Siyasal ya da sosyal amaçlar doğrultusunda bir hükümeti ya da halkı yıldırmak, korkutmak, zorlamak amacıyla bilgisayarlara ve bilgisayarlarda depolanan bilgilere karşı düzenlenen yasadışı saldırıdır. Ayrıca şiddet yaratmak ya da korku yaratacak tehdit oluşturmak önemlidir.61
İngiltere’de Terörizm Yasası 2000 ‘ e göre bir grup internet eylemcisi Başbakana e-mail protestosu gerçekleştirir ve bu e-mail sisteminde bir çöküşe neden olursa buna terörizm adı verilebilecektir.62
Siber terörizmin nedenleri diğer terörizm türlerinin nedenlerinden farklı değildir: intikam alma, macera duygusu, aç gözlülük, ya da güç gösterinde bulunmak istemek vb. Nedenleri arasında bir farklılık söz konusu değilken teknolojinin bu güdüleri hareket ettirme gücünün ve hızının kuvvetli ve çabuk olması siber terörizmin yenilik getiren yönüdür. Ayrıca suçluların sadece bir parmak hareketi ile büyük karışıklıklar yaşatması ve engellenebilmelerinin zor oluşu da bu türün önemli diğer bir noktasıdır. Siber terörist kendi canını tehlikeye atmadan oturduğu yerden ülkenin toplumsal yaşamına zarar verebilecek eylemlerde bulunabilir, bankaların finans kurumlarının bilgilerini ve iletişimini alt üst edebilir gerekli olan ekipmanlar ise bomba, silah değil sadece bir modem ve bilgisayardır.
9-Köktenci/Fundamentalist Terörizm
1980 ve 90’ların önemli bir trendi etnik ve dini anlaşmazlıklarda, kitle terörü kullanarak düşman görülen sivil halkı bu yolla evlerinden kovmaktır. Günümüzdeki çatışmaların çoğu etnik ve dini kökenli çatışmalar olup Soğuk Savaş sonrası dönemin
60
Thackrah, a.g.e, s. 177.
61
Dorothy E. Denning, Cyber Terrorism, 23 May, 2000, http://www.stealth- iss.com/documents/pdf/CYBERTERRORISM.pdf (10.10.2010).
62
Mehmet Özcan, Siber Terörizm ve Ulusal Güvenliğe Tehdit Boyutu, http://www.turkishweek ly.net/turkce/makale.php?id=87 (10.10.2010).
uluslararası siyasi yapısı bunda etkilidir. Bu dönemde Yeni Dünya Düzeni karışıklıkları, katı etnik ve dini anlaşmazlıklar Balkanlardan Kafkasya, Kuzey Asya ve Kuzey Afrika’ya kadar savaş haline dönüşebilmiştir. Yerel ve uluslararası terörizmin fundamentalizm yoluyla ya tamamen ya da kısmen terörist gruplar üzerinde etki etmesi vurgulanması gereken önemli bir diğer noktadır. 1970’lerin sonuna kadar tüm terörist gruplar seküler amaçlara sahipken 1990’lardan itibaren terörist grupların bir bölümü dinsel hale gelmiş ve çoğu İslam ile anılmaktadır.
Dini fanatizmin kitle ölümlerine eğilimli olduğu tartışılmaya başlanmıştır. İntihar bombacısı kutsal bir savaşta olduğuna ve Tanrı’nın emirlerini uyguladığına inanır. Bu yerel terörist gruplar arasında önemli olan 5 eğilim bulunmaktadır:
1-şehir merkezlerini büyük bombalamalar,
2-kitle öldürücü saldırılar,
3-savunmasız finansal ve ticari noktaları bombalamak,
4-birçok ülkede ailelere, şirket ve hükümetlere yönelen şantajdan duyulan gerginlik,
5-uluslararası organize suç örgütleri ve terörist gruplar arası yakın işbirliği.63
Köktenci terörizm; terör örgütlerinin, yapılan saldırıların, saldırılardaki ölümlerin sayısı bakımından en hızlı gelişen terör türlerinden biridir. 1968’de teşhis edilebilir terörist gruplarından yalnızca iki tanesi dini görüş dışındaki terörist gruplarındandı. 1979’daki İran İslam Devrimi’nden sonra 1980’de oran 11/48 idi. 1994 deki oran ise 16/49 idi. Köktenci terörizmin tamamlayıcı bir parçası ruhani ya da dini otorite desteği terörist hareketleri eylemcilerin gözünde meşrulaştırmaktadır.64 1960’lar ve 1970’ler de aşırı sağ ve sol ideolojiden gruplara rastlamak mümkünken 1990’lardan itibaren din, terörün ideolojik boyutunda önem
63
Paul Wilkinson, The Strategic Implications of Terrorism, ss.5–6. http://www.comw.org/rma/fulltext/00sondhi.pdf (27.10.2010).
64
Stefan M. Aubrey, The New Dimension of Terrorism, s. 44,
http://books.google.com.tr/books?id=VJJG14mHbGAC&printsec=frontcover&dq=the+new+dimensio n+of+terrorism&hl=tr&ei=i_BKTeLlBMeR4gbh5ozzCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum =1&ved=0CCwQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false (10.10.2010).
kazanmıştır. Japonya’daki Aum tarikatını ve Ortadoğu’daki çeşitli İslamcı hareketleri örnek gösterebiliriz. “Bugün dünyada yaklaşık 50 kadar aktif terörist grup vardır; bunların neredeyse yarısı dinî duygularla hareket ederler. El Kaide, Hamas, Hizbullah bunların en temel örnekleridir.”65
Dini ve seküler terörist grupları arasındaki öldürücülük düzeyi farklılıklarını ne belirler?
Piazza’nın görüşüne göre; uzmanlara göre dini terörist gruplar daha fazla kayıp vermeye eğilimlidirler. Terörizm uzmanları dini terörist grupların daha fazla kayıp verdirmeye eğilimli olmalarını dört temel nitelikleriyle açıklamaktadırlar. İlki, dini terörist grupların kültürel kimlikle motive edilmeleri ve yabancıyı temsil eden düşmanın karşısında kültürel asaletini, şerefini ispatlamak istemesidir. İkincisi, dini teröristler izleyenlerin gönüllerini ve akıllarını kazanma isteği ile daha az bağlıdırlar. Hareketleri için genel bir onay almayı arzulamazlar, onun yerine manevi ödülle ödüllendirilmeyi isterler. Üçüncüsü, dini teröristler tüm toplumlara ve politik statükolara savaş ilan ederler seküler gruplarınki gibi belirli hükümetlere değil. Sonuncusu ise dini teröristlere göre şiddet artıcı bir harekettir, iletişimin bir aracıdır. Bilim adamları, 1980’ler ve 1990’larda başlayan radikal İslamcı terörizmin çarpıcı artışının, dini yönlü terörist grupların işlediği terörist saldırıların öldürücülüğünü artırmasına önemli katkı sağladığını tartışırlar. İslamcı terörist grupların daha öldürücü olduğuna kanaat getirmişlerdir. Bu iddialarını 1968 den 2005 e kadar olan terörist saldırıların %93,6’ dan İslamcı grupların sorumlu olmasına bağlarlar.66
James A. Piazza terörist atakların ölümcüllüğünün artmasından sorumlu olanlar nelerdir sorusunu sormuş ve şöyle cevaplamıştır: Bilim adamları şu olasılıklar üzerinde dururlar: terörist grupların medyayı ele geçirmesi ve kamuoyunun dikkatini çekmek istemesi, öldürücü silahların varlığının artması, devlet destekli terörist gruplarının artmaya başlaması, amatörlerin kullanımının saldırıların bir parçası haline
65
Türel Yılmaz, Ortadoğuda Terör ve Uluslararası Etkileri,
http://vizyon21yy.com/documan/genel_konular/Milli%20Guvenlik/Ortadogu/Orta_Doguda_Teror_ve _Uluslararasi_Etkileri.pdf (10.09.2011).
66
James A, Piazza, Is Islamıst Terrorism Dangerous, An Empirical Study Of Group Ideology,
Organization and, Goal Structure, s. 63-64
gelmesi, etnik terörist atakların artması, saldırıların karmaşıklaşması ve dini motivasyonlu terörist grupların doğması. Dini terörizmin doğuşu, tüm çağdaş analizlerdeki terörist atakların ölümcüllüğünün artmasını açıklayan son yirmi yıldaki çalışmaların ortak noktasıdır. Dini motivasyonlu terörist gruplar seküler olanlara göre saldırıya daha fazla eğimlidir ve daha çok kayıpla sonuçlanır. 1968’den 2005’ e kadar yapılan uluslararası terörist saldırılarda dini kökenli olanlarında 3810 kişi ölmüş ve bu yıllar arasındaki en fazla kayıp bu saldırılarla gerçekleşmiştir.67
67
İKİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME VE ULUSLARARASI TERÖRİZM