Madde 17 - (DeğiĢik madde: 17/06/1987 - 3386/6 md.;DeğiĢik madde: 14/07/2004 - 5226 S.K. /8.mad) *1*
a) Bir alanın koruma bölge kurulunca sit olarak ilanı, bu alanda her ölçekteki plân uygulamasını durdurur. Sit alanının etkileĢim çevresine iliĢkin varsa 1/25.000 ölçekli plân kararları ve notları alanın sit statüsü dikkate alınarak yeniden gözden geçirilerek ilgili idarelerce onaylanır.
Koruma amaçlı imar plânı yapılıncaya kadar, koruma bölge kurulu tarafından üç ay içinde geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartları belirlenir. Belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar söz konusu alanda ilgili meslek odaları, sivil toplum kuruluĢları ve plândan etkilenen hemĢerilerin katılımı ile toplantılar düzenleyerek koruma amaçlı imar plânını hazırlatıp, incelenmek ve sonuçlandırılmak üzere koruma bölge kuruluna vermek zorundadır. Ġki yıl içinde koruma amaçlı imar plânı yapılmadığı takdirde, geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartlarının uygulanması, koruma amaçlı imar plânı yapılıncaya kadar durdurulur.
Bu iki yıllık süre içinde zorunlu nedenlerle plân yapılamadığı takdirde koruma bölge
MADDE 42 – 2863 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (a) fıkrasının birinci
paragrafında yer alan “etkileĢim çevresine iliĢkin” ibaresi “etkileĢim-geçiĢ sahası” Ģeklinde, ikinci, üçüncü, beĢinci, sekizinci ve dokuzuncu paragrafları aĢağıdaki Ģekilde, (c) fıkrasının sekizinci paragrafında yer alan “Bayındırlık ve Ġskân” ibaresi “Çevre ve ġehircilik” Ģeklinde değiĢtirilmiĢtir.
“Koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar, koruma bölge kurulu tarafından üç ay içinde geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartları belirlenir. Belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar söz konusu alanda üç yıl içinde koruma amaçlı imar planı hazırlatıp
incelenmek ve sonuçlandırılmak üzere koruma bölge kuruluna vermek zorundadır. Üç yıllık süre içinde zorunlu nedenlerle plan yapılamadığı takdirde koruma bölge kurulunca
gerekçeli olarak bu süre uzatılabilir. Uzatılan süre içerisinde geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartları uygulanır.
Sit alanlarına iliĢkin tüm ölçeklerde yapılmıĢ; koruma bölge kurullarının uygun görüĢü alınarak yürürlüğe giren planların yargı kararları ile uygulamasının durdurulması veya iptal edilmesi halinde ilgili koruma bölge kurulunca geçiĢ dönemi yapılanma Ģartları yeniden belirlenir.”
“Ġlgili idareler, koruma amaçlı imar planını en geç iki ay içinde görüĢür ve varsa
42 kurulunca bu süre bir yıl daha uzatılabilir.
Koruma bölge kurulunda görüĢülen ve uygun görülen koruma plânları onaylanmak üzere ilgili idarelere gönderilir.
Ġlgili idareler, koruma amaçlı imar plânını en geç iki ay içinde görüĢür ve varsa değiĢmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma bölge kurulunda bu hususlar da değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle plânlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. AltmıĢ gün içerisinde onaylanmayan plânlar kesinleĢerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar plânının yürürlüğe girmesiyle geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar.
Ören yerlerinde çevre düzenleme projesi yapımı ve değiĢiklikleri, ilgili koruma bölge kurulunun uygun görüĢü doğrultusunda Bakanlıkça yapılır, yaptırılır ve onaylanır.
Koruma amaçlı imar plânları ve çevre düzenleme projelerinde yapılacak değiĢiklikler yukarıdaki usullere tabidir.
Koruma amaçlı imar plânları; müellifi Ģehir plâncısı olmak üzere; alanın konumu, sit statüsü ve özellikleri göz önünde bulundurularak mimar, restoratör mimar, sanat tarihçisi, arkeolog, sosyolog, mühendis, peyzaj mimarı gibi meslek gruplarından Bakanlıkça belirlenecek uzmanlar tarafından hazırlanır.
Koruma amaçlı imar plânları ve çevre düzenleme projelerinin hazırlanması, gösterimi, uygulaması, denetimi ve plân müelliflerinin yeterliliği ile görev, yetki ve sorumluluklarına iliĢkin usul ve esaslar, Bakanlık ile Bayındırlık ve Ġskân Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Koruma amaçlı imar plânlarının yapımı için belediyelere aktarılmak üzere Ġller Bankası Genel Müdürlüğü Bütçesine yeteri kadar ödenek konur. Ġl özel idareleri ise bütçelerinde koruma amaçlı imar plânlarının yapımı için ödenek ayırırlar.
Koruma bölge kurulunca sit alanı olarak ilan edilen yerlerde; bu kararın ilanından önce imar mevzuatına ve onanlı imar plânlarına uygun olarak alınmıĢ yapı ruhsatı ve eklerine göre subasman seviyesi tamamlanmıĢ yapıların inĢasına devam edilebilir, ancak bu maddenin (c) bendi uyarınca yapılanma hakkı aktarımını re'sen uygulamaya da ilgili idareler yetkilidir. Subasman seviyesi tamamlanmamıĢ yapıların yapı ruhsatları iptal edilir.
Kesin yapılanma yasağı bulunan sit alanlarında bu madde hükümlerinden faydalanılamaz.
b) Koruma amaçlı imar plânlarıyla kesin yapılanma yasağı getirilen sit alanlarında bulunan gerçek ve özel hukuk tüzel kiĢilerinin mülkiyetindeki taĢınmazlar malikin baĢvurusu üzerine, belediye ve il özel idaresine ait taĢınmazlarla takas edilebilir.
değiĢmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma bölge kurulunda bu hususlar değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle planlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. Planlar koruma bölge kurulunun uygun gördüğü Ģekliyle ilgili idarelerce altmıĢ gün içinde onaylanmak zorundadır. Bu süre içinde görüĢülmeyen ya da onaylanmayan planlar kesinleĢerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar planının yürürlüğe girmesiyle geçiĢ dönemi koruma esasları ve kullanma Ģartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar.”
“Koruma amaçlı imar planları, müellifi Ģehir plancısı olmak üzere alanın konumu, sit statüsü ve özellikleri gözönünde bulundurularak ilgili meslek gruplarından Bakanlıkça belirlenecek uzmanlar tarafından hazırlanır.
Koruma amaçlı imar planları ve çevre düzenleme projelerinin hazırlanması, gösterimi, uygulanması, denetimi, koruma amaçlı imar planı değiĢiklikleri, plan müellifleri ile planlama ekibinin niteliği ve yeterliliği ile görev, yetki ve sorumluluklarına iliĢkin usul ve esaslar, Bakanlıkça hazırlanan yönetmelikle belirlenir.”
43 c) Yapılanma hakları kısıtlanmıĢ tescilli taĢınmaz kültür varlıklarına veya bunların
koruma alanlarında bulunan ya da koruma amaçlı imar plânlarıyla yapılanma hakları kısıtlanan taĢınmazlara ait mülkiyet veya yapılanma haklarının kısıtlanmıĢ bölümünü, imar plânlarıyla yapılanmaya açık aktarım alanı olarak ayrılmıĢ, mülkiyetlerindeki veya üçüncü Ģahıslara ait alanlara, aktarımdan yararlanacak öncelikli hakları belirleyerek bir program dahilinde aktarmaya, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyeler, bunların dıĢında valilikler yetkilidir.
Aktarım iĢleminde Sermaye Piyasası Kurulunca onaylı gayrimenkul değerleme Ģirketlerince yapılacak rayiç değer denkleĢtirmesi esastır. Ancak aktarıma konu hak tescilli taĢınmaz kültür varlığına iliĢkin ise yapı değeri dikkate alınmaz.
Bu taĢınmazlar için, kısıtlanmıĢ yapılanma haklarının, imar plânlarıyla aktarım alanı olarak ayrılmıĢ yapılanmaya açık diğer alanlarda kullanılmasını sağlayacak ve bu hakkı hamiline yazılı menkul kıymete dönüĢtürecek belgeler düzenlemeye, bu belgeleri yapılanma hakları kısıtlanmıĢ alan olarak gösterilen ve tapuda bu konuda Ģerh düĢülen alanlardaki taĢınmaz sahiplerinden hak sahibi olanlara vermeye, imar plânında aktarım alanı olarak ayrılmıĢ ve tapuda bu konuda Ģerh düĢülen alanlarda ise ruhsat vermek için toplamaya ilgili idareler yetkilidir. Menkul kıymetlerin basılması, saklanması, el değiĢtirme iĢlemlerinin onaylanması ve veri tabanının oluĢturulması ve denetlenmesi Ġller Bankasınca yapılır.
Bu alanlarda kesin yapılanma yasağı gelmesi nedeniyle yapılanma hakkının tamamen aktarılması halinde, yapılanma hakkı kısıtlanan taĢınmaz, mütemmimi ile birlikte ilgili idare mülkiyetine geçer ve parseller ilgili idare adına tescil edilir ve hiçbir koĢulda satıĢa konu edilemez.
Aktarıma konu parselde malikin korunabilir yapılanma hakkı kalması halinde ise yapılanma hakkı kısmen aktarılır. Bu durumda, malikin yapılanma hakkı kısıtlanmıĢ alandaki mülkiyeti devam eder.
Ancak, aktarıma konu hak, tescilli taĢınmaz kültür varlığı üzerinde ise, malikin bu varlığın korunması ve yaĢatılması için gerekli bakım, onarım ve restorasyon çalıĢmasını, ilgili idare ile imzalanacak protokole uygun olarak menkul kıymetleri teslim almasını müteakip baĢlatarak tamamlaması zorunludur. Aksi halde, ilgili idare teslim edilen menkul kıymet bedelini faiziyle birlikte malikten tahsile yetkilidir. Bu hususlar ve protokol menkul kıymet tesliminden önce ilgili idarece tapuya her türlü harçtan ve damga vergisinden muaf olarak Ģerh edilir.
KısıtlanmıĢ hakların bulunduğu belediye sınırları içerisinde, aktarım alanı tespit edilmesinin mümkün olamaması halinde, ilgili idareler ortak program yürütmeye yetkilidir.
Yukarıdaki fıkranın uygulanmasına iliĢkin usul ve esaslar Bayındırlık ve Ġskân
44 Bakanlığı, ĠçiĢleri Bakanlığı ve Bakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.