Öğretmenlerin, ilköğretim okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarına ve bu davranışların etkililiğine ilişkin görüşleri nelerdir?
1.3. ALT PROBLEMLER
1. Okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri nelerdir?
2. Okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri, a) cinsiyet, b) öğrenim düzeyi, c)çalıştığı kademe, d) branş, e) mesleki kıdem, f) yönetim görevi yapıp yapmaması, g) çalıştığı okulun eğitim bölgesi değişkenleri açısından farklılık göstermekte midir?
3. Okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri, müdürlerinin; a) çevreyle
ilişkisi, b) okul personeliyle ilişkisi, c) öğrencilerle ilişkisi, d) okul ortamı ve iklimini geliştirme davranışları boyutlarında nasıldır?
4. Bu boyutlara ilişkin görüşleri, öğretmenlerin; a) cinsiyet, b) öğrenim düzeyi, c) çalıştığı kademe, d) branş, e) mesleki kıdem, f) yönetim görevi yapıp yapmaması, g) çalıştığı okulun eğitim bölgesi değişkenleri açısından farklılık göstermekte midir?
5. Okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarının etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri nelerdir?
6. Öğretmenlerin, okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarının etkililiğine ilişkin görüşleri, a) cinsiyet, b) öğrenim düzeyi, c)çalıştığı kademe, d) branş, e) mesleki kıdem, f) yönetim görevi yapıp yapmaması, g) çalıştığı okulun eğitim bölgesi değişkenleri açısından farklılık göstermekte midir?
7. Okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarının etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri, müdürlerinin; a) çevreyle ilişkisi, b) okul personeliyle ilişkisi, c) öğrencilerle ilişkisi, d) okul ortamı ve iklimini geliştirme davranışları boyutlarında nasıldır?
8. Bu boyutlara ilişkin görüşleri, öğretmenlerin; a) cinsiyet, b) öğrenim düzeyi, c) çalıştığı kademe, d) branş, e) mesleki kıdem, f) yönetim görevi yapıp yapmaması, g) çalıştığı okulun eğitim bölgesi değişkenleri açısından farklılık göstermekte midir?
1.4. ARAŞTIRMANIN AMACI
Bu araştırmanın amacı, Denizli il merkezinde görev yapan öğretmenlerin, ilköğretim okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarına ve bu davranışların etkililiğine ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır.
1.5 ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ
Ülkemizde, öğrencilere istendik davranışların kazandırıldığı yer eğitim öğretim faaliyetlerinin yürütüldüğü okullardır. Özellikle ilköğretim okulları, zorunlu olduğu için öğrencilerin hayata hazırlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Bireye küçük yaştan itibaren özdenetimini öğreterek ve kendi davranışını değerlendirme yeterliği kazandırarak onun toplumsallaşmasını sağlamak, çevrenin verdiği eksik ve hatalı öğretimlerini eğitimciler yoluyla düzeltmek, toplumsal bir sistem olan okulun başlıca görevleridir. Böylece birey, başkalarına ve kendine saygı duymayı, topluma uyum sağlamayı öğrenir. Eğer öğrenci, okulun amaçlarına ulaşabilmesi için oluşturulmuş örgütsel düzeni engelleyen davranışlarda bulunuyorsa, disiplin dışı davranışta bulunuyor demektir. Okulun düzenine uyulmadığı ve öğrenci davranışları yönlendirilmediği takdirde beklenen hedeflerin gerçekleştirmesi söz konusu değildir. Aslan, (2008)’a göre bu amaçları gerçekleştirecek, okul yapısını yaşatacak ve havasını koruyacak iç öğelerin lideri, okul yöneticisi olmalıdır. Bu bağlamda, okul müdürü, eğitim-öğretim süresince çocuğun yaptığı davranışın sorumluluğunun bilincinde olmasını sağlayarak iyi-kötü ayrımını sağlıklı yapmasına rehberlik eden destek personelini oluşturmada, öğrencilerin kendini rahat ifade edebilecekleri, doğru sosyal ilişkilerin olduğu, disiplin dışı davranışlarla baş edildiği, olumlu davranışların öğrenciler tarafından sergilendiği bir ortam yaratmada, okulun her yerinde disiplin politikalarının uygulanmasına yön vermede, okulun disiplin politikasını iyi yönde etkileme adına çevreyle ilişkileri düzenlemede, okul personeline ve öğrencilere destek olmada en önemli yetkiye sahiptir.
Yapılan birçok araştırma, eğitim-öğretimde yaşanan kesintilerin yönetimin etkisi olduğunu göz ardı etmektedir. Halbuki, öğrenci davranışlarının sorumluluğunu taşıyan yönetim, okulda iyi disipline edilmiş bir ortam sağlayabileceği gibi sorunlu, eğitim öğretimin sık aksadığı, etkisiz bir ortam da yaratabilir. Ulaşılan kaynaklar incelendiğinde, yapılan araştırmalarda ilköğretimde disiplin konusunun genellikle sınıf yönetimi ile sınırlandırıldığı, disiplin konusunun daha çok orta öğretimde çalışıldığı görülmektedir. Bu çalışmanın, ilköğretimde disiplin konusunun okul çevresi, personel, öğrenci, okul ortamı boyutlarında ele alınması ve disiplin dışı davranışları önlemede yönetimin
etkisinin belirlenmesi açısından önemli olduğu ve eğitim yönetimine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
1.6 SAYILTILAR
1. Araştırmaya katılan öğretmenler, hazırlanan ankete içtenlikle ve doğru cevap vermişlerdir.
2. Ölçme aracının kapsam geçerliliği için başvurulan uzman kanıları yeterlidir.
3. Kullanılan ölçme aracı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin okul müdürlerinin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdikleri liderlik davranışlarına ve bu davranışların etkililiğine ilişkin düşüncelerini ölçebilecek niteliktedir.
1.7 SINIRLILIKLAR
1. Araştırma, 2008- 2009 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Denizli il merkezinde bulunan resmi ilköğretim okullarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenleri ile sınırlıdır.
2. Araştırma, ankete katılan öğretmenlerin cinsiyet, öğrenim düzeyi, çalıştığı kademe, branş, mesleki kıdem, yönetim görevi yapıp yapmaması, çalıştığı okulun bulunduğu eğitim bölgesi değişkenleriyle sınırlıdır.
3. Araştırma, ilköğretim okul müdürlerinin öğrencilerin disiplin dışı davranışları önlemede gösterdiği liderlik davranışlarını ve bu davranışların etkililiğini ölçmektedir.
1.8 TANIMLAR
İlköğretim okulu: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıfların eğitiminin ve
öğretiminin gerçekleştirildiği birimdir.
Okul Müdürü: Okulda yönetim görevini yerine getiren kişidir.
Öğretmen: İlköğretim okullarında eğitimi öğretimi gerçekleştiren
kişilerdir.
Öğrenci: İlköğretim okullarında I. ve II. Kademede okuyan öğrencileri
ifade etmektedir.
Disiplin: Disiplin, istenmeyen davranış ve olumsuz etkilerini önleme
biçimidir. Ayrıca, sorunu önlemek için ne yaptığımızın yanı sıra sorunu nasıl çözdüğümüzle ilgilidir. Bu bağlamda disiplin, eğitim, öğretim, ya da başka bir işi uygun kurallarıyla yapmayı öğrenme ve uygun biçimde yaparak başarmak anlamını taşımaktadır (Thomson, 1996’dan aktaran Aydın, 2001).
İKİNCİ BÖLÜM
İLGİLİ ARAŞTIRMALAR