Amaç 3: Psiko-Sosyal değişkenler ile depresyon ve boyun eğici davranışların intihar olasılığını yordama güçleri nedir?
5. SONUÇ ve ÖNERĐLER
Suç davranışı her toplumda görülen, toplumsal yaşantının getirdiği sosyal bir olgudur. Suç işleme nedeni ve suç davranışı ne yönde olursa olsun ceza infaz sistemine giren mahpus için topluma kazandırma süreci başlamış demektir. Ceza infaz sisteminin amacı, toplumu ve mağduru suçludan korumak ve aynı zamanda suçlunun rehabilitasyonudur. Bu nedenle ceza infaz kurumuna giren kişinin kurumda bulunduğu süre içinde topluma kazandırılma ve topluma uyum sağlama çalışmaları düzenli olarak yapılmalı ve kişiler, bireysel özelliklerine göre özel rehabilitasyon çalışmalarına tabii tutulmalıdır.
Ceza infaz sistemi içinde olan mahpusların depresyon düzeyleri ve intihar olasılıkları normal populasyona göre daha fazladır. Ceza infaz kurumunda olmak depresyon ve intihar davranışı için ciddi bir risk faktörü olarak görülmektedir.
Yapılmış olan çalışmalar da bu bulguyu desteklemektedir (Bland & Newman &
Dyck & Orn, 1990; Boothby & Durham, 1999; Martin & Sigda & Kupersmidt, 1998;
Lekka & Argyriou & Beratis, 2006). Ancak, bu durumun ceza infaz kurumunda bulunmuş olmanın verdiği olanaksızlıklardan mı, yoksa suç işlemiş olma ile ilgili sosyal ve psikolojik sorunlardan mı kaynaklandığı ya da ortak katkılarının mı olduğu kesin olarak tespit edilememiştir. Bu durum çalışmanın sınırlılıkları arasındadır;
fakat ne olursa olsun, sosyal anlamda dezavantajda olma ya da bazı spesifik olaylar mahkumları depresyona ve intihar davranışına hazırlıyor ve hapsedilmiş olmanın verdiği stresle de bu semptomlar şiddetleniyor olabilir. Bu nedenle ceza infaz kurumlarında eğitim, bireysel ve grup çalışmalarının sistemli olarak sürdürülmesi ve belli bir standart sistemi içinde yapılması gerekmektedir.
Ceza infaz kurumlarında yetişkinlere yönelik psiko-sosyal müdahale programları uygulanmaktadır. Bu programlar arasında anne-bebek eğitimi, öfke kontrolü eğitimi, madde bağımlılarına yönelik programlar, iletişim becerileri ve salıverilme öncesi mahkum gelişimi programı bulunmaktadır. Bu programlar kişilerin farkındalıklarını arttırmaya yönelik bilişsel-davranışçı programlar olmakla beraber, programa alınanların bireysel özelliklerinin de dikkate alınması gerekmektedir. Özellikle depresyon ve intihar olasılığı olanlara bireysel ve grup çalışmaları sistematik bir şekilde yapılmalıdır. Bu nedenle kurum uzmanlarının depresif ve intihar riski olanlarla bireysel görüşme tekniklerini geliştirmek için eğitimlere dahil edilmelerinin, bu yönde üniversitelerden, çeşitli sivil toplum
kuruluşlardan ve ilgili derneklerden destek alınmasının ceza infaz sisteminin sağlıklı işlemesi açısından faydalı olacağı düşünülmektedir.
Bu araştırmada ailesi ile görüşmeyen bireylerin, ailesi ile görüşenlere göre intihar olasılıklarının ve depresyon puanlarının daha fazla olduğu saptanmıştır. Bu nedenle kurum uzmanları, mahpuslarla bireysel ilgilenmenin yanı sıra, aile desteğinin geri çekilmemesi için mahpus aileleri ile de sürekli iletişim içinde olmalıdırlar. Mahpusların aileleri ile ilişkilerini sürdürmeleri onlarda belirlenen bazı psikolojik semptomların hafiflemesine yardımcı olacaktır.
Kendine zarar vermiş olan bireylerin intihar olasılıkları, depresyon düzeyleri, umutsuzluk ve düşmanlık düzeylerinin, kendine zarar vermemiş olanlara göre daha fazla olduğu ortaya konmuştur. Ceza infaz sisteminde kendine zarar verme davranışı idareyi yönlendirmek için manipülatif olabilmektedir. Buna rağmen kendine zarar verme davranışının ne kadar manipülatif olursa olsun dikkate alınması, kişi için bireysel görüşmelerin ve gözlem çalışmalarının sıklaştırılması intihar davranışını önlemek için ciddi bir önlem olacağı düşünülmektedir.
Yine madde kullanmış olan ve psikolojik sorunu olan mahpusların intihar olasılıkları, depresyon düzeyleri, intihar düşünceleri ve düşmanlık düzeylerinin, madde kullanmamış ve psikolojik problemi olmayan mahpuslara göre daha fazla olduğu saptanmıştır. Madde bağımlılığı, intihar için ciddi bir risk faktörü olarak görülmektedir. Madde bağımlılığı sorunu olan mahpusların ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirmeleri yapılmalı, sağlık kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ile çalışmalar yoğunlaştırılmalı, tedavi sürecinde bu kişiler izlenmelidir. Ayrıca uygulamadaki aksamaları en aza indirgemek adına cezaevi hastaneleri açılmış olsa da, yeteri kadar uzmanın olmaması nedeniyle istenilen verim alınamamaktadır.
Bunun yerine hastanelerdeki psikiyatrik kliniklerinde hükümlü ve tutuklu koğuşlarının arttırılması ve bu yerlerin terapi ve tedaviye uygun hale getirilmesinin mahpusların tedavisi için daha faydalı olacağı düşünülmektedir.
Bu çalışmada BEDÖ ve ĐOÖ ve ĐOÖ alt ölçekleri arasında bir ilişki bulunmuştur. Literatürde intihar riski ve boyun eğici davranışlar arasındaki ilişkiyi inceleyen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu açıdan çalışmanın literatüre önemli bir
katkı sağladığı düşünülmekte olup, bu konuda daha fazla çalışma yapılması da önerilmektedir. Yine literatürün aksine bu çalışmada BDE ve BEDÖ arasında bir ilişki bulunamamıştır. Bu sonucun nedeni olarak mahpusların aldığı eğitimler olduğu düşünülmektedir. Bu noktada mahpusların çeşitli eğitimlere ve grup çalışmalarına dahil edilmesi daha az konformist davranmalarına, kendilik algılarının güçlenmesine ve dolayısıyla özgüvenlerinin artmasına yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Son olarak ülkemizde intihar üzerinde çalışmalar hız kazanmış olsa normal popülasyona göre riskli bir grup olan mahpuslarla yapılmış olan çalışmalar yok denecek kadar azdır. Ceza infaz kurumlarında bilimsel çalışmalar arttırılmalı ve bu yönde müdahale programlarının geliştirilmesine ve mahpusların rehabilitasyon çalışmalarının daha sistematik hale getirilmesine ihtiyaç vardır. Söz konusu çalışmalarla, intihar girişimleri sonucu bu kişilerin sağaltımına harcanan giderlerin ortadan kalkacağı ve bu yolla ülke ekonomisine katkı sağlanacağı ve sağlıklı bireyin sağlıklı toplum anlamına geldiği unutulmamalıdır.
ÖZET
Tutuklu Ve Hükümlü Bireylerin Depresyon Düzeyleri, Boyun Eğici Davranışları ve Đntihar Olasılıklarının Đncelenmesi
Bu araştırmada ceza infaz kurumunda kalan hükümlü ve tutukluların depresyon, boyun eğici davranışlar ve intihar davranışları arasındaki ilişkileri incelemek amaçlanmıştır.
Araştırmada hükümlü ve tutukluların çeşitli özellikleri hakkında bilgi toplayabilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, intihar olasılıklarını belirleyebilmek için Đntihar Olasılıkları Ölçeği, depresyon düzeyini belirleyebilmek için Beck Depresyon Envanteri ve boyun eğici davranışlarını belirleyebilmek için Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır.
Araştırma kapsamında Bitlis E Tipi Kapalı Ceza Đnfaz Kurumu’ nda, Erzurum E Tipi Kapalı Ceza Đnfaz Kurumu’ nda, Kahramanmaraş E Tipi Kapalı Ceza Đnfaz Kurumu’ nda, Mersin E Tipi Kapalı Ceza Đnfaz Kurumu’ nda ve Ümraniye E ve T Tipi Kapalı Ceza Đnfaz Kurumu’ nda bulunan toplam 326 tutuklu, hükmen hükümlü ve tutukluya ilgili ölçekler uygulanmıştır. Araştırmada psiko-sosyal özelliklere (intihar etmeyi düşünmesi, intihar girişiminin olması, çevresinde intihar girişiminin olması, çevrede intihar edip ölenin olması, madde kullanımı olması, psikolojik sorunun olması, fiziksel bir rahatsızlığının olması, düzenli ilaç kullanımı, şiddete maruz kalmış olması ve kendine fiziksel zarar vermiş olması) göre ayrılan grupların ilgili ölçek toplam puanları arasındaki farklılığın anlamlı olup olmadığını anlamak için T-Testi ve ANOVA, psiko-sosyal değişkenlerin, depresif semptomların ve boyun eğici davranışların intihar olasılığını yordayıp yordamadığını bulabilmek için hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır.
Araştırmada, Ceza Đnfaz Kurumlarına Bulunan Hükümlü ve Tutuklu Bireylerin ilgili ölçek toplam puanları arasında (BDE, ĐÖO, BEDÖ, UÖ, ĐDÖ, KODÖ, DÖ) bir fark bulunamamıştır. Bununla birlikte mahpusların demografik özelliklerine göre ilgili ölçek toplam puanları arasında fark olup olmadığını anlamak için T-testi ve Anova yapılmıştır ve mahpusların demografik özelliklerine göre ölçek
toplam puanları arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Ölçekler arasındaki ilişkilere Pearson Korelasyon katsayısı ile bakılmıştır. Sonuçlara göre ĐOÖ ve BDE arasında ĐOÖ ve BEDÖ, BEDÖ ve ĐOÖ alt ölçekleri arasında, BDE ve ĐOÖ alt ölçekleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulgulanmışken BDE ve BEDÖ arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Son olarak çalışmada, ĐOÖ ve alt ölçeklerini (Umutsuzluk, Đntihar Düşünceleri, Kendini Olumsuz Değerlendirme ve Düşmanlık Ölçekleri) yordayan değişkenlerin belirlenmesi amacıyla hiyerarşik regresyon analizinden yararlanılmıştır. Yordanan değişken olarak ĐOÖ toplam puanı ve ĐOÖ alt ölçeklerinden UÖ, ĐDÖ, KODÖ ve DÖ toplam puanları kullanılmıştır.
Demografik değişkenler kontrol edilerek yapılan analiz sonucuna göre; intihar olasılığını depresyon, boyun eğici davranışlar, kişinin daha önceden intihar girişiminin, kişinin kendisine zarar vermesi ve kişinin çevresinde intihar girişiminin olmasının intihar olasılığının en iyi yordayıcıları olduğu bulunmuştur.
Anahtar Sözcükler: Đntihar olasılığı, depresyon, boyun eğici davranışlar, hükümlü, tutuklu.
SUMMARY
Investigation of The Level of Depression, Submissive Acts Behaviour and Suicide Probability in Arrestees and Convicts Population.
The aim of this study is to investigate of the level of depression, submissive acts and suicide probability in arrestees and convicts population.
In this study scales that including Personel Information Collection Tool which was developed by researchers is used for collecting data about arrestees’ and convicts’ various characteristics, Suicide Probability Scale (SPS) is used for determining suicide probability, Beck Depression Inventory (BDI) is used for determining depression levels and Submissive Acts Scale (SAS) is used for determining submissive acts.
Whithin the context of the study, scales were applied to 326 arrestees and convicted people who were in Bitlis E Type Closed Prison, Erzurum E Type Closed Prison, Kahramanmaraş E Type Closed Prison, Mersin E Type Closed Prison and Umraniye E and T Type Closed Prison. T-Test and Anova were performed to compare the differences of avarage scales scores of which are divided according to the psycho-social variables (considering suicide, being attepted suicide in surroudings, substance use, psychological problems, physiological problems, regular use of drugs and self-harm) . Hierarchical regression analysis was used to investigate psycho-social variables, depression and submissive acts in prediction of suicide probability.
In the study, there has not been found any difference between the total scores of arrestees and convicts population (BDI, SPS, SAS, HP, SĐ, NS, HS) . However, T-Test and Anova were performed to understand whether there is a difference among total scores owing to prisoners’ demographic variables and it has been found out a significantly difference between the total scores of scales. Pearson Correlation Coefficent was applied to relation among scores. According to results; it was found out a significantly pozitive corellate between SPS and BDI, between SPS and SAS, between subscores of SAS and SPS, between subcores of BDI and SPS; nevertheless,
no relation was observed between BDI and SAS. Finally, Hierarchical regression analysis was used to determine SPS and subscores (Hopelessness, Suicide Đdetion, Negative Self and Hostility scores). As variable, SPS total point and SPS subscores
“HP, SI, NS and HS” total points were used. Depending on the analysis which was applied by checking demographic variables; it has been found out that depression, submissive behaviors, attempting suicide or people who attempted suicide around him/her and self-harm are the most probable causes for commiting suicide.
Key Words: Suicide probability, depression, submissive behaviour, convicted, arrestees.
KAYNAKLAR
AKSU, A. (1998). Polislik mesleğinin depresyona yatkınlığı açısından incelenmesi, s: 36-42.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Đstanbul Üniversitesi, Đstanbul.
ALLAN, S., GĐLBERT, P. (1997). Submissive behaviour and psychopathology. British Journal of Clinical Psychology. 36: 467-488
Amerikan Psikiyatri Birliği: Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Dördüncü Baskı (DSM-IV), Amerikan Psikiyatri Birliği Washington DC, 1994’ ten çeviren Köroğlu E, Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1994.
ANGST, F., STASSEN, H.H., CLAYTON, P.J., ANGST, J. (2002). Mortality of patients with mood disorders: folllow-up over 34-38 years. J Affect Disord. 68:167-181 ANTAĐ-OTONG, D. (2004). Antidepressant-Induced Imsomnia: Treatmenr Options.
