Günümüzde hem morfolojik hem de moleküler yaklaĢımlar türler arasında akrabalık iliĢkilerini çözmek amacıyla kullanılmaktadır. Ancak morfolojik yöntemlerden çok moleküler yöntemler tercih edilmektedir. Moleküler yöntemlerle elde edeceğimiz sonuçların daha kısa zamanda ve daha kesin veriler sağlaması bu tercihin önemini sağlayan etmenlerdir. Baklagiller familyasından olan soya fasülyesi dünyada en önemli endüstri bitkilerindendir. Bu önemi neticesinde birçok araĢtırıcı hem morfolojik hem de moleküler yöntemler kullanarak bu bitki hakkında araĢtırmalar yapmaktadırlar. Endüstri bitkisi olan soya fasülyesinin moleküler yöntemler kullanarak genotiplendirilmesi ve ülkemizde yakın akrabalıklarının tespit edilmesi ülkemiz ekonomisi için büyük önem taĢımaktadır.
Önemli bir protein ve yağ bitkisi olan soya fasülyesi, insan ve hayvan beslenmesinde önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde çok yaygın olmayan soya fasülyesi tarımının en önemli problemlerinden birisi yeterli sayıda çeĢitin bulunmamasıdır. Gün uzunluğuna hassasiyeti ile bilinen soya fasülyesinin çevre ve toprak seçiciliği birçok bitkiye göre daha fazladır. Bu özellikleri soya fasülyesi ıslahını daha da önemli kılmaktadır.
Elde edilen sonuçlar, daha zahmetli, masraflı ve zaman alıcı morfolojik görünümlere dayanan klâsik ıslah çalıĢmalarından ziyade daha kolay, ucuz ve güvenilir tohum protein profillerindeki farklılıkların genotiplerin ayırımında kullanılabileceğini göstermiĢtir. Bu avantajlı tekniğin bitki ıslahçılarının istedikleri genotipleri daha kolay ve güvenilir yoldan seçmelerine olanak sağlayacağı kanısındayız. DNA‟nın ekspresyonu sonucu oluĢan proteinler, DNA‟da meydana gelen mutasyonları yansıtacağı için güvenilir sonuçlar elde edilebilir, fakat tohum depo proteinlerini kodlayan genler evrimsel süreçten çok az etkilenen oldukça korunmuĢ genler olduğu için tür içi polimorfizmleri düĢük olmaktadır. Dolayısıyla protein profillerinin de polimorfizmi düĢük olacaktır.
Bu çalıĢma materyalini oluĢturan Glycine max genotiplerinin bu kadar benzer protein bant profillerine sahip olmalarını ve bu kadar çok yakın akraba olmalarını; az sayıdaki soya genotipinin hibritlenmesi sonucu soya çeĢitlerinin geliĢtirilmesine bağlayabiliriz. Bu nedenle DNA markerları kullanılarak oldukça polimorfik sonuçlar elde edilebilir bu da genotiplerin ayırımını tartıĢmasız daha iyi sağlayacaktır.
KAYNAKLAR
Acarer, R., Akkaya, Ġ., Yılmaz, Ö. ve Turan Z.M., 2003, Bursa KoĢullarında Bazı Soya Fasülyesi (Glycine Max (L.) Merill) ÇeĢitlerinin Verim ve Verim Ögelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir AraĢtırma. Türkiye V. Tarla Bitkileri Kongresi 13–17 Ekim Bursa, 271-275.
Akkaya, M.S., Shoemaker, C.R., Specht, J.E., Bhagwat, A.A. and Cregan, P.B., 1995, Integration of simple sequence repeat DNA markers into a soybean linkage map, Crop Science 35, 1439-1445.
Alberts, B., Bray, D., Lewis, J., Raff, M., Roberts, K. and Watson, J.D., 1989, Molecular Biology of The Cell. 2 nd ed. Garland Publishing Inc. New York.
Alipour H., Rezai A., Meibodi S.A.M. and Taheri M., 2002, Evaluation of genetic variation in soybean lines using seed protein electrophoresis. Journal of Agricultural Science and Technology. 5 (4), 85-96.
Anonim, 2006, www.fao.org.
Arıoğlu, H.H., 1999, Yağ Bitkileri YetiĢtirme ve Islahı, Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 220, Ders Kitapları Yayın No: A–70, Adana, 204 s.
Arslan, E. and Ertuğrul, K., 2010, Genetic relationships of the genera Onobrychis, Hedysarum,and Sartoria using seed storage Proteins, Turkish Journal of Biolology, 34, 67-73.
Arslan, E., Ertuğrul, K., Dural, H. and Tamkoç, A., Seed Storage Protein Profile of Some Vetch Species (Vicia L.) Grown in Turkey Using SDS-PAGE, 45th Croatian and 5th International Symposium on Agriculture 15-19 February 2010, Opatija, Croatia.
Babaoğlu, M., 1998, Bitki Doku Kültürleri ve Geleceği, Tarımda Yeni Ufuklar Sempozyumu, Türk Ziraat Yüksek Müh. Bir. Vakfı, 142-148, Ankara.
Badr, A, El–Shazly H.H. and Abou El–Enain, M., 2000, Seed protein diversity and its implications on the relationships in the genus Lathyrus L. (Fabaceae). In: Proc. 1st Conf. Biol. (ICBS), 7–8 May. pp: 333-46. Faculty of Sci., Tanta Univ., Egypt
Bakoğlu, A. ve Ayçiçek, M., 2005, Elazığ ġartlarında Soya Fasülyesinin(Glycine max. L.) Tarımsal Özellikleri ve Tohum Verimi, F.Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(1), 52-58.
Barakat, H., 2004, Genetic Fingerprinting and Relationships of Six Soybeans (Glycine max L.) Cultivars Based on Protein and DNA Polymorphism, International Journal of Agrıculture & Bıology 5, 877-883.
Beckstrom-Sternberg S.M., 1989, Two-dimensional gel electrophoresis as a taxonomic tool: evidence from the Centrospermae, Biochemical Systematics and Ecology, 17, 573-582. Brett, C.J., Curtis, A.S.G., Dow, J.A.T., Edwards, J.G., Lackie, J.M., Lawrence, A.J. and
Moores, G.R., 1989, The Dictionary of Cell Biology, Lackie, J.M. and Dow, J.A.T. (ed.), Academic Pres, London.
Bonfitto R, Galleschi L, Macchia M, Saviozzi F, Navari-Izzo F., 1999, Identification of melon cultivars by gel and capillary electrophoresis, Seed Science and Technology, 27, 779- 783.
Cardy, B.J. and Beversdorf, W.P., 1984, Identification of soybean cultivars using isoenzyme electrophoresis, Seed Science and Technology, 12, 943-954.
Celis J.E. and Bravo, R., 1984, Two dimensional gel electrophoresis of proteins; methods and applications, Academic Press, New York.
Cereletti, P., 1979, The Legume Proteins Proc Congre PPI. 30 May – 2 June, Perugia, Italy, 31- 57.
Davis, P.H., 1970, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol.3, Edinburg University Pres.
Demiralp, H., Çelik S. and Köksel H., 2000, Effects of Oxidizing Agents and Defatting on the Electrophoretic Patterns of Flour Proteins During Dough Mixing, Eur. Food Research and Technology, 211, 322-325.
Eggi, E.E., Potokina, E.K., 1998, A Cross Pollinator or A Self Pollinator Electrophoretic Separation of Seed Polypeptides to Determine the Type of Pollination in Leguminous Species, Botanicheskii Zhurnal, 83 (1), 77-83.
El-Shemy, HA., Yamana, H., Saneoka, H. and Fujita, K., 2000, Phylogenetic comparative Analysis of storage structure in legume seeds, American Biotechnology Laboratory vol. 18, no.11.
