ĠĢ sağlığı ve güvenliği eğitimleri, belirli bir plan ve program dahilinde çalıĢanlara duyurulur.
,772
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimler, anlaĢılır bir dille sunulur. ,719
Otelimizde iĢ sağlığı ve güvenliği eğitimleri düzenlenir. ,661
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimler, uygulamalı olarak gösterilir. ,582
Otelimize yeni bir araç veya ekipman alınırsa, doğru bir Ģekilde nasıl kullanılacağı hakkında eğitim verilir.
,569
Faktör 5:ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yönetim ve ÇalıĢanlar Arasında ĠĢ Birliği ve ĠletiĢim
Otel yönetimi, çalıĢanların sağlık ve güvenlik ile ilgili endiĢelerini dikkate alır. ,843
Otelimizin çalıĢanları, sağlık ve güvenlik ile ilgili konularda endiĢelerini rahatlıkla ifade edebilir.
,819 Otelimizde iĢ sağlığı ve güvenliği konusunda uzmanlar, yönetim ve çalıĢanlar
arasında iĢbirliği bulunmaktadır.
,481
Risk değerlendirmesi ile elde edilen bilgiler, otel çalıĢanları ile paylaĢılır , 444
Kaiser-Meyer-Olkin ,959
Bartlett's Test of Sphericity 8092,546; df 435; Sig. 000
Toplam Varyansı Açıklama Oranı % 62,36
Cronbach‟s Alpha ,949
Katılımcıların iĢletmelerindeki iĢ sağlığı ve güvenliği uygulamalarına yönelik görüĢlerini elde etmek için 34 adet önermeden oluĢan bir ölçek geliĢtirilmiĢtir. Ölçeğe uygulanan faktör analizi sırasında, önermelerin öz değeri 1‟in üzerinde olan beĢ adet faktör etrafında toplandığı görülmüĢtür. Ancak ortak varyans değeri 0,50‟nin altında kalan dört adet önerme, ölçekten çıkarılmıĢtır. GeliĢtirilen ölçek “İş Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeği” olarak adlandırılmıĢtır. Tablo 3.8‟de faktör analizi sonucu elde edilen beĢ adet faktörün öz değerlerine, varyansı açıklama oranlarına ve ölçekte yer alan her bir önermenin hangi boyutla iliĢkili olduğunu gösteren faktör yük değerlerine yer verilmiĢtir.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeği için güvenilirlik katsayısı (Cronbach‟s Alpha) 0,949 düzeyinde çok yüksek bir değer olarak hesaplanmıĢtır. Elde edilen KMO (Kaiser- Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy) değeri de (0,959) verilerin faktör analizi için uygun olduğunu göstermektedir. AraĢtırma verilerinden anlamlı faktörler veya değiĢkenler çıkarılabileceğini gösteren Bartlett‟s Test of Sphericity değerinin de istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiĢtir (8092,546; df=453; Sig.=000). Faktör analizi sonucu elde edilen beĢ faktörün toplam varyansı açıklama oranı % 62,36 düzeyinde gerçekleĢmiĢtir.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin birinci faktörünün öz değeri 13,01 ve varyansı açıklama oranı % 43,39 olarak hesaplanmıĢtır. Birinci faktörle ilgili ölçek maddeleri; “Otelimizin çalışanlarına sağlık ve güvenlik ile ilgili gerekli koruyucu ekipmanlar sağlanır“, “Otelimizde sağlık ve güvenlik ile ilgili tedbirlere uyulup uyulmadığı denetlenir”, “Otelimizde sağlık ve güvenlik ile ilgili gerekli tedbirler alınır”, “Otelimizde sağlık ve güvenlik için gerekli olan teknik ekipmanlar bulunur” , “Otelimizde çalışanlara herhangi bir iş verilirken, sağlık ve güvenlik yönünden işe uygun olup olmadıkları dikkate alınır“, “Otelimizde düzenli aralıklarla risk değerlendirmeleri yapılır“, “Otelimizde sağlık ve güvenliği tehdit edebilecek faktörlere yönelik (kaygan zemin vb..) uyarı levhaları bulunur”, “Otelimizin olası bir acil duruma karşı (yangın gibi), tüm çalışanların bildiği bir eylem planı vardır” önermelerinden oluĢmaktadır. Birinci faktör, “İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yönetsel Önlem ve Tedbirler” olarak adlandırılmıĢtır.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin ikinci faktörünün öz değeri 1,81 ve varyansı
açıklama oranı % 6,05 düzeyinde hesaplanmıĢtır. Ġkinci faktörle ilgili ölçek maddeleri; “Çalışma arkadaşlarım işyerinde sağlık ve güvenlik açısından bir tehdit ile karşılaştıkları anda, derhal otel yönetimine haber verir”, “Çalışma arkadaşlarım iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinden öğrendikleri bilgileri, iş yaparken uygular”, “Çalışma arkadaşlarım işlerini
yaparken, kendi sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmez”, “Çalışma arkadaşlarım işlerini yaparken, diğer personelin sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürmez”, “Çalışma arkadaşlarım işyerindeki makine, araç ve gereçleri kurallara uygun bir şekilde kullanır”, “Çalışma arkadaşlarım işlerini yaparken, sağlık ve güvenliklerini riske atar”, “Çalışma arkadaşlarım kendilerine verilen koruyucu ekipmanları doğru bir şekilde kullanır” önermelerinden oluĢmaktadır. Ġkinci faktör “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Kriterlerine Göre Çalışması” olarak adlandırılmıĢtır.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin üçüncü faktörünün öz değeri 1,53 ve varyansı açıklama oranı % 5,12 olarak hesaplanmıĢtır. Üçüncü faktörle ilgili ölçek maddeleri; “Çalışma arkadaşlarım, meslek hastalıkları ve nedenleri hakkında bilgi sahibidir”, “Çalışma arkadaşlarım, iş hayatları ile ilgili yasal hak ve sorumlulukları hakkında bilgi sahibidir”, “Çalışma arkadaşlarım, meslek hastalıklarından korunma yolları hakkında bilgi sahibidir”, “Çalışma arkadaşlarım, otelimizdeki sağlık ve güvenlik risklerinden korunma hususunda bilgi sahibidir”, “Çalışma arkadaşlarım, patlama ve yangın tehlikelerinden korunma hususunda bilgi sahibi değildir”, “Çalışma arkadaşlarım, koruyucu ekipmanların nasıl kullanılacağı hakkında bilgi sahibidir” önermelerinden oluĢmaktadır. Üçüncü faktör, “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Farkındalık ve Bilinç Düzeyleri” Ģeklinde adlandırılmıĢtır.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin dördüncü faktörünün öz değeri 1,24 ve varyansı açıklama oranı % 4,14 düzeyinde hesaplanmıĢtır. Dördüncü faktörle ilgili ölçek maddeleri; “İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, belirli bir plan ve program dahilinde çalışanlara duyurulur”, “İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimler, anlaşılır bir dille sunulur”, “Otelimizde iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri düzenlenir”, “İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimler, uygulamalı olarak gösterilir”, “Otelimize yeni bir araç veya ekipman alınırsa, doğru bir şekilde nasıl kullanılacağı hakkında eğitim verilir” önermelerinden oluĢmaktadır. Ġlgili faktör “İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Uygulamaları” olarak adlandırılmıĢtır.
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin beĢinci faktörünün öz değeri 1,09 ve varyansı açıklama oranı % 3,64 olarak hesaplanmıĢtır. BeĢinci faktörle ilgili ölçek maddeleri; “Otel yönetimi, çalışanların sağlık ve güvenlik ile ilgili endişelerini dikkate alır”, “Otelimizin çalışanları, sağlık ve güvenlik ile ilgili konularda endişelerini rahatlıkla ifade edebilir”, “Otelimizde iş sağlığı ve güvenliği konusunda uzmanlar, yönetim ve çalışanlar arasında işbirliği bulunmaktadır”, “Risk değerlendirmesi ile elde edilen bilgiler, otel çalışanları ile
paylaşılır” önermelerinden oluĢmaktadır. BeĢinci faktör “İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yönetim ve Çalışanlar Arasında İş Birliği ve İletişim” olarak adlandırılmıĢtır.
Tablo 3.9. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeğinin Alt Boyutlarına ĠliĢkin Güvenilirlik Katsayıları
Faktörler n Cronbach’s Alpha
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yönetsel Önlem ve Tedbirler 8 ,906 ÇalıĢanların ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kriterlerine Göre ÇalıĢması 7 ,921 ÇalıĢanların ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Farkındalık ve Bilinç Düzeyleri 6 ,918
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Uygulamaları 5 ,878
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yönetim ve ÇalıĢanlar Arasında ĠĢ Birliği ve ĠletiĢim 4 ,809
Tablo 3.9‟da görüldüğü üzere ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinlik Ölçeği toplamda beĢ adet faktörden (boyuttan) oluĢmaktadır. Ölçeğin genel güvenilirlik katsayısı elde edildikten sonra, ölçeği oluĢturan faktörlere de güvenilirlik analizi uygulanmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre ölçeğin tüm alt boyutları 0,80 ve üzeri Cronbach‟s Alpha değeri almaktadır. Bu sonuç, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Etkinliği Ölçeğinde yer alan boyutların da güvenilir olduğunu göstermektedir.
Tablo 3.10. ĠĢ Kazaları Konusunda DıĢsal Odaklılık Ölçeği
Özdeğer 2,236
Varyansı Açıklama Oranı % % 74,54
Önermeler
●Genel olarak, iĢ kazalarından kaçınmak mümkün değildir. ,870 ●ĠĢ sağlığı ve güvenliği için her türlü tedbir alınsa bile, iĢ kazalarını önlemek mümkün değildir. ,888 ●ÇalıĢırken baĢımıza nelerin gelebileceği, aslında Ģans meseledir. ,831
Kaiser-Meyer-Olkin ,709
Bartlett's Test of Sphericity 845,037; df 153; Sig. 000
Toplam Varyansı Açıklama Oranı % 74,54
Cronbach‟s Alpha ,828
Katılımcıların iĢ kazaları konusundaki dıĢsal odaklılıklarını belirlemek için geliĢtirilen
ölçek toplamda üç adet önermeden oluĢmaktadır. Tablo 3.10‟da görüldüğü üzere ĠĢ Kazaları Konusunda DıĢsal Odaklılık Ölçeği için güvenilirlik katsayısı (Cronbach‟s Alpha) 0,828 düzeyinde oldukça tatmin edici bir değer olarak hesaplanmıĢtır. Toplamda üç adet önermeden oluĢan ölçek faktör analizine tabi tutulduğunda, her üç önermenin de tek bir boyut altında toplandığı görülmüĢtür. Tek boyut altında toplanmıĢ olan yüksek faktör yük değerleri de bu bulguyu desteklemektedir. Faktör analizi sonucu elde edilen tek boyutun toplam varyansı
açıklama oranı % 74,54 olarak hesaplanmıĢtır. KMO (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy) değeri de (0,709) araĢtırma verilerinin faktör analizine uygun olduğunu göstermektedir. AraĢtırma verilerinden anlamlı faktörler veya değiĢkenler çıkarılabileceğini gösteren Bartlett‟s Test of Sphericity değerinin de istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiĢtir (845,037; df=153; Sig.=000).
Tablo 3.11. Örgütsel Güven Ölçeği
Faktörler 1 2 3
Özdeğer 9,47 1,50 1,12
Varyansı Açıklama Oranı % 54,15 8,34 6,24