Perspective in Pychiatric Care. 40 (1), 29-33
ATKĐNSON. R.L., ATKĐNSON, R.C., HĐLGARD, E.R. (1995). Psikolojiye Giriş, (çev:
Kemal Atakay, Mustafa Atakay, Aysun Yavuz), 2.cilt, s.583-584, 622, Sosyal Yayınlar, Đstanbul.
BALKAYA, F., HĐSLĐ, N.Ş. (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi. 14(3):
192-202
BATIGÜN, A.D., ŞAHĐN, N.F. (2003). Öfke, dürtüsellik ve problem çözme becerilerindeki yetersizlik gençlik intiharlarının habercisi olabilir mi? Türk Psikoloji Dergisi.
18(51):37-52
BAVASSO, G.B. (2001). Cannabis abuse as a risk factor for depressive symptoms. Am J Psychiatry. 158:2033-2037
BAYAM, G., & DĐLBAZ, N., & BĐTLĐS, V., & HOLAT, H., & TÜZER, T. (1995). Đntihar davranışı ile depresyon, ümitsizlik, intihar düşüncesi ilişkisi: intihar davranış ölçeği geçerlilik, güvenirlik çalışması. Kriz Dergisi. 3 (1-2): 223-225
BECK, A.T., STER, R.A., BECK, J.S., NEWMAN, C.F. Hopelessness, depression, suicidal ideation and clinical diagnosis of depression. Suicide Life Threat Behav.
23(2):139-145
BENNUM, I. (1983). Depression and hostility in self-mutilation. Suicide Life Threat Behav.
13(2): 71-84
BERTLOTE, J.M., FLEĐSCHMANN, A., DE LEO, D., WASSERMAN, D. (2003). Suicide and mental disorders: do we know enough? Br. J. Psychiatry 183:382-383
BETHELL, J., RHODERS, A. (2007). Depressed mood in suicidal population. Can J Psychiatry. 52: 744-748
BLAND, R.C., NEWMAN, S.C., DYCK, R.J., ORN, H. (1990). Prevalence of psychiatric disorders and suicide attemps in a prison popuşation. Canadian Journal of Psychiatry. 35: 407-413
BLATT, S.J. (2002). Theoretical, Clinical and Research Perspective. American Psychological Association Press. Washington, DC.
BOOTHBY, J. L., & Durham, T. W. (1999). Screening for depression in prisoners using tje Beck Depression Inventory. Criminal Justice and Behaviour, 26: 107–124.
BOSTĐK, K. E., EVERALL, R. D. (2007). Healing from suicide: adolescent perceptions of attachment relationships. British Journal of Guidance & counselling, Vol. 35, No.
1
BRENT, D. A., OQUENDO, M., BĐRMAHER, B., GREENHĐLL, L., KOLKO, D., STANLEY, B., ZELANZY, J., BRODSKY, B., FIRINCIOĞULLARI, S., ELLĐS, S. P., HANN, J. J.(2003). Peripubertal suicide attempts in offspring of suicide attempters with splings concordant for suicidal behavior. Am. J. Psychiatry. 160:
1486-1493
BRĐTTLEBANK, A.D., COLE, A., HASSANYEH, F., KENNY, M., SĐMPSON, D., SCOTT, J.L. (2007). Hostility, hopelessness and deliberate self-harm: a prospective follow-up study. Acta Psychiatrica Scandinavia.81(3): 280-283 BUDD, R., JAMES, D., HUGHES, I. (2008). Patienst’ explanations for depression: A factor
analytic study. Clinical Psychology and Psychotherapy. 15:28-37
CEYHAN, E., CEYHAN, A.A., KURTYILMAZ, Y. (2005). Depression among the Turkish female end male university students. Social Behavior and personality: 33 (4), 329-340
CEYHUN, A. G., CEYHUN, B. (2003). Lise ve üniversite öğrencilerinde intihar olasılığının değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri. 6: 217-224
CONNER, K.R., PHĐLLĐPS, M.R., MELDRUM, S.C. (2007). Predictors of low-intend and high-intend suicide attempts in rural china. Amerikan Journal of Public Health. 97 (10). 1842-1846
CÜCELOĞLU, D. (1999). Đnsan ve Davranış, s 457, Remzi Kitabevi, Đstanbul.
DANĐEL, A. E., FLEMĐNG, J. (2005). Serious suicide attempts in a state correctional system and strategies to prevent suicide. Journal of Psychiatry & Low. 33:227 DEDE, H. (1999). Türk Ceza hukuku ve Adli Tıp Bilimleri Açısından Đntihar. S. 5.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Đstanbul Üniversitesi, Đstanbul.
