Veri Sorumlusuna Başvuru Usulü

İlgili kişinin Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini veri sorumlusuna ne şekilde ileteceği hususu Kanunun 13. maddesinde ve bu maddeye dayanılarak Kurum tarafından hazırlanıp 10.03.2018 tarihli ve 03356 sayılı Resmî Gazete’de

110

yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren “Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ222_{” içerisinde düzenlemiştir.}

Tebliğin 4. maddesi uyarınca; “kişisel verisi işlenen gerçek kişiler, veri sorumlusuna başvuru hakkına” sahip olduğu ve ilgili kişilerin, başvurularını Türkçe olarak yapmak kaydıyla bu haktan yararlanabilecekleri düzenlenmiştir. Bu düzenlemeden hareketle Türkçe dilinde yapılmayan başvuruların dikkate alınmama olasılığı gündeme gelebilecektir. Hiç şüphesiz böyle bir durum temel hak ve özgürlüklerden kabul edilen kişisel verilerin korunması kavramı ile bağdaşmayacaktır. Bu sebeple örneğin İngilizce hizmet veren bir şirkete ilgili kişi tarafından başvurunun İngilizce yapılması sebebiyle şirketin başvuruya cevap vermemesi Kanunun genel ilkelerinden yola çıkarak hem dürüstlük kuralına hem de hakkaniyete aykırı olacağından veri sorumlusunun İngilizce başvuruyu kabul etmesi gerektiği kanaatindeyiz. Örneğin, İngilizce hizmet veren bir şirket hakkında ilgili kişinin şirkete yaptığı İngilizce başvuruya şirketin cevap vermemesi durumunda Kurul, Tebliğ’deki açık düzenlemeye rağmen herhangi bir yaptırım uygulayacak mıdır? Mevcut yasal düzenlemeye göre bunun pek mümkün olmadığı söylenebilecek olsa da böyle bir durumun hem dürüstlük kuralına hem de hakkaniyete aykırılık yaratacak olması sebebiyle, Kurulun olası bir uyuşmazlıkta, şirketlerin kendisine yapılan başvurularda Türkçe’ye ek olarak hizmetlerini sunarken kullandıkları dillerdeki başvuruları da kabul etmeleri gerektiğine ilişkin bir ilke kararı alması muhtemeldir.

Veri sorumlusuna başvuru usulü hakkındaki Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrası uyarınca; “ilgili kişinin, Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini yazılı olarak veya Kurulun belirleyeceği diğer yöntemlerle veri sorumlusuna iletmesi” gerektiği düzenlenmiştir. Burada bahsedilen yazılı başvuru dışındaki “Kurulun belirleyeceği diğer yöntemlerin” neler olduğu hususu Tebliğin 5. maddesinin birinci fıkrasında açıklanmıştır. Tebliğin “Başvuru usulü” başlıklı m. 5/1 hükmü

222 _{Kurum tarafından hazırlanıp 10.03.2018 tarihli ve 03356 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan}

Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’e şu uzantıdan ulaşabilirsiniz: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/03/20180310-6.htm Erişim Tarihi: 2 Nisan 2020. Bu başlık altında “Tebliğ” olarak anılacaktır.

111

uyarınca; “ilgili kişi, Kanunun 11. maddesinde belirtilen hakları kapsamındaki taleplerini, yazılı olarak başvurabilmenin dışında kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi üzerinden veya güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanmak suretiyle veya başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna iletebileceği” düzenlenmiştir.

Tebliğin m. 5/2 hükmü uyarınca ilgili kişi tarafından yapılacak başvuruda;

i. “başvuranın ad, soyad bilgilerinin ve başvuru yazılı ise imzasının,

ii. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarasının, yabancılar için uyruğu, pasaport numarası veya varsa kimlik numarasının,

iii. tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresinin,

iv. varsa bildirime esas elektronik posta adresi, telefon ve faks numarasının,

v. talep konusunun”

bulunması zorunludur. Tebliğde ilgili kişinin başvurusunda bu unsurların bulunmasının zorunlu olduğunun belirtilmesinden hareketle bu unsurlardan birinde dahi eksiklik olması halinde başvurunun yapılmamış sayılma yaptırımı ile karşı karşıya kalabileceğini düşünmekteyiz. Eğer öyleyse ilgili kişinin buna mutlaka dikkatinin çekilmesi gerekir. Buna ilişkin bir ibare mutlaka aydınlatma metninde yer almalıdır.

Tebliğin 5. maddesinin devam fıkraları uyarınca başvuru konusuna ilişkin bilgi ve belgeler başvuruya eklenmelidir. İlgili kişi tarafından yazılı olarak yapılan başvurularda, veri sorumlusuna veya temsilcisine evrakın tebliğ edildiği tarih, başvuru tarihi olacaktır. Diğer yöntemlerle yapılan başvurularda ise başvurunun veri sorumlusuna ulaştığı tarih, başvuru tarihi kabul edilecektir.

Kanunun m. 13/2 ve benzer şekilde düzenleme yapılan Tebliğin m. 6/5 hükmü uyarınca; “veri sorumlusunun; başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırmakla yükümlü” olduğu düzenlenmiştir. Ancak, başvuruya cevap

112

verebilmek için yapılacak işlem veya işlemlerin veri sorumlusu üzerinde ayrıca bir maliyet yaratması durumunda veri sorumlusu, başvuru sahibinden Kurul tarafından belirlenen tarifedeki ücreti almayı talep edebilir.

Kanunun m. 13/3 hükmü ve Tebliğin m. 6/2 ve 6/3 hükümleri uyarınca veri sorumlusunun başvuranın talebine iki farklı cevap verebileceği sınırlı sayıda düzenlenmiştir. Buna göre veri sorumlusu başvuranın talebini kabul edecek veya gerekçesini açıklayarak reddedebilecektir. Ancak her halükârda verilecek cevap ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirilmesi gerekecektir. Başvuruda yer alan talebin kabul edilmesi hâlinde talebin gereği veri sorumlusunca yerine getirilmeli ve ilgili kişiye bu hususta bilgi verilmesi gereklidir. Kanunun m. 13/3 hükmünün son cümlesi ve Tebliğin m. 6/5 hükmünün son cümlesi uyarınca başvurunun, veri sorumlusunun hatasından kaynaklanması durumunda başvurandan alınan ücretin ilgiliye iade edilmesi gerektiği düzenlenmiştir.

Tebliğin “Ücret” başlıklı 7. maddesi uyarınca ilgili kişinin başvurusuna yazılı olarak cevap verilecekse, on sayfaya kadar olan cevaplarda başvurandan herhangi bir ücret alınmayacağı düzenlenmiştir. On sayfanın üzerindeki her sayfa için 1 Türk Lirası işlem ücreti alınabilir223_{. Veri sorumlusu tarafından başvuruya flash bellek,}

CD gibi bir kayıt ortamında cevap verilmesi halinde, veri sorumlusu tarafından başvurandan talep edilebilecek ücret kayıt ortamının maliyetini geçemeyecektir.