Kam Sisteminde Yapılan Değişiklik

Tüp formda mamul elde etmek için hortum örme (Şekil 2.9) yapısı kullanılmaktadır. Bu şekilde istenen çapta tüp örme mamul elde edilebilir. Çözgü

1

2

arka iğne yatağındaki iğneler

yatırımlı tüp örme mamul elde etmek için ise bir atlamalı hortum örme yapılacaktır; bunun için iki farklı örme raporu kullanılabilir.

Şekil 2.10’da görülmekte olan yapıda birinci sırada arka iğne yatağındaki uzun ayaklı iğneler ilmek pozisyonuna yükselirken, kısa ayaklı iğneler atlama yapar. Örme kafası geri dönerken ise ön iğne yatağındaki uzun ayaklı iğneler ilmek pozisyonuna yükselerek ilmek yaparken kısa ayaklı iğneler ise atlama yapar. Bu yapıda çözgü yatırımı örme esnasında ön ve arka iğne yatağında atlama yapan iğnelerin hizasından yapılabilir.

Şekil 2.10 Çözgü yatırımı yapılabilecek hortum örme yapısı; : kısa ayaklı iğneler, : uzun ayaklı iğneler, : ön iğne yatağındaki iğnelerde ilmek, : arka iğne yatağındaki iğnelerde ilmek, : atlama.

Kullanılabilecek diğer bir örme yapısının raporu ise Şekil 2.11 de görülmektedir. Bu yapıda örme kafası sola doğru giderken arka iğne yatağındaki uzun ayaklı iğneler ilmek, kısa ayaklı iğneler atlama yapar, örme kafası geri dönerken ön iğne yatağındaki uzun ayaklı iğneler ilmek, kısa ayaklı iğneler atlama yapar. Örme kafası tekrar sola giderken ise arka iğne yatağındaki uzun ayaklı iğneler bu sefer atlama, kısa ayaklı iğneler ise ilmek yapar, geri dönerken de yine sadece ön iğne yatağında uzun ayaklı iğneler atlama, kısa ayaklı iğneler ilmek yapar. Bu yapıda atlama yapan iğnelerin hizasından çözgü yatırımları beslenecektir, böylece tek plakada üretilmiş olan düz örme yapısının içerisine çözgü yatırımı yerleştirilebilecektir. Her iğne yatağında bir sırada atlama yapan iğne bir sonrakinde ilmek yapar, böylece çözgü yatırımının da yataklar arası hareket ettirilmesiyle “atlama”, çözgü ipliğinin bir önünde bir arkasında kalacaktır.

1. sıra: Arka iğne yatağında uzun ayaklı iğneler örme ilmeği yapar.

2. sıra: Ön iğne yatağında uzun ayaklı iğneler örme ilmeği yapar.

Mevcut el örme makinelerinin kam sistemleri ile yan yana iki iğnenin uzun ve kısa ayaklı olmasıyla birbirinden farklı kam yollarını takip etmeleri, yani farklı pozisyonlara yükselmeleri mümkündür. Ancak yan yana yerleştirilmiş olan uzun ve kısa ayaklı iğnelerden uzun ayaklı iğneler atlama yaparken kısa ayaklı iğnelerin ilmek yapması mümkün değildir. Dolayısıyla çözgü yatırımı yapılabilecek hortum örme yapılarından birisi mevcut el örme makineleri tarafından üretilememektedir ve kam yapısının değiştirilmesi gerekmektedir; yan yana iki iğneye peşi sıra gelen sıralarda sırasıyla ilmek/atlama yaptırılabilmesi için Şekil 2.12’de görülmekte olan iki yollu kam sistemi geliştirilmiştir.

Şekil 2.11 Çözgü yatırımı yapılabilecek diğer hortum örme raporu; : kısa ayaklı iğneler, : uzun ayaklı iğneler, : ön iğne yatağındaki iğnelerde ilmek, : arka iğne yatağındaki iğnelerde ilmek, : atlama.

Kam sisteminde yine uzun ve kısa ayaklı iki farklı iğne (Şekil 2.12) kullanılmaktadır, ama kısa ayaklı iğnelerde başka bir kam yolunu takip edebilecek bir ayak daha bulunmaktadır. Böylece farklı ayaklara sahip iğnelerin farklı kam yollarını takip edebilmesiyle Şekil 2.11’de raporu verilmiş olan örme yapısı ve çeşitli kompozit önşekilleri de elde edilebilmektedir.

3. sıra: Arka iğne yatağında kısa ayaklı iğneler ilmek, uzun ayaklı iğneler atlama yapar. 1. sıra: Arka iğne yatağında uzun ayaklı iğneler ilmek, kısa ayaklı iğneler atlama yapar.

2. sıra: Ön iğne yatağında uzun ayaklı iğneler ilmek, kısa ayaklı iğneler atlama yapar.

4. sıra: Ön iğne yatağında kısa ayaklı iğneler ilmek, uzun ayaklı iğneler atlama yapar.

Şekil 2.12 (a) Geliştirilen kam sistemi, (b) Bu kam sisteminde kullanılacak olan uzun ayaklı iğneler, (c) Bu kam sisteminde kullanılacak olan kısa ayaklı iğneler

İğne dizilimi uzun ayaklı iğne ve yanında kısa ayaklı iğne olacak şekilde yapılır. Kam sisteminde A grubu kamların pasif olması B gurubu kamlarının aktif olması ile uzun ayaklı iğneler seçilmeden sadece kısa ayaklı iğneler askı ve ilmek pozisyonlarına yükselebilmektedir. B gurubu kamların pasif olmasıyla A grubu kamlarla tek yollu klasik kam sisteminde olduğu gibi iğne seçimi yapılabilmektedir. Şekil 2.11 de raporu verilmiş olan atlamalı hortum yapısını elde etmek için kam sistemlerinin çalıştırılması şu şekilde olmaktadır: (Şekil 2.13) Birinci ve ikinci sıralarda uzun ayaklı iğneler ilmek yaparken kısa ayaklı iğneler atlama yapar. Birinci sıra için arka iğne yatağındaki uzun ayaklı iğnelerin ilmek pozisyonuna yükselmesi arka iğne yatağı üzerindeki kam sisteminde A2 kamı yarım ve A1 kamı tam aktif, kısa ayaklı iğnelerin atlama yapması için B2 kamı pasif konumdadır. İkinci sıra için ise ön iğne yatağındaki uzun ayaklı iğnelerin ilmek pozisyonuna yükselmesi için ön iğne yatağı üzerindeki kam sisteminde A2 kamı yarım ve A1 kamı tam aktif, kısa ayaklı iğnelerin atlama yapması için B2 kamı pasif konumdadır. Üçüncü ve dördüncü sıralarda ise kısa ayaklı iğneler ilmek yaparken uzun ayaklı iğneler atlama yapar. Üçüncü sıra için arka iğne yatağı üzerinde hareket eden kam sisteminde A grubu kamlarının tamamı pasif konumdadır, böylece uzun ayaklı iğneler atlama yapar. Dördüncü sıra için ön iğne yatağı üzerinde hareket eden kam sisteminde B gurubu kamlardan ise B2 ve B1 kamları aktif konumdadır, böylece kısa ayaklı iğneler ilmek pozisyonuna yükselir.

Şekil 2.13 Hedeflenen örme yapılarının üretiminde kullanılan kamlar

Geliştirilmiş olan bu kam sistemi ve iğneler ile el örme makinelerinde üretilebilen örme yapısı çeşitliliği arttırılmıştır.