H1a:Sanal kaytarma davranışları cinsiyete göre farklılık göstermektedir.
Tablo 12: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve Cinsiyetleri Arasındaki Farklılık
ÖLÇEK
CİNSİYET
Mann-Whitney U P
ERKEK KADIN
N Sıra Ortalaması Standart Sapma Aritmetik Ortalama
N Sıra Ortalaması Standart Sapma Aritmetik Ortalama
Önemsiz Sanal
Kaytarma 243 208,18 0,67 3,42 162 195,23 0,95 3,30 18424,50 0,27 Önemli Sanal
Kaytarma 243 207,52 0,78 1,67 162 196,22 0,66 1,60 18584 0,34
Çalışanların sanal kaytarma davranışları ve cinsiyetleri arasındaki farklılığı incelemek üzere Tablo 12’ye bakıldığında erkek katılımcıların önemsiz sanal kaytarma ortalamaları 3,42 iken, kadın katılımcıların önemsiz sanal kaytarma ortalamalarının 3,30 olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, erkek katılımcıların önemli sanal kaytarma ortalamaları 1,67, kadın katılımcıların önemli sanal kaytarma ortalamaları 1,60 olarak gözlemlenmiştir. Buna göre, erkek ve kadın katılımcıların önemli sanal kaytarma ile ilgili olumsuz, önemsiz sanal kaytarma ile ilgili kararsız bir algı düzeyine sahip oldukları söylenebilmektedir. Bununla birlikte, çalışanların sanal kaytarma davranışları ve cinsiyetleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1a reddedilmiştir.
H1b: Sanal kaytarma davranışları medeni duruma göre farklılık göstermektedir.
48
Tablo 13: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve Medeni Durumları Arasındaki Farklılık
Çalışanların sanal kaytarma davranışları ve medeni durumları arasındaki farklılığı incelemek üzere Tablo 13’e bakıldığında, evli katılımcıların önemsiz sanal kaytarma ortalamasının 3,38 ve önemli sanal kaytarma ortalamasının 1,64 olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde bekar katılımcıların önemsiz sanal kaytarma ortalaması 3,38 ve önemli sanal kaytarma ortalaması ise 1,66’dır. Buna göre, evli ve bekar katılımcıların önemli sanal kaytarma ile ilgili olumsuz, önemsiz sanal kaytarma ile ilgili kararsız bir algı düzeyine sahip oldukları söylenebilmektedir. Bununla birlikte, sanal kaytarma davranışları ve çalışanların medeni durumları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1b reddedilmiştir.
H1c: Sanal kaytarma davranışları yaşa göre farklılık göstermektedir.
Tablo 14: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve Yaşları Arasındaki Farklılık
ÖLÇEK YAŞ N Sıra Ortalaması Standart Sapma Aritmetik Ortalama Kruskal- Wallis H
Tablo 14’e bakıldığında, çalışanların önemsiz sanal kaytarma davranışları ile yaşları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Bu farkın nereden kaynaklandığını tespit etmek için, çoklu karşılaştırma testi (Duncan) yapılmıştır ve bu farkın bu farkın, “26-35” ve “46 ve üstü” yaş
49
aralıklarındaki farklılıktan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Buradan yola çıkarak 26-35 yaş aralığındaki çalışanların, 46 yaş ve üstü çalışanlardan daha fazla önemsiz sanal kaytarma yaptıkları söylenebilmektedir. Diğer bir ifadeyle, çalışanların yaş ortalaması arttıkça önemsiz sanal kaytarma davranışlarında bir azalma olduğu söylenebilmektedir. Diğer yandan, çalışanların önemli sanal kaytarma davranışı ile yaşları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1c kısmen de olsa kabul edilmiştir.
H1d: Sanal kaytarma davranışları eğitim seviyesine göre farklılık göstermektedir.
Tablo 15. Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve Eğitim Seviyeleri Arasındaki Farklılık
Çalışanların sanal kaytarma davranışları ve eğitim seviyeleri arasındaki farklılığı incelemek üzere Tablo 15’e bakıldığında, sanal kaytarma davranışları ile eğitim seviyeleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1d reddedilmiştir.
H1e: Sanal kaytarma davranışları işyerindeki pozisyona göre farklılık göstermektedir.
Tablo 16, çalışanların sanal kaytarma davranışları ile işyerindeki pozisyonları arasındaki farklılığı ortaya koymaktadır. Buna göre, çalışanların sanal kaytarma davranışları ile işyerindeki pozisyonları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1e
reddedilmiştir.
50
Tablo 16: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve İşyerindeki Pozisyonları Arasındaki Farklılık
H1f: Sanal kaytarma davranışları kurumdaki hizmet yılına göre farklılık göstermektedir.
Tablo 17: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve Hizmet Yılları Arasındaki Farklılık
ÖLÇEK HİZMET YILI N Sıra Ortalaması Standart Sapma Aritmetik Ortalama Kruskal- Wallis H
51
Çalışanların sanal kaytarma davranışları ve hizmet yılları arasındaki farklılığı incelemek üzere Tablo 17’ye bakıldığında, önemli sanal kaytarma davranışları ile hizmet yılları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Diğer yandan, çalışanların hizmet yılları ile önemsiz sanal kaytarma davranışları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bu farkın nereden kaynaklandığını tespit etmek için, çoklu karşılaştırma testi (Duncan) yapılmıştır ve bu farkın, “6-10” ve “16 yıl üstü” hizmet yılı arasındaki farklılıktan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Buradan yola çıkarak, 6-10 yıl aralığındaki çalışanların, 16 yıl ve üstü çalışanlardan daha fazla önemsiz sanal kaytarma yaptıkları söylenebilmektedir. Diğer bir ifadeyle, çalışanların hizmet yılları arttıkça önemsiz sanal kaytarma davranışlarında bir azalma olduğu söylenebilmektedir. Buna göre, H1f kısmen de olsa kabul edilmiştir.
H1g: Sanal kaytarma davranışları internet kullanım yılına göre farklılık göstermektedir.
Tablo 18: Çalışanların Sanal Kaytarma Davranışları ve İnternet Kullanım Yılları Arasındaki Farklılık
ÖLÇEK
Tablo 18, çalışanların sanal kaytarma davranışları ile internet kullanım yılları arasındaki farklılığı ortaya koymaktadır. Buna göre, çalışanların sanal kaytarma davranışları ve internet kullanım yılları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p˃0,05). Buna göre, H1g
reddedilmiştir.
52
3.6.3.2. Örgütsel Sosyalizasyon Düzeyleri ve Demografik Özellikler Arasındaki Farklılığın Test Edilmesi
Çalışmanın bu bölümünde örgütsel sosyalizasyon düzeyleri ve demografik değişkenler arasındaki farklılık incelenmekte olup elde edilen veriler aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir.
Buna göre, temel hipotez ve alt hipotezler aşağıdaki gibidir.
Hipotez 2: Örgütsel sosyalizasyon düzeyleri demografik özelliklere göre farklılık