RENAL REPLASMAN TEDAVĠSĠ ALAN SON DÖNEM BÖBREK HASTALARINDA HEMODĠYALĠZ VEYA PERĠTON DĠYALĠZĠ TEDAVĠSĠ

UYGULANAN OLGULARIN DEMOGRAFĠK, KLĠNĠK VE LABORATUVAR VERĠLERĠNĠN KARġILAġTIRMASI

Son dönem böbrek hastalığı nedeni ile en az altı aydır RRT uygulanan hasta grubumuzda PD tedavisi uygulanan 28 ve HD tedavisi uygulanan 31 hastanın demografik, klink ve laboratuvar verileri karĢılaĢtırmalı olarak değerlendirildi. HD grubu yaĢ ortalaması 54,2±1,6 yıl, PD grubu olanların yaĢ ortalaması 50,1±1,7 yıldı ve iki grup arasında yaĢ ortalamaları açısından anlamlı farklılık saptanmadı. HD grubunun % 45,2‘sini, PD grubunun % 42,9‘unu kadınlar oluĢturuyordu. Ġki grup arasında cinsiyet bakımından fark saptanmadı. HD grubunun % 25,8‘i, PD grubunun % 21,4‘ü sigara içmekteydi ve iki grup arasında istatistiksel fark saptanmadı. Diyabetik hasta oranı HD grubunda % 22,6, PD grubunda % 14,3 olup, iki grup arasında istatistiksel fark saptanmadı. HD grubundaki % 6,5 luk statin kullanımına karĢı PD grubundaki hiçbir hasta antihiperlipidemik ilaç olarak statin kullanmaktaydı ancak iki grup arasında statin kullanımı açısından istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun bilinen ortalama KBH süresi 6,0±0,7 yıl, PD grubunun bilinen ortalama KBH süresi 7,0±1,1 yıldı ve KBY süresi ortalamaları arasında anlamlı farklılık saptanmadı. HD grubunun ortalama VKĠ 23,8±0,6 kg/m2_{, PD grubunun ortalama VKĠ} 26,0±0,8 kg/m2 _{olarak saptandı ve iki grubun ortalama VKĠ değerleri arasında istatistiksel} anlamlı fark saptandı (p=0.040). HD grubunun ortalama SKB‘si 118,5±4,2 mmHg, PD grubunun ortalama SKB‘si 132,6±4,4 mmHg olarak ölçüldü. HD grubunun ortalama SKB değeri, PD grubu olanlardan anlamlı düĢük saptandı (p=0.023). HD grubunun ortalama DKB‘si 70,4±1,7 mmHg, PD grubunun ortalama DKB‘si 82,6±2,9 mmHg olarak bulundu. HD grubunun ortalama DKB‘ı, PD grubundan daha düĢük saptandı (p=0.001). HD grubunun ortalama AKġ değeri 107,0±10,1 mg/dL, PD grubunun ortalama AKġ değeri 88,5±2,9 mg/dL olarak ölçüldü. Ġki grup ortalama AKġ değerleri açısından kıyaslandığında aralarında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun ortalama üre değeri 124,4±5,9 mg/dL, PD grubunun ortalama üre değeri 111,6±4,6 mg/dL olarak ölçüldü. Ġki grup ortalama üre değerleri açısından kıyaslandığında aralarında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun ortalama serum kreatinin (sKr) değeri 7,63±0,38 mg/dL ve PD grubunun ortalama sKr değeri 10,2±0,53 mg/dL bulundu. Ġki grubun ortalama sKr değerleri arasında istatistiksel anlamlı fark saptandı (p<0.001). HD grubunun ortalama ürik asit değeri 5,84±0,25 mg/dL, PD

39

grubunun ortalama ürik asit değeri 5,83±0,26 mg/dL olarak ölçüldü. Ġki grup ortalama ürik asit değerleri açısından kıyaslandığında aralarında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun ortalama TG değeri 199,4±30,0 mg/dL, ortalama TK değeri 170,0±6,9 mg/dL, ortalama HDL değeri 41,3±1,9 mg/dL ve ortalama LDL değeri 99,5±4,9 mg/dL bulundu.

Tablo 5. Periton diyalizi veya hemodiyaliz tedavisi uygulanan son dönem böbrek hastalığı olgularının demografik, klinik ve laboratuvar verilerinin karĢılaĢtırması VERĠLER HD (n=31) PD (n=28) p* YaĢ (yıl) 54,2 ± 1,6 50,1 ± 1,7 AD Cins ( K/E) 14/17 12/16 AD Sigara Ġçimi (%) 25,8 21,4 AD DM (%) 22,6 14,3 AD Statin alımı (%) 6,5 0 AD KBH süresi (yıl) 7,0 ± 1,1 6,0 ± 0,7 AD VKĠ (kg/m2 ) 23,8 ± 0,6 26,0 ± 0,8 0,040 SKB (mmHg) 118,5 ± 4,2 132,6 ± 4,4 0,024 DKB (mmHg) 70,4 ± 1,7 82,6 ± 2,9 0,001 AKġ (mg/dL) 107,0 ± 10,1 88,5 ± 2,9 AD (p=0,087) Üre (mg/dL) 124,4 ± 5,9 111,6 ± 4,6 AD sKr (mg/dL) 7,63 ± 0,38 10,20 ± 0,53 < 0,001 Ürik asit (mg/dL) 5,84 ± 0,25 5,83 ± 0,26 AD TG (mg/dL) 199,4 ± 30,0 173,1 ± 16,7 AD TK (mg/dL) 170,0 ± 6,9 179,1 ± 6,8 AD HDL (mg/dL) 41,3 ± 1,9 37,0 ± 1,7 AD LDL (mg/dL) 99,5 ± 4,9 104,1 ± 5,8 AD T.protein (mg/dL) 6,5 ± 0,1 6,5 ± 0,1 AD Albumin (mg/dL) 3,86 ± 0,07 3,68 ± 0,08 AD ALP (U/L) 115,6 ± 9,6 90,9 ± 7,7 AD ( 0,051) Na+ (mmol/L) 137,4 ± 0,4 137,9 ± 0,6 AD K+ (mmol/L) 5,14 ± 0,13 4,66 ± 0,13 0,012 Ca+2(mg/dL) 8,88 ± 0,14 9,06 ± 0,16 AD iPO4- (mg/dL) 4,36 ± 0,28 5,37 ± 0,22 0,008 PTH (ng/mL) 445,5 ± 90,2 357,7 ± 63,4 AD Hb (gr/ dl) 10,70 ± 0,29 10,95 ± 0,27 AD Lökosit (10^3/Ul) 7,33 ± 1,94 7,72 ± 2,62 AD Trombosit (10^3/Ul) 262 ± 145 245 ± 142 AD

40

Tablo 5 (devamı). Periton diyalizi veya hemodiyaliz tedavisi uygulanan son dönem böbrek hastalığı olgularının demografik, klinik ve laboratuvar verilerinin karĢılaĢtırması VERĠLER HD (n=31) PD (n=28) p* K-ĠMK (mm) 0,899 ± 0,033 0,881 ± 0,040 AD Fibrinojen (mg/dL) 450,5 ± 22,3 536,6 ± 23,8 0,011 ADMA (μmol/L) 0,975 ± 0,069 0,881 ± 0,063 AD ĠL-6 (pg/mL) 8,53 ± 1,07 10,20 ± 1,68 AD sICAM-1 (ng/mL) 3821,4 ± 267,9 3286,9 ± 343,45 AD sVCAM-1 (ng/mL) 2479,3 ± 161,1 2548,1 ± 165,3 AD

AD: Anlamlı değil, ADMA: Asimetrik dimetilarjinin, AKġ: Açlık kan Ģekeri, ALP: Alkalen fosfataz, Ca+2:

Serum kalsiyum düzeyi, DKB: Diyastolik kan basıncı, DM: Diabetes mellitus, GFR: Glomerül filtrasyon hızı,

Hb: Hemoglobin, HD: Hemodiyaliz, HDL: Yüksek dansiteli lipoprotein, HT: Hipertansiyon, IL-6: Ġnterlökin-6

düzeyi, iPO4 -

: Serum fosfat düzeyi, K+ : Serum potasyum düzeyi, KBY: Kronik böbrek yetmezliği, K-ĠMK:

Karotis intima media kalınlığı, LDL: DüĢük dansiteli lipoprotein, Na+_{: Serum sodyum düzeyi, PD: Periton}

diyalizi, PreD: Prediyaliz, RRT: Renal replasman tedavisi, PTH: Parathormon, SKB: Sistolik kan basıncı,

sICAM-1: Serum intrasellüler adezyon molekülü-1, sKr: Serum kreatinin düzeyi, sVCAM-1: Serum vasküler

adezyon molekülü-1, TG: Trigliserid, TK: Total kolesterol, VKĠ: Vücut kitle indeksi.

*=Veriler normal dağılıma uygunsa Student T Testi, veriler normal dağılıma uygun değilse Mann-Whitney U testi kullanıldı.

Periton diyalizi grubunun ortalama TG değeri 173,1±16,7 mg/dL, ortalama TK değeri 179,1±6,8 mg/dL, ortalama HDL değeri 37,0±1,7 mg/dL ve ortalama LDL değeri 104,1±5,8 mg/dl bulundu. Ġki grubun ortalama TG, TK, HDL ve ortalama LDL değerleri arasında anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun ortalama total protein değeri 6,5±0,1 g/dL, ortalama albümin değeri 3,86±0,07 g/dL, PD grubunun ortalama ortalama total protein değeri 6,5±0,1 g/dL, ortalama albümin değeri 3,68±0,08 g/dL olarak ölçüldü. Ġki grup ortalama total protein ve albümin değerleri açısından kıyaslandığında aralarında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. HD grubunun ortalama serum alkalen fosfataz değeri 115,6±9,6 U/L ve PD grubunun ortalama serum alkalen fosfataz değeri 90,9±7,7 U/L bulundu. Ġki grup ortalama serum alkalen fosfataz değeri açısından kıyaslandığında istatistiksel anlamlı fark saptandı (p=0.051). HD grubunun ortalama serum sodyum değeri 137,4±0,4 mmol/L ve PD grubunun ortalama serum sodyum değeri 137,9±0,6 mmol/L bulundu. Ġki grup ortalama serum sodyum değeri açısından kıyaslandığında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı.

41

ADMA: Asimetrik dimetilarjinin.

ġekil 9. Renal replasman tedavi (diyaliz) grubunda, hemodiyaliz veya periton diyalizi uygulanan hastaların ortalama asimetrik dimetilarjinin (µmol/L) düzeyleri

Hemodiyaliz grubunun ortalama serum potasyum değeri 5,14±0,13 mmol/L ve PD