DEMĐREL, S. (2004). Kendini yaralama davranışı ile yaşam doyumu, depresyon ve intihar olasılığı arasındaki ilişkinin sosyal psikiyatrik açıdan değerlendirildiği bir çalışma, s 50, Etik Sağlık Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Turizm inşaat Nakliye Ticaret Limited Şirketi Yayınları, Ankara
DRĐESSEN, M., VELTRUP, C., WEBER, C., WEBER, J., JOHN, U., WETTERLĐNG, T., DĐLLĐNG, H. (1998). Psychiatric comorbidity, suicidal behavior and suicidal ideation in alcholics seeking treatment. Addiction 93: 889-894
DÖNMEZER, S. (1975). Kriminoloji. Đstanbul Üniversitesi Yayınları No: 2018, Đstanbul. S:
41
DÖNMEZER, S. (1984). Kriminoloji, Filiz Kitabevi, Đstanbul
DURKHEĐM, E. (2002). Đntihar, Toplumbilimsel inceleme. Cem Yayınevi, Đstanbul. Çev:
Özer Ozankaya
EĐHHĐN, M,N., Sheehy, N., O’ Sullivan, M., McLeavey, B. (2002). Perceptions of the environment, suicidal ideation and problem-solving deficits in an offender population. Legal and Criminological Psychology, 7: 187-201
ELTZ, M., EVANS, A. S., CELĐO, M., DYL, J., HUNT, J., Armstrong, L., Spirito, A.
(2007). Suicide probability scale and its utility with adolescent psychiatric patients. Child Psychiatry Hum Dev, 38: 17-29
ENNĐS, J., BARNES, R. A., KENNEDY, S., TRACHTENBERG, D. D.(1989). Depression in self-harm patients. The British Journal of Psychiatry. 154: 41-47
EREM, . (1997). Adalet Psikolojisi. Adil Yayınevi, Ankara. S: 231
ERKUŞ, A. (2004). Beck umutsuzluk ölçeği ve boyun eğici davranışlar ölçeği’ nin psikometrik niteliklerinin gözden geçirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2:151-159
EVANS, J., HERON, J., LEWĐS, G., ARAYA, R., WOLKE, D. (2005). Negative self-schemas and the onset of depression in women: longitudinal study. The British Journal of Psychiatry. 186: 302-307
FARBEROW, N.L., SHNEĐDMAN, E.S. (1965). The cry for help. McGraw-Hill Pres, New York.
FAWCETT, J., SCHEFTNER, W.A., FOGG, L. CLARK, D.C., YOUNG, M.A., HEDEKER, D., GĐBBONS, R. (1990). Time-related predictors of suicide in major affective disorders. Am J Psychiarty. 147:1746-1751
FELDMAN, R.S.(1996). Understanding Psychology: USA: McGraw-Hill Pres.
FRĐEDMAN, R.C., ARONOFF, M.S., CLARKĐN, J.F., CORN, R., HURT, S.W. (1983).
History of suicidal behavior in depressed borderline inpatients. Am J Psychiarty.
140: 1023-1026
GARLOW, S.J., ROSENBERG, J., MOORE, J.D., HAAS, A.P., KOESTNER, B., HENDĐN, H., NEMEROFF, C.B. (2008). Depression, desperation, and suicidal ideation in college students: result from the american foundation for suicide prevention college screening project at emory university. Depression & Anxiety. 25 (6): 482-478
GĐLBERT, P., ALLAN, S. (1994). Assertiveness, submissive behavior and social comparison. British Journal of Clinical Psychology, 33: 295-306
GĐBSS, J.P. (1968). Suicide. Harper&Row Pres, New York.
GĐLBERT, P., ALLAN, S., BROUGH, S., MELLEY, S., MĐLES, J.N.V. (2002).
Relationship of anhedonia and anxiety to social rank, defeat and entrapment.
Journal of Affective Disorders, 71: 141-151
GĐLBERT, P. (2007). Psychotherapy and Counselling for Depression. Third Edition. Sage Publication, London .
GLASER, A. B., CALHOUN, G. B., PETROCELLĐ, J.V., BATES, J. M., OWENS-HENNĐCK, L. A. (2005). Depression and somatic complaints among male juvenile offenders: Differentiating somatizers from non-somatizers with the Millon Adolescent Clinical Inventory (MACI). The Journal of Forensic Psychiatry &
Psychology, 16 (3): 566-577
GLOWĐNSKĐ, A. L., BUCHOLZ, K. K., NELSON, E. C., FU, Q., MADDEN, P. A. F., REĐCH, W., HEATH, A. (2001). Suicide attempts in and adolescent female twin sample. J. Am. Acad. Child Adolesc. Psychiatry. 40: 1300-1307
GOLDMAN, L. S., & NĐELSEN, N. H., & CHAMPĐON, H. C. (1999) Awareness, diognosis, and treatment of depression. J Gen Intern Med. Vol: 14, 569-580 GOTLĐB, I.H., HAMMEN, C.L. (1992). Psychological Aspect of Depression. John Wiley &
Sons Press, England.
GÖKTAŞ, K., & ÖZKAN, K. (2006). Yaşlılarda Depresyon: Psychiatry in Türkiye. Vol 8, No: 1
GÜÇLÜ, F. (2001). Đntihar Umutsuzluğun Tırmanışı. Sabev Yayınları. No: 6, Ankara
HARDER, V.S., MORAL, A.R., ARKAS, J. (2006). Marijuana use and depression among adults: testing for causal associations. Addiction. 101:1463-1472
HARVEY, S., ZĐEVE, D. (2007). Depression. Report.
HĐRSCH, J.K., DUBERSTEĐN, P.R., UNÜTZER, J. (2009). Chronic medical problems and distressful thoughts of suicide in primary care patients: mitigating role of happiness. Int J Geriatr Psychiatry.
HOLLON, S. D., & THASE, M. E., & MARKOWĐTZ, J. C. (2002). Treatment and prevention of depression. Psychological Science In The Public Interest. 3(2): 39-78
ĐÇLĐ, T. G. (2004). Kriminoloji. Martı Kitap Yayınevi, Ankara. S: 4; 47; 314-315
ĐÇLĐ, T.G., ÖĞÜN, A. (1999). Türkiye’ de cezaevlerindeki rehabilitasyon faaliyetleriyle ilgili sosyolojik bir analiz. Adalet Bakanlığı Yayınları, Ankara Açık Cezaevi Basımevi, Ankara
JOĐNER, T. E., BROWN, J. S., WĐNGATE, L. R.(2005). The psychology and neurobiology of suicidal behavior. Annu. Rev. Psychol. 56: 287-314
JULĐA, D., BUCKNER, M.S., REBECCA, A., BERNERT, M.S., KĐARA, R., CROMER, M.S., THOMAS, E.J., NORMAN, B.S. (2008). Social anxiety and insomnia: the mediating role of depressive symptoms. Depression and Anxiety. 25:124-130 KAMAY, B. T. (1949). Adli Tıp. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları Sayı: 6, Kenan
Basımevi, Đstanbul
KAYA, M., & GÜNEĐ, G., & KAYA, B., & PEHLĐVAN, E. Tıp fakültesi öğrencilerinde boyun eğici davranışlar ve şiddetle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 5: 5-10 KENDLER, K.S., KESSLER, R.C., NEALE, M.C., EAVES, L.J. (1993). The prediction of
major depression in women: toward an integrated etiologic model. Am J Psyhiatry.
150:1139-1148
KÖKNEl, Ö. (1989). Depresyon-Ruhsal Çöküntü-. Altın Kitabevi Yayınevi, Đstanbul.
KPOSOVA, A.J. (2000). Marital status and suicide in the National Lonitudinal Mortality study. Journal of Epidemiology and Comminity Health. 54: 254-261
LEAHY, R.L., STEPHEN, J.H. (2000). Treatment plans and internebtions for depression on anxiety disorders. The Guilford Pres, New York.
LEKKA, N.P., ARGYRĐOU, A.A., BERATĐS, S. (2006). Suicidal ideation in prisoners: risk factors and relevance to suicidal behaviour. A prospective case-control study. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 256 : 87–92
LESTER, G., LESTER, D. (1971). Suicide, the tamble with death. Prentice-Hall, INC, New Jersey.
LĐNKS, P.S., GOULD, B., RATNAYAKE, R. (2003). Assessing suicidal youth with antisocial, borderline, or narcissistic personality disorders. Canadian Journal of Psychiarty. 48 (5) 301-310
LĐZARDĐ, D., SHER, L., SULLĐVAN, G.M., STANLEY, B., BURKE, A., OQUWNDO, M.A. (2009). Association between familial suicidal behavior and frequency of attempts among depressed suicide attemters. Acta Psychiatrica Scandinavica. 119 (5): 406-410
LOM, T.H., LĐ, Z.B., HO, S.Y., CHAN, W.M., HO, K.S., LĐ, M.P., Leung, G.M. (2004).
Smoking depressive symptoms in chinese elderly in hong kong. Acta Psychiatrica Scandinavica. 110:195-200
MAĐURO, R.D., O’ SULLĐVAN, M.J., MĐCHAEL, M.C:, VĐTALĐANO, P.P. (1989).
Anger, hostility, and depression in assaultive vs. suicide-attempting males. Journal of Clinical Psychology: 45(4): 531-541
MANN, R. E., ZALCMAN, R. F., RUSH, B. R. SMART, R. G., RHODES, A. E. (2008).
Alcohol factors in suicide mortality rates in manitoba. The Canadian Journal of Psychiatry. 53(4):243-251
MARCUS, P., ALCABES, P. (1993). Characteristic of suicide by inmates in an urban jails.
Hops Comminity Psychiatry. 44: 256-261
MARTĐN, S., SĐGDA, K., KUBERSMĐDT, J.B. (1998). Family and neighborhood violence:
predictors of depressive symptomatology among incarcerated youth. The Prison Journal. 78 (4): 423-438
MATS, R. (2001). Alcohol and suicide in 14 european countries. Addiction. 96 (1): 59-75 MCAULĐFFE, C., CORCORAN, P., HĐCKEY, P., MCLEAVEY, B.C. (2008). Optional
thinking ability among hospital-treated deliberate self-harm patients: A 1-year follow-up study. British Journal of Clinical Psychology, 47: 43–58MENOKAN, EL. (1996). An
BÜYÜKÖZER, S. Ethnomethodological Approach to the Female Offenders in Sivas and Kocaeli Jails. S: 24. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Middle East Technical University, Ankara.
MERĐKE, S., AĐRĐ, V., KAĐRĐ, K., KENN, K., DANUTA, W. (2008). Subjective psychological well-being (WHO-5) in assesment of the severity of suicide attempt.
Nordic Journal of Psychiatry. 62(6): 431-435
MĐLLS, J. M., KRONER, D. G. (2005). Screening for suicide risk factors in prison inmates:
Evuluating the efficiency of the Depression, Hoelessness and suicide screening dorm (DHS). Legal and Criminological, 10, 1-12
MOLNAR, B.E., BERKMAN, L.F., BUKA, S.L. Psychopathology, shildhood sexsuel abuse and other childhood adversities: Relative links to subsequent suicidal behavior in the U.S. Psychological Medicine. 31:965-977
MOSES, A. (2002). Exposure to violence, depression, and hostility in a sample of inner city high school youth. Journal of Adolescense. 22(1): 21-32
MOTĐUK, L. L., & PORPORĐNO, F. J. (1992). The prevelance, nature and severity of mental health problems among federal male inmates in Canadian penitentiaries.
User Raport. Research and Statics Branch Correctional Service of Canada.
MUCKENHOUPT, M. (2008). Sigmunt Freud. Tübitak Popüler Bilim Kitapları, Ankara MYSTAKĐDOV, K., TSĐLĐKA, E., PARPA, E., PATHĐAKĐ, M., GALANOS, B.,
VLAHAS, L. (2007). The relationship between quality of life and levels of hopelessness and depression in palliative care. Depression and Anxiety. 25(9):730-736
O’ CONNOR, L.E., BERRY, J. W., WEĐSS, J., GĐLBERT, P. (2002). Guilt, fear, submission, and empathy in depression. Journal of Affective Disorders. 71: 19-27
ODACI, H. (2007). Depression, submissive behaviour and negative outomatic thoughts in obese turkish adolescent. Social Behaviour and Personality. 35 (3), 409-416 ODACI, H. (2007). Submissive behaviors and automatic negative thoughts among
adolescent boys and girls: A study with Turkish samples. Social Behavior and Personality. 35 (8), 1021-1026
OQUENDO, M.A., CURRĐER, D., MANN, J.J. Prospective studies of suicidal behavior in major depressive and bipolar disorders: what is the evidence for predictive risk factors? Acta Psychiatrica a Scandinavica. 114:151-158
ÖZDEMĐR, H.D. (1999). Tutuklu ve hükümlülerin anksiyete ve depresyon puanlarının incelenmesi, s: 27-31. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Đstanbul Üniversitesi, Đstanbul.
ÖZGÜVEN, Đ. E. (2003). Psikolojik Testler, s 323, Pdrem Yayınları, Ankara.
ÖZGÜVEN, H.D., SOYKAN, Ç., HARAN, S., GENÇÖZ, T. (2003). Đntihar girişiminde depresyon ve kaygı belirtileri ile problem çözme belirtileri ile problem çözme becerileri ve algılanan sosyal desteğin önemi. Türk Psikoloji Dergisi. 18 (52): 1-11 PALMER, E. J., & CONNELLY, R. (2005). Depression, hopelessness and suicide ideation
among vulnerable prisoner. Criminal Behaviour nad Mental Health. 15(3), 164-170
PEKER, N. (2008). Hükümlü ve tutuklularda madde kullanımı ile suç türü ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara
POLAT, O. (2000). Adli Tıp, s 141, 247-250, Der Yayınları, Đstanbul.
RĐTT-OLSON, A., UNGER, J.B., VALENTE, T., NEZAMĐ, E., CHOU, C., TRĐNĐDAD, D.R., MĐLAM, J., TAN, S., JOHNSON, C.A. (2005). Exploring pers as a mediator of the association between depression and smoking in young adolescents.
Substance Use & Misuse. 40 (1), 77-98
SATTLER, J. M. (1992). Assesment of Children- Revised Updated Third Addition: San Diego: Publisher, Inc.
SAVAŞIR, I., ŞAHĐN, N. H. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, s: 25-27, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 9, Özyurt Matbaacılık, Ankara
SAYIL, I. (2000). Đntihar Davranışı. Kriz ve Krize Müdahale. Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları. S: 165
SAYIL, I. (1987). Acil Psikiyatri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları, Ankara.
Simon, G.E., Vonkoff, M. (1997). Prevalence, burden, and treatment of imsomnia in primary care. Am J Psychiatry. 154: 1417-1423
SCHNEĐDER, B., PHĐLĐPP, M., MULLER, M.J.(2001). Psychopathlogical predictors of suicide in patients with major depression during a 5-years follow-up. Eur Psychiarty. 16:283-288
SĐMONSON, R.H. (2008). Religiousness and non-hopeless suicide ideation. Death Studies.
32: 951-960
SOMMERS-FLANAGAN, J., & SOMMERS-FLANAGAN, R. (2003). Clinical Interviewing: New Jersey: John Wiley & Sons. Inc 252-256
SÜMER, N. (1994). Ankara Kadın Kapalı Cezaevlerindeki Cinsel Suçtan Hüküm Giymiş Kadın ve Erkek Mahkumların Suç Antropolijisi Açısından Đncelenmesi. S: 12-13.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
SONNECK, G., GOOL, H., HERZOG, M., KLEJNA, M., KUESS, S., & PRÖBSTĐNG, E., ROSSĐWALL, O., TĐLL, W., ZĐEGELBAUER, M. (2000). Krize Müdahale ve Đntiharı Önleme. Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği, Ankara
STACK, S. (1998). Education and risk of suicide: An analysis of African Americans.
Sociological Focus. 31(3): 295-302
STATHAM, D. J., HEATH, A. C., MADDEN, P. A. F., BUCHOLDZ, K. K. S., DUNNE, M. P., MARTĐN, N. G. (1998). Suicidal behavior: an epidemiological and genetic study. Psychological Medicine. 28(4): 839-855
ŞENOL, E. (2003). The Situational and the personality factors predicting depression and anxiety of prisoners. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, The Middle East Technical University, Ankara
TOSSANĐ, E. & CASSANO, P. & FAVA, M. (2005). Depression and renal disease.
Seminars in Dialysis, Vol 18, 2 , 73-81
TUĞCU (2006). A study various factors related to suicide probability. Kriz Dergisi. 14(2):
17-21
TUĞCU, H., ÖZŞAN, H.H. (1998). Şizofrenik hastalarda intihar olasılığının çeşitli faktörlere göre belirlenmesi. Kriz Dergisi. 6 (1): 33-39
TUĞCU, H., PALABIYIKOĞLU, R., SAYIL, I. (1997). A study of various factors related to suicide prabability. IXI Congress for Suicide Prevention. 23-27 March Adelaide, Australia.
TURECKĐ, G. (2002). Suicidal behavior: is there a genetic predisposition? Bipolar disorders. 3(6):335-349
TÜRKÜM, A. S. (2005). Do optimism, social network richness, and submissive behaviour well-being? Study with a Turkish Sample. Social Behaviour and Personality:
33(6), 619-628
VERMEĐRREN, R., RUCHKĐN, V., LECKMAN, P.E., DEBOUTTE, D., SCHWAB-STONE, M. (2002). Exposure to Violence and Suicide Risk in Adolescents: A Community Study. Journal of Abnormal Child Psychology: 30(5), 529-537
WADE, A.G. (2006). Sleep problems in depression: How do they impact treatment and recovery. International Journal of Psychiatry in Clinical Practise: 10 (1), 38-44 WAY, B.B., MĐRAGLĐA, R., SAWYER, D.A., BEER, R., EDDY. (2005). Factors related to
suicide in New York state prisons. International Journal of Low and Psychiatry.
28(3): 207-221
WETZEL, R.D. (1976). Hopelessness depression and suicide intend. Arch Gen Psychiatry.
33(9): 1069-73
YAVUZER, H. (1990). Çocuk ve Suç. Remzi Kitabevi, Evrim Matbaacılık, Đstanbul. S: 27 YILDIRIM, Đ., ERGENE, T. (2003). Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının
yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25: 224-234
YILMAZ, B. (1997) (Çev.). Cezaevinde intiharı önleme çalışmaları ve buna ilişkin düşünceler. Türk Psikoloj Bülteni: 3 (6) 90-92
YÜCEL, M.T. (1986). Kriminoloji, Suç ve Ceza. Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Yayını, Ankara
YÜKSEL, N. (1995). Ruhsal Hastalıklar. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.s:170 YÜKSEL, N. (2000). Depresyon.Çizgi Tıp Yayınevi, Ankara.
EKLER Ek 1- Kişisel Bilgi Formu
Sayın Katılımcı;
Kapalı Ceza Đnfaz Kurumlarında bulunan bireylere yönelik bir çalışma yapmaktayız.
Đsim vermeniz gerekmemektedir. Sizden istediğimiz, aşağıdaki bilgileri içtenlikle doldurmanızdır. VERMĐŞ OLDUĞUNUZ BÜTÜN BĐLGĐLER SADECE BĐLĐMSEL BĐR ARAŞTIRMA ĐÇĐN KULLANILACAKTIR.
Araştırmamıza gösterdiğiniz ilgiden ve katkılarınızdan dolayı teşekkür ederiz.
Psk. Tuğba GÖRGÜLÜ
Uygulandığı kurum: