SONUÇ VE ÖNER LER

Çal16madan elde edilen bulgulara göre; ailenin sosyal statü dü6üklü<ünün, parçalanm16 aile yap1s1n1n, ailenin k1rsal bölgede ya6amas1n1n, anne e<itiminin dü6üklü<ünün ve ailede baba otoritesinin fazla olmas1n1n çocuk i6çili<i üzerinde etkili oldu<u gösterilmi6tir. Ayr1ca, çocuk i6çilerde okuyan çocuklara göre sosyal statünün getirisi olarak ya6am araçlar1na sahiplilik durumunun yetersizli<i, aile içi 6iddet düzeyinin fazlal1<1 ve çocuk i6çilerin sa<l1k düzeyi ile baz1 tedavi hizmetlerine ula6abilirliklerindeki yetersizlikler belirlenmi6tir.

Ula61lan sonuçlar göstermektedir ki, çocuk eme<i kullan1m1 ekonomik ve sosyal yap1lanman1n sonucudur. Bu ba<lamda, çocuk i6çili<i sorununun boyutlar1 büyürken, sorunun temel nedenine yönelik gerçekçi ve sorumlu politikalar üretilememekte ve milyonlarca çocuk, biyolojik varl1<1na dü6man bir üretim alan1nda ba6 ba6a b1rak1lmaktad1r.

6sizler, çiftçiler ve i6çiler gibi dü6ük sosyal statüye sahip gruplar1n ekonomik düzeylerini artt1racak politikalar üretilmedi<i sürece, çocuk i6çili<ini yaratan serbest piyasa ve rekabet ko6ullar1n1n, çocuk i6çili<ini ortadan kald1r1lmas1 için üretti<i ve uygulad1<1 politikalar1n gerçekçi olmayacakt1r. Bu nedenle dü6ük sosyal statüye sahip gruplar1n ekonomik düzeyini artt1racak düzenlemeler yap1lmal1d1r.

Bunun yan1 s1ra annelerin e<itim düzeylerinin yükselmesinin çocuk i6çilik üzerine koruyucu etkisi göz önüne al1nd1<1nda, k1z çocuklar1n1n e<itim düzeylerinin yükseltilmesinin toplumsal yararlar1ndan bir tanesi de bu olacakt1r.

Parçalanm16 ailelerin çocuk i6çili<i için risk olu6turmaktad1r. Bu tip ailelere yönelik koruyucu sosyal programlar geli6tirilmelidir.

Çocuk i6çilerin sa<l1k hizmetlerinden yararlanmadaki zorluklar1 dikkate al1narak kolayla6t1r1c1 uygulamalar geli6tirilmelidir.

7. ÖZET

Çocuk i6çili<i, çal16ma ortam1n1n çocuk sa<l1<1 üzerine uzun vadede yaratt1<1 etkileri nedeniyle, önemli bir halk sa<l1<1 sorunudur. Bu ara6t1rmada, çocuk i6çili<i üzerine etkili olan faktörlerin saptanmas1, ayr1ca çocuk i6çilerin sa<l1k ve sa<l1k hizmetlerinden yararlanma durular1n1n belirlenmesi amaçland1.

Ara6t1rma olgu-kontrol tipinde planland1. Olgu grubu olarak Denizli Vali Necati Bilican Meslek E<itim Merkezinde e<itim gören çocuk i6çiler (357 ki6i); kontrol grubu olarak ise Denizli kent merkezinde örgün e<itim veren liselerde okuyan ö<renciler (337 ki6i) çal16maya al1nd1. Çal16man1n veri toplamas1 17 Ekim – 4 Kas1m 2005 tarihleri aras1nda yap1ld1. Ara6t1rman1n ba<1ml1 de<i6keni olarak çocuk i6çilik, ba<1ms1z de<i6kenleri olarak; ailenin sosyal statüsü, sosyo-demografik özellikleri, ya6am araçlar1, aile içi 6iddet ve sa<l1k durumlar1 ile tedavi hizmetlerinden yararlanabilme durumu al1nm16t1r.

Çocuk i6çili<i ile ilgili risk faktörlerinin saptanmas1 için çoklu analize ailenin sosyal statüsü, ailenin tipi, ailede ya6ayan ki6i say1s1, ailenin k1r ya da kentte oturmas1, annenin e<itimi al1nd1. Ailenin sosyal statüsü, tipi, annenin e<itimi, ailede sözü geçen ki6i ve ailenin k1rsal yada kentte ya6amas1 çocuk i6çilik üzerine etkili faktörler olarak saptanm16t1r. Buna göre; çocuk i6çilerde okuyan çocuklara göre baban1n i6siz olmas1 13.4 kat (GA: 4.2-43.4), çiftçi olmas1 10.4 kat (GA: 3.6-30.1), niteliksiz hizmet ve mavi yakal1 i6çi olmas1 ise 6.8 kat (GA: 3.4-13.3) daha fazlad1r. Benzer olarak ailenin k1rsalda oturmas1 çocuk i6çilerde okuyan çocuklardan 2.7 kat (GA: 1.3-5.6), parçal1 aile olmas1 ise 4.9 kat (GA:2.0-11.8) daha fazlad1r. Evde sözü geçen ki6inin baba olmas1 (OR: 1.8, GA: 1.2-2.8) ve anne e<itiminin dü6ük olmas1 (OR: 4.5, GA: 2.1-9.6) çocuk i6çilikle ili6kili bulanan di<er risk faktörlerdir.

Sa<l1k sorunlar1 aç1s1ndan bak1ld1<1nda çocuk i6çiler sa<l1klar1n1 daha kötü alg1lamaktad1rlar. Ayr1ca, sa<l1k hizmetine ula61labilirlik aç1s1ndan çocuk i6çilerle okuyan çocuklar aras1nda derin bir e6itsizlik belirlenmi6tir. Sa<l1k problemlerinde doktora ula6amama ve yaz1lan ilaçlar1 alamama çocuk i6çilerde daha yüksek orandad1r.

SUMMARY

Child labour is an important public health problem owing to the effects of the working life on the child health in the long run. In this research, it was aimed to determine the causes of child labour and to define the conditions of child labour in order to benefit from health services.

This research was planned as a case-comparison group study. Therefore, child labour being educated at Denizli Vali Necati Bilican Meslek E<itim Merkezi (n=357) was chosen as the experiment group on the students attending public high schools in Denizli (n=337) were chosen as the control group. Gathering the data fort his research was completed between the 17th October and 4th November 2005. In this research, child labour was regarded as the dependent variable and the social status of the family, the socio- demographic characteristics of the family the fundamental needs o the needs, violence in the family, health conditions and the extent of benefiting from medical treatment were kept in mind as the independent variables.

To determine the causes and the risks regarding child labour, the social status of the family, the family type, the number of the people in the family, the family’s living in a rural or an urban place and the mother’s education level were evaluated in a multiple analysis. The social statuses of the family, the family type, the education of the mother, the head of the family, the family’s living in a rural place or in an urban place was determined as the causes of child labour. According to this, among child labour, the father’s being unemployed is 13.4 (CI: 4.2–43.4) times, the father’s being a farmer is 10.4. (CI: 3.6–30.1) times, the father’s being an unskilled worker or a manual worker is 6.8 (CI: 3.4-13.3) times more than that of the children who are educated. Similarly, among child labour, the fact that the family lives in a rural place is 2.7 (CI: 1.3–5.6) times and the fact that the parents split up or they are separated is 4.9 (CI: 2.0-11.8) times more than that of the children who are studying. The fact that the head of the family is the father (OR: 1.8, CI: 1.2–2.8) and the educational level of the mother (OR: 4.5, CI: 2.1–9.6) is low are other causes regarding child labour.

In terms of health problems, child labour perceives their health to be worse. In addition, there has been defined a great amount of inequality between child labour the children who are studying at school in terms of being able to get health services. With regard to health problems, not being able to see a doctor n buy the prescribed medicine is higher among child labour

8. KAYNAKLAR

1- Özdemir A.M, Özdemir Y. G, Küresel Kapitalizmde Çocuk Eme<inin Ekonomi Politi<i. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2005; 23: 8–15.

2- Ennew J. Sokak Çocuklar1 ve Çal16an Çocuklar (Çeviren: Çiçek Öztek). UN CEF Türkiye Temsilcili<i Yay1nlar1: Ankara, 1998.

3- Postman N. Çocuklu<un Yokolu6u (Çeviren: Kemal nal). mge Kitabevi: stanbul, 1995.

4- Bob F. Çocuk Haklar1 (Çeviren: Alev Türker) . Ayr1nt1 Yay1nlar1: stanbul, 1993. 5- Duyar , Özener B. Çocuk 6çiler. Ütopya Yay1nlar1: Ankara, 2003.

6- Ba6aranbilek E. Arkeolojik Eserlerde Çocuk ( çinde: Toplumsal Tarihte Çocuk Sempozyum. Editör: Bekir Onar). Tarih Vakf1 Yurt Yay1nlar1: stanbul, 1994.

7- Timuçin A. Dü6ünce Tarihi 1. Bulut Yay1nlar1: stanbul, 2002.

8- Alâeddin . Siyasal Dü6ünceler Tarihi. Bilim ve Sanat Yay1nlar1: Ankara, 2002.

9- Brizon P. Eme<in ve Emekçilerin Tarihi (Çeviren: Cemal Süreyya). Onur Yay1nlar1: Ankara, 1977.

10- Çocuk 6çili<i Bilgilendirme Materyali (Çeviren: Metin Çulhao<lu). LO Uluslararas1 E<itim Merkezi Yay1nlar1: Ankara, 2001.

11- Derrien MJ. Çocuk Çal16t1r1lmas1 ile lgili Politika Haz1rlanmas1 ve 6 Denetimi (Çeviren: Dr. Haluk Ba6ç1l, Dr. Bülent Piyal). Uluslararas1 Çal16ma Örgütü Yay1nlar1: Ankara, 1994.

12- Türkiye’de Çal16an Çocuklar 1999. D E Yay1nlar1: Ankara, 2001.

13- Zeytino<lu S. Çal16an Çocuklar1n stismar ve hmali. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay1nlar1 No.13: zmir, 2001.

14- Piyal B. Türkiye’de Küçük Ölçekli Üretimde Çal16an Çocuklar1n Sorunlar1 ve Çözüm Önerileri. Yay1nlanmam16 Sunu.

15- www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k4857.html - 241k.13.7.2006

16- Ka<1tç1ba61 Ç. Türkiye’de De<i6en Aile ve Çocu<un De<eri ( çinde: Toplumsal Tarihte Çocuk Sempozyum. Editör: Bekir Onar). Tarih Vakf1 Yurt Yay1nlar1: stanbul, 1994. 17- Tekin M. Ç1rak Olarak Çal16an Çocuklar Üzerinde Yap1lan Bir Ara6t1rma. Çocuklar1n

18- Demirbilek S, Demirbilek T. zmir Ç1rakl1k E<itim Merkezinde Ö<renim Gören Ç1raklar Üzerine Bir Ara6t1rma ( çinde: Türkiye’de Çal16an Çocuklar Semineri.) D E Yay1nlar1: Ankara, 2001.

19- Dikbay1r G, Day1o<lu M, Bak1r M.A, Ataöv A. Gelirin Çocuk stihdam1 Üzerindeki etkisi. ( çinde: Türkiye’de Çal16an Çocuklar Semineri.) D E Yay1nlar1: Ankara, 2001. 20- Ak16 N, rgil E, Pala K, Aytekin H. Gemlik Ç1rakl1k E<itim Merkezinde Okuyan

Ç1raklar1n Çal16ma Ko6ullar1 ve Sosyal Sorunlar1. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2004; 17: 15–20.

21- Bakar C, Maral I, Aygün R. Ostim ve Ahievren Meslek E<itim Merkezlerinde E<itim Gören Ç1raklar1n Sosyo-demografik Özellikleri, Çal16ma Nedenleri ve 6 Ya6am1 ile

lgili Özellikleri. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2004; 17: 21–27.

22- Sanayide Çal16an Çocuklar Raporu. HAK- Çal16an Çocuklar Bürosu Yay1nlar1: Ankara, 2000.

23- Canbaz S. Samusun Ç1rakl1k E<itim Merkezine Devam Eden Ç1raklar1n Sosyo- demografik ve Çal16ma Ya6am1na li6kin Özelliklerin De<erlendirilmesi. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2003; 13: 33–39.

24- Bakar C. Meslek E<itim Merkezinde E<itim Gören Ç1raklar ile Lise Ö<rencilerinin Demografik Özellikleri ve lkyard1m Bilgi Düzeylerinin Kar61la6t1r1lmas1. Bas1lmam16 Uzmanl1k Tezi: Ankara, 2003.

25- Bequele A, Boyden JO. Çocuk stihdam1yla Mücadele (Çeviren: anar Tay6i). LO Yay1nlar1: Ankara, 1995.

26- Aren S. 100 Soruda Ekonomi El Kitab1. Gerçek Yay1nevi: stanbul, 1992.

27- Boratav K. Türkiye’de Sosyal S1n1flar ve Bölü6üm. mge Kitabevi: Ankara, 2005. 28- çduygu A, Sirkeci , Ayd1ngün A. Türkiye’de çgöç ve çgöçün 6çi Hareketine Etkisi.

Türkiye’de ç Göç Konferans1. Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997. Tarih Vakf1 Yay1nlar1: stanbul, 1998.

29- çduygu A, Ünalan T. Türkiye’de çgöç: Sorunsal Alanlar1 ve Ara6t1rma Yöntemleri. Türkiye’de ç Göç Konferans1. Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997. Tarih Vakf1 Yay1nlar1:

stanbul, 1998.

30- Keyder Ç. Kalk1nmac1l1k Sonras1 Dönemde Türkiye’de K1rsal Dönü6üm E<ilimleri Ve Sosyal Politikalar. ( çinde: Küresel Düzen Birikim, Devlet ve S1n1flar. Derleyenler Köse A.H, enses F, Yeldan E.) leti6im Yay1nlar1: stanbul, 2004.

31- Tekeli . Türkiye’de çgöç Sorunsal1 Yenden Tan1mlama A6amas1. ç Göç Konferans1. Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997. Tarih Vakf1 Yay1nlar1: stanbul, 1998.

32- K1ray M. Toplum Bilim Yaz1lar1. Gazi Üniversitesi Yay1nlar1: Ankara, 1982.

33- Özu<urlu M. Anadolu’da Küresel Fabrikan1n Do<u6u. Emek Çal16malar1 Merkezi Yay1nlar1: stanbul, 2005.

34- Kele6 R. Kentle6me Politikas1. mge Yay1nlar1: Ankara, 2004. 35- www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid. 25.7.2006

36- Dedeo<lu S. Sindrella’n1n Pazar Yolculu<u. ( çinde: Neoliberalizmin Tahribat1. Derleyen: Balkan N, Savran S.). Metis: stanbul, 2004.

37- Ege BG. Çal16an Çocuk Kimdir? ( çinde: Türkiye’de Çal16an Çocuklar Semineri.) D E Yay1nlar1: Ankara, 2001.

38- Dünya Çocuklar1n1n Durumu. UNICEF Yay1nlar1: Ankara, 1992.

39- Ambadekar NN, Wahab SN, Zodpey SP, Khandait DW. Effect of Child Labour on Growth of Children. Public Health 1993; 113:303–306.

40- F1rat M. Çal16an Çocuklar1n Durumu ve Bulgular, Öneriler. ( çinde: 3.Ulusal 6çi Sa<l1<1 Kongresi). TTB Yay1nlar1: Ankara, 1998.

41- U<urlu A. Sosyal Güvenlik. ( çinde: Türkiye’de Çal16an Çocuklar Semineri.) D E Yay1nlar1: Ankara, 2001.

42- Geçer H, Ça<layan Ç. Kocaeli Meslek E<itim Ö<rencilerinde 6 Kazas1 S1kl1<1. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2004; 20: 27-33.

43- Karabulut Ö. Çocuk i6çili<ine kar61 sendikal mücadele: TÜRK- Modeli. TÜRK- Yay1nlar1: Ankara, 1998.

44- Gharaibeh M, Hoeman S. Health Hazards and Risks for Abuse Among Child Labour in Jordan. Journal of Pediatric Nursing 2003; 18: 140–147.

45- Boidin C. Çal16ma Ya6am1nda Çocuk: Psikososyolojik Yakla61m. (Çeviren: Dr. Bülent Piyal). Uluslar aras1 Çal16ma Bürosu yay1nlar1: Ankara, 1995.

46- Canbaz S. Samusun Ç1rakl1k E<itim Merkezine Devam Eden Ç1raklar1n Durumluluk- Sürekli Kayg1 Düzeylerinin De<erlendirilmesi. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2003; 13: 33–39.

47- Öner S, Bu<dayc1 R, Kurt Ö, Toros F. Mersin ÇEM’i Ö<rencilerinde Depresyon S1kl1<1 ve Etkileyen Faktörler. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2004; 18: 36-41.

48- Öz6ahin A. Denizli Vali Necati Bilican ÇEM’de Okuyan Ç1raklarda Psikoaktif Madde Kullan1m1. Uzmanl1k tezi: Denizli, 1998.

49- Çocuk 6gücü 1999. D E Yay1nlar1: Ankara, 2002.

50- Boratav K. stanbul ve Anadolu’dan S1n1f Profilleri. mge Kitabevi: Ankara, 2004. 51- Kongar E. Türkiye Üzerine Ara6t1rmalar. Remzi Kitabevi: stanbul, 1986.

52- Çavdar T. Türkiye 6çi S1n1f1 Tarihinden Kesitler. Naz1m Kitapl1<1 Yay1nlar1: stanbul, 2005.

53- Karaaslan ME, Özar1 . Woman in the informal Sector in Turkey, IAFFE Yaz Konferans1nda Sunulan Tebli<: stanbul, 2000.

54- Belek . Postkapitalist Paradigmalar. Sorun Yay1nlar1: stanbul, 1999.

55- Özar , Ercan F. Emek Piyasalar1: Uyumsuzluk mu Bütünle6me mi? ( çinde: Neoliberalizmin Tahribat1. Haz1rlayan Balkan N, Savran S.) Metis Yay1nlar1: stanbul, 2004.

56- Ak6it B. çgöçlerin Nesnel ve Öznel Toplumsal Tarihi Üzerine Gözlemler: Köy Taraf1ndan Bir Bak16. Türkiye’de ç Göç Konferans1. Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997. Tarih Vakf1 Yay1nlar1: stanbul, 1998.

57- Tan M. Kad1n Ekonomik Ya6am1 ve E<itim. Türkiye 6 Bankas1 Yay1nlar1: Ankara, 1979.

58- Delarrocha, M.G. (1995), The Urban Family and Poverty in Latin America, Latin America Perspectives, 22 (2), 12-13.

59- E<itim Sen 1.Kad1n Kurultay1 Bildirgesi: Kad1na Yönelik iddet, 2-4 Temmuz 2004, Ankara. E<itim Sen Yay1nlar1: Ankara, 2005

60- Gödelek K. Kad1na Yönelik iddet. 1.Kad1n Kurultay1. 2-4 Temmuz 2004. E<itim Sen Yay1nlar1: Ankara, 2005

61- Erengin KH, Dedeo<lu N. Sa<l1<1 Ölçmenin Kolay Bir Yolu: Alg1lanan Sa<l1k. Toplum ve Hekim Dergisi, 1997; 12 (77): 11–16.

62- Sütlüok Z, Tan1r F, Sava6 N. Mevsimlik Tar1m 6çilerinin Sa<l1k Durumlar1n1n De<erlendirilmesi. Mesleki Sa<l1k ve Güvenlik Dergisi 2004; 17: 34–38.

EK–1

Ailenin Sosyo-ekonomik ve Kültürel Özelliklerinin Çocuk çili i Üzerine Etkisi; Çal" an Çocuklar"n ve Örgün E itimde Okuyan Ö rencilerin Sa l"k Hizmetlerinden Yararlanma Durumlar"n"n Kar "la t"r"lmas"

Baban zi S Zise;

1-Daha önce çal" t" " bir i i var m"yd"?

-

-Hay"r (soru 4’egeçiniz)

-

-Evet

2-En son çal" t" " i yerinde yapt" " i neydi?... ... 3- ten ayr"lma nedeni?

-

-Geçici bir i te çal" "yordu, i bitti

-

-Geliri azd"

-

- ten memnun de ildi

-

-Emekli oldu

-

- ten ç"kart"ld" (neden……….) Di er………. 4- Baban"z i ar"yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (ne zamandan beri i ar"yor?...) Baban z Ç ise;

1-Nerede çal" "yor………

2-Bu i yerindeki görevi ne?……….. 3-Baban"z bu i ine ek olarak ba ka bir i te çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (yapt" " i ne?... Baban zMEMUR ise;

1-Çal" t" " kurumun ad": ………. 2-Bu i yerindeki görevi ………. 3-Baban"z bu i ine ek olarak ba ka bir i te çal" "yor mu?

Baban zESNAF/SERBEST Meslek ise;

1- yerinde yap"lan i türü ne :...……….. 2-Bu i yerindeki konumu/görevi ne :……….

3- yeri kendine ait ise yan"nda eleman çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (çal" an ki i say"s"………) Baban zEMEKL ise;

1-Emekli olmadan önce yapt" " i i yaz"n"z………. 2-Emekli oldu u halde bir i te çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (yapt" " i ne?…………... Baban z nÇ FTÇ ise;

1-Kendine ait arazisi var m"?

-

-Hay"r

-

-Evet (... ..dönüm sulu arazi, ...dönüm kuru arazi) 2-Baban"z hayvan besliyor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet

1-Büyük ba hayvan (inek, öküz, manda gibi) :... Tane 2-Küçük ba hayvan (koyun,keçi gibi): ... Tane

3-Tavuk, horoz vb:... Tane. 3- Ailenize ait traktör var m"?

-

- Hay"r

-

- Evet

4-Baban"z son bir y"l içinde, ba kalar"n"n i letmesi için kiraya tarla, ba , bahçe verdi mi?

-

- Hay"r

-

- Evet

5-Baban"z aileden çal" anlar"n d" "ndan yan"nda ba ka insan çal" t"r"yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (kaç ki i çal" t"r"yor...)

6-Baban"z kendi i inin d" "nda pamuk toplamak, zeytin toplamak, portakal toplamak, tuz ç"karmak vb. gibi i ler için ba kas"n"n i inde de çal" "yor mu?

Anneniz EV KADINI ise;

1-Anneniz daha önce mal yâda para getiren bir i te hiç çal" t" m"?

-

-Hay"r (soru 4’e geçiniz)

-

-Evet

2-Daha önce çal" t" " bu i te yapt" " i neydi? ... 3- ten ayr"lmas"n"n nedeni nedir?

-

-Geliri azd"

-

-Geçici bir i te çal" "yordu, i bitti

-

- ten memnun de ildi

-

-Do um yapt", ayr"ld"

-

-Babam çal" mas"n" istemedi

-

-Emekli oldu

-

- ten ç"kart"ld" (Neden………. Di er………. 4- Anneniz uan i* bulsa çal * r m ?

-

-Hay"r

-

-Evet

5- Anneniz yemek, temizlik vb. gibi zorunlu günlük i leri d" "nda herhangi bir i yap"yor mu (tarhana, salça, sebze yeti tirme, tavuk besleme, aile bireyleri için diki örgü gibi)?

-

-Hay"r (Soru 7’ye geçiniz)

-

-Evet

6-Anneniz üretti i bu ürünleri gelir getirmesi için pazar, dükkân ya da ba ka yerlere de sat"yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet

7-Anneniz hiç ücret kar "l" " evde i (el ve makine ile havlu dokuma, nak" ç"l"k, dantelcilik, elbise dikme, hal" dokuma gibi) yapt" m" / yap"yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet

8-Anneniz pamuk toplamak, zeytin toplamak, portakal toplamak, tuz ç"karmak vb. gibi ba kas"n"n i inde para kar "l" " hiç çal" t" m" / çal" "yor mu?

Anneniz Ç ise;

1-Nerede çal" "yor………

2-Bu i yerindeki görevi ne……….. 3-Anneniz bu i ine ek olarak ba ka bir i te çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (yapt" " i ne?... Anneniz MEMUR ise;

1-Çal" t" " kurum……….

2-Bu i yerindeki görevi ………. 3-Anneniz bu i ine ek olarak ba ka bir i te çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (yapt" " i ne?... Anneniz

ESNAF/SERBEST

meslek ise;

1- yerinde yap"lan i türü ne:……… 2-Bu i yerindeki konumu/görevi ne………. 3- yeri kendine ait ise yan"nda eleman çal" "yor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet (çal" an ki i say"s"?………) Anneniz EMEKL ise;

1-Emekli olmadan önce yapt" " i i yaz"n"z………. 2-Emekli oldu u halde bir i te çal" "yor mu?

1-Cinsiyetiniz :

-

-Erkek

-

-K"z 2-Kaç ya "ndas"n"z? ……….. 3-Baban"z ve anneniz birlikte mi ya "yor?

-

-Evet

-

-Babam öldü

-

-Annem öldü

-

-Ayr" ya "yorlar (siz kiminle

kal"yorsunuz……….

4-Baban"z veya anneniz çal *ma/i* nedeniyle haftada en az birkaç gün evden ayr kald 1 oluyor mu?

-

-Hay"r

-

-Evet

5- Anne, baba, karde ler d" "nda evde sizinle birlikte oturan ba ka kimse (büyük baba, day", amca, hala vb.) var m"?

-

Hay"r

-

-Evet

6-Siz dâhil kaç karde siniz? (……...karde )

7-Siz dâhil ayn" evde birlikte oturdu unuz ki i say"s"? (………….ki i) 8-Du anda kimin yan"nda kal"yorsunuz?

-

-Ailemle(annem, babam ve karde lerimle)

-

-Yurtta

-

-Arkada lar"mla veya yaln"z bekâr evinde

-

-Akrabalar"m"n yan"nda

Di er………

9-Baban"z"n ya ":..., Annenizin ya ":... 10-Baban"z"n e itimi?

-

-Okur-yazar de il

-

-Lise mezunu

-

-Okur-yazar

-

- ki y"ll"k yüksek okul mezunu

-

- lkokul

-

-Dört y"ll"k üniversite mezunu

-

-Ortaokul

11-Annenizin e itimi?

-

-Okur-yazar de il

-

-Lise mezunu

-

-Okur-yazar

-

- ki y"ll"k yüksek okul mezunu

-

- lkokul

-

-Dört y"ll"k üniversite mezunu

-

-Ortaokul

12-Baban"z"n ba l" oldu u sosyal güvenlik kurumu (emeklilik hakk n elde edece i kurum)?

-

-Yok

-

-Emekli sand" "

-

-SSK

-

-Ba -kur Di er……..

13-Annenizin ba l" oldu u sosyal güvenlik kurumu (emeklilik hakk n elde edece i kurum)?

-

-Yok

-

-Emekli sand" "

-

-SSK

-

-Ba -kur Di er…….. 14-Sizin d" "n"zda, birlikte oturdu1unuz erkek veya k"z karde lerinizden çal" an var m"?

-

-Hay"r

-

-Evet (kaç karde iniz çal" "yor... )

15-Sizinle birlikte ailenize toplam gelir sa layan ki*i say"s" : (...ki i) ve evinize giren toplam ortalama para miktar" (………TL)

16-Halen ailenizin oturdu u ev;

6

-Kendine ait

-

-Yak"n"ma, akrabama ait, kira vermiyoruz

-

-Lojman Di er...

-

-Kira (ne kadar :...TL.) 17-Oturdu unuz evin tipi?

-

-Gecekondu

-

-Tek katl" müstakil ev

-

- ki yada daha fazla katl" müstakil ev

-

-Apartman dairesi

-

-Eski yap" (ah ap vb.) dubleks, tripleks müstakil ev

-

-Yeni yap" dubleks, tripleks-villa vb

Di er...……….. 18-Salon dahil evinizdeki oda say"s" :...

19-Oturdu unuz konutta a a "dakilerden mevcut olanlar" belirtiniz?

-

-Banyo

-

-Mutfak

-

-Dehir ebeke suyu

-

-Dofben, termosifon

-

-Kalorifer, kat kaloriferi

-

-S"cak su (merkezi sistem, güne enerjisi)

-

-Tuvalet (

-

-Evin içinde

-

-Evin d" "nda)

20-Evinizde a a "dakilerden hangisi/hangileri var, olanlar" i aretleyiniz?

-

-Bula "k makinesi

-

-Bilgisayar

-

-Klima

21-Aileniz a a "daki araçlar"ndan hangisi/hangilerine sahip, olanlar" i aretleyiniz?

-

-Otomobil

-

-Minibüs

-

-Kamyon/kamyonet

-

-Jeep

-

-Panelvan/pikap Di er………..

22-Ailenizin hiç borcu var m (birden çok seçenek i*aretleyebilirsiniz)?

-

-Aile büyüklerine borcu var

-

-Arkada /kom uya borcu var

-

-Bankaya borcu (kredi vb.) var

-

-Devlete vergi vb. borcu var

-

-Esnafa taksit borcu (televizyon, buzdolab", bilgisayar vb. gibi e yalara)

-

-Ailemin hiç borcu yok

Di er, yaz"n"z………..

23-Geçim s k nt s nedeniyle evinizden e ya, ziynet e yas", otomobil, ev, arsa sat"ld" m"?

-

-Hay"r

-

-Evet

24-Ailenizin Denizli veya ba ka bir il’de gelir getiren ev, arsa, araba, dükkân vb. var m"?

-

-Hay"r

-

-Evet

25-Ailenizde, ailenin ihtiyaçlar" için para harcamada en çok sözü geçen ki i kim?

-

-Baba

-

-A abey

-

-Baba ve annenin e it

-

-Anne

-

-Abla Di er………

26-Son bir y"l içinde anneniz ve baban"z aras"nda yüksek sesle kavga, ba1 rma, küfür gibi olay oldu mu?

-

-Hay"r, olmad"

-

-Evet, annem maruz kald"

-

-Evet, babam maruz kald"

27-Son bir y"l içinde anneniz ve baban"z aras"nda vurma, tokat atma, tekme atma gibi olaylar oldu mu?

-

-Hay"r, olmad" (soru 29’a geçiniz)

-

-Evet, annem maruz kald"

28-Sizce anne-baban"z aras"ndaki küfür, ba1 rma, tokat, tekme atma gibi olaylar"n nedeni nedir (birden fazla seçenek i*aretleyebilirsiniz)?

-

-Ailenin geçim s"k"nt"s"

-

-Baban"n i siz olmas" veya çal" mamas"

-

-Baban"n içki içmesi

-

-Annenin içki içmesi

-

-Baban"n eve gelmemesi veya geç gelmesi

-

-Annenin eve gelmemesi veya geç gelmesi

-

-Baban"n kumar, ans oyunlar", at yar" " gibi oyunlar" oynamas"

Di er... 29-Bugüne kadar aile büyükleri taraf"ndan hiç cezaland"r"ld"n"z m"?

-

Hay"r (soru 33’e geçiniz)

-

-Evet

30-Sizi en çok cezaland"ran kim? ... 31-En çok cezaland"r"lman"z"n nedeni nedir? ...

32-Ço unlukla ne tür bir ceza/cezalar veriliyor (birden çok seçenek i aretleyebilirsiniz)?

-

-Dayak atma

-

-Harçl"k kesme

-

-Küfür etme

-

-Aç b"rakma

-

-Uzun süre küsme

-

-Evde hapsetme

Belgede Çocuk işçiliği için risk faktörlerinin belirlenmesi; çocuk işçi ve okuyan öğrencilerin sağlık durumlarının karşılaştırılması (sayfa 79-96)