Ertuğrul, K., Arslan, E. and Tugay, O., 2010, Characterization of Consolida S.F. Gray (Ranunculaceae) taxa in Turkey by seed storage protein electrophoresis, Turkish Journal of Biochemistry, 35 (2), 99-104.
Fehr, W.R., 1987, Breeding Methods for Cultivar Development. In B. E. Caldwell (Ed) Soybeans: Improvement, production, and uses. Agronomy, 16, 249-294.
Gazzoni, D. L., 1994, Tropical Soybean: Improvement and Production, Plant Production and Protection Series, No: 27, 1-17, Rome.
Ghafoor, A., Zahoor, A., Qureshi, A.S. and Bashir, M., 2002, Genetic relationship in Vigna mungo (L.) Hepper and V. radiata (L.) R. Wilczek based on morphological traits and SDS-PAGE, Euphytica.123, 367-2002.
Ghafoor, A., Gulbaaz, F.N., Afzal, M., Ashraf, M. and Arshad, M., 2003, Inter-relationship between SDS-PAGE markers and agronomic traits in Chickpea (Cicer Arietinum), Pakistan Journal of Botany 35 (4), 613-624.
Ghafoor, A. and Arshad, M., 2008, Seed protein profiling of Pisum sativum L., germplasm using Sodium Dodecyl Sulphate Polyacrylamide Gel Electrophoresis(SDS-PAGE) for investigation of biodiversity, Pakistan Journal of Botany, 40 (6), 2315–2321
Griffin, J.D. and Palmer, R.G., 1989, Genetic studies with two superoxide dismutase loci in soybean, Crop Science, 29, 968-971.
Hames, B.D. and Rickwood, D., 1990, Gel Electrophoresis of Proteins, Second Edition, Oxford University Press, Oxford New York Tokyo.
Hasan, H.Z., 2001, Biochemical and molecular genetic characterization of nine mung bean (Vigna radiate L.) cultivars, Bulletin of the Faculty of Science Assiut University, 30 (1), 37-51.
Hongmin, S., Leqiang A. and Xinzhong, T., 2008, Digital Design and Implementation of Soybean Growth Process Based on L-System, Deparment of computing, Engineering College, Northeast Agricultural University, Harbin 50030, China.
Ildis, 2001, Legumes of the World. International Legume Database &Information Service, The University of Reading, UK.
ĠĢler, N. ve ÇalıĢkan, M.E., 1998, GAP Bölgesi Ekolojik KoĢullarında Soyada (Glycine max (L.) Merr.) Verim ve Verime Etkili Bazı Özelliklerin Korelasyonu ve Path Analizi, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22, 1-5.
Javaid, A., Ghafoor, A. and Anwar, R., 2004, Seed storage protein electrophoresis in groundnut for evaluating genetic diversity. Pakistan Journal of Botany, 30(1): 25-29.
Keim, P., Diers, B.W., Olson, T.C. and Shoemaker, R.C., 1990, RFLP mapping in soybean: association between marker loci and variation in quantitative traits, Genetics, 126, 735- 742.
Keim, P., Schupp, J.M., Travis, S.E., Clayton, K., Zhu, T., Shi, L., Ferreira, A., Webb, D.M., 1997, A High- Density Soybean Genetic Map Based on AFLP Markers, Crop Science, 37, 537-543.
Kolsarıcı, Ö., Gür, A., BaĢalma, D., Kaya, M.D. ve ĠĢler, N., 2005, Yağlı Tohumlu Bitkiler Üretimi Raporu.
Laemli, U.K., 1970, Cleavage of structural proteins during the assembly of the head of the bacteriophage T4 Nature 277, 680-684.
Liu, Z., Steward, R., Luo, L. 2000, Drosophila Lis1 is required for neuroblast proliferation, dendritic elaboration and axonal transport, Nature Cell Biology, 2 (11), 776-783.
Malik, Faisal, Anwar, M., Qureshi, A.S., Khan M.R., Ashraf, M., Javed, A., 2009, Evaluation of genetic diversity in soybean (Glycine max) lines using seed protein electrophoresis, Australian Journal of Crop Science 3 (2), 107-112.
Maquet, A., Vekemans, X. and Baudoin, J.P., 1999, Phylogenetic study on wild allies of Lima bean, Phaseolus lunatus (Fabaceae), and implications on its origin, Plant Systematics and Evolution 218 , 43-54.
Markley, S.K., 1950, Soybeans and Soybean Products, Vol 1. New York. USA. P. 15-210. Mirali, N., El-Khouri, S. and Rizq, F., 2007 Genetic diversity and relationships in some Vicia
species as determined by SDS-PAGE of seed proteins, Biologia Plantarum 51 (4), 660- 666.
Muehlbauer, B., Schwenk, M., Coram, W.M., Antonin, K.H., Etienne, P., Bieck, P.R. and Douglas, F.L., 1991, Magnesium-L-aspartate-HCl and magnesium-oxide: bioavailability in healthy volunteers, European Journal of Clinical Pharmacology 40, 437-438.
Mujoo, R., Trinh, D.T., Ng Perry, K.W., 2003, Characterization of storage proteins in different soybean varieties and their relationship to tofu yield and texture, Food Chemistry 82, 265-273.
Nikolova, A., Nedeva, D. and Tyankova, L., 2000, Electrophoretic Patterns of Proteins, Isolated From Soybean Seeds Grown Under Conditions of Some Mineral Deficiency and After Different Periods of Storage, Bulgarian Journal of Plant Physiology 26 (1-2), 27-38.
Nisar, M., Ghafoor, A., Khan, MR., Ahmad, H., Qureshi, A.S. and Ali, H., 2007, Genetic Diversity and Geographic Relationship Among Local and Exotic Chickpea Germplasm, Pakistan Journal of Botany, 39 (5), 1575-1581.
Önemli, F. ve AtakiĢi Ġ.K., 2001, Soya (Glycine max (L.) Merr.) ÇeĢit ve Hatları Üzerinde OlgunlaĢma Gün Sayısı Ġle Diğer Verim ve Kalite Unsurları Arasındaki Ġkili ĠliĢkilerin Belirlenmesi Üzerine Bir AraĢtırma. T.Ü. Ziraat Fakültesi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt II Endüstri Bitkileri 355-359.
Özcan, S., Özgen, M., 1996, Bitki genetik mühendisliği, Kükem dergisi, 1 (1), 69-95.
Richards, P., 1998, Protein Elektrophoresis, In: Rapley C.R, Walkers J.M. (ed), Molecular Biomethods Handbook, Humana Press, New York.
Rohlf, F.J., 2000, Ntsys-Pc: Numerical Taxonomy System. Ver. 2.1. Exeter Publishing, Ltd. Setauket, Ny.
Sammour, R., Mustafa, El-Z., Badr, S. and Tahr, W., 2007, Genetic variations in accessions of Lathyrus sativus L. Acta Botanica Croatica, 66 (1), 1-13.
Saraswati, R. and Matoh, T., 1993, Identification of Sesbonia species from electrophoretic patterns of seed proteins Trop Agric Trinidad, 70 (3), 282-285.
Shoemaker, R.C., Specht, J.E., 1995, Integration of the soybean molecular and classical genetic linkage groups, Crop Science, 35, 436-446.
Summerfield, R.J. and Roberts, E.H., 1985, „Grain Legume Crops‟. Collins Pub. London, UK. Tamkoc, A., and Arslan, E., 2010, Comparison of Agronomic Characters, Total Seed Storage
Proteins and Theır Use For Genotypes Discrimination in the Kentucky Bluegrass (Poa Pratensıs L.). Biotechnology and Biotechnological Equipment, 24 (1), 1573-1576. Temizkan, G., Arda, N., 2004, Moleküler Biyolojide Kullanılan Yöntemler, Ġstanbul Üni.
BĠYOGEM Yayın No:2, Nobel Tıp Kitabevi.
Uncu, A.H., Arıoğlu, H.H., 2005, Ġkinci Ürün Soya Tarımında Farklı Ekim Zamanlarına Göre Bazı Büyüme Düzenleyicilerin Verim ve kalite Üzerine Etkileri. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 1, 375-380., Eylül 5–9.
Uysal, T., Arslan, E., Tugay, O. and Ertuğrul, E., 2010, Determination of the relationship between some Centaurea species based on SDS-PAGE, Turkish Journal of Biology. 34, 125-131.
Valizadeh, M., 2001, Seed Storage Protein Profile of Grain Legumes Grown in Iran, Using SDS-PAGE, Journal of Agricultural Science and Technology Vol. 3, 287-292.
Weiss E. A., 2000, Oilseed Crops, 2nd ed., Blackwell Science Ltd., Oxford, United Kingdom, 169 p.
Whigham DK, Minor HC. 1978. Agronomic characteristics and environmental stress, In: Norman GA, ed. Soybean Physiology, Agronomy and Utilization. New York: Academic Press, 77-118.
Wu, Y., Meely, R.B. and Cosgrove, D.J., 2001, Analysis of expansin and expansin gene expression in maize, Plant Physiol 126, 222-232.
Zhang, Q.Y., Ding, X. and Kaminsky, L.S., 1997, cDNA cloning, heterotopous expression and characterization of rat intestinal CYP2J4. Arch Biochem Biophys, 340, 270-278.
EKLER
EK-1 Konya Sarayönü MYO araĢtırma arazisindeki soya fasülyelerinin genel
görünümü
EK-2 Konya Sarayönü MYO araĢtırma arazisindeki soya fasülyelerinin genel
ÖZGEÇMĠġ
KĠġĠSEL BĠLGĠLER
Adı Soyadı : Ömer DURSUN
Uyruğu : Türkiye Cumhuriyeti
Doğum Yeri ve Tarihi : Kırıkkale-1984
Telefon : (0) 506 5382378
Faks :
e-mail : genetikci4271@hotmail.com
EĞĠTĠM
Derece Adı, Ġlçe, Ġl Bitirme Yılı
Lise : Anadolu Lisesi – Merkez – Kırıkkale 2002
Üniversite : Selçuk Üniversitesi – Selçuklu - Konya 2008
Yüksek Lisans : Selçuk Üniversitesi – Selçuklu - Konya 2010
Doktora :
Ġġ DENEYĠMLERĠ
Yıl Kurum Görevi
2005 Kırıkkale Yüksek Ġhtisas Hastanesi Stajer Biyolog
UZMANLIK ALANI
Yüksek Lisans eğitimi devam etmekte olup ders aĢamasını 93,88/100 ortalaması ile tamamladı. ÖğrenmiĢ olduğu ve uygulayabildiği moleküler teknikler; DNA izolasyonu, Protein izolasyonu, PCR uygulaması, SDS-PAGE yöntemi, Dendogram programı, Yatay-Dikey elektroforez yöntemlerinin uygulaması.
YABANCI DĠLLER
» Almanca
BaĢlangıç seviyesinde bilmekte, orta öğretim aĢamasında ders olarak aldı. » Ġngilizce
Orta seviyede ve geliĢmekte, orta öğretim aĢamasında ve özel dersanede öğrendi
BELĠRTMEK ĠSTEĞĠNĠZ DĠĞER ÖZELLĠKLER
Staj-ÇalıĢma ve Seminer:
16.06.2005- 16.09.2005 tarihleri arasında Kırıkkale Yüksek Ġhtisas Hastanesi Laboratuarlarında ( Biyokimya- Hematoloji- Mikrobiyoloji ve Kan Merkezi ) 3(üç) ay staj yapıp eğitimini üstün baĢarıyla tamamladı.
Dursun Ö. 2008. Yer DeğiĢtirebilen Genetik Elementler (Transpozonlar) S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya
Kariyer Hedefi: