2.3.19 “Sefer Azapta Bir Parçadır.”

ü : "R ) buyurdular

ْمُكَدَحأ ُعَنَْيم ، ِباَذَعْلا َنِم ٌةَعْطِق ُرَفَّسلا

ُوَمْوَ نَو ُوَبارَشَو ُوَماَعَط

ِوِلْىأ لَإ ْلِّجَعُ يْلَ ف ُوَتَمْهَ ن ْمُكُدَحأ ىضَق اَذإَف

"Yolculuk , , , u Ö , "137 ü ü , r R h (s.a.v. ü ü az b kelimesiyle : " , " " Z , g " ü , , ü olur. Nitekim T : "U , , " Re , ü , ülmesini tavsiye Ö inde, yo nra: "Yolculuk , ü " ulur. ü ü , lere yer verilmi tir. Efe : '...A ü , ü ü fazla "138

135 _{, a.g.e., IV/13 -136.}

136 _{, U , 19; ü , , 179; , , 1; - , a.g.e., I/518; el- , a.g.e.,}

1750. md., I/344.

137 _{, U , 19, , 136, , 30; ü , , 179, ṭṭ , , 39; Canan, a.g.e.,}

VIII/35.

40 2.3.20. .

ْلَّكَوَ ت َو ْلِقْعِا

“Bağ a, So ra Tevekkü et!” 139

R edilir ; P g g , “ R h, devemi , ‟ ü ?" dedi. ü N (s.a.v.):

ا

ل

: “ la, ü ” 140

T Yahya b. Said el-Kattan 198) ü dir. Beyh k 458 ve Nuaym 242 Hz. Enes (r.a.) dan Hibb n 354) ve N ‏ ibn Ü eḍ-D mir ‟den de . et-Taber n 360) ise ü ‟ "

ل ا

" ‏ d rid olan g 141

2.3.21. .

اَرَفلا ِفْوَج يف ِدْيَّصلا ُّلُك

“Bütü Bu Av adık arı ızı Eti (Be i Av adığı ) Yaba EĢeği i Ġçi de Mevcuttur ve Bu u Eti Daha Faz adır.” 142

: , gecenin ü biri,

)ءارِف ج(ءاَرَفلا: ا

g ü g gencine denir. ü / Z sonu vakfedilerek okunur.143

139

T , , 60; - , a.g.e., I/162, el- , a.g.e., 2473. md., II/26.

140 _{T , , 60} 141 _{el- , a.g.e., I/162-163.}

41 : Bir 144 , g kanla g ü ü , ü ü rlar ü 145

el- ‟ g ü Yine el- ‟ g Peygamber (s.a.v.) Sü ‟ nisbetle ü ü kimseler ya l de Hz. P g ‟ dair R e g Sü Peygamber'in izin ister. ü , ü , O Hz. Peygamber'e “ ‟ 146 ncaya kadar huzuruna kabul ettin de az kal ” P g (s.a.v.), on g ü ü almak ve slam' bu 147

2.3.22. .

ٌةَبْوَ ت ُمَدَّنلا

“PiĢ a ık Tevbedir.” 148

T , st h , gü olan bir ameli terk , ktir. Gü , ü , helallik ve af taleb etmektir. Bununla beraber " , bir da gü , gü uzakla " g . Tevbeyi t , ü ü ü tur. Tevbe ve gü g , azmini eder. Hele te o 143 _{el- , el-Beyan ve’t-Tebyin (thk. Hasan es-S , ‟ -Me'arif, Tunus, 1990, II/13; ez-Z ,}

el-Mustaska, Daru'l- ‟ - , 1397/1977, II/224; -Firuzabadi, el-Kamusu'l-Muhit, Darul- Fikr, Beyrut, 1415/1995, 46; ü , Kamus Tercümesi, , , 1305, I/74, ez-Zebidi, Tacu’l-„Arus min Cevahiri’l-Kamus, Daru'l-Fikr, Beyrut 1414/1994, I/209.

144 _{el- ‟ g ü a.g.e., 3010. md., II/136.}

145 _{ez-Zemah eri, el-Mustaska, II/224; ü , Kamu Tercüme i, I/74.}

146 _{ü ü g ü g ج / ḍamme ve}

g bkz. el-Firuzabadi, a.g.e., s. 982.

147 _{el- , a.g.e., II/142 , ‟ -Esir, en-Nihaye, ‟ - ‟ -„ , yrut, 1418/1997, I/280.} 148 _{, Zü , 30; , el-Musned, I/386, 433; el- , a.g.e., 4246. md., II/341.}

42

gibi, bu i , " " , , ü , 149

2.3.23. .

“Yer, Bütü Ot arı Boy Vermesiyle Güze iği i Ortaya Koymaya BaĢ adı.” 150

: , ü ü, , ü 461 zikredilir.

: F ü ü , g ‟ -

Kerim'de

اَهَ فُرْخُز ُضْرَْلأا

تَذَخَأ اَذِإ

(Ö , gü ü nde)151 nde

: Sü gelmektedir.152 , ilgili te ü g ü ü , ü ü üyle , g unu, onu g ü ü , ü ü ü ü T g ü ü T has g ü ü ü ü r oluvermesi gibi...153

Yunus Suresi 24. in meali : " ü sem , ü ü , , ile kar g ü ü gü gü , ona, kendi O g gü ü g ü S ü g

149 _{Canan, a.g.e., IV/495 -497.} 150

el- a.g.e., 122. md., I/31;Yunus,10/24.

151 _{Yunus, 10/24.}

152 _{el-Isfehani, el-Mufredat, s. 379.}

43 g ü "Tazelik i urutuveririz." Zev ; g : ü hal g , : g ü ü, ? diye soru ; , ü g tirilir ve bir , ken : g ü ü? ; , T : "O r ü ü ü S "154

2.3.24. .

َن ْلَْم ٍءاَعِو ُّرَشَو ،ًا رْفِص ٍءاَعِو ُّرَش ُنْطَبْلَا

“Mide, Dolu ve BoĢ Kap arı E Kötü üdür.” 155

Mik Ma'dikerib (r.a. : "R ) buyurdular ki: "Â , Â ."156

, , ü ü ü Z , g , Öyle ise onlar , , " " ṣif ederek ikinci ü ü , arar veren, g , , , , , ü 1031) : " ü ü ü , ü g i olmaz. Her ikisi de , ü ü ü ü sahibini haktan uzak T g , maddeler artar, gad , , ,

154

, 11/94-95; Muhammed Ali es-Sabuni, Muhtasaru Tefsir-i Ġbni Ke ir, ‟ , , 2012, I/152.

155 _{T , Zü ,47; , , 50; , IV/132, - , a.g.e., 541. md., I/107.} 156 _{T , Zü 47; , 50; Ahmed b. Hanbel, IV/132.}

44

sevkeder. T , , melekleri celbeden bir nehirdir..."157

2.3.25. .

“Halhal ı Bir Ayak Ne Güze Ne hoĢ!” 158

Sanki de . g ü gü

gü ey eden bir kelimedir. O . Buradaki

ا , عم

gü eder

.

Hadislerde

, , :

" , gü , gü , a " gelen ler .159 olarak verelim:

ُرَ بْكأ للهَاَو ُلله َّلاإ َوَلإ َلا ِناََّيِمْلا ِفِ َّنُهَلَقْ ثَا اَم ٌسَْخَ َّخَب َّخَب

َّفَّوَ تُ ي حِلاَّصلا ُدَلَوْلاَو ولِل ُدْمَلحاَو

ِمِلْسُمْلا ِءْرَملِل

ُوُبِسَتْحَيَ ف

R : “ gü ! Mizanda ne ! Onlar L ilahe illall h, A u , ü llah kelimeleri ve ü ü bir kimsenin, s 160 Bu hadisi Ahmed b. Hanbel el-Musned'inde , e 161

2.3.26. .

“Ġyi ik yaptığı kiĢi i Ģerri de akın.” 162

157

Canan, a.g.e., XI/131-133.

158 _{el- , a.g.e., 566. md., I/110.}

159 _{, , 13; ü , Z , 42; , T , 64; T , Zü , 39; , V ḍu, 115;}

Ahmed, IV/237.

160

Ahmed, V/245.

161 _{Z , Feḍailu'l-A’mal ( trc.Hayri Demi , ü N , , 2013,}

538.

45

ü Amr b. el-Â seslenerek; Al g erimlerden ol.163

Ö kull :

“ , yesin seni.164 Bu hal ü ü mektir.

2.3.27. .

“Mû a (a. .) Kav i de Daha ġaĢkı .” 165

‟ - rim'de bu e kaynak olan if de g :

َيِِّقِساَفْلا ِمْوَقْلا ىَلَع َسْأَت َلاَف ِضْرَْلأا ِفِ َنوُهيِتَي ًةَنَس َيِِّعَبْرَأ ْمِهْيَلَع ٌةَمَّرَُمَ اَهَّ نِإَف َلاَق

“ ; ü ü ü ü !”166

ِضْرَْلأا ِفِ َنوُهيِتَي

: T g , , , ü ü , ü ü , g T ü

اًىوُتو اًهيِتو اًهيِت هوُتَ يَو ويِتَي هاَت

: ; , , ol "S - T " T ü ve Harun Tih'te "

" ( F . Hatta 163

el- , a.g.e., I/53.

164 _{el- , a.g.e ,.736. md., I/145.}

165 _{, 5/26; - , a.g.e.,766. md., I/150.} 166 _{, 5/26}

46

bu sa , " ü an on iki su "167_{, "V ü ü ü g g ,} indirdik."168 Mucizelerinden ist ir nesil , g 169

2.3.28. .

ٌجَلْجَل ُلِطاَبْلاَو ُجَلْ بَأ ُّقَحْلَا

“Hak Par aktır B tı i e Kara ıktır.” 170

“

أ

” ha , P g ilinden bahsedilirken

أ

yani " ü ü , " ü d 286) der ki:

ü ü , bir g Yani

م

, 171

:

ل ا

ل

“ .”172

‟ - ‟ z hir, g bizzat ‟ , fiilleri, Kur'an ve 173

Ö ‟ - ‟ g :

َءاَج ْلُق

ُديِعُي اَمَو ُلِطاَبْلا ُئِدْبُ ي اَمَو ُّقَْلحا

“De ki: Hak geldi; artık bâtıl ne bir şeyi ortaya çıkarabilir ne de geri getirebilir.”174

167

Bakara, 2/60.

168 _{Bakara, 2/57.} 169 _{, a.g.e., III/218.}

170 _{el- , a.g.e., 1100. md., I/207.} 171

el- , g , 1100 , I/207

172 _{el- , a.g.e., 3407. md. , II/200.}

173 _{, 22/62; N , 27/79; L , 30; S , 34/49; F , 41/53; , 42/24} 174 _{Sebe, 34/49.}

47 ‟ :

ْنِم َنوُعْدَي اَم َّنَأَو ُّقَْلحا َوُى َوَّللا َّنَأِب َكِلَذ

ُيِْبَكْلا ُّيِلَعْلا َوُى َوَّللا َّنَأَو ُلِطاَبْلا َوُى ِوِنوُد

“ ü ü , O , O, , ü ü ü ”175 ücadele :

َنوُفِصَت اَِّمِ ُلْيَوْلا ْمُكَلَو ٌقِىاَز َوُى اَذِإَف ُوُغَمْدَيَ ف ِلِطاَبْلا ىَلَع ِّقَْلحاِب ُفِذْقَ ن ْلَب

“Bilakis biz, hakkı bâtılın tepesine bindiririz de o, bâtılın işini bitirir. Bir de bakarsınız ki, bâtıl yok olup gitmiştir. Yakıştırdığınız sıfatlardan dolayı yazıklar olsun size!”176

Hak ve b S lere yer verir:

"De ki; Hak geldi, yokoldu. Zaten yok " ile sunulan ve olan g gü ü , , , ü ü ü , g g a , ulu, ü ü , g , bo g g ü S ü ü g buki alevin kor g , , suyun ü ü g Yok, g S 'tan daha fazla ? 't z ü ?177

2.3.29.

“Rızık arı E Hayır ı ı Yeter i Olan, Zikri E Hayır ı ı Giz i O a dır.” 178

175

Hac, 22/62.

176 _{Enbiya, 21/18.}

177 _{Seyyid Kutup, Fi ẓılâli l-Kur’an, ‟ - , - Kahire, 1986, IX/320.} 178 _{el- , a.g.e., n. 1250, I/449; el- , a.g.e., 1329. md., I/247.}

48

‟ , el-„Askeri, Hibban, S ‟ V ‟ ine gelen hadisi F N Fetev ‟ etin , -Zü eserinde Ziy ‟

ف اَفِكلا ِقْزِّرلا ُرْ يخ

ü 179 Sahih- ü ‟ edir: ü : "R ederdi:

ْجا َّمُهَّللَا

ًافاَفَك ىرخأ فِو ًاتوُق ٍدَّمَُمَ ِلآ َقْزِر ْلَع

" ! Â - - - "yete " "180

ا "

g " 181

Tasavvuf ehli zikri i , ü ü ü O, mur kabe ve kalbin dü ü “ ü ü ” 182

2.3.30. .

قيِرَّطلا َلْبَ ق َقيِفَّرل َا

“Yo da Ö ce Yo ArkadaĢı Gerek.” 183

Bu

ليِحَّرلا َلْبَ ق ُداََّّلا,قيِرَّطلا َلْبَ ق َقيِفَّرلا ,راَّدلا َلْبَ ق راَْلََا

ol El-H , el-Cami’ eserinde Hz. R i b. Hadic‟ et 184

179 _{el- , a.g.e., n.1250, I/449.}

180 _{, R 17; ü , Z 126; T , Zü , 38} 181

Canan, a.g.e., VII/443.

182 _{Kandehlevi, a.g.e., 394 g - , a.g.e., n. 1250, I/449.} 183 _{el- , a.g.e., n. 1051I/378; el- , a.g.e., 1609. md., I/303.}

49

te

قيِرَّطلا َلْبَ ق َقيِفَّرلا وُسِمَتلا

T el-Kebir‟ Ebi Hayseme, el-„Askeri Em âl Hatib el- ‟ R Hadic‟ olarak bu hadisi O Fakat , ü dir.185

2.3.31.

“Susmak Hikmettir, Onu Yapan Ġ e Azdır.” 186

Burdaki

hikmet ‟ - ‟ :

ِذُخ َيََْيَاَي

اِّيِبَص َمْكُْلحا ُهاَنْ يَ تآَو ٍةَّوُقِب َباَتِكْلا

"Ey Yahya! Kitab'a vargücünle sarıl! Daha çocuk iken ona hikmet verdik.187

: gü ü anlama ilmidir. ü ; icat, ilim ve fiiller. ‟ , helal ve Hikmet lugatta amelle beraber ilimdir. ki: Hakka m ü ü B g .188

Lokman gü g g ü a zaman susar ve kendi kendine “Susmak hikmettir ” der. Davut , g abinde “N güzel bir harp aleti ” ü a renen Lokman g ü ü : “

ا ل

_”,

185

el- , a.g.e., n. 531, I/203.

186 _{el- , a.g.e., n. 1623, II/35; el- , a.g.e., 2119. md., I/402.} 187 _{Meryem, 19/12.}

50

“Susmak hikmettir ve onu ”189

g ü, Beyhaki, Enes'ten (r.a.)

Lokman Hekim' 190

2.3.32.

َكُلْىأ هاَرَ ي ُثْيَح َكَطْوَس ْقِّلَع

“Ai e i Göreceği Yere Sopa ı As.” 191 Aileni korkutmak ve onlard

ü ü g 192

Bu hadisi hasen bir senetle Taber bn ‟ r 292

“ g ” Buhari 256 ü‟ ü ‟ Ebi Leyla 148) dan eder

.

Abbas (r.a.)'dan gelen te Peygamberimiz (s.a.v.), evlerimize sopa 193 “ g e sopa ! ü ü ”194 Buradaki y vurun d g . 2.3.33. .

“Her Ağaçta AteĢ Vardır. Ama Merh ve Afar Ağaç arı da Daha Çoktur.” 195

خ

"Merḥ " ile

ا

" „Af r" , , damlarken merḥ „ ü ü , unun

189 el- , a.g.e., 1609. md., I/303. 190 _{el- , a.g.e., n.1623, II/35.} 191 _{el- , a.g.e., n.1742, II/74; el- , a.g.e., md. 2486.} 192 _{el- , a.g.e., md. 2486., II/38.} 193 Buhari, el-Edebu’l-Mufred/Mü lüman Ferdin Edeb ve Ahlakı R S , ,

Konya, 2014, md. 1229, s. 360. 194 _{Abdurrezzak b. Hemmam, el-Musannef, el- ‟ - , , 1972, 17963} 195 _{Yasin, 36/80, el- , a.g.e., 2752. md.,II/74.}

51

birini er ,

،ٌراَن ٍرَجَش ِّلك فِ

ُراَفَعلاو ُخْرَلما َدَجْمَتْساَو

" F ḥ „ f r bol bulmu tur" diye bir , an maksat cinstir. Merḥ ve „Af , sat ü ü g , ü g g " " S u ü i g 196 , , O ü ü ü den y : ü , - l , dan ortaya ,

S g ? O, ü ü birlikte ate , yden U ü ü r ḍ - :

َجَش ِّلك فِ

ُراَفَعلاو ُخْرَلما َدَجْمَتْساَو ،ٌراَن ٍر

“ ḥ „ f ” gü : arada toplamak, , , S 197

Bu mesel, Arab ems linden le . ‟ ‟

toplumun c , ü ü ü ü, a ‟ ‟ ‟

a

196 _{, a.g.e.,VI/425-426.}

52 Bu ü ü Ziy : Ö g ü Ormanlarda bu a ü g da etkisiy ü ü ü ü ü ü di ü 198 2.3.34.

ُناَدُت ُنيِدَت امك

“

Yaptığı ı KarĢı ığı ı Bulursun.” 199 ‟ - ‟ - -i

verir:

ا ا ا م ل ث ا ,

“

, ,

, ”200

lere bakacak olursak: ;

ا أ أ أ :

“ , ü ü ”201

ا ا ل :

“ ?”

اَم ِلْثِِبِ ِوْيَلَع اوُدَتْعاَف ْمُكْيَلَع ىَدَتْعا ْنَمَف

ْمُكْيَلَع ىَدَتْعا

:

“ ü O – g - ‟ , ü lah muttakiler ”202

2.3.35.

“Her Yerin Bir Sözü Vardır” 203 198 _{el- , a.g.e., 2752. md. , II/74.}

199 _{Kalem, 68/9; el- , a.g.e., 2752. md., II/74.} 200

Nahl, 16/126.

201 _{, 17/7} 202 _{ḳ , 2/194}

53

der k: Burada kastedilen, g , ü ü

, ü gü

bulun ki her ü ü gü dedilsin.204 ; Bir ü g ü -

g Burdaki “ ” edilir.205 el- elin benzeri olan i

لا ل

“ evrin ”206

ü el- ṭ , el-C ‟ Derda ‟ , el- Mekarim‟ , Adiy, el-Kâmil Tufeyl ‟

207

2.3.36.

“Öv ek Boğaz a aktır.” 208 el- , " ü ü g Sanki b g Onu bir ü ü , g ."209 der. Hz. Peygamber (s.a.v.) buyurdu ki:

ا ا

“Ö ü ü ü ”210

, ,

,

sebeple insanlara , ü ,

ü

, li 'tan bilmeli, O'na nisbet etmelidir. Bu da

204 _{el- , a.g.e., 2752. md., II/74.} 205 _{Bolelli, Beleğat, s. 28.}

206 _{el- , a.g.e., n.172, II/172; el- , a.g.e., 3423. md., II/202.} 207

el- , a.g.e., 2752. md., II/75.

208 _{el- , a.g.e., 3885. md., II/284.} 209 _{el- , a.g.e., 3885. md., II/284.} 210 _{, , 36; , V /92, 93, 98}

54

nim , ü ü ü "R nimetini y d et!" 211 i bir

y d , ü , ,

nisbet edili " " g ü , h'a nisbet edilmesi bu g . Resulull , , olmadan ü " ü ü " Â , ü , gü ü ona uy , ü 212 Bu konuyla ilgili :

ْنِع ٍلُجَر ىلَع ٌلُجَر َنَْ ثأ

َث ُوَل َلاَق ،َكِبِحاَص َقُنُع َتْعَطَق َكَْيََو :َلاَقف ِِّبِّنلا َد

َلا

ًاحِداَم َناَك ْنَم :َلاَق َُّثْ .ًاث

ُف ُبِسْحأ ْلُقَ يْلَ ف ،َةَلاََمَ َ ُهاَخأ

َلا

َو ،ُوُبيِسَح ُوّللاَو ،ًان

َلا

ُف ُبِسْحأ ،ًادَحأ ِوّللا ىلَع يِّكَزُا

لا

َناَك ْنإ ،اَذَكو اَذك ًان

َ ي

ُوْنِم َكِلذ ُمَلْع

Hz. Bekre (r.a. : " , R " ! " ü iler. S : " ki : "F , kafidir. Ben ü ü herkesi benden iyi bilir). Ondan - " "

ا :

“ helak ettin ” emektir.213 Hz. Hureyre (r.a. :

َباَرُّ تلا َنىِحاَّدَمْلا ِهاَوْ فأ فِ َوُ ثَْنَ ْنأ ِوّللا ُلوُسَر اَنَرَمأ

"Resulullah (s.a.v. , "Meddah, genellikle insa i idir." 214 S , ü ü , R , " " : "Ö ü , , g ü g ü 211 Duha, 93/11. 212 _{Canan, , a.g.e., XV/202.} 213 _{, 16, 54, 95; ü , Zü , 65; , , 10} 214 _{T , Zü , 55}

55 R " " bir hadiste g ü " " " , ü ü da ü ü a gü g , in o kimse e Ö " " , g ü , g , , , ü ü . Yeter ki ifrata, ü l T , "Bu, onu r etmektir, tezlil etmektir, o ü vermeyin, ihsanda, ikram ; " "

, ü , , " Ö ü ü : Ö gü ü , , " " vermek" "T , , g , u " 215 2.3.37.

َةَباَهَمْلا ُب ِىْذُت ُةَحاَزُمْلَا

“AĢırı ġaka aĢ a Ġ a ı Heybeti i i Giderir.” 216

ا

:Heybet (vakar) g Ö ü (r.a.) “ ü ü r ü g ü ü ”217 der. , ü ü , insanlar g 215 _{Canan, a.g.e., XV/206-207.}

216 _{el- , a.g.e., 3885. md., II/284.} 217 _{el- , a.g.e., 3885. md., II/284.}

56 ciddiyet olarak , , ü R g Mesel ü ü ü ü ü , g , gü ü . Hz. Hureyre (r.a. : " : " R ü! S !" " ylerim!" buyurdular."218 Hz. Enes (r.a.) : " ir adam Rasulullaha (s.a.v.) gelerek: "Ey R ü! !" dedi. Peygamberimiz (s.a.v.) de: "Ben !" :" R ü,

yavrusunu ne yapa ! " :

" ?" buyurdular."219 2.3.38.

اَجَن للها َقَدَص ْنَم

“Kim A h’a KarĢı Doğru O ur a Kurtu ur.” 220

‟ S ü 221 h.222 Ö ‟ – (r.a.)‟ g , R ‟ : “S ü , ü g F ü : 218 _{T , 57.} 219 T , , 57; , , 92

220 _{el- , a.g.e., 3999. md., II/296.} 221 _{el- , a.g.e., 3999. md., II/297.} 222 _{, a.g.e., s.145.}

57 – ‟ , : “ ! O o gü ü ;

Eve gelir gelmez hayvan ü g ü ü ü , O g , ve hiz g g Sü kadar k N ü R ! , ! ; g erleri de gü ; gittiler. ü Hz. Peygamber : “ !” (

اََنَ للها َقَدَص ْنَم)

223 2.3.39.

“ T endisi Ona Dü ” 224

ا ا ج :

ü ü ü Ö ‟ edilir. ü ü ‟ - ' g :

ِةَّن ُسِل َدَِتَ ْنَلَ ف َيِِّلَّوَْلأا َةَّنُس َّلاِإ َنوُرُظْنَ ي ْلَهَ ف ِوِلْىَأِب َّلاِإ ُئِّيَّسلا ُرْكَمْلا ُقيَِيَ َلاَو ِئِّيَّسلا َرْكَمَو ِضْرَْلأا ِفِ اًراَبْكِتْس

ًلايِوَْتح ِوَّللا ِةَّنُسِل َدَِتَ ْنَلَو ًلايِدْبَ ت ِوَّللا

223 _{, ü `, 98, , 12, ‟ – , 13, , 53, , 5; ü , Z , 100; -} , a.g.e., 3999. md., II/297.

58 “ ü ü ü ü ü ü ü ü buki ü O g yorlar? , ”225 2.3.40.

“Ġ fak Et Bilal! ArĢı Sahibi i Aza tacağı da Korkma.” 226 Bu hadisi Taberani el- ‟ , Bezzar el- ü ‟ , Beyhaki, - ‟

zlarla 227

Taber ‟ ‟dan dan gelen inde P g ‟ g g ü Derki “ ! ? ü ,” R ll

Peygamberimiz(s.a.v.) buyurdular ki: Senin kaynayan bir ndan korkmuyormusun, ! A i olan ‟

!228

225 F 43

226 _{el- , a.g.e., 4248. md., II/341, el- , KeĢfu l-Hafa, n. 635, I/238.} 227 _{el- , a.g.e., n. 635, I/238.}

59

SONUÇ

Emsalle , ü , ü ü etkisi g , Emsaller, atalardan gelen ve onla ü g ü ü ü ü ü ü , e , E ve hadislerin etkisi ü ü Kuran- 'in A indirilmesi ve i g , onun ü bir kitap ucudur.

Kuran- s , bazen o za . Bu durumu g ü ü ü R (s.a.v.) g zaman e olarak o an dillerd , g , . R (s.a.v.)‟ “ mi'u„l-Kel ” ü ü ü ü ü , Peygamber'in ü l , ḍ g hal . R (s , ü olaylara sosya-psikolojik g , , g hadislerdeki bu ifadeler, ems

60

 ve hadislerl tam olarak belirlemek hemen hemen . ü ü , a a

Emsallerle ilgili ü E bilinen eser olan el- Mecme'u'l-Em âl ki ekseninde konuya , Sü g s g r. Bu ü ü ü g hadislerde de Burada kadar mesel, konuyla ilgili kesin bir fikir verici niteliktedir.

‟ 'da ve hadislerde e en ilgili eserlerin . Halbu , Burada in mes , , ḍ - ine gelen ve hadislerle ilgili ü ü ü ü ü , konunun ü ü f mes , konuyla ilg g elbette ü ü ü

Mes , ü ü ü ini teminoloji ile ü ü ü ü gü gü ü de mesellerdir. Hadislerin dili de bizzat , seller, bu a meseller, ilgili ayet ve hadislerin bir ü ü ü g sa la .

61

KAYNAKÇA

Abdurrezzak b. Hemmam, el-Musannef, el-Mektebetu‟ - , , 1972. el- , KeĢfu’l-Hafa, el- ‟ , , 2006.

, Ö , Ata özleri Sözlüğü, Deyimler Sözlüğü, , , 1988 , T , Çeviri ĠĢlemine Genel Bir BakıĢ, Ank., 1998.

, lil- , , Kur’an-ı Kerim Meali, , Ank., 2008.

el-Askeri, Hilal, Cemheratu'l-Emsâl (thk. Muhammed b. 'l-Fadl, , -Fikr, Beyrut, 1408/1988.

, ü , KarĢılaĢtırmalı Edebiyat Bilimi, Ank., 2002.

, S , Hadi lerin Ata özlerine Etki i, U Ü , Bursa, 1994.

Berki, Ali Hikmet, Mecelle, T ü ü, , 1959.

Bolelli, Nusretin, Beleğat, , 2009

, , Çeviri, Çeviride EĢdeğerlilik ve Dilbilim, 20 , , 1992

Buhari, el-Edebû’l-Mufred/Mü lümân Ferdin Edeb ve Ahlakı (tr. Ramazan S , , Konya, 2014.

el- , el-Beyan ve’t-Tebyin (thk. Hasan es-Sendubi), ‟ -Me'arif, Tunus, 1990.

62

el-C rim, Ali - Emin, Mustafa el-Beleğatu’l-Vaḍıha, N , , Canan, , Kütüb-i Sitte Tercüme ve ġerhi, , I , Ank., 198

el-Curcan , - , Kitabu’-Ta'rifat, ‟n-Nefais, Beyrut, 1428/2007.

, S , Kaydü l-Evâbiḍ mine'l-Fevâ id, Erzurum, 1989.

, y , Tıpkı ve Benzeri Türkçe-Ġng-Ġng-Türkçe Ata özleri ve Deyimler, ül ü , Ank., 1998.

, , “ ”, DĠA, XXIX, , 2004

'Ubeyd el- S , Kitabu’l-Em al, Beyrut, 1978. Dayf el- , Kunûzu’l-Hikme, ‟ -Ma' , , 1981.

el- , , Nuzhetu'l-Elibba '1-Faḍl), Kahire 1386/1967.

, , On Üçüncü Yüzyıldan Günümüze Kadar ġiirde ve Hâlk

Dilinde Ata özleri ve Deyimler, , 1973

________, ġiirde ve Hâlk Dilinde Ata özleri ve Deyimleri, Yay.,

, 1973

Esed, Muhammed, Kur’an Me ajı, ,7 , , 2000.

el-Firuz b d , Muhammed b. Yakub, el-Kamu u’l-Muhîṭ, Darul-Fikr, Beyrut,

1415/1995.

el- , -F , Kitâbu’l-‘Ayn muratteben alâ

Ḥurûfi’l-mu‘cem T T : , ‟ - ‟ -„ ,

Beyrut, 2003.

, 'l-Fadl Cemaluddin Muhammed el- - , Lisanu'l-Arab, Daru Sadir, Beyrut, 1410/1990, I-IX.

‟ -Es r, en-Nihaye fi Ğaribi l-Hadis, ‟ -Kutu ‟ -„ lmiyye, Beyrut, 1418/1997, I-V.

, - , , Arapça Çeviri Kılavuzu, , , 2010 Komisyon, Örnekleriyle Türkçe Sözlük, MEB Yay., Ank., 1996.

Kurnaz, Selim, Konularına Göre Seçme Ata özleri, , 1962

, , Mev u’atu -Sünneti el-Kütüb-ü Sitte ve ġerhi, , 1992. Kutup, Seyyid , fi Zılali l-Kur’an, Kahire, 1870.

63

el- , 'l-F -Nisaburi, Mecme'u'l-

Em âl (hz. Muhammed Muhy ü , T , 1955

el- , Ali b. Muhammed b. Hatib, el-Em al ve‘l-Hikem, ‟ , Katar, 1983.

Mevdudi, 'l-A'la, Tefhimü’l-Kur’an (tr. Heyat), , , 1986.

ü , Kamu Tercüme i, , st.,1305 h. , N j , Deyimler, Ata özleri, Beyitler ve AnlamdaĢ Kelimeler, , 1983

Muhammed Sufih, el-Emsalu’l-‘Arabiyye ve Me adiruha fi’t-Turas, ‟ -Aksa, 1402/1982.

el-Munẕir , Muhtasaru Sahih-i Muslim, Darul Musta , I , , 1432

Ordulu, M. Akif, Ata özleri Sözlüğü, , , 1997 P , , Ata özleri, 4 , , 2013.

________, Ġki Dirhem Bir Çekirdek, , , 1986-88.

R -„ , -Huseyn b. Muhammed, el-Mufredât fi

Ğaribi'l-Kur'an (thk. Muhammed Seyyid Kilani), Daru'l-Me'arif, Beyrut, tsz.

er-R , Bekir, Muhtaru’ -Sıhah, Mektebetu Lubnan, Beyrut, 1988.

es-Sabun , Muhammed Ali, Safvetu’t-Tefasir, ‟ -'Asriyye, Beyrut, 1433;

________, Muhtasaru Tefsir-i Ġbni Ke ir, ‟ 'Asriyye, Beyrut, 2012.

S , , Türk Atalar Sözü Hazine i, Ü , , 1974 S , R , Türk Ata özleri, Ank., 1971.

- f, Muhammed Hasen b. Ukayl , Mu'cemu’l Muṣtalahat, ‟ Endelus, Cidde, 1419/1999.

f er-Raḍ , Nehcu’l-Beleğa S -Salih), Beyrut, 1387.

S , Kamusi Turki, T ü , , 1985. Tü , Zü ," ", DĠA, XXIX.

Tü , F F , Türk Ata özleri ve Deyimleri, , 1963 el-„Uḳberi, Abdullah b. Huseyn, ġerhu Divani’l-Mutenebbi Ö F et-

T ‟ , , 1418/1997, I-II.

U , T , Anlatımlı Belagat, Sebat Ofset, Konya, 2012;

64

Ü , , “ Ö Ö ”, Tömer Çeviri

Dergisi, : 6, ü 95

Ü ü , , Arapça Hikmetli Sözler, Esra Yay., Konya, 1998. Vardar, Berke, BaĢlıca Dilbilim Terimleri, , 1978

Wensinck, el-Mu'cemu'l-Mufehres li Elfâẓı'l-Hadisi'n-Nebevî, ‟l- Beril, 1936.

, N Arapça Ata özü ve Deyimler, R , , 2003. , Hamdi, Hak Dini Kuran Dili, , , 1992.

ez-Za , Sa'di, el-Mu'cemu’l-Mu'temed, Daru'l-Kutubi‟l- miyye, Beyrut, 1971.

ez-Z , Muhammed Murtaza el-Husayni el-Vasiti el-Hanefi, Tacu’l-„Arus

min Cevahiri’l-Kamus, Daru'l-Fikr, Beyrut 1414/1994.

ez-Zemah , el-Mu tak â fi Em âli’l-Arab, Daru'l- ‟ - , 1397/1977, I-II.

ez-Zevzeni, Abdullah Huseyn b. Ahmed, ġerhu Mu allaḳḳati’l- AĢr (thk. Fahreddin Kabave,) Beyrut, 1997.

Belgede Arap ems̱âlinin oluşumunda âyet ve hadislerin etkisi: El - Meydâni'nin Mecma'u'l - Ems̱âli örneği (sayfa 53-78)