C- Şahıs İsimleri
IV- SAİDİLİ KAZASI’NDA SOSYAL YAPI
Saidili nüfus defterlerinde bazı erkeklerin kayıtlarının hemen üzerinde çeşitli notlar
düşülmek suretiyle o kişiyle ilgili özel bilgiler verildiğini söylemiştik. Askerde olanlar da bu
şekilde kayıt altına alınmıştır. Defterlerde kaydedilen kişinin isim, eşkâl ve yaş bilgileri
verildikten sonra o kişinin asker ya da redif olduğu kayıtlar da bildirilmiştir. Bu kayıtların
geneli kısaca askerde, mansurda redif gibi detaysız ifadeler halindedir. Askerlikle ilgili
bilgiler gerekli detaylara sahip olmadığından, askerde olanların nerede, ne zaman ve kaç yıldır
askerde olduğu gibi bilgileri yansıtacak düzeyde olmayacaktır. Ancak elimizdeki mevcut
bilgilerden hareketle Saidili’nde Osmanlı ordusuna dâhil olanların geneli ile ilgili bazı bilgiler
vermek mümkündür. Ancak daha önce XIX. yüzyılda Osmanlı’ da askerlikle ilgili
hareketliliğin seyrine bakmak daha doğru olacaktır.
Bir zamanlar Osmanlı Devleti’nin en güçlü kurumu iken sonraları bozulan ve devlete
zarar vermeye başlayan Yeniçeri Ocağı 15-16 Haziran 1826’da lağvedildi. Bu olay Osmanlı
tarihine “Vak’a-i Hayriyye” olarak geçti.139 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından
hemen sonra Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye isimli bir ordu kurulmuştur. Osmanlı
ülkesinin belli başlı gelir kaynakları bu ordu için kurulmuş olan Mansure Hazinesi’ne
devredilmiştir. Ancak mevcut hazinenin gelirleri ordunun masraflarına yeterli gelmediğinden
askere alınan erlerin sayısının daha fazla artırılması mümkün olmamaktadır. Bunun üzerine
başka bir çözüm yolu aranarak redif askeri teşkilatı kurulmuştur.140
Modern bir orduya asker alınması, ordunun etkin ve yedek birimler olarak
örgütlenmesi zorunluluğu, erkek nüfusun yaşı ve sayısı hakkında doğru bilgi edinmeyi
gerektiriyordu. Müslümanların askere alınmasıyla ilgili olarak Sultan II.Mahmud tarafından
1838 yılında yürürlüğe sokulan sistem, 1855 yılında bu sistemin tüm topluluklara
uygulanmaya başlanması (Hıristiyanlara hiç uygulanmadı) özellikle de askerlik hizmetiyle
139
Aköz, Karaca, “1831”, s.17.
140
Musa Çadırcı, “Anadolu’da Redif Askerî Teşkilatının Kuruluşu”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya
64
yükümlü erkeklerin sınıflandırılması ancak sağlıklı bir kayıt sistemi sayesinde yürütülebilirdi.
XIX. yüzyılın ikinci yarısında Müslüman erkekler, askeri yükümlülükleri ayrı ayrı tanımlanan
4 yaş grubuna ayrıldılar. Etkin görev grubu (muvazzaf) yirmi yaşından itibaren dört yıl hizmet
ediyordu, etkin yedek grubu (ihtiyat) iki yıl daha görev başında kalıyordu. Etkin olmayan
yedekler (redif), 14 yıl daha yükümlülük altındaydı. Son olarak da bölgesel/yerel askerler
(mustahfızlar) dört yıl hizmet ediyordu. Böylelikle her Müslüman erkek 24 yıla kadar askerlik
yapabiliyordu. Bu nedenle Osmanlı Askeri Kurumu sultana ve hükümete nüfus sayımı
yapılması ve nüfusun düzenli olarak kaydedilmesi için baskı yapan ilk kurum oldu. Aynı
zamanda Osmanlı nüfus sayımında da etkin rol oynadılar. Kayıtlarını kendileri tuttular ve
XIX. ve XX. yüzyıl boyunca sivil nüfus memurlarıyla sıkı işbirliği yaptılar141. Elimizdeki
kayıtlardan çıkan sonuçlara bakacak olursak:
1834-1838-1844 yılında düzenlenmiş olan nüfus defterine göre, Saidili’nde kayıtlı olan
bazı kişilerin askerde oldukları görünmektedir. 1834 yılında defterlerde düşülen notlara göre
Saidili’nde kaydedilmiş 2614 erkekten 49’u askerdedir. 1838 yılında defterlerde düşülen
notlara göre Saidili’nde kaydedilmiş 3023 erkekten 60’ı mansurda,142 76’sı redif143 olarak
kaydedilmiştir. 1844 yılında defterlerde düşülen notlara göre Saidili’nde kaydedilmiş 3064
erkekten 29’u mansurda, 53’ü redif olarak kaydedilmiştir.
1834 yılında Saidili’nde nüfus defterine kaydedilen 2614 erkeğin 50’sinin askerde
olduğu kaydedilmiştir. Yerleşim yerine göre baktığımızda en çok askerde bulunan erkek
sayısı 9 kişi ile Mahalle-i Küçük’tür. Ardından 7 kişi ile Mahalle-i Karamanlı ve onun
arkasından 6 kişi ile Mahalle-i Aşağı gelmektedir. 1834 sayımında askerde olanlar ayrı
gruplara ayrılarak yazılmamıştır. Askerlerin hangi sınıfa mensup olduklarıyla ilgili bilgi
verilmeyip genel ifade ile askerde olarak kayıt altına alınmışlardır. (Bkz. Tablo 8)
141
Karpat, Osmanlı Nüfusu, s.44.
142
“Asakir-i Mansure-i Muhammediye” yeniçeri ocağının Vaka-i Hayriye ile kaldırılmasından sonra
Sultan II.Mahmud tarafından 1826 yılında kurulmuş yeni ordunun adıdır. Bu sebeple olmalı ki bu dönemde
askere gidenlere “mansurda” şeklinde not düşülmüştür.
143
Redif: Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından hemen sonra kurulan “Asakir-i Mansure-i Muhammediye” ile çok
geniş sınırları olan imparatorluğu koruyup kollamak olanaksızdı. Nitekim çok geçmeden yeni bir yol bulunmuş
ve Redif Askeri Teşkilatı kurulmuştur. 22-32 yaşları arasındaki gençler kur’a ile tesbit edilecek vücutlarında
askerliğe engel bir durum yok ise askere alınacaklardı. II.Mahmud’un yayınladığı fermandan Redif Askeri
Teşkilatı’nın kuruluş esaslarını saptamak mümkündür. Bkz. Musa Çadırcı, “Anadolu’da Redif Askeri
Teşkilatı’nın Kuruluşu”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları
Dergisi, C.8,s.14, 1963, s.66-67.
65
Tablo 8: Yerleşim Bölgelerine Göre Askerde Olanların Dağılımı 1834
1834
Yerleşim Bölgeleri
Askerde
Mahalle-i Hacı Velili
Mahalle-i Derinli
2
Mahalle-i Tekkenişin
2
Mahalle-i Şahvirdi
1
Mahalle-i Çavundur
1
Mahalle-i Karahisarı
3
Mahalle-i Karamanlı
7
Mahalle-i Kabacalı
2
Mahalle-i Köylü
2
Mahalle-i Mehmedli
2
Mahalle-i Hacı Muradlı
3
Mahalle-i Ahmedli
2
Mahalle-i Hacı Pirli Maa Kurt Hasanlı
2
Mahalle-i Kara Halilli
Mahalle-i Osmancık’a Tabi Kadınhanı
1
Derbendi Ladik’e Tabi Saidili Mahalle-i Aşağı
6
Mahalle-i Küçük
9
Mahalle-i Pancarcı
2
Karye-i Sarayine Tabi Saidili
3
Toplam
50
1838 yılında ise Saidili nüfus defterine kaydedilen 3023 erkeğin 136’sı askerlikle
ilişkilidir. Yerleşim yerlerine göre baktığımızda en çok askerde bulunan erkek Mahalle-i
Küçük’te 17 kişidir. Mahalle-i Karamanlı’da 16, Mahalle-i Karahisarı ve Karye-i Ladik Tabii
Kazai M’de ise 12 kişinin askerde olduğu tespit edilmiştir. (Bkz. Tablo 9)
66
Tablo 9: Yerleşim Bölgelerine Göre Askerde Olanların Dağılımı 1838
1838
1838
Yerleşim Bölgeleri
Mansurda
Redif
Toplam
Mahalle-i Hacı Velili
3
8
Mahalle-i Tekkenişin
1
3
Mahalle-i Derinli
3
2
Karye-i Şahvirdi
1
2
Mahalle-i Çavundur
1
4
Mahalle-i Karahisarı
4
8
Mahalle-i Karamanlı
7
9
Mahalle-i Kabacalı
4
3
Mahalle-i Köylü
4
5
Mahalle-i Hacı Mehmedli
2
1
Mahalle-i Hacı Muradlı
2
4
Mahalle-i Ahmedli
1
Mahalle-i Hacı Pirli
2
3
Mahalle-i Kara Halilli
1
1
Karye-i Osmancık’a Tabi Kaza-i M
Karyei Serini Tabii Kaza-i M
2
10
Çiftliği Kökeze Tabii Kaza-i M
Karyei Ladik Tabii Kazai M Mahalle-i Aşağı
6
6
Mahalle-i Pancarcı
2
4
Mahalle-i Küçük
15
2
Toplam
60
76
136
1844 yılında ise Saidili nüfus defterine kaydedilen 3064 erkeğin 82’si askerlikle
ilişkilidir. Yerleşim yerlerine göre baktığımızda en çok askerde bulunan erkek Mahalle-i
Karamanlı ve Mahalle-i Küçücük’te 11 kişidir. Mahalle-i Hacı Velili’de 8, Mahalle-i
Pancarcı’da ise 7 kişinin askerde olduğu tespit edilmiştir. (Bkz. Tablo 10)
67
Tablo 10:Yerleşim Bölgelerine Göre Askerde Olanların Dağılımı 1844
Yerleşim Bölgesi
Mansurda
Redif
Toplam
Mahalle-i Hacı Velili
3
5
Mahalle-i Tekkenişin
1
1
Mahalle-i Derinli
5
Karye-i Şahvirdi
4
Mahalle-i Çavundur
1
3
Mahalle-i Karahisarı
1
3
Mahalle-i Karamanlı
6
5
Mahalle-i Kabacalı
1
1
Mahalle-i Köylü
2
2
Mahalle-i Hacı Mehmedli
1
Mahalle-i Hacı Muradlı
1
1
Mahalle-i Ahmedli
Mahalle-i Hacı Pirli
3
Mahalle-i Kara Halilli
Mahalle-i Osmancık
Karye-i Kökez
Derbendi Ladik Mahalle-i Küçücük
8
3
Mahalle-i Aşağı
1
4
Mahalle-i Pancarcı
3
4
Karye-i Sarayine tabi Saidili
9
Toplam
29
53
82
1834 ve 1844 yılları arasındaki asker sayısında zaman zaman artışlar ve azalmalar
görülmüştür. Bu durumu dönemsel olarak askere ihtiyaç duyulmasıyla ifade edebiliriz.
B- Özür Durumu Olanlar
Daha önce de belirtildiği gibi Osmanlı Devleti’nde nüfus sayımı belli bir amaç
doğrultusunda yürütülüyordu. Bu çerçeve de gerekli bilgiler de kayıt defterlerine işleniyordu.
Nüfus sayımlarında temel amaç vergi ve asker toplamak olduğundan defterlere bu
duruma uygun olmayan kişilerin özürleriyle veya bazı kronik hastalıklarıyla ilgili kayıtlar
düşülmüştür.144 1834 yılındaki sayıma göre defterlerde kişilerin özür durumu ile ilgili bilgi
verilmezken 1838 yılında Saidili nüfus defterlerinde bazı erkeklerin isim ve yaş bilgilerinden
sonra üzerine düşülen notlarda kişinin fiziki durumuyla ilgili bilgiler de verilmiştir. Bu
bilgilerde bazı kişilerin kayıtlarına yekçeşm gibi kayıtlar düşülmek suretiyle kişinin özür
durumu hakkında bilgiler verilmiştir. Bu bilgilerin bir araya getirilmesi neticesinde toplam 3
68
erkeğin özürlü olduğu tespit edilmiştir. Mahalle-i Tekkenişin’de 1 kişi, Mahalle-i
Karamanlı’da 2 kişi yekçeşm olarak kaydedilmiştir. Özür durumu olanların mesleği
verilmemiştir. 1844 yılı nüfus kayıtlarında da kişilerin özür durumuyla ilgili bilgi
bulunmamaktadır. Bunlardan ayrı olarak özel not düşülmeyip lakap olarak özür durumu
belirtilenlerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı bilinmediğinden veri olarak ele alınmamıştır.
69
SONUÇ
Osmanlı Devleti kuruluşunda ve hükümdarlık sürecinde kendinden önce Anadolu’da
kurulan Türk devletlerini örnek almış, bu devletlerin birçok kurum ve kuruluşlarını tesahup
etmiştir. Osmanlı Devleti kendinden önceki devletler gibi, tahrir geleneğine dayanarak asker
ve vergi toplama amaçlı birçok kayıt tutturmuştur.
Osmanlı bu usulle yıllarca ihtiyacına yönelik tespitlerde bulunmuştur. Ancak 1831
sayımı diğerlerinden farklı olarak gerçekleştirilmiştir. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıyla
yerine kurulacak yeni orduya gerekli asker temini ve Müslüman olmayanlardan alınacak cizye
vergisinin uygulanacağı kişileri tespit için sayım yapılması kararlaştırılmıştır. Bu doğrultu da
ilk defa genel anlamda nüfus sayımı denebilecek kayıtlar tutulmuştur.
Çalışmaya kaynaklık eden arşiv belgeleri de bu dönemde ki sayımlardan oluşmaktadır.
XIX. yüzyılın ortalarına doğru Saidili Kazasının nüfus istatistiği nasıl bir manzara arz
ediyordu? Nüfus kayıtlarındaki verilerden bölge ile ilgili hangi sonuçlara ulaşılabilir? Bu gibi
sorulara çalışmamızla ışık tutulmuştur. Bölgeyle ilgili tamamen net bilgilere sadece nüfus
defterleriyle ulaşılamayacağı kesindir. Ancak bu defterlerle bölgenin genel anlamda grafiğini
çıkarmak olanaklı olmuştur.
Şüphesiz ki nüfus kayıtları sadece isim ve eşkâl bilgileri ile sınırlı değildir. Aynı
zamanda bölge halkının etnik kökenleri, sosyal yaşantıları, ekonomik çeşitlilikleri, bölgenin
tarıma elverişliliği, antroponimi (geçmişte kullanılan insan isimleri) ve toponimi (geçmişte
kurulan yerleşim merkezlerinin isimleri) gibi araştırılmaya açık konulara da açıklık
getirebilecek veriler barındırmaktadır.
Çalışmaya kaynaklık eden belgeler, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel
Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı’nda 3469-3470-3471-3472 sıra numarası ile
muhafaza edilen nüfus defterleridir. Defterlerin başlangıcında genellikle bir kapak sayfası
bulunmaktadır ve ardından sayımı yapılacak mahalleye geçilmeden sayımla ilgili not
düşülmüştür. Mahalle ismi verildikten sonra yerleşimde bulunan bütün haneler kayıt edilmiş
kişi numarası verilmek suretiyle nüfus kayıt altına alınmıştır.
1834 yılında Saidili’nde 19 bölgeye ait kayıtlar bulunmaktadır. Defterdeki kayıtlara
göre Saidili Kazası’nda 1834 yılında 964 hane, 2614 erkek nüfus ve yaklaşık 5228 kişi
yaşamaktadır. 1838 yılındaki sayımlarda Saidili’nde 20 yerleşim yeri kayıt altına alınmıştır.
Defterdeki kayıtlara göre Saidili Kazası’nda 1838 yılında 3023 erkek nüfus sayılmıştır ve
yaklaşık 6046 kişi yaşamaktadır. Bu sayımda kişi sayısının yanında hane kayıtları
tutulmamıştır. Buradaki hane sayılarına ancak aile reislerinin toplamından ulaşabilmekteyiz.
Defterdeki kayıtlara göre Saidili Kazası’nda 1844 yılında 1132 hane, 3063 erkek nüfus ve
70
yaklaşık 6126 kişi yaşamaktadır. Defterde bazı sayım hataları bulunmaktadır. Bazı hane
numaraları atlanmış veya tekrar yazılmıştır.
1834 yılı sayımlarına göre Saidili’nde yaşayan bütün erkekler göz önüne alındığında
2614 kişinin ortalama yaşı 23,6 olarak ortaya çıkmaktadır. 1838 yılı sayımlarına göre
Saidili’nde yaşayan bütün erkekler göz önüne alındığında 3023 kişinin ortalama yaşı 23,9
olarak ortaya çıkmaktadır. 1844 yılı sayımlarına göre Saidili’nde yaşayan bütün erkekler göz
önüne alındığında 3064 kişinin ortalama yaşı 24,3 olarak ortaya çıkmaktadır.
Saidili nüfus defterinde kayıtlı erkeklerin isimlerinin de defterlere kaydedildiği
bilinmektedir. 1834 yılındaki nüfus defterine göre 2614 erkek isminin kaydedildiğini, 1838
yılındaki defterde yapılan incelemede 3023 erkeğin isminin kaydedildiği, 1844 yılındaki
defterde yapılan incelemede ise 3064 erkeğin isminin kaydedildiği tespit edilmiştir. Buna
göre, 1838 de Saidili’nde yaşayan erkeklerin %13,92’inin ismi Ali’dir. Saidili’nde en çok
kullanılan bir diğer isim %13,39 ile ismi Mehmet’dir. Ayrıca %7,90’ının ismi ise Mustafa’dır.
Bu durumda her 7 erkekten birinin ismi Ali ya da Mehmet’dir. Sık kullanılan isimlere
bakıldığında Ali, Mehmet ve Mustafa’nın dışında Hasan ismi %7,21, Ahmet ismi %6,21,
Hüseyin ismi %5,25’lik bir yüzdeye sahip bulunmaktadır.
1834 tarihli Saidili nüfus defterinde kayıtlı 2614 erkekten meslek kaydı tespit
edilenlerin sayısı 577’dir. Diğerlerinin meslek kaydı ile ilgili herhangi bir bilgi yer
almamaktadır. Hane olarak bakıldığında ise 2614 erkek kaydının bulunduğu 964 haneden, 570
aile reisi meslek sahibidir. 1834 sayımında gulam olarak kaydedilenlerin sayısı 6’dır. 1838
tarihli Saidili nüfus defterinde ise 3023 erkekten meslek kaydı tespit edilenlerin sayısı 896’dır.
2127 kişinin ise, mesleği ile ilgili bir kayıt yer almamaktadır. Hane olarak bakıldığında 3023
erkek kaydının bulunduğu 1009 haneden, 863 aile reisi meslek sahibidir. 1844 tarihli Saidili
nüfus defterinde ise 3064 erkekten meslek kaydı tespit edilenlerin sayısı 733’dür. 2331 kişinin
ise, mesleği ile ilgili bir kayıt yer almamaktadır. Hane olarak bakıldığında 3064 erkek
kaydının bulunduğu 1137 haneden, 729 aile reisi meslek sahibidir.
1834 yılında Saidili’nde nüfus defterine kaydedilen 2614 erkeğin 49’unun askerde
olduğu kaydedilmiştir. 1838 yılında ise Saidili nüfus defterine kaydedilen 3023 erkeğin 136’sı
askerlikle ilişkilidir. 1844 yılında ise Saidili nüfus defterine kaydedilen 3064 erkeğin 82’si
askerlikle ilişkilidir.
Sonuç olarak; Osmanlı Devleti’ni nüfus sayımlarına getiren süreçte, Saidili bölgesinin
günümüzden yaklaşık 180 yıl önce demografik yapısı, sosyo-ekonomik durumu hakkında
bilgi verilmiştir. Bu kavramlar isimler, eşkâller, aile yapısı, askerlik, özür durumları,
meslekler gibi ayrıntıları ile incelenerek bölgenin Osmanlı Devleti’nin yıkılışına doğru
71
sürüklenen XIX. yüzyılın ikinci çeyreğindeki manzarası hakkında genel bir grafiği ortaya
konmuştur.
72
KAYNAKÇA
I-Arşiv Belgeleri
T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA), NFS.d nr. 3469. (1249 Z.3 Tarihli Saidili
Kazası Nüfus Defteri)
T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA), NFS.d nr. 3470. (1254 S.15 Tarihli Saidili
Kazası Nüfus Defteri)
T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA), NFS.d nr. 3471. (1259 Tarihli Saidili
Kazası Nüfus Defteri)
T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA), NFS.d nr. 3472. (1259 Tarihli Saidili
Kazası Nüfus Defteri)
II-Kaynaklar
AKDAĞ, Mustafa, Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi 1(1243-1453), Barış
Kitabevi, Ankara 1999.
AKÖZ, Alaattin, Şeyda Karaca, “1831 Nüfus Sayımına Göre Doğanhisar’ın
Demografik Yapısı”, I. Ulusal Doğanhisar ve Çevresi Tarih, Kültür ve Turizm Sempozyumu,
5-7 Ekim 2012, Konya, s.17-30.
ALPAR, İstiklal, “Türkiye’nin Nüfus ve Çevre Politikaları”, Nüfus, Çevre ve
Kalkınma Konferansı 13-14 Kasım 1997, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Ankara 1998, s.4.
ALTAN, Midhat, Konya’nın İktisadi Bünyesine Bir Bakış, Hüsnütabiat Basımevi,
İstanbul 1940.
ARSLAN, Hüseyin, 16.yy. Osmanlı Toplumunda Yönetim, Nüfus, İskan, Göç ve
Sürgün, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2001.
AYBAR, Celal, Muhtasar Demografi Nüfus İlmi, Ulus Basımevi, Ankara 1937.
BAHAR, Hasan, Güngör, Karauğuz, Özdemir, Koçak, Eskiçağ Konya Araştırmaları 1,
İstanbul 1996.
BAHAR, Hasan, Özdemir, Koçak Eski Çağ Konya Araştırmaları 2, Kömen Yayınları,
Konya 2004.
73
BARKEY, Karen, Farklılıklar İmparatorluğu Osmanlılar, Çev. Ebru Kılıç, Versus
Yayınevi, İstanbul 2008.
BAYKARA, Tuncer, Türkiye Selçukluları Devrinde Konya, Konya Valiliği İl Kültür
Müdürlüğü, Konya 1998.
BAYRAM, Mikail, “Selçuklular Zamanında Konya’da Su Şebekeleri” Su Medeniyeti
Sempozyumu, Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya 2009, s.104-109.
BİNGÖL, Sedat, 1829 İstanbul Nüfus Sayımı ve Tophane Kasabası, T.C. Anadolu
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Eskişehir 2004.
BOZKURT, Nebi, “ Nüfus” , Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.33, İstanbul 2007,
s. 293-300.
CERAN, Ahmet Şeref, “Osmanlı Dönemi 1317/1899 Yılı Nüfus Esas Defterine Göre
Saiteli (Kadınhanı) Nahiyesi Merkezinin Sosyo-Kültürel Yapısı” Uluslar Arası Kuruluşunun
700. Yıl Dönümünde Bütün Yönleriyle Osmanlı Devleti Kongresi 7-9 Nisan 1999, ( Yay. Haz.
: Alâaddin Aköz, Bayram Ürekli, Ruhi Özcan) Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya 2000,
s.725-730.
ÇADIRCI, Musa, “Anadolu’da Redif Askerî Teşkilatının Kuruluşu”, Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.VIII, S.14,
Ankara 1963.
DEMİRCİOĞLU, Sezgin, Mustafa, Çakıcı, Ali Mesut, Birinci, Süleyman, Bilgin,
Trabzon Nüfus Kütüğü 1834, Baskı Düzey Matbaacılık, İstanbul 2012.
Doktor Nazmi, Türkiye’nin Sıhhi-i İctimâi Coğrafyası Konya Vilayeti, Yay. Haz.
Mehmet Karayaman, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya 2009.
ELİBOL, Numan, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Nüfus Meselesi ve Demografi
Araştırmaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF, C.12, S.2, Isparta 2007, s.135-160.
FAROQHI, Suraıya, Osmanlı’da Kentler ve Kentliler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları,
İstanbul 2000.
GÜNEŞ, Mehmet, “Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren
Kayıtların Tahlili” Akademik Bakış Dergisi, C.8, S.15, Kış 2014, s.221-239.
74
HALAÇOĞLU, Yusuf, Anadolu’da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar(1453-1650), Türk
Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 2009.
İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, Eren
Yayıncılık, İstanbul 2000.
KAPLANOĞLU, Raif, 1830-1844 Yılları Nüfus Defterlerine Göre Bursa’nın
Ekonomik ve Sosyal Yapısı, Nilüfer Belediyesi Yayınları, Bursa 2013.
KARAL, Enver Ziya, Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, T.C.
Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, Ankara 1997.
KARPAT, Kemal H., Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri,
Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
KASABA, Reşat, Bir Konargöçer İmparatorluk Osmanlıda Göçebeler, Göçmenler ve
Sığınmacılar, Çev. Ayla Ortaç, Kitap Yayınevi, İstanbul 2012.
KAYGISIZ, Mustafa, Turgutoğulları Orta Anadolunun Türkmen Beyliği, Çizgi
Kitabevi Yayınları, Konya 2016.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Konya Tarihi, Yeni Kitap Basımevi, Konya 1964.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleri ile Konya Tarihi, Enes Yayınları,
Ankara 1997.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., Menteşe Sancağı 1830, Türk Tarih Kurumu Basımevi,
Ankara 2010.
KÜÇÜKDAĞ, Yusuf, Caner Arabacı, Selçuklular ve Konya, Selçuklu Belediyesi
Yayınları, Konya, 1994.
MUŞMAL, Hüseyin “XIX. Yüzyıl Ortalarında Beyşehir Bölgesinden İzmir ve
İstanbul’a Yapılan Göçler”, I. Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu Bildiriler Kitabı,
Konya 2006, s.269-284.
MUŞMAL, Hüseyin, Müjgan Şahinkaya, “1844 Tarihli Nüfus Sayımına Göre
Beyşehir Kazası”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and
History of Turkish or Turkic Volume 10/1 Winter 2015 Konya s.477-510.
ORHONLU, Cengiz, Osmanlı İmparatorluğunda Derbend Teşkilatı, Eren Yayıncılık,
İstanbul 1990.
75
ÖZDEĞER, Mehtap, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Miri Arazi Rejimi ve Tahrir
Geleneği”, Sosyal Bilimler Dergisi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, 2003, s.1-13.
ÖZKAYA, Yücel, 18. Yüzyılda Osmanlı Toplumu, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
2010.
SAK, İzzet, “Konya Şer’iye Sicillerinde Bulunan Sa’îd-ili Nâhiyesi ile İlgili Bazı
Kayıtlar (1690-1740)” Tarih. Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Uluslararası
Sarayönü Sempozyumu (24-26 Ekim 2014 Konya) Bildiri Kitabı, s.141-172.
SARIKÖSE, Barış, “Konya Vilayet Salnâmelerine Göre Saidili Nahiyesi’nin İdarî ve
Sosyo-Ekonomik Yapısı” Türkiyat Araştırmaları Dergisi, s.295-307.
SARIKÖSE, Barış, Selma Turhan Sarıköse, Kadınhanı (1844-1845), Çizgi Kitabevi
Yayınları, Konya 2015
SARIYAR, Canan “Nüfus Sayımlarına Göre Ilgın Kazası (1830-1844)” Selçuk
Üniversitesi, SOSBE, Yüksek Lisans Tezi, Konya 2015. s. 17.
SARRE, Friedrich, Küçükasya Seyahati, Çev. Dârâ Çolakoğlu, Pera Turizm ve Ticaret
A.Ş., Alâattin Eser Kitaplığı, İstanbul 1998.
ŞAHİNKAYA, Müjgan, MUŞMAL, Hüseyin, “Osmanlı Nüfus Defterlerinin Şehir
Tarihi Araştırmalarındaki Yeri: Beyşehir Örneği” 3. Milletler Arası Şehir Tarihi Yazarları
Konferansı 6-8 Mart 2015 Şanlıurfa, Türkiye Yazarlar Birliği, s.245-257.
ŞENER,Abdüllatif, Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Sistemi, İşaret Yayınları,
İstanbul 1990.
TUŞ, Muhittin, Sosyal ve Ekonomik Açıdan Konya, Tablet Yayınları, Konya 2007.
UÇAN, Fevzi, Ünitelerimizde Konya İli, Oba Kitabevi, Konya 1986.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, TTK Basımevi, Ankara 1988.
ÜNAL, Mehmet Ali, Osmanlı Müesseseleri Tarihi, Kardelen Kitabevi, Isparta 1997.
YEDİYILDIZ, Bahaeddin, “Klasik Dönem Osmanlı Toplumuna Genel Bir Bakış”,
Türkler, C.10, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002.
YILMAZ, Mehmet, “Tanzimat Döneminde Yapılan Nüfus Sayımlarına Göre Kulu
Köyü” Kulu Sempozyumu Bildirileri, Konya 2012, s.81-132.
YILMAZ, Mehmet, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Muhacir İskan Politikası”,
76
YILMAZ, Mehmet, “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Sarayönü Havalisinde Nüfus
Hareketleri”, Tarih, Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Uluslararası Sarayönü
Sempozyumu (24-26 Ekim 2014), Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Yayınları 8, s.621-655.
YÖRÜK, Doğan “XVI. Yüzyılda Sarayini Köyü’nün Sosyal ve Ekonomik Yapısı”
Tarih, Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Uluslararası Sarayönü Sempozyumu (24-26
Ekim 2014), Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları 8, s.106-121.
III-Web Kaynakları
http://www.kadinhani.bel.tr/ Erişim Tarihi: 30.01.2017.
http://www.kadinhani.gov.tr/ Erişim Tarihi:31.01.2017.
77
78
79
80
81
82
Belgede
Nüfus sayımlarına göre Saidili Kazası (1834-1838-1843/1844)
(sayfa 76-97)