Küçük, A., Gölgeli, A., Arslan, M. (2005). Depresyon oluşturulan sıçanlarda ya-şın açık alan parametrelerine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi, 27(3), 110-114.

Leonard, B. E., & Tuite, M. (1981). Anatomical, physiological, and behavioral aspects of olfactory bulbectomy in the rat. International review of neuro-biology, 22, 251-286.

Montgomery, K. C. (1955). The relation between fear induced by novel stimu-lation and exploratory drive. Journal of comparative and physiological psychology, 48(4), 254.

Morozova, A., Zubkov, E., Strekalova, T., Kekelidze, Z., Storozeva, Z., Schroe-ter, C. A., ... & Chekhonin, V. (2016). Ultrasound of alternating frequen-cies and variable emotional impact evokes depressive syndrome in mice and rats. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychi-atry, 68, 52-63.

Nestler, E. J., Gould, E., & Manji, H. (2002). Preclinical models: status of basic research in depression. Biological psychiatry, 52(6), 503-528.

Overstreet, D. H. (1993). The Flinders sensitive line rats: a genetic animal model of depression. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 17(1), 51-68.

Özkartal, C. (2017). Sıçanlarda Oluşturulan Depresyon Modelinde Nod Benzeri Reseptör Proteini 3 Inflamazomu Aracılı Inflamatuvar Yolaklar Ve Nitri-derjik Sistem Arasındaki Ilişkinin Araştırılması. Doktora Tezi, Istanbul:

Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Pellow, S., Chopin, P., File, S. E., & Briley, M. (1985). Validation of open: clo-sed arm entries in an elevated plus-maze as a measure of anxiety in the rat. Journal of neuroscience methods, 14(3), 149-167.

Planchez, B., Surget, A., & Belzung, C. (2019). Animal models of major depres-sion: drawbacks and challenges. Journal of Neural Transmission, 126(11), 1383-1408.

Porsolt, R. D., Le Pichon, M., & Jalfre, M. L. (1977). Depression: a new animal model sensitive to antidepressant treatments. Nature, 266(5604), 730-732.

Portfors, C. V. (2007). Types and functions of ultrasonic vocalizations in labora-tory rats and mice. Journal of the American Association for Laboralabora-tory Animal Science, 46(1), 28-34.

Rezvani, A. H., Parsian, A., & Overstreet, D. H. (2002). The Fawn-Hooded (FH/

Wjd) rat: a genetic animal model of comorbid depression and alcoho-lism. Psychiatric genetics, 12(1), 1-16.

Seligman, M. E., Rosellini, R. A., & Kozak, M. J. (1975). Learned helplessness in the rat: time course, immunization, and reversibility. Journal of compa-rative and physiological psychology, 88(2), 542.

Serchov, T., van Calker, D., & Biber, K. (2016). Sucrose preference test to measu-re anhedonic behaviour in mice. Bio-protocol, 6(19), e1958-e1958.

Solberg, L. C., Olson, S. L., Turek, F. W., & Redei, E. (2001). Altered hormone levels and circadian rhythm of activity in the WKY rat, a putative animal model of depression. American Journal of Physiology-Regulatory, Integ-rative and CompaInteg-rative Physiology, 281(3), 786-794.

Song, C., & Leonard, B. E. (2005). The olfactory bulbectomised rat as a model of depression. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 29(4-5), 627-647.

Soubrie, P. (1971). Open-Fıeld In Rat-Inter Relatıonshıps Between Locomotıon, Exploratıon And Emotıvıty. Journal de pharmacologie, 2(4), 457.

Steru L., Chermat R., Thierry B. et al. (1985). The tail suspension test: A new method for screening antidepressants in mice. Psychopharmacology 85-, 307-370,

Stock, H. S., Ford, K., & Wilson, M. A. (2000). Gender and gonadal hormone effects in the olfactory bulbectomy animal model of depression. Pharma-cology Biochemistry and Behavior, 67(1), 183-191.

Strekalova, T., Spanagel, R., Bartsch, D., Henn, F. A., & Gass, P. (2004). Stress-in-duced anhedonia in mice is associated with deficits in forced swimming and exploration. Neuropsychopharmacology, 29(11), 2007-2017.

Uzbay, I. T. (2004). Psikofarmakolojinin Temelleri ve Deneysel Araştırma Tek-nikleri. Ankara, Çizgi Tıp Yayınevi.

Wang, Q., Timberlake II, M. A., Prall, K., & Dwivedi, Y. (2017). The recent progress in animal models of depression. Progress in Neuro-Psychophar-macology and Biological Psychiatry, 77, 99-109.

Willner, P. (2005). Chronic mild stress (CMS) revisited: Consistency and beha-viouralneurobiological concordance in the effects of CMS. Neuropsycho-biology 52(2), 90–110.

Willner, P. (2017). The chronic mild stress (CMS) model of depression: History, evaluation and usage. Neurobiology of stress, 6, 78-93.

Willner, P., Towell, A., Sampson, D., Sophokleous, S., & Muscat, R. A. (1987).

Reduction of sucrose preference by chronic unpredictable mild stress, and its restoration by a tricyclic antidepressant. Psychopharmacology, 93(3), 358-364.

Wu, H. H., & Wang, S. (2010). Strain differences in the chronic mild stress ani-mal model of depression. Behavioural brain research, 213(1), 94-102.

Wu, Y. P., Gao, H. Y., Ouyang, S. H., Kurihara, H., He, R. R., & Li, Y. F. (2019).

Predator stress-induced depression is associated with inhibition of hip-pocampal neurogenesis in adult male mice. Neural regeneration resear-ch, 14(2), 298.

Yan, H. C., Cao, X., Das, M., Zhu, X. H., & Gao, T. M. (2010). Behavioral animal models of depression. Neuroscience bulletin, 26(4), 327-337.

Zorkina, Y. A., Zubkov, E. A., Morozova, A. Y., Ushakova, V. M., & Chekhonin, V. P. (2019). The comparison of a new ultrasound-induced depression mo-del to the chronic mild stress paradigm. Frontiers in behavioral neuros-cience, 13, 146.

Bölüm 3

ENDODONTIDE KULLANILAN