ay sonra kaybedilmiş ve otopside yapılan hata belirlenmiştir . Bu uygulama ilk ileostomi

girişimi olarak stomanın tarihsel gelişiminde yerini almıştır,

gelisimedu igugelisim

Danimarkalı Hendık Dallisen ( 1740- 1824), bir kolostomi oluşturmak için uygulanan cerrahi girişim, 1798’ de cerrahi el kitabında

tanımlanmıştır

Dallisen , peritonda açıklık yapmadan bel bölgesinde bir kolostomi oluşturmuştur

Ve bu yaklaşımın periton hasarı riskini ve böylece

İngiliz cerrah George Freer 1815 ‘ de kusurlu anüsle doğan yenidoğan bir bebeğe cerrahi

girişimle stoma yapmış ; daha sonra 1817 ‘de 47 yaşında rektal obstrüksiyonu olan çiftçiye de aynı girişimde bulunmuştur

Her iki hasta da birkaç hafta yaşamış , çiftçi gelişen apendiks hasarından kaybedilmiştir

gelisimedu igugelisim

Kolostomi girişimi uygulayan diğer İngiliz cerrah Daniel Pring , 1820 cerrahi girişim uygulayarak , oldukça karmaşık bir işlem olan stoma oluşturma ve iyileşmenin ayrıntılarını tanımlamıştır,

Büyük olasılıkla cilt ülserleri ve ameliyat sonrası stoma komplikasyonları ilk kez rapor edilmiştir ve stoma araç gereçlerinin tartışılmasına ortam

1820 ‘ de pringe tarafından yapılan açıklamalarda , en iyi ve rahat kullanımı olan stoma materyal

seçiminin önemi ile stoma bakımı için bu konuda bilgili sağlık çalışanları yetiştirme gereğini

gündeme getirmiştir.

gelisimedu igugelisim

İleostominin Tarihsel Gelişimi

Kayıt edilen ilk ileostomi 1879’ da alman cerrah

Baum tarafından malign tümörlü bir hastaya geçici ileostomi yapıldığı ile ilgilidir . Bu hasta dikiş yeri sızıntısına bağlı periton inflamasyonu nedeniyle 9 hafta sonra kaybedilmiştir

İlk başarılı ileostomi uygulaması viyana’ lı CarlMaydi tarafından 1883’ de rapor edilmiştir.

Carl Maydi geliştirdiği yöntemde , bir parça

bağırsağın dışarı çekerek geçici olarak bağırsak üzerine yerleştirdiği desteğe bağlandıktan sonra

ikinci bir girişimle bağırsağı keser , oluşan iki açıklık ortaya çıkar , bu yöntem genelde geçici stomalarda kullanılır.

gelisimedu igugelisim

50’li yıllardaki hastalar ve çoğun hekimler için

stoma , oldukça düşündürücü bir yaklaşım olarak değerlendirilmiş , uygulanan bu girişim çok sayıda hastalık ve mortalite vakaları gözlendiği için kabul edilir bulunmamıştır

Stoma, hasta için faydalı değil düşüncesi

günümüzde de , hala geçerliliğini korumaktadır.

Girişimin güvenliliği ve nitelikli bakım uygulamaları , son 50 yılda büyük bir gelişim göstermiştir.

Günümüz de stoma yaklaşımı rutin ve nispeten düşük riskli bir işlem olsa da , çoğu bireyler için kabulü zor bir süreçtir.

Stoma oluşturulması hastalar için günlük yaşamda büyük bir şans olabilir , ancak bazı hastalar için

psikolojik olarak birçok güçlüğü beraberinde getirebilir.

gelisimedu igugelisim

Dr . Rubert Turnbull ostomi hastasının

rehabilitasyonuna odaklanma gereğini ileri sürerek , terapistlerin ameliyat öncesi stoma yerini belirleme ve standart bakımı

gerçekleştirmede önemli rollere sahip olmaları gereğini savunmuştur

20 .yüzyıl boyunca bağırsaktaki fizyolojik akışın gerçekleşmediği hastalıklarda kolostomi , oldukça yoğun bir biçimde kullanılmış ancak ostomi destek ürünlerinin olmaması güçlükler yaşanmasına yol açmıştır.

gelisimedu igugelisim

1970 – 1980 öncesi yıllarda , kullanılacak torbayala ilişkin sadece birkaç seçenek varken : 1980’ in geç dönemlerinde kolostomi hastalarında standart

bakım girişimi olarak uygulanan irrigasyon , koku geçirmeyen torba sistemlerini bulmayı ve torba seçimi olanaklarının sağlanmasını gündeme

getirmiştir .

Sürdürülen çalışmalar kapsamında , peristomal doku içine metalik bir halka implantasyonu ele alınması düşüncesi benimsenmiş , bağırsak

akışını engelleyecek bir magnetik kapağın stoma içine yerleştirilmesi yoluyla gaita eliminasyonun ve sızıntının engellenmesi amaçlanmıştır

gelisimedu igugelisim

Bu girişimin yabancı cisim reaksiyonları ve yumuşak doku infeksiyonu gibi birçok

komplikasyona neden olduğu görülmüştür Genellikle inen kolon ve sigmoid kolon

stomalarında rutin kolostomi irigasyonu ,

hastaların stomalarına uyumlarını sağlamada en iyi seçenek olarak kabul görmüştür

Günümüzde modern cerrahi teknikler stomayı, bedenin atık ürünlerini elimine etmesini

sağlamada bir tedavi seçeneği olarak ele almaktadır

Cerrahi girişimin başarı ile uygulamasının yanı sıra ameliyat sonrası bakımın , hasta uyumu ,

günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme ve öz bakım girişimlerinde hastayı desteklemede

önemine dikkat çekmiştir

gelisimedu igugelisim

Dünyada ve ülkemizde her yıl , bir çok hastanın boşaltım şeklinde ve tüm yaşam biçiminde

değişime neden olabilecek stoma cerrahisine gerek duyulmaktadır

Halen çok sayıda hastalığın cerrahi tedavisinde stoma oluşturulması , sıklıkla söz konusu

Cerrahi girişimler her ne kader yaşamın

sürdürülmesi ve yaşam kalitesinin yükseltilmesini amaçlıyorsa da , yeni sorunlar da

yaratabilmektedir

gelisimedu igugelisim

Çünkü sağlıklı bireyde eliminasyon istemli olarak kontrol edilebilen , bağımsızca

gerçekleştirilebilen fizyolojik bir durum iken , abdominal stomalar eliminasyon biçimini

değiştirerek , bireyi bağımsız durumdan bağımlı duruma getirmekte

Beden bütünlüğünü bozmakta ve bir dizi fiziksel ve psikolojik sorunuda beraberinde

getirebilmektedir

gelişen teknolojilerin ışığında , günümüzde

cerrahlar ve sağlık çalışanları için teknik açıdan basit bir işlem haline gelmesine rağmen

gelisimedu igugelisim

Stoma uygulaması bireyin kendi bakış açısına olduğu kadar , aile içi yaşamına ve sosyal

yaşamına da önemli boyutlar da farklılıklar getirmekte

Hastanın bilinçaltın da benliğini , kendine olan saygısını , mahremiyyetini , bağımsızlık ve

verimlilik duygularını , cinsel yaşantısını , beden

Haftalık Öğrenim Kazanımları

Stomanın tanımını ve çeşitlerini öğrendik Stomanın özeliklerini öğrendik

Ostominin ne olduğunu öğrendik

Stomanın tarihsel gelişimini tartıştık

gelisimedu igugelisim