Sigorta sözleşmeleri sigorta riskini transfer eden sözleşmelerdir. Sigorta sözleşmeleri sigortalıyı hasar olayının olumsuz ekonomik sonuçlarına karşı sigorta poliçesinde taahhüt edilen şart ve koşullar altında korur. Bireysel emeklilik sözleşmeleri bu kapsamda sigorta sözleşmesi olarak sınıflandırılmamakta ve ilgili mevzuat çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir (2.21 ve 2.25 no’lu dipnotlar). Sigorta ve reasürans sözleşmelerinden kaynaklanan sigorta teknik karşılıklarının hesaplanma esasları 2.24 no’lu dipnotta açıklanmıştır.
Grup tarafından üretilen temel sigorta sözleşmeleri aşağıda da anlatıldığı gibi yangın, nakliyat, kaza, mühendislik ve sağlık başta olmak üzere hayat dışı branşlardaki sigorta sözleşmeleri ve risk ve birikim poliçeleri ana grupları altında sınıflandırabilen, grup ve ferdi hayat ile ferdi kaza sigortası sözleşmeleridir. Grup’un en yüksek prim üretimi sağlık branşında gerçekleştirilmektedir.
Hayat Dışı Sigorta Poliçeleri
Sağlık branşında üretilen sigorta sözleşmelerinde sigortalının teşhis, tanı ve tedavi hasarları sözleşme teminatlarını oluşturmaktadır. Yangın sigorta sözleşmeleri, ev ve iş yeri için yangın ve hırsızlık teminatı başta olmak üzere mali mesuliyet, kira kaybı, cam kırılması ve kar kaybı gibi farklı ek teminatları da kapsamaktadır. Nakliyat sigortası (tekne, kara veya hava nakil vasıtaları) ve taşıma halindeki mal sigortalarını kapsamaktadır. Grup inşaat, montaj, makine kırılması, elektronik cihaz, kar kaybı gibi teminatların verildiği mühendislik sigorta sözleşmeleri ile kasko, trafik, muhtelif üçüncü şahıs sorumluluk, emniyeti suistimal, ferdi kaza gibi teminatların verildiği kaza branşı sigorta sözleşmeleri de yazmaktadır. Ayrıca TARSİM Kurumu tarafından üretilen tarım sigortaları ve DASK Kurumu tarafından üretilen zorunlu deprem sigortası sözleşmeleri de bulunmaktadır. Sigorta sözleşmelerinden oluşan gelir ve yükümlülüklerin hesaplama esasları 2.21 ve 2.24 no’lu dipnotlarda açıklanmıştır.
Hayat Sigorta Poliçeleri i) Risk Poliçeleri:
Belirli Süreli Hayat Sigortaları
Belirli Süreli Hayat Sigortaları, sigortalının karşılaşacağı risklere karşı belirlenen süre zarfında güvence sağlar. Bu sigortalar, ecelen vefat ana teminatının yanında, kazaen vefat, maluliyet, tehlikeli hastalıklar, toplu taşıtta kaza sonucu vefat, istem dışı işsizlik, geçici iş göremezlik, gündelik hastane tazminatı ve gündelik tazminat, gibi ek teminatları vererek, poliçe süresi boyunca sigortalının başına gelebilecek riskleri teminat altına alır. Belirli Süreli Hayat Sigortaları birikim içermez, iştira ve ikraz hakkı yoktur, grup ve ferdi olarak satılabilir. Yaş sınırı genel olarak 18-65 yaş arası olup, primler yaşa, cinsiyete ve sağlığa bağlı risk değerlendirmesine göre değişir. Prim ödeme vadeleri ürünlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Kredi Koruma Sigortaları
Kredi Koruma Sigortaları kullanılan kredi süresi boyunca karşılaşabilecek olumsuz durumlara karşı (vefat, maluliyet, istem dışı işsizlik, geçici iş göremezlik ve gündelik hastane tazminatına konu riskler) güvence sağlayan bir sigortadır. Bu ürünler kredi süresince riskin gerçekleşmesi durumunda kredi borcunun kapatılması amacı ile pazarlanmaktadır. Böylece hem borçlu, hem de kredi sahibinin ailesi finansal koruma altına alınır. Kredili Koruma Sigortaları birikim içermeyen risk ürünleri olup, sadece vefat teminatlı (kredi hayat) veya vefat teminatının yanı sıra maluliyet, istem dışı işsizlik, geçici iş göremezlik ve gündelik hastane tazminatı ek teminatları ile (kredi ödeme güvencesi) satılmaktadır.
Yaş sınırı ürüne göre 18-70 yaş arasında değişmekte olup (süre ve yaş 70’i geçemez) primler yaşa ve cinsiyete bağlı risk değerlendirmesine göre değişir. Sigorta teminatları sabit veya azalan şekilde düzenlenebilir olup prim ödemeleri sigortanın ilk yılı içerisinde yapılmaktadır. Bu ürün sadece Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. şubelerinden satılmaktadır.
Ferdi Kaza Sigortaları
Sigortalının karşılaşacağı risklere karşı belirlenen süre zarfında güvence sağlar. Bu sigortalar, kazaen vefat, kazaen daimi maluliyet, trafik kazası sonucu vefat, iş kazası sonucu ve toplu taşıtta kaza sonucu vefat gibi ek teminatları vererek, poliçe süresi boyunca sigortalının başına gelebilecek kaza risklerini teminat altına alır. Kaza ürünleri ferdi olarak satılabilir. Yaş sınırı genel olarak 18-65 yaş arası olup, primler yaşa, cinsiyete ve sağlığa bağlı risk değerlendirmesine göre değişmemektedir. Prim ödeme vadeleri ürünlere bağlı olarak değişebilmektedir.
ii) Birikim Poliçeleri:
Birikimli Hayat Sigortaları
Birikimli Hayat Sigortaları yatırım amaçlı, birikim ağırlıklı, en az 10 yıllık sigorta poliçeleridir. En az 10 yıllık süre sonunda oluşan birikimler poliçe sahibine ödenir. Bu ürünlerde vefat teminatının yanı sıra maluliyet, tehlikeli hastalık, kaza sonucu vefat ve toplu taşıtta kaza sonucu vefat gibi ek teminatlar sağlanmaktadır. Teminatlar genel olarak aylık sigorta priminin katı olarak belirlenmektedir. Yaş sınırı genel olarak 18-65 yaş arası olup, primler yaşa, cinsiyete ve sağlığa bağlı risk değerlendirmesine göre değişir. Birikimli poliçelerde garanti edilen teknik faizin üzerinde getiri kazanıldığı zaman, poliçe sahipleri kar payından yararlanır. Grup yürürlükteki sigorta mevzuatı çerçevesinde birikimli hayat sigorta sözleşmelerinin tamamını sigorta sözleşmesi olarak sınıflandırmakta ve muhasebeleştirmektedir.
iii) İrat Ürünleri:
Hak sahibi Grup müşterilerinin, toplu tazminat ödemesi yerine düzenli ödeme almayı tercih etmeleri durumunda ömür boyu ve garanti süreli irat ürünleri sunulmaktadır. Ömür boyu ürünlerde yıllık gelir hesaplaması gerçek yaş esas alınarak yapılırken, garanti süreli irat ürünlerinde ise yaşam veya ölüm olasılığı olmadığından sigorta süresi esas alınarak hesaplama yapılmaktadır.
Reasürans sözleşmeleri
Reasürans sözleşmeleri, Grup tarafından imzalanan bir veya daha fazla sigorta sözleşmesiyle ilgili oluşabilecek kayıplar için Grup ve reasürans şirketi tarafından yürürlüğe konulan, bedeli ödenen ve sigorta sözleşmeleri olarak sınıflandırılabilmesi için gerekli şartları karşılayan sözleşmeleridir.
Grup’un faaliyette bulunduğu branşlara bağlı olarak aşkın hasar, bölüşmeli eksedan ve bölüşmeli kot-par anlaşmaları yapılmaktadır. Aşkın hasar reasürans anlaşmaları çerçevesinde ödenen primler ilgili dönem boyunca tahakkuk esasına uygun olarak muhasebeleştirilir. Diğer yıllık reasürans sözleşmeleri çerçevesinde devredilen prim, hasar ve teknik karşılıklar, ilgili oldukları sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan gelir ve yükümlülükler ile aynı bazda kayıtlara yansıtılır.
Ayrıca, Grup’un belirli rizikolar için sigorta sözleşmesi bazında ihtiyari reasürans anlaşmaları da bulunmaktadır. Grup’un 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle bölüşmeli kotpar anlaşması bulunmamakta olup, 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle nakliyat, kıyı tesisleri sorumluluk ve tüpgaz& tehlikeli madde sorumluluk branşlarında kotpar anlaşmaları bulunmaktadır.
Grup vefat, maluliyet, kazaen vefat/maluliyet, tehlikeli hastalık, toplu taşıtta kaza sonucu vefat gibi üstlendiği risklerin bir bölümünü reasürans şirketine devretmektedir. Grup, hayat sigortası ürünleri için ürün bazında farklılaşan reasürans sözleşmeleri kullanmakta olup, söz konusu sözleşmeler genel olarak eksedan, kotpar/eksedan ve hasar fazlası yapılıdır. Grup katastrofik hasarlara karşı 3 basamaktan oluşan toplamda 40.000.000 ABD Doları kapasiteli bir yapı ile önlem almıştır.
2.15 Sigorta ve yatırım sözleşmelerinde isteğe bağlı katılım özellikleri