K. 1. İl Sanayiinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Buna Etkileyen Etkenler Bilindiği üzere sanayi ekonominin en itici gücüdür. Bir İlde ekonominin gelişmiş ve halka refah sağlayabilmesi için sanayinin gelişmiş olması gerekir. Modern çağın teknikleri ile donanmış bir sanayide kaliteli ürün elde edinilir ve buna bağlı olarak istihdam artar.
İl sanayinin gelişmesi için son teknolojinin kullanıldığı altyapı ve tesislerin kurulu olması gerekmektedir. Bu da büyük sermaye ve güç istemektedir. Bu sistemin kurulabilmesi için en ekonomik olan da organize sanayi alanları oluşturmaktadır. Organize sanayi alanları günümüzde iki şekilde yapılabilmektedir. Birincisi devletten alınan krediler vasıtasıyla, ikincisi ise tamamen özel müteşebbislerin kendi güçleri ile kurulabilmektedir. Günümüz konjenktöründe başka türlü sanayi yatırımları yapmak zordur.
Yukarıda anlatılanlar ışığında İlimize baktığımızda; ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalı, sanayileşmemiş bir İldir. Bölgenin doğal yapısı nedeniyle sit alanlarının fazla olması sanayi sektörünün gelişmesine engel teşkil etmektedir. Sanayi sektörü tarım, ulaştırma, haberleşme, ticaret ve inşaat sektörlerinden sonra gelmektedir. İlimizde 299 adet Sanayi Sicil Belgeli sanayi kuruluşu bulunmaktadır.
K. 2. Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması
İlimizdeki küçük ve orta ölçekli sanayi tesislerinin ilçeler itibariyle dağılımı TabloK.1’de verilmiştir.
Tablo K.1 Nevşehir İli Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Tesislerinin İlçeler İtibariyle Dağılımı ,2007
Adet İlçesi Sektörü Üretim
2 Acıgöl Gıda 59.536 21.289 Ton/yıl 36 16
27 Avanos Gıda 19.605.716 1.975.890,39 Ton/yıl 10 275
1 Avanos Gıda 239.302 12.190 Kg/yıl 5 5
1 Avanos Gıda 10.368 717 Adet/Yıl 7 9
1 Avanos Yem 28.800 2.500 Adet/Yıl 9 11
1 Avanos Maden 33.600 21.922 Ton/Yıl 65 23
1 Avanos Dokuma 709.800 97.641 M2/Yıl 14 185
1 Avanos Tekstil 29.689.014 1.379.353 Kg/yıl 5 240
10 Avanos Toprak 81.767.910 30.515.133 Adet/Yıl 37 367
1 Avanos İnşaat 1.461.920 380.580 Ton/Yıl 26 142
1 Avanos İmalat 68.000 1.929 Ton/Yıl 3 10
1 Gülşehir İnşaat 150.000 103.000 Adet/Yıl 69 15
1 Gülşehir Gıda 49.050 3.681 Çuval/Yıl 8 5
2 Gülşehir Gıda 81.441 35.039 Ton/Yıl 37 45
1 Gülşehir İçki 4.382 4..312 Lt/Yıl 98 16
3 Hacıbektaş Gıda 126.240 11.811 Ton/Yıl 9 49
1 Merkez Hayvancılık 34.560 10.062 Ton/Yıl 29 15
8 Merkez İnşaat 37.292.690 20.659.716 Adet/Yıl 55 186
1 Merkez Gıda-İçki 29.370 3.929 Ton/Yıl 13 8
1 Merkez Gıda-İçki 32.341.121 2.373.570 Lt/Yıl 7 56
1 Merkez Maden 85.499.670 72.816.342 Ton/Yıl 85 105
12 Merkez Gıda 401.127 106.258 Ton/Yıl 26 7
4 Merkez Gıda 7.777.734 1.342.690 Adet/Yıl 17 82
12 Merkez İmalat 20.599.301 16.959.727 Adet/Yıl 82 215
1 Merkez İmalat 181.440 161.599 Kg/Yıl 89 6
5 Merkez İmalat 143.307 65.790 M2/Yıl 46 32
1 Merkez İmalat 15.000 1.050 Ton/Yıl 7 16
1 Merkez Tekstil 152.757 133.108 Adet/Yıl 87 239
1 Merkez Toprak 75.000.000 75.000.000 Adet/Yıl 100 13
1 Ürgüp Gıda-İçki 450.000 450.000 Lt/Yıl 100 8
1 Ürgüp Tekstil 39.443 6.556,14 M2/Yıl 17 66
1 Ürgüp İçki 2.000.000 310.993 Ton/Yıl 16 10
1 Ürgüp İmalat 32.400 8.385 Ton/Yıl 26 25
1 Ürgüp İnşaat 28.800 23.040 M2/Yıl 80 40
109 396.103.799 224.999.803 57 2542
Kaynak: Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, 2007
Toprak Sanayii: 11 adet, yaklaşık % 12 Gıda ve İçki Sanayii: 57 adet yaklaşık % 62 İmalat Sanayii: 21 adet yaklaşık %23 Dokuma: 1 adet yaklaşık % 1
Maden Sanayi:2 adet yaklaşık % 2 K. 2. 1. Sanayii Alanları
Nevşehir küçük sanayii sitesi: 34.420 m2 Nevşehir Lale sanayii sitesi: 260.720 m2
Nevşehir metal işleri küçük sanayii sitesi: 7.480 m2 iskan ruhsat alınma aşamasında.
Ürgüp küçük sanayii sitesi: 51.196 m2 Gülşehir küçük sanayii sitesi: 55.000 m2 Avanos küçük sanayii sitesi: 13.400 m2 Hacıbektaş küçük sanayii sitesi: 87.809 m2 Kozaklı küçük sanayii sitesi: 70.000 m2
Acıgöl küçük sanayii sitesi: Yer seçimi aşamasında K. 2. 2. Küçük Sanayii Siteleri
İl Merkezinde 3 adet, Ürgüp, Avanos, Kozaklı, Hacıbektaş, Gülşehir İlçelerinde 1 adet küçük sanayii siteleri mevcuttur.
K. 2. 3. Organize Sanayii Bölgeleri
Nevşehir İlinde sanayi kuruluşları tarım ve toprağa dayalı olduğundan daha çok un, yem, tuğla-briket üzerine yoğunlaşmıştır. Hammaddeye dayalı sanayi kuruluşları Avanos İlçesi Mahmatlar, Kalaba, Topaklı kasabalarında yoğunlaşmıştır. Son zamanlarda Nevşehir Ticaret ve Sanayi odasının girişimleri ile Merkez Boğaz Köyü civarında Özel Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yapılandırılması başlamıştır. Bundan sonraki sanayi yoğunluğunun bu bölgeye kayacağı düşünülmektedir.
Ayrıca; Acıgöl İlçesi İğdeli Mevkiinde OSB Devlet Kredisi ile yapılandırılmaktadır.
Avanos İlçesi Kalaba kasabasında da Özel OSB yer seçimi yapılmış olup, henüz bir faaliyeti yoktur.
K. 3. Sanayiinin İlçelere Göre Dağılımı
Sanayinin ilçelere göre dağılımı Tablo K.4’te verilmiştir.
Tablo K.2: Sanayiinin İlçelere Göre Dağılımı ,2007 İlçeler Faaliyet Gösteren Küçük Ve Orta
Ölçekli Sanayi Kuruluşları Sayısı
Acıgöl 2
Merkez 49
Avanos 45
Ürgüp 5
Gülşehir 5 Hacıbektaş 3
Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,2007
K. 4. Sanayi Gruplarına Göre işyeri Sayıları ve İstihdam Durumu K. 4. 1. Gıda, İçki ve Tütün Sanayii
57 adet gıda ve içki sanayii kuruluşunda 575 kişi istihdam edilmektedir.
K. 4. 2. Dokuma, Giyim eşyası ve Deri Sanayii
İlimizde 1 adet dokuma fabrikasında 185, 3 adet tekstil fabrikasında toplam 612 kişi istihdam edilmektedir.
K. 4. 3. Orman Ürünleri ve Mobilya Sanayii
İlimizde orman ürünleri sanayi bulunmamaktadır. Mobilya sanayii küçük çapta imalatla faaliyetini sürdürmektedir.
K. 4. 4. Kağıt-Kağıt Ürünleri ve Basım Sanayii İlimizde 6 adet matbaa bulunmaktadır.
K. 4. 5. Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Ürünleri Sanayii
İlimizde kimya-petrol, kauçuk ve plastik ürünleri sanayii bulunmamaktadır. Gülşehir ilçesine bağlı Dadağlı ve Alemli köylerinde kömür ocakları mevcuttur.
K. 4. 6. Taş ve Toprağa Dayalı Sanayii
İlimizde 10 adet tuğla fabrikası, 3 adet briket fabrikası, 1 adet kireç fabrikası mevcuttur.
K. 4. 7. Metal Ana Sanayii
İlimizde 1 adet döküm sanayii faaliyet göstermektedir.
K. 4. 8. Metal Eşya-Makine ve Teçhizat, Ulaşım Aracı, İlmi ve Mesleki Ölçme Aletleri Sanayi
Konu hakkında bilgi edinilememiştir.
K. 4. 9. Diğer İmalat Sanayii
Konu hakkında bilgi edinilememiştir.
K. 5. Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı
İlimiz ve Merkez ilçelerde bulunan un üretimi, tuğla, briket ve diğer imalatlarda genellikle gelişen teknolojiye ayak uyduracak şekilde makine ve teçhizat kullanarak üretim yapmaktadır.
K. 6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler K. 6. 1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği
Hava Kalitesi Koruma Yönetmeliğinin 8.ci maddesine göre mesken ve sanayii tesislerinden kaynaklanan hava kirliliğinin minimum düzeyde tutulabilmesi için İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce denetimler devam etmektedir. Bilindiği üzere sanayii tesislerinden, evlerden atmosfere atılan toz, gaz, duman ve koku hava kirliliğine neden olmaktadır.
K. 6. 2. Sanayi tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği
İlimizde atıklarını alıcı su ortamına (Kızılırmak) veren çok fazla tesis bulunmamakla bereber Avanos ilçesindeki kuru sistemle çalışmayan tavuk çiftliklerinin atıksularını Kızılırmak nehrine vermeleri engellenmektedir.
K. 6. 3. Sanayi tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği
Sanayi tesisleri büyük oranda Belediye imar planlarında gösterilen sanayi bölgelerinde bulunmaktadır. Bu nedenle toprak kirliliği büyük ölçüde önlenmiştir. Belediye hudutları dışındaki sanayi tesislerinin yapmış olduğu toprak kirliliği hakkında akademik bir çalışma bulunmamaktadır.
K. 6. 4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği
İlimizde genellikle küçük sanayi siteleri bulunmaktadır. Gürültü kirliliğine etkileri yok denecek kadar azdır.
K. 6. 5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar
İlimizde genellikle küçük sanayi sitelerinde bulunan tesislerin atıklarının çevreye zarar vermeyecek şekilde depolanması sağlanmaktadır.
Tablo K.3:Nevşehir İlindeki Bazı Sanayi Tesislerinin Arıtma Tesisi Bulunma Durumu,2007
TESİS ADI ARITMA TESİSİ ARITMA TESİSİNİN FAAL DURUMU
Yibitaş Çimento Fabrikası Biyomas Tankı Var. Faal Durumdadır.
Tekel İçki Fabrikası Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır Uzun Kardeşler Mezbahanesi Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır Avanos Belediye Mezbahanesi Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,2007
K. 7. Sanayi Tesislerinin Acil Durum Planı
İlimizde büyük endüstriyel kazalar için acil durum planı Müdürlüğümüz tarafından 2001 yılında yapılmıştır. Bu planda Nesteks Tekstil Fabrikası, Yibitaş Çimento Fabrikası, Anadolu Gaz LPG Dolum Tesisi, Taskobirlik Şarap ve Sirke Fabrikası, döküm fabrikası ve Tekel İçki Fabrikası vb. tesislerin acil durumlarda yapması gereken işlemler belirtilmiş ve konu ile ilgili kişilerin açık kimlik ve adresleri belirtilmiştir.
(K) SANAYİ ve TEKNOLOJİ, KAYNAKÇA
Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, 2007
İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,2007
L-ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME