Bu bölümde, yapılan araştırma sonucu elde edilen bulgulardan çıkarılan sonuçlar ve bu sonuçlar ile ilgili bazı önerilere yer verilmiştir.
5.1. Sonuçlar
Bu araştırma 2000 yılı fen bilgisi dersi öğretim programı ile 2005 yılı fen ve teknoloji dersi (6-8. sınıf) öğretim programını bilimsel süreç becerilerini kazandırmadaki etkileri yönüyle karşılaştırmak amacı ile yapılmıştır
Birinci alt problemde 2000 yılı fen bilgisi dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test son test sonuçları arasında bilimsel becerilerin gelişimi ile ilgili anlamlı bir farkın olup olmadığı araştırılmıştır. Verilerin analizlerine göre 2000 yılı fen bilgisi dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test ve son testleri karşılaştırıldığında gözlem ve iletişim becerilerinin istatistiksel olarak anlamlı bir farkla gelişim gösterdiği, ancak diğer 11 beceride ön test ve son testler arasında istatistiksel olarak bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. 2000 yılı fen bilgisi dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test son test puanları karşılaştırıldığında iki puan arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir.
İkinci alt problemde 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test son test sonuçları arasında bilimsel becerilerin gelişimi ile ilgili anlamlı bir farkın olup olmadığı araştırılmıştır. İstatistiksel verilere göre 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test ve son testleri arasında gözlem, ölçme, iletişim, uzay-zaman ilişkisi, işlevsel tanımlama, deney yapma, değişkenleri belirleme, verileri yorumlama ve model oluşturma becerilerinin istatistiksel olarak anlamlı bir farkla gelişim gösterdiği tespit
edilmiştir. Sınıflama, çıkarım, tahmin ve hipotez oluşturma becerilerinde anlamlı bir gelişim olmamıştır. 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ön test son test puanları karşılaştırıldığında iki puan arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olduğu tespit edilmiştir.
İki program karşılaştırıldığında 2000 yılı fen bilgisi dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin 13 bilimsel süreç becerisinden iki beceride (gözlem ve iletişim), 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile öğrenim gören öğrencilerin ise dokuz beceride (ölçme, iletişim, uzay-zaman ilişkisi, işlevsel tanımlama, deney yapma, değişkenleri belirleme, verileri yorumlama ve model oluşturma) anlamlı olarak gelişim gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu verilere göre öğrencilerde bilimsel süreç becerilerini geliştirmede 2005 fen ve teknoloji programı 2000 fen bilgisi programına göre daha etkili olduğu söylenebilir. Uzay- zaman ilişkisi ve iletişim becerileri 2005 fen ve teknoloji programında yer almadığı halde bu program ile öğrenim görmüş öğrencilerin sözü edilen bu becerilerde anlamlı bir farkla gelişim göstermeleri program açısından önemli bir noktadır. 2005 fen ve teknoloji programının yeni olduğu, ders kitabı olmadan bu dersin uygulandığı, öğretmenlerin programı yeterince tanımadıkları (okullar arası öğretmen nakilleri nedeniyle), okulların gerekli araç ve gereçlere sahip olmadıkları düşünüldüğünde sonuç 2005 programı açısından daha çok anlam kazanmaktadır.
Üçüncü alt problemde öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanmalarında cinsiyetin etkisi araştırılmıştır. 2000 yılı fen bilgisi programını uygulayan öğrencilerin hem ön test hem son test sonuçlarında erkek ve kız öğrenciler arasında bir fark olmadığı görülmüştür. 2005 fen ve teknoloji programını uygulayan öğrencilerin hem ön test hem de son test sonuçlarında kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre anlamlı bir farkla daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Bu farkın oluşmasında 2005 programının etkisinin olmadığı söylenebilir.
Dördüncü alt problemde öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanmalarında sosyo-ekonomik düzeylerinin etkisi araştırılmıştır. Sosyo-ekonomik düzey üst düzey, orta düzey ve alt düzey olarak üç basamakta değerlendirilmiştir. 2000 yılı fen bilgisi
programını uygulayan okul öğrencilerinin ön test ve son test sonuçlarında üst sosyo- ekonomik düzey öğrencileri orta ve alt sosyo-ekonomik düzeye göre, orta düzey öğrencileri alt düzeye göre daha başarılıdır. 2005 yılı fen ve teknoloji dersi programını uygulayan okul öğrencilerinin ön test ve son test sonuçlarında üst sosyo- ekonomik düzey öğrencileri orta ve alt sosyo-ekonomik düzeye göre, orta düzey öğrencileri alt düzeye göre daha başarılıdır. Sosyo-ekonomik düzeyin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmesinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
5.2. Öneriler
Bu sonuçlara göre ilgili kişiler için şu öneriler sunulabilinir:
• İlköğretim öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerini geliştirmek üzere etkinlikler ve değerlendirme ölçekleri geliştirilebilir.
• Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini kazanmalarında rehberlik eden öğretmenler program tanıtımı, programın uygulaması, laboratuvar uygulamaları, öğretim yöntemleri, ölçme değerlendirme vb. konularda hizmet içi, eğitimlerden geçirilebilir. • Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini kullanmalarını sağlamak
ve geliştirmek için çeşitli yarışmalar, proje çalışmaları vb. uygulamalar desteklenmelidir.
• Bu araştırma 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programının pilot uygulandığı bir dönemde yapılmıştır. Bu dönemde öğrenciler ve veliler “OKS sınavında ne olacak” kaygısı içerisinde öğretmenler ise “programı nasıl uygulayabilirim” telaşı içerisindedir. Program ile ilgili daha anlamlı verilerin elde edilmesi için öğrencilerin ilköğretim birinci sınıfından başlayarak yapılandırmacı, etkinlik ağırlıklı ve öğrenci merkezli olarak hazırlanan programlarla
yedinci sınıfa kadar öğrenim görmeleri gerekir. Programın tüm okullarda uygulandığı, öğrencilerin ders ve çalışma kitaplarına, öğretmenlerin kılavuz kitaplarına sahip olduğu, okulların fiziksel donanımlara sahip olduğu, sınıf mevcutlarının kalabalık olmadığı zaman benzer araştırmalar yapılmalıdır.
• Bilimsel süreç becerileri konusunda ortaöğretim ( lise) ve yüksek öğretim öğrencileri ile benzer çalışmalar yapılmalıdır.
• Öğrenmenin en fazla olduğu yaş aralığının 0-6 yaş arası olduğu düşünülürse okul öncesi eğitimde bilimsel süreç becerileri ile ilgili çalışmalar yapılmalıdır.
• Benzer çalışmaların, 2008-2009 eğitim ve öğretim yılında uygulamaya kademeli olarak başlanacak fizik, kimya ve biyoloji 9-12. sınıf öğretim programları için de yapılmalıdır. Bu programlarda yer alan bilimsel süreç becerileri bağlamında ele alınması bütünsel yaklaşım açısından önem kazanmaktadır.
KAYNAKÇA
Arslan (Gürsel), A. (1995). İlkokul Öğrencilerinde Gözlenen Bilimsel Beceriler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Arslan (Gürsel), A. (1998). Öğretmen Formasyonunda Yeniden Yapılanma “Sürece Endeksli Formasyon (SEF)”. Milli Eğitim. Sayı:137. Milli Eğitim Basımevi.
Ankara.
Arthur, C. (1993). Teaching Science Thourgh Discovery. Macmillan Publishing Company. Toronto
Ateş, S. ve M. Bahar. (2002). Araştırmacı Fen Öğretimi Yaklaşımıyla Sınıf Öğretmenliği 3. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Yöntem Yeteneklerinin Geliştirilmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi Bildirileri.
Ankara.
Ayas, A., S. Çepni, ve A. R. Akdeniz (1994). “ Çağdaş Eğitim, 204, 21-24
Bağcı Kılıç, G. (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS): Fen Öğretimi, Bilimsel Araştırma ve Bilimin Doğası. İlköğretim-
Online, 2 (1), 42-51.
Başdağ, G. (2006). 2000 Yılı Fen Bilgisi Dersi ve 2004 Yılı Fen ve Teknoloji Dersi
Öğretim Programlarının Bilimsel Süreç Becerileri Yönünden karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi
Çepni, S. A. Ayas, D.Johnson ve M. F. Turgut, (1996). Fizik Öğretimi. Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Deneme Basımı. Ankara.
Demirtaş (Arslan), A. ve N. Tertemiz ( 2004). İlköğretimde Bilimsel Süreç Becerilerinin Geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Gazi
Üniversitesi. Ankara.
Eşme, İ. (2004). Fen Öğretiminde Sorunlar. Özel Okullar Birliği Bülteni. İstanbul.
Harlen, W. (1996) The Teaching of Science in Primary Schools. 2. Edition,; David
Fulton Publishers. London.
Kanlı, U. (2007). 7e Modeli Merkezli Laboratuvar Yaklaşımı İle Doğrulama
Laboratuvar Yaklaşımlarının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine ve Kavramsal Başarılarına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora
Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Kültür Bakanlığı. (1938). Ortaokul Programı. Devlet Matbaası. İstanbul. MEB. (1962). Ortaokul Programı. Millî Eğitim Basımevi. İstanbul.
MEB. (1992). İlköğretim Kurumları Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Millî Eğitim Basımevi. İstanbul.
MEB. (2000). İlköğretim Okulu Fen Bilgisi Dersi (4-8. Sınıf) Öğretim Programı.
Tebliğler Dergisi. Sayı:2518. Millî Eğitim Basımevi İstanbul.
MEB. (2003). TIMSS 1999 Üçüncü Uluslar Arası Matematik ve Fen Bilgisi
Çalışması Ulusal Rapor. Ankara: http//earged.meb.gov.tr, Erişim tarihi:
MEB. (2005a). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6-8. Sınıflar) Öğretim
Programı. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi (Taslak Baskı). Ankara.
MEB. (2005b). PISA 2003 Projesi Ulusal Nihaî Rapor. Ankara: http//earged.meb.gov.tr, Erişim tarihi: 20.09.2007
MEB. (2005c). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim
Programı. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi. Ankara.
MEB. LGS/OKS İle İlgili Veriler. http://egitek.meb.gov.tr/Sinavlar/istatistik.html
(Erişim tarihi 18.11.2007)
MEB. (2007a). PISA 2006 Ulusal Ön Rapor. Ankara.
MEB. (2007b). Orta Öğretim Kurumları Biyoloji Dersi Öğretim Programı.
Tebliğler Dergisi. Sayı:2602. Millî Eğitim Basımevi İstanbul.
MEB. (2007c). Orta Öğretim Kurumları Fizik Dersi Öğretim Programı. Tebliğler
Dergisi. Sayı:2602. Millî Eğitim Basımevi İstanbul.
MEB. (2007ç). Orta Öğretim Kurumları Kimya Dersi Öğretim Programı. Tebliğler
Dergisi. Sayı:2602. Millî Eğitim Basımevi İstanbul.
Maarif Vekaleti. (1930). Ortamektep Müfredat Programı. Devlet Matbaası. İstanbul.
Maarif Vekaleti. (1931). Ortamektep Müfredat Programı. Devlet Matbaası. İstanbul.
Monhardt, L. and R. Monhardt. (2006 ) Creating a Context for the Learning of Science Process Skills Through Picture Boks; Early Childhood Education Journal Volume 34, Number 1, p. 67-71 Publisher Springer; Netherlands.
Oğuzkan, T. (1983). ATATÜRKÇÜ Eğitim Politikası ve Milli Eğitim. Atatürkçülük.
Genel Kurmay Başkanlığı Basımevi. Ankara.
Ostlund, K. (1998). What the Research Says About Science Process Skills
http://wolfweb.unr.edu/homepage/jcannon/ejse/ostlund.html
OSYM. ÖSS ile İlgili Veriler. www.osym.gov.tr (Erişim tarihi 18.11.2007) Öncü, H. (2000). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara.
Padilla, M. (1990). The science process skills. Research Matters-to the Science Teacher. No. 9004. http://www.narst.org/publications/research/skill.cfm
(10.10. 2007).
Science Performance Key findings
http://www.pisa2006.helsinki.fi/finland_pisa/results/2006/2006_scientific_literacy.htm
(06.12.2007)
Smith, K. A. (1994). Science Process Assessment for Middle School Students. Smith, K. A. And Welliver P. W.(2006). The development of a science process
assessment for fourth-grade students. Journal of Research in Science
Teaching. Volume 27, Issue 8 , Pages 727 - 738
Tan, M. ve B. K. Temiz. (2003). Fen Öğretiminde Bilimsel Süreçlerin Yeri ve Önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (13), 89-100.
Taşar, M. F., B. K. Temiz ve M. Tan. ( 2002) İlköğretim Fen Öğretim Programında Hedeflenen Öğrenci Kazanımlarının Bilimsel Becerilerine Göre Sınıflandırılması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi
Tatar, N. (2006). İlköğretim Fen Eğitiminde Araştırmaya Dayalı Öğrenme
Yaklaşımının Bilimsel Süreç Becerilerine, Akademik Başarıya ve Tutuma Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Temiz, B. K.(2001). Lise 1. Sınıf Fizik Dersi Programının Öğrencilerin Bilimsel
Süreç Becerilerini Geliştirmeye Uygunluğunun İncelenmesi.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Temiz, B. K ve U. Kanlı. (2005). Üniversite 1. Sınıf Öğrencilerinin Temel Fizik Lâboratuvar Araçlarını Tanıma Bilgiler. Millî Eğitim: sayı-168. Milli
Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Türkmen, L. (2006). Bilimsel Bilginin Özellikleri ve Fen-Teknoloji Okuryazarlığı.
Fen ve Teknoloji Öğretimi. BAHAR, Mehmet. ( Ed.). PegemA Yayıncılık.
Ankara.
Yılmaz, F. (2007). İlköğretimde I. Kademede Bilimsel Tutum ve Davranış Kazandırmada Fen Bilgisi Dersinin Etkililiğine ilişkin Öğretmen Görüşleri
İlköğretim Online, 6(1), 113-126, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr
Erişim tarihi: 01.11.2007
YÖK/Dünya Bankası. (1997). Milli Eğitimi Geliştirme Projesi; Öğretmen Eğitimi Dizisi. İlköğretim Fen Öğretimi Ankara.
ÖZGEÇMİŞ
20.11.1960 tarihinde Hatay ili Yayladağı ilçesinde doğdu. 1971 yılında Yayladağı Atatürk İlkokulunu, 1974 yılında Yayladağı Orta Okulunu, 1977 yılında Yayladağı Lisesini, 1982 yılında Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü ve Ankara Yüksek Öğretmen Okulunu bitirdi. Çeşitli liselerde on iki yıl öğretmenlik yaptıktan sonra Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nda çalışmaya başladı. Bu süre içerisinde lise sağlık bilgisi ders kitabı yazım komisyonu, 1997 biyoloji dersi öğretim programı hazırlama komisyonu, fen ve teknoloji dersi öğretim programı hazırlama komisyonu başta olmak üzere birçok program geliştirme çalışmalarında ve “Ergenlerde Sağlık Bilincinin Geliştirilmesi” projesinde Bilim Kurulu Üyesi olarak görev aldı. Halen lise biyoloji dersi öğretim programlarını hazırlama komisyonunda görevine devam etmektedir. Evli, Buğra ve Tolga adında iki erkek çocuk sahibidir.
EKLER
Ek 1: Resmi İzin ile İlgili Yazılar ……….81 Ek 2: Bilimsel Süreç Beceri Ölçeğinden Örnek Sorular ………..83
Ek 2: Bilimsel Süreç Beceri Testinden Örnek Sorular*
3.Soru: Aşağıdaki şekillere bakınız.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki 4 şekilden birini en iyi tanımlar? A. Küçük, noktalı ve koyu renkli üçgen
B. Büyük, noktasız ve koyu renkli üçgen C. Küçük, noktasız ve koyu renkli üçgen D. Büyük, noktalı ve açık renkli üçgen
4.Soru: Aşağıdaki nesneleri dikkatlice inceleyiniz.
Aşağıdaki şema, nesnelerin bir şekilde iki küçük gruba ayrıldığını gösterir.
2 numaralı nesne bir grubun, 6 numaralı nesne ise diğer grubun elemanıdır. Diğer nesnelerden hangileri 2 numaralı nesne ile aynı grupta yer alır?
A. 3 ve 4 B. 1 ve 4 C. 1 ve 5 D. 3 ve 5
8.Soru: Aşağıdaki resme dikkatlice bakınız.
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi B lambası yanmaz iken A lambasının yandığı durumu en iyi açıklar?
A. B lambasının telleri pile bağlı değildir. B. B lambası, A lambasından daha eskidir.
C. Çivi elektrik akımını iletirken pastel boya iletmemektedir. D. Elektrik akımı B lambasında ters yönde akar.
12.Soru: Aslı, kutular ve tahtalar kullanarak 3 rampa yaptı. Bütün kutular 4 cm
yüksekliğinde, rampalar ise 1m uzunluğundadır. Aslı, arabasını A rampasından bıraktığında 3 saniyede, B rampasından bıraktığında 2 saniyede aşağıya indiğini gördü.
Arabanın C rampasından bırakıldığında aşağıya kaç saniyede ineceğini tahmin ediniz?
A. 1.5 saniye B. 2.0 saniye C. 2.9 saniye D. 3.5 saniye
16.Soru: Aşağıdaki ölçüm aletlerine dikkatlice bakınız.
Eğer Tolga banyo küvetini su ile doldursaydı, doldurduğu su miktarını ölçmek için bu ölçüm araçlarından hangisini kullanması en uygun olurdu?
A. Kavanoz B. Litre C. Damacana D. Fincan
20.Soru: Kış olimpiyatları boyunca, farklı ülkelerden birkaç kayakçı erkekler arası
kayak yarışmasına katıldı. Aşağıdaki tabloda yarıştaki en iyi 5 yarışçının aldıkları sonuçlar gösterilmiştir.
Kayakçı Ülke Zaman (Dakika/Saniye)
1. Kayakçı Amerika 2:14
2. Kayakçı Avusturya 2:20
3. Kayakçı Almanya 2:29
4. Kayakçı İsviçre 2:01
5. Kayakçı Fransa 2:34
En hızlı kayakçıya altın madalya verilmiştir. Altın madalyayı acaba hangi kayakçı kazanmıştır?
A. 1. Kayakçı B. 3. Kayakçı C. 4. Kayakçı D. 5. Kayakçı
27.Soru: Ayşe, geçen bahar evlerinin arkasındaki bahçeye bitkiler ekti. Ayşe, bugün
bahçenin ortasında, mısır ve bezelyelere bakacak şekilde duruyor.
Resimle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A. Domates ve bezelyeler Ayşe’nin sol tarafındadır. B. Marul ve ayçiçekler Ayşe’nin arkasındadır. C. Ayşe marul ve bezelyelerle yüz yüzedir.
D. Fasulye ve bezelyeler Ayşe’nin sağ tarafındadır. Ayçiçeği Marul Domates Bezelye Mısır Ayçiçeği Fasulye Bezelye Mısır Marul
32.Soru: Emre’nin 2 parça kırmızı turnusol kâğıdı vardı. Bir parça turnusol kağıdını
asidik özelliği olan limon suyuna daldırdı (Resim 1). Diğer kağıdı bazik özelliği olan amonyaklı suya daldırdı (Resim 2). Emre’nin deneyi ve aldığı sonuçlar aşağıda gösterilmiştir.
Aşağıdaki ifadelerden hangisi kırmızı turnusol kâğıdındaki değişimi en iyi tanımlar? A. Asitler kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüştürür.
B. Asitlerde mavi turnusol kâğıdı mavi kalır. C. Bazlarda kırmızı turnusol kâğıdı kırmızı kalır. D. Bazlar kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüştürür.
34.Soru: Batuhan iki tırtılı yarıştırmak istedi.
Batuhan daha uzun olan tırtılın, kısa olana göre daha hızlı hareket edeceğini düşünüyordu. Aşağıdakilerden hangisi Batuhan’ın deneyden beklediği sonuçları en iyi tanımlar?
A. Tırtılın uzunluğu arttıkça hızı artar. B. Eğer tırtılın uzunluğu artarsa hızı azalır.
C. Tırtılın uzunluğu arttıkça bacak uzunluğu artar.
36.Soru: Ceren koyu renkli nesnelerin, açık renkli nesnelerden daha çok ısı soğurup-
soğurmadığını bulmak için bir deney yapmak istedi. Aşağıdaki resimlerdeki düzeneklerden hangisi bu deneyi yapmanın en doğru yolunu gösterir?
38.Soru: Servet, suyun sıcaklığının aspirininin çözünmesi için gereken zamanı
etkileyebileceğini önesürdü. 10 oC lik bir bardak suya bir tane aspirin atıyor. 25 0C lik eşit miktarda su bulunan diğer bir bardağa da bir tane aspirin attı. Sonuçlar aşağıda gösterilmiştir.
Aşağıdaki ifadelerden hangisi deney tarafından en iyi şekilde doğrulanır? A. Eğer suyun sıcaklığı azalırsa, çözünme süresi etkilenmez.
B. Eğer suyun sıcaklığı artarsa, çözünme süresi artar. C. Eğer suyun sıcaklığı azalırsa, çözünme süresi azalır. D. Eğer suyun sıcaklığı artarsa, çözünme süresi azalır.
42.Soru: Lale, altı hafta boyunca dört fasulye bitkisinin büyümesini izledi. İlk iki
hafta ışığı bitkilerin tam üstüne, sonraki iki hafta ışığı bitkilerin sağ tarafına ve son iki hafta da ışığı bitkilerin soluna yerleştirdi.
Yukarıda ikişer haftalık zaman periyotlarının sonunda bitkiler gösterilmektedir. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Lale’nin deneyini en iyi şekilde açıklar?
A. Eğer ışık kaynağının yeri değiştirilirse, bitki ışıktan başka yöne doğru büyüyecektir.
B. Eğer ışık kaynağının yeri değiştirilirse, bitki yukarı doğru büyüyecektir. C. Eğer ışık kaynağının yeri değiştirilirse, bitki ışık kaynağına doğru yönelir. D. Eğer ışık kaynağının yeri değiştirilirse, bitkinin büyümesi duracaktır.
50.Soru: Aşağıdaki dişlilere dikkatlice bakınız. Bu dişli serisinde 11 dişli olmasına
rağmen şekilde sadece 3, 4, 5, 6 ve 7. dişliler gösterilmiştir. Her bir dişlinin üstündeki ok, dişliler dönmeye başladığında dişlinin hangi yöne doğru döneceğini göstermektedir.
Dişliler dönmeye başladığında aşağıdakilerden hangisi 10. dişli için doğrudur? A. 10. dişli 4. ve 6. dişlilerle aynı yönde döner.
B. 10. dişli 3. ve 7. dişlilerle aynı yönde döner. C. 10. dişli dönmez.
D. 10. dişli 11. dişli ile aynı yönde döner.
*Yukarıda her bir beceri için birer örnek soru verilmiştir.
NOT: Bilimsel süreç beceri testinin İngilizce orijinal nüshası ve soruların tamamı
için testin yazarına ulaşmanız gerekmektedir (Smith and Welliver, 2006). www.scienceprocesstests.com
Bilimsel süreç beceri testinin Türkçe nüshası ve soruların tamamı için