Sonuçlar

Bu bölümde araştırma bulgularına dayalı olarak varılan sonuçlara ve bu sonuçlardan hareketle geliştirilen önerilere yer verilmektedir.

Öğrencilerin 19 kazanıma ulaşma düzeyleri Anadolu lisesi, genel lise ve güzel sanatlar lisesi için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Daha sonra üç okulun sonuçları birleştirilerek öğrencilerin ortalama başarı oranı hesaplanmış ve kazanımlar cinsiyet değişkenine göre de incelenmiştir. Bu yüzden burada bütün kazanımların sonuçları ayrı ayrı verilmiştir.

1. Anadolu lisesi öğrencilerinin sonuçlarına ait tablolar incelendiğinde öğrencilerin bütün kazanımlara tatmin edici düzeyde ulaştığı görülmektedir. Buna göre;

a. Anadolu lisesi öğrencileri 19 kazanımdan 12’sine %100 oranında ulaşmışlardır.

b. Anadolu lisesi öğrencilerinden 6 kazanıma tam olarak ulaşamayan birer öğrenci vardır. Öğrencilerin %98’i bu kazanımlara da ulaşmıştır.

c. Anadolu lisesi öğrencilerinin en az, 5. kazanım olan “Metindeki yardımcı fikirleri/duyguları belirler.” kazanımına ulaştıkları görülmektedir. Bu grupta kazanıma ulaşmayan %18.33’ü erkek, %8,33’ü kız öğrenci olmak üzere toplam %26,67 öğrenci bulunmaktadır. Anlama ve yorumlama isteyen bu kazanıma ulaşma başarıları genel lise öğrencilerinden daha düşüktür. Bu durum ilköğretim süresince test çözmeleri ve bu tekniğe alışkın olmaları fakat yeterince kitap okumamaları ile ilgili olabilir.

Anlama okudukça gelişen bir beceridir. Sert’in (2010) okuma alışkanlığı değişkenine göre okuduğunu anlama düzeyini araştırdığı çalışmasının sonuçları da bunu destekler niteliktedir.

d. Anadolu lisesi öğrencilerinin tüm kazanımlara ulaşmada başarı oranı yaklaşık %91’dir.

Bu sonuçlara göre Anadolu lisesi öğrencilerinin başarısındaki yükseklik, akademik başarıyla okuduğunu anlama arasında olumlu bir ilişki olduğunu göstermektedir. Çeçen’in (2012) yaptığı araştırmada lise öğrencilerinin bilimsel süreç becerileriyle okuduğunu anlama becerileri arasında pozitif bir ilişkinin çıkması, sözü edilen sonucu desteklemektedir.

2. Genel lise öğrencilerinin sonuçlarına ait tablolar incelendiğinde;

a. Öğrenciler, sadece 19. kazanıma %100 oranında ulaşabilmiştir.

b. Genel lise öğrencilerinin en az, 5. Kazanım olan “Metindeki yardımcı fikirleri/duyguları belirler.” kazanımına ulaştıkları görülmektedir. Bu grupta kazanıma ulaşmayan %6,67’si erkek, %11,67’si kız öğrenci olmak üzere toplam %18,33 öğrenci bulunmaktadır. Bu oranla genel lise öğrencileri geri oldukları Anadolu lisesi öğrencilerinden daha iyi bir sonuca ulaşmışlardır. Bu durum genel lisede okuyan öğrencilerin metinde yardımcı fikirlere ulaşma düzeyleri konusunda öğretmenleriyle daha çok çalışma yapmış olmalarından kaynaklanabilir.

c. Genel lise öğrencilerinin tüm kazanımlara ulaşmada başarı oranı yaklaşık

%71’dir.

Bu sonuca göre genel lise öğrencilerinin tüm kazanımlara tatmin edici düzeyde ulaştığı görülmektedir.

3. Güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin sonuçlarına ait tablolar incelendiğinde;

a. Bu grupta öğrencilerin %100 oranında ulaşabildikleri bir kazanım yoktur.

b. Güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin en az, 5. Kazanım olan “Metindeki yardımcı fikirleri/duyguları belirler.” kazanımına ulaştıkları görülmektedir. Bu grupta kazanıma ulaşmayan %15’i erkek, %23,33’ü kız öğrenci olmak üzere toplam %38,33 öğrenci bulunmaktadır. Bu oran Anadolu lisesi ve genel lise öğrencilerinin başarılarından düşüktür.

c. Güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin tüm kazanımlara ulaşmada başarı oranı yaklaşık %67’dir. Bu oran diğer iki grubun gerisinde olup öğrencilerin kazanımlara orta seviyede ulaştığı söylenebilir.

4. Tüm okullara ait tablolar incelendiğinde öğrencilerin kazanımlara ulaşma düzeylerini ölçmek amacıyla uygulanan testte Anadolu lisesi, genel lise ve Güzel Sanatlar Lisesi Öğrencilerinin ortalama başarı oranı yaklaşık olarak %77’dir. Bu oran genel olarak öğrencilerin okuduklarını anlama ve çözümleme becerilerinin tatmin edici düzeyde olduğunu göstermektedir.

5. Başarı oranlarının okul türüne göre değiştiği görülmektedir. Kazanıma ulaşma oranlarına bakılırsa çalışmaya konu olan liselerin başarı sıralaması Anadolu lisesi, genel lise ve güzel sanatlar lisesi şeklinde olmuştur. Anadolu lisesi öğrencilerinin başarı oranı yaklaşık %91, genel lise öğrencilerininki %71, güzel sanatlar lisesi öğrencilerininki ise %67’dir.

Akademik başarıyla okuduğunu anlama konusunda hangi değişkenin hangisine etki ettiği bilinmemekle beraber okuduğunu anlama becerisinin geliştirilmesinin, akademik başarının yükselmesine katkısı olabilir. Bu amaçla öğrencilerin okuduğunu anlama becerisini geliştirmeye yönelik etkinliklerin uygulanması, okuma stratejilerini kullanmaya dönük çalışmaların yapılması yararlı olabilir.

6. Test sonucunda kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha başarılı oldukları anlaşılmaktadır. Bütün okullarda kız öğrencilerin ortalaması %79,64 iken erkek öğrencilerin ortalaması %74,29’dur.

Son yıllarda cinsiyet faktörünün anlamaya etkisi ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır. Yapılan birçok araştırmanın sonuçları, bu araştırmanın sonucunu desteklemektedir.

Balcı (2009), İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlık ve İlgileri Üzerine Bir Araştırma adlı çalışmasında ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin ölçekten aldıkları toplam tutum puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir şekilde değiştiğini ifade

etmekte, kız öğrencilerin okumaya yönelik tutumlarının erkek öğrencilerden daha olumlu olduğunu belirtmektedir.

Sert (2010), “İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi” başlıklı çalışmasında kızların okuduğunu anlama puanlarının erkeklerden daha yüksek olduğunu, dolayısıyla kız öğrencilerin daha başarılı göründüğünü belirtmektedir.

Çiftçi ve Temizyürek (2008) “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerinin Ölçülmesi” adlı çalışmada cinsiyete göre yapılan değerlendirmede kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha başarılı olduklarının tespit edildiğini, kızların başarı ortalamasının %87,70; erkeklerin başarı ortalamasının ise %83,21 şeklinde olduğunu belirtir. Aynı araştırmada kızların daha başarılı olduğu otuz dört kazanımdan 15’inde aradaki farkın kızlar lehine anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Gündemir (2002) yaptığı çalışmada Okuduğunu Anlama Becerisi Başarı Düzeyi Testi uygulamıştır. Uygulanan bu test ile ilköğretimin sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin gelişimlerinin ne düzeyde olduğu ölçülmeye çalışılmıştır. Bu araştırma sonucunda, kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranla daha başarılı olduğu görülmüştür.

Güneş (1997: 245), kız öğrencilerin, okuma yeteneğinin gelişimi açısından erkek öğrencilere göre daha iyi olmalarını bazı araştırmalar, kızların dil yeteneklerinin erken gelişimine bağlamaktadır.

Akyol (2005: 20-31) da fiziksel gelişimi, çocukların zihinsel gelişimlerini etkilediği için oldukça önemli görmektedir. Kız öğrencilerin, okuma yeteneğinin gelişimi acısından erkek öğrencilere göre daha iyi olmalarını bazı araştırmaların kızların dil yeteneklerinin erken gelişimine bağladıklarını, ancak sıralanan iddiaların aksine cinsiyetin dil gelişiminde belirleyici bir faktör olmadığını vurgulamaktadır.

7. Öğrencilerin başarı durumlarını etkileyen faktörlerden biri testteki soruların ilişkili olduğu kazanımlarla ilgilidir. Öğrencilerde anlama ve yorumlama

isteyen sorularda kazanıma ulaşma sayısı azalmakta buna karşın bilgiyi sınayan sorularda kazanıma ulaşma sayısı artmaktadır. Gerçekleşme derecelerine göre kazanımlar arasında önemli farklılıklar vardır. Kazanımlarla ilgili en az bir soruyu doğru cevaplayan öğrencilerin sayısına bakıldığında 161’den 42’ye kadar bir dağılım olduğu görülmektedir. Bilgi ölçen “Olay, yer, zaman, varlık, şahıs kadrosu ve bunlarla ilgili unsurları belirler.”kazanımıyla ilgili sorulardan en az birinin 161 öğrenci tarafından doğru cevaplanmış olması, öte yandan “Metindeki yardımcı fikirleri/duyguları belirler.”kazanımını ölçen sorulardan en az birinin yalnızca 42 öğrenci tarafından doğru cevaplanmış olması, analitik düşünme, dolayısıyla üst düzey düşünme becerilerinin yeterince gelişmediğini göstermektedir. Bu sonucun 6-8. sınıflar Türkçe öğretim programı açısından olumsuz olduğu söylenebilir. Programda (MEB, 2006) ulaşılması amaçlanan temel beceriler sıralanırken üst düzey düşünmeyle ilgili olan “karar verme”, “eleştirel düşünme”, “yaratıcı düşünme”, “problem çözme” gibi becerilere de yer verilmesi bu becerilerin Türkçe dersi, dolayısıyla temel dil becerilerinden olan okuma açısından da önemli görüldüğünü ifade etmektedir.

8. Araştırmanın dikkat çeken sonuçlarından biri de Anadolu lisesinde daha başarılı olmalarına rağmen kız öğrencilerin tümünün tam olarak ulaştığı bir kazanımın olmayışıdır. Ortalama başarıları daha düşük olan erkek öğrencilerin tümü, iki kazanıma (9 ve 10) ilişkin iki soruyu da doğru cevaplamıştır.