Ortaöğretim sayısal bölümü ( 10. sınıf ) öğrencilerinin çalışma alışkanlıkları ile fizik dersi akademik başarıları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
1.4. Alt Problemler
1. Öğrencilerin okudukları okulun türüne göre fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları arasında anlamlı bir fark var mıdır?
2. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları arasında anlamlı bir fark var mıdır?
3. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre fizik dersi akademik başarıları arasında anlamlı bir fark var mıdır?
4. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları ile fizik dersi akademik başarıları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
1.5. Varsayımlar
• Araştırmada uygulanan çalışma alışkanlıkları envanteri tez danışmanımın gözetimi ve denetimi altında hazırlanıp uygulandı.
•
Hazırlanan envanterin aynı hedefi ölçecek şekilde hazırlandığı kabul edilmiştir•
Envanterdeki her bir madde çalışma alışkanlıkları boyutuyla bir ilişki içinde olduğu varsayılmıştır. Bir başka anlatımla, olumlu maddelerde “bana uygun” tepkisi cevaplayıcının aşırı olumlu bir çalışma alışkanlığına sahip olduğunu ve maddeden en yüksek madde puanını alacağını, “bana uygun değil” tepkisi ise cevaplayıcının aşırı olumsuz bir çalışma alışkanlığına sahip olduğunu ve en düşük madde puanı alacağını gösterir. Bu varsayım her bir maddenin ölçülmek istenilen çalışma alışkanlığı ile aynı ilişki içinde olduğu anlamınagelmemekte; ancak her bir maddenin kendi başına cevaplanabilir olduğu anlamına gelmektedir.
•
Hazırlanan ölçme aracının amacımıza uygun olduğu kabul edilmiştir.•
Hazırlanacak envanterin (ölçeğin ) geçerli ve güvenilir olduğu varsayılmıştır. • Envanterin uygulandığı grupların homojen olduğu varsayılmıştır.• Öğrencilerin ölçme aracındaki sorulara objektif ve samimi cevaplar verdiği kabul edilmiştir.
• Hazırlanacak olan envanterin uygulamasında zamanın yeterli olduğu varsayılmıştır.
1.6. Sınırlılıklar
• Bu çalışma, sadece fizik dersi öğrencilerinin etkili çalışma alışkanlıklarını belirlemeye yöneliktir. Dolayısıyla, araştırmanın diğer dersler için geçerliliği söylenememektedir.
• Literatürdeki çalışma alışkanlıkları envanterlerinin tamamı kullanılamayacağından dolayı araştırma, geliştirilecek ve kullanılacak envanter ile sınırlıdır.
• Araştırma Türkiye’de Kayseri ilindeki 10.sınıf öğrencileri ile sınırlıdır. • Bu araştırma 10. sınıf sayısal bölümü fizik dersi öğrencileri ile sınırlıdır.
1.7. Tanımlar
Fizik; evrenimizdeki doğal olayların anlaşılmasıyla ilgili deneysel gözlemler ve
nicel ölçümlere dayanan temel bir bilim dalıdır. Fizik, doğayı anlama, doğal olayların neden ve sonuçlarını öğrenme ve bunları matematiksel metotlarla ifade etme işidir. Bunda amaç doğaya insanlığın yararına olacak şekilde yön verebilmektir. Tüm doğa
bilimlerinin kaynağı fiziktir ve tüm mühendislik dalları fizik prensiplerini kullanır (Parlak).
Çalışma tekniği; yapılacak çalışmanın başarıya ulaşması için gereken yöntem
bilgilerinin bütünü. Çalışmada “nasıl?”, “nelerle?”, ve “ne şekilde?” türünde soruların yanıtı bu kavramla ilişkilidir (Uluğ, 1981).
Verimli çalışma; ders çalışmada arzulanan sonucun elde edilmesi için, yapılacak
çalışmanın çalışma tekniklerine uygun ve kendisinden beklenen sonucu verir olması (Uluğ, 1981).
Verimli çalışma alışkanlıkları; verimli çalışma ile ilgili çalışma tekniklerinin
öğrenilerek, bunların gerektiği anda kullanılmasına ilişkin tavır ve yatkınlıklardır (Uluğ, 1981).
Akademik başarı; okulun öğrenciye vermeyi amaçladığı bilgi, beceri ve
alışkanlıkların kazanılma derecesinin, öğretmenlerce saptanan ölçüte göre değerlendirilmesi istenilen ölçüde, öğrenci tarafından bir süreç içerisinde öğrenilmesi ve kazanılmasıdır (Uluğ, 1981).
Motivasyon; bir hedefe dönük olarak davranışı harekete geçiren, sürdüren ve
2. BÖLÜM YÖNTEM
2.1. Araştırma Modeli
Araştırma tarama modelinde olup ortaöğretim fen bölümü 10. sınıf öğrencilerinin çalışma alışkanlıklarının fizik dersi başarıları ile ilişkisi incelenecektir. Bu araştırmada kullanılacak yöntem anket tarama modelinin bir alt yöntemi olan ilişkisel taramadır. İlişkisel tarama en az iki durum ya da değişken üzerindeki korelasyonu ortaya koymada kullanılan araştırma modelidir.
Araştırmanın birinci kısmı, kaynakçada belirtilen kaynakların taranıp, gerekli bilgilerin toplanmasıyla oluşturulan teorik kısımdır. İkinci kısım ise, öğrencilerin çalışma alışkanlıklarının fizik dersi akademik başarıları ile ilişkisinin belirlenmesine yönelik veri toplama aracının geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesidir. Üçüncü kısım, geliştirilen veri toplama aracının öğrencilere uygulanarak, gerekli verilerin toplanmasını içeren kısımdır. Dördüncü kısım ise, elde edilen verilerin araştırmanın amacı doğrultusunda değerlendirilip sonuca ulaşııldığı kısımdır.
2.2. Evren Ve Örneklem
Araştırmanın evreni “Kayseri’deki liselerde öğrenim görmekte olan sayısal bölümü öğrencileri” dir.
Araştırmanın örnekleminin belirlenmesinde adı geçen ildeki tüm liseler listelendi ve random (şans yoluyla) farklı türdeki liseler seçilip 10. sınıf sayısal bölümü öğrencileri örnekleme seçilmiştir.
Araştırma evreninin örneklemine Kayseri İl Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bulunan ortaöğretim okullarından genel lise, Anadolu Lisesi ve Anadolu Meslek Liselerinde öğrenim gören 10. sınıf sayısal bölümü öğrencilerinden toplam 320 tanesi rastgele seçilmiştir. Ancak 16 öğrencinin veri toplama aracını özen göstermeden cevaplaması nedeniyle çalışma 304 öğrenci ile sürdürülmüştür.
2.3 Verilerin Toplanması
Bu araştırmada öğrencilerin fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları ile fizik dersi akademik başarısı arasındaki ilişkinin tespiti amacıyla fizik dersi için , bir çalışma alışkanlıkları envanteri geliştirilmiştir.
Araştırmada veri toplamak için kullanılan çalışma alışkanlıkları envanterinin hazırlanıp geliştirilmesi, araştırmanın en önemli safhalarından birini oluşturmaktadır.
Veriler toplanırken öncelikle;
• Bu konuda yapılan çalışmalar araştırıldı, literatür taraması ile öğrencilerin ders çalışırken kullanabilecekleri teknikler belirlendi.
• Fizik dersi hedef ve davranışları analiz edilip saptanacak davranışları için fizik eğitimi genel ve özel amaçları incelendi. Kazandırabilecek çalışma alışkanlıkları belirlenerek, belirlenen alışkanlıkları kapsayan bir soru havuzu oluşturuldu
• Ortaöğretimin sayısal bölümü 10. sınıfta okuyan ve ortaöğretimi bitirip üniversite sınavlarına hazırlanmakta olan öğrencilerden rastgele 54 tane seçildi. Bu öğrencilere “Fizik dersine nasıl çalışıyorsunuz” şeklinde açık uçlu bir soru soruldu ve onlara düşüncelerini yazmaları için yeterince süre verildi. • Öğrencilerin düşüncelerini yazdığı kağıtlar toplandı. Bu kağıtlar incelendiğinde öğrencilerin fizik dersi ile ilgili çalışma alışkanlıklarını ortaya
koyan cümleler belirlendi ve araştırmacı tarafından da literatur taraması ve fizik eğitimi amaçları incelenerek oluşturulan cümleler eklenerek toplam 88 madde tespit edildi.
• Tespit edilen 88 madde, maddeleri bir ön denemeden geçirmek amacıyla, 10. Sınıf fen bölümü öğrencilerinden rastgele seçilen 55 öğrenciye uygulanarak, araştırmanın pilot uygulaması yapılmıştır. Bu uygulamada envanterin anlaşılmayan, eksik görülen, hatalı olan, araştırmanın amacına yönelik olmayan veya öğrencilerin cevaplamakta sıkıntı yaşadığı maddeler envanterden çıkarılmıştır.
• Bu maddeler çıkarıldıktan sonra geri kalan 56 maddenin güvenirlik çalışması yapıldı ve çalışma alışkanlıklarının alt boyutlarına gore envantere yerleştirildi.
56 maddenin çalışma alışkanlıklarının alt boyutlarına gore envantere yerleştirilmesi şu şekilde oldu:
a) Amacı Belirleme ve Planlı çalışma alışkanlığı ile ilgili maddeler: 5., 50., 52. maddelerdir
b) Çalışmaya başlamave sürdürme alışkanlığı ile ilgili maddeler 2., 29., 40., 49., 53. maddelerdir.
c) Bilinçli çalışma ve derse katılıma ile ilgili maddeler: 11., 19., 20., 22., 41. maddelerdir.
d) Not tutma yetenekleri ile ilgili maddeler:3., 31., 32., 54., 55. maddelerdir. e) Okuma alışkanlıkları ve teknikleri ile ilgili maddeler: 25., 48., 51.
maddelerdir.
f) Ödev ve proje hazırlama ile ilgili maddeler: 36., 45., 46. maddelerdir.
g) öğrenilenleri tekrar etme, anlamlandırma ile ilgili maddeler: 1., 4., 12., 17., 33., 34., 35. maddelerdir.
i) çalışılan ders için kullanılan özel teknikler ile ilgilimaddeler: 10., 15., 16., 26., 30., 38., 42., 44. maddelerdir.
j) Çalışılan derse olan tutum ile ilgili maddeler: 7., 13., 18., 21., 27., 28., 37., 39., 47., 56.
k) Sınava hazırlanma ve girme ile ilgili maddeler: 6., 8., 9., 14., 23., 43. maddelerdir.
Böylece fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları envanteri kullanıma hazır hale getirilmiştir. Hazırlanan çalışma alışkanlıkları envanteri güvenilirliği Cronbach-α iç tutarlılık katsayısının 0, 891 bulunmasıyla hesaplanmış, geçerliği konusunda ise uzman görüşlerine başvurulmuştur.
Öğrencilerin fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıklarını belirleyebilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları ölçeği üç farklı ortaöğretim kurumunun 10. sınıf fen grubu öğrencilerinden oluşan 9 sınıfta, toplam 304 öğrenciye, ders öğretmenleri ve araştırmacının gözetiminde uygulandı. Ölçeğin cevaplanması için öğrencilere yarım ders saati (yaklaşık 25 dakika) süre verildi.
Öğrencilerin fizik dersindeki akademik başarılarını belirlemek için ise öğrencilerin içinde bulundukları döneme kadar aldıkları fizik dersi karne notlarını yazmaları için çalışma alışkanlıkları ölçeğinin yanında kişisel bilgileri sorgulayan bir form verildi ve doldurulması istendi. Ölçeğin uygulandığı dönemin karne notları ise 2007–2008 eğitim-öğretim yılının sonunda, Temmuz 2008, okul yönetimlerinden fizik dersi not çizelgelerinin toplanması ile elde edildi.
2.4. Verilerin Analizi
Araştırmada kullanılan fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları envanteri, 56 maddeden oluşan üçlü likert tipi bir ölçek olarak geliştirilmiştir. Bu 56 maddeye
öğrencilerin verdiği cevaplar Tablo 2. 1’e göre puanlanarak analiz programına veri girişi yapıldı.
Tablo 2.1: Çalışma Alışkanlıkları Ölçeğinin Yargılarına Verilen Puanlar
YARGI PUAN
Bana uygun 3
Bana biraz uygun 2
Bana uygun değil 1
Veri girişi tamamlandıktan sonra ölçeği oluşturan maddelerin 40 tanesi olumlu, (2., 3., 4., 5., 7., 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14., 15., 16.,17.,19., 20., 21.,22., 23., 24., 26., 27., 30.,31., 32., 33., 34., 35., 36., 38., 39., 42., 44., 45., 48., 49.,50., 54., 55. maddeler) geri kalan 16 tanesi de olumsuz ( 1., 6., 18., 25., 28., 29., 37., 40., 41., 43., 46., 47., 51., 52., 53., 56. maddeler) olduğu için olumsuz maddelere verilen cevaplar ters çevrilerek; “bana uygun değil” yargısını işaretleyen öğrencilere 3 puan, “bana uygun” yargısını işaretleyen öğrencilere 1 puan verildi.
Öğrencilerin fizik dersi akademik başarılarını belirleyen 9. sınıf karne notları öğrencilerin verdiği bilgilerden, 10. sınıf birinci dönem karne notları okul idaresinden alınan not çizelgesi ile kıyaslanarak yine öğrencilerin verdiği bilgilerden, 10. sınıf ikinci dönem karne notları ise okul idarelerinden alınan not çizelgelerinden faydalanılarak, analiz programına girildikten sonra gerekli istatistiksel işlemler bu program aracılığıyla yapıldı, problem cümlesine ve alt problemlere cevap arandı.
3. BÖLÜM
3. BULGULAR VE YORUMLAR
Bu bölümde, elde edilen verilerin çeşitli yöntem ve teknikler kullanılarak analiz edilmesi sonucunda bulunanlar, araştırmanın alt problemlerine göre sunulmuştur.
Öğrencilerin fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları ile fizik dersi akademik başarısı arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bu araştırmada 304 öğrencinin çalışma alışkanlıkları ölçekte belirtilen 56 madde ile belirlenmiştir. Ölçek 3’li likert tipi olup denek maksimum 168 puan alabilir.
3. 1 Birinci Alt Problem
Öğrencilerin okudukları okulun türüne göre fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları arasında 0,05 anlamlılık düzeyinde önemli bir farklılık var mıdır?
Hipotezler
H0: Öğrencilerin fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları okudukları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermez.
H1: Öğrencilerin fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları okudukları okul türüne göre anlamlı bir farklılık gösterir.
Bu hipotezleri test etmek için özel bir analiz programını kullanarak üç ayrı, bağımsız örneklemler için t testi (independent-samples t test) yapılmıştır. Bağımsız örneklemler için t testi, birbirinden bağımsız iki grubun veya örneklemin bağımlı bir
değişkene göre ortalamalarını karşılaştırarak, ortalamalar arasındaki farkın belirli bir güven düzeyinde (%95) anlamlı olup olmadığını test etmek için kullanılan istatistiksel bir tekniktir (Ural, Kılıç, 2005).
Yapılan birinci t testi lisede okuyan öğrenciler ile anadolu lisesinde okuyan öğrencileri fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları bakımından karşılaştırmak içindir. Bu testten elde edilen sonuçlar Tablo 3. 1’de verilmiştir.
Tablo 3.1: Lise ve Anadolu lisesi Öğrencilerinin Fizik Dersine Yönelik Çalışma Alışkanlıklarının t Testi Sonuçları
Okul Türü N Ort(X ) s. s. s. d. p
Lise 94 110,131 19,25 233 0,033
Anadolu Lisesi 90 135,617 16,73
Tablo 3. 1’e göre:
• 0,05 anlamlılık düzeyinde p<0,05 ise gruplar arasındaki fark önemlidir. Araştırmanın sonuçlarına göre tabloda görüldüğü gibi p=0,033 olup p<0,05’tir. .
Birinci t testi için yapılan incelemede de H1 hipotezinin geçerli olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin Lise veya Anadolu Lisesinde okumaları ile fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları 0,05 anlamlılık düzeyinde önemli bir farklılık göstermektedir.
Yapılan ikinci t testi Lisede okuyan öğrenciler ile Anadolu Meslek Lisesinde okuyan öğrencileri fizik dersine yönelik çalışma alşkanlıkları bakımından karşılaştırmak içindir. Bu testten elde edilen sonuçlar Tablo 3. 2’de verilmiştir.
Tablo 3.2: Lise ve Anadolu Meslek Lisesi Öğrencilerinin Fizik Dersine Yönelik Çalışma Alışkanlıklarının t Testi Sonuçları
Okul Türü N Ort(X ) s. s. s. d. p
Lise 94 110,131 19,25 281 0.041
Anadolu meslek
Lisesi 120 121,341 17,18
Tablo 3. 2’ye göre:
• 0,05 anlamlılık düzeyinde p<0,05 ise gruplar arasındaki fark önemlidir. Araştırmanın sonuçlarına göre tabloda görüldüğü gibi p=0,041 olup p<0,05’tir.
İkinci t testi için yapılan iki incelemede de H1 hipotezinin geçerli olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin Lise veya Anadolu Meslek Lisesinde okumaları ile fizik dersine yönelik çalışma alşkanlıkları 0,05 anlamlılık düzeyinde önemli bir farklılık göstermektedir.
Yapılan üçüncü t testi Anadolu Lisesinde okuyan öğrenciler ile Anadolu Meslek Lisesinde okuyan öğrencileri fizik dersine yönelik çalışma alşkanlıkları bakımından karşılaştırmak içindir. Bu testten elde edilen sonuçlar Tablo 3. 3’de verilmiştir.
Tablo 3.3. Anadolu Lisesi ve Anadolu Meslek Lisesi Öğrencilerinin Fizik Dersine Yönelik Çalışma Alışkanliklarının T Testi Sonuçları
Okul Türü N Ort(X ) s. s. s. d. p
Anadolu Lisesi 90 135,617 16,73 236 0,038
Anadolu Meslek
Tablo 3. 3’e göre:
• 0,05 anlamlılık düzeyinde p<0,05 ise gruplar arasındaki fark önemlidir. Araştırmanın sonuçlarına göre tabloda görüldüğü gibi p=0,038 olup p<0,05’tir.
Üçüncü t testi için yapılan incelemede H1 hipotezinin geçerli olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin Anadolu Lisesindede veya Anadolu Meslek Lisesinde okumaları ile fizik dersine yönelik çalışma alışkanlıkları 0,05 anlamlılık düzeyinde önemli bir farklılık göstermektedir.
Araştırmanın bu kısmına kadar okul türlerini ikili olarak karşılaştırmak amacıyla verilerin analizinde t testi yapılmıştır. Fakat değişