SEYAHAT ACENTALARININ ÖRGÜTLENMESİ

Örgüt, iki ya da daha fazla kişinin belirlenen amaçlara ulaşabilmek için eşgüdümlenmiş olarak çalıştıkları yapıdır. Seyahat acentaları da planlama aşamasında hedeflerini belirledikten sonra bu hedeflere ulaşmak için kullanacakları araçları belirleme ihtiyacı duyarlar. Bu araçlar topluluğunun genel adı ise örgüt yapısıdır denilebilir (Çolakoğlu ve Çolakoğlu, 2007: 33).

1930’lu yıllarda seyahat endüstrisinde yer alan işletmelerin birbirleriyle ve müşterileriyle olan ilişkilerini, ulusal ve uluslararası düzeyde, düzenleyen kuralların konulması gerekliliğinden dolayı, seyahat acentaları kendi aralarında örgütlenmişler ve çok çeşitli birlik ve federasyonlar kurmuşlardır (Albustanlıoğlu, 2009:35).

Dünya ve Türkiye için önemli seyahat ve turizm organizasyonu örgüt ve birlikleri aşağıda belirtilmiştir.

2.5.1. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB)

1972 yılında kurulan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), bünyesinde çıkardığı 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği

yasası ile seyahat ticareti yapan işletmelerin yasal bir birlik halinde örgütlenmeleri sağlanmıştır. Ulusal ve uluslararası düzeyde seyahat acentaları adına Türkiye’yi seyahat acentaları adına temsil etmektedir. Günümüzde de ciddi anlamda faaliyetlerini sürdüren Türsab, turizm endüstrisinin gelişmesi, tüketici taleplerinin farklılaşması ve bu durumlara paralel olarak seyahat acentalarının faaliyet alanlarının zenginleşmesi için yoğun mesai harcamaktadır (Mısırlı, 2010: 16-22; Kahraman ve Türkay, 2012: 18).

Türsab’ın kuruluş kanununda, seyahat acentacılığı mesleğinin ülke ekonomisi ve turizmine uygun şekilde gelişmesini sağlayacak önlemleri almak ve meslek birlik ve beraberliğini korumak amacıyla kamu tüzel kişiliğine sahip bir birlik kurulması öngörülmüş ve seyahat acentalarının bu birliğe üye olması zorunluluğu getirilmiştir. Türsab’ın sektördeki temel amaçları ise; turizm sektöründe yaşanan gelişmeler ve karşılaşılan sorunlara ilişkin tüm konuları ilgili makamların dikkatine sunmak, bu konuda kamuoyunu bilgilendirmektir. Ayrıca, Dünya’nın çok çeşitli ülkelerinde organizasyon, tur operatörleri arası bağlantılar, birlikler ve federasyonlar gibi ikili ve taraflı ilşkilerin geliştirilmesi faaliyetlerinide beraberinde yürütmektedirler (Türsab, 2017). Türsab, seyahat acentacılığının gelişip büyümesi için, pazar araştırmaları yapar, üyeler arasında yaşanabilecek haksız rekabete önlem alır, kurs ve seminer düzenler, sektörde yer alan kuruluşlarla daimi işbirliği yapar, birliğe üye işletmeleri denetler, gerçekleşecek olan turların taban fiyatlarını belirleyip sektöre yön verir (Albustanlıoğlu, 2009:35).

2.5.2. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB)

1971 yılında Marmara Bölgesi Turistik Otelcilik Derneği (TOD) ismiyle kurulmuş, 1983 yılına kadar bu isimle faaliyet gösterdikten sonra Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TÜROB) olarak çalışmalarına devam etmiş, 2015 yılında ise, faaliyetlerine TÜROB (Türkiye Otelciler Birliği) olarak devam etmektedir (Türob, 2017).

Turizmi ilgilendiren genel konular, bunlara dair sıkıntılar ve çözüm önerileri, sektöre yönelik çalışmalar, kurumlarla bireyler arasındaki işbirliğini sağlamak, üyelerini sektör içinde ve dışında temsil etmek, sektörü seyahat acantaları ile devamlı uyumlu tutmak birliğin genel ve ortak amaçları arasındadır. Ayda bir toplantı yapan birlik, yaptığı çalışmalara dair bir haber bülteni yayınlamakta, sektörü ilgilendiren durumlarla ilgili genelge ve mevzuatlar çıkarmakta, üyelerini bu yollarla bilgilendirmektedirler (Albustanlıoğlu, 2009:37).

Uluslararası Seyahat ve Turizm Organizasyonları

2.5.3. IATA-International Air Transportation Association (Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Birliği )

IATA (Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Birliği) Havana’da toplanan 44 ulusal havayolu şirketi tarafından 1945 yılında kurulmuştur. Birliğin merkezi, İsviçre’nin Cenevre kentindedir. Üyesi olan devletlerin hava taşımacılığında havayolu şirketlerinin kendi çıkarlarını temsil edebilmeleri ve sektördeki seyahat acentaları ile eşgüdümlü hareket edebilmek amacıyla kurulmuştur. Bu birlik, üye havayolu şirketi yetkililerini her yıl birkaç kez bir araya getirerek, komiteleri ve alt komiteleri yoluyla sivil havacılık operasyonlarının birçok ögesini standardize edebilmiştir. Örneğin, Mali İşler Komitesi, havayolu şirketleri arasındaki hesapların gerçekleştirilmesi ve kontrolünü, Trafik Komitesi, hava kargo konteynerleriyle yolcu ve kargo kullanımının çeşitli unsurlarını standart hale getirmiştir. IATA (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği), ayrıca, havaalanı yetkilileri, hükümetler ve ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) ile havaalanı harçları veya insan kaçırmaya karşı önlemler gibi çok çeşitli konuların görüşülmesinde hava yolu şirketlerini temsil etmektedir (Göksoy, 2012:41).

2.5.4. UFTAA-Universal Federation of Travel Agents Association (Dünya Seyahat Acentaları Federasyonu)

Dünya Seyahat Acentaları Federasyonu (UFTAA), 22 Eylül 1966'da Roma'da kurulmuş olan Uluslararası Seyahat Acentaları Dernekleri Federasyonu (FOTA) ve Uluslararası Seyahat Acentaları Birliği (UOTAA) birlikleri ile birleşmiştir. Federasyon daha sonra, kısaca UFTAA ismi ile bilinen Seyahat Acenteleri Birlikleri Federasyonu olarak yeniden adlandırılmıştır. Otel ve seyahat acentasını temsil eden birlikler arasındaki koordinasyonu sağlamak, birbirleri arasındaki çıkarları korumak, oluşabilecek sorunları engellemek ve oluşan sorunlara çözüm getirmek bu birliğin amaçlarındandır. (UFTAA, 2017). TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği, UFTAA (Dünya Seyahat Acentaları Federasyonu), bu birliğin bir üyesidir. (Türsab, 2017).

2.5.5. IHA-International Hotel Association (Uluslararası Otelciler Birliği) IHA (Uluslararası Otelciler Birliği), 1869 yılında Fransa’nın Paris kentinde otelcilik sektörüne yönelik problemlerin ve sıkıntıların çözümü için kurulmuştur. Otelcilik sektörünün idame ettirilmesinde çok çeşitli kurallar belirlemek ve bu belirlenen kuralları uygulamaya koymak, sektör ile seyahat acentaları arasındaki eşgüdümü ve koordinasyonu sağlamak bu birliğin asli görevlerindendir. Ayrıca Türkiye’de bulunan birçok otel bu birliğin üyesi konumundadır (Albustanlıoğlu, 2009:38-39).

2.5.6. UNWTO -World Tourism Organization (Dünya Turizm Örgütü)

Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), sorumlu, sürdürülebilir ve evrensel olarak erişilebilir turizmin geliştirilmesinden sorumlu olan Birleşmiş Milletler kuruluşudur. Turizm alanında lider uluslararası organizasyon olan UNWTO, turizmi, ekonomik büyümeyi kapsayıcı ve çevresel sürdürülebilirliğin bir itici gücü olarak teşvik etmekte, dünya çapında turizm politikalarını geliştirmede liderlik ve destek sunmaktadır. UNWTO, piyasaya bilgisi üretmekte, rekabetçi ve sürdürülebilir turizm

politikaları ve araçlarını geliştirmekte, turizm eğilimini ve eğitimini desteklemektedir. Turizmin dünyadaki 100'den fazla ülkede teknik yardım projeleri yoluyla kalkınmada etkili bir araç haline getirilmesi için çalışmaktadır. UNWTO'nun üyeliği, 156 ülkeyi, 6 Asil üyeyi ve özel sektörü, eğitim kurumlarını, seyahat acentalarını, turizm derneklerini ve yerel turizm yetkililerini temsil eden 500'ün üzerindeki üyeyi içermektedir (UNWTO, 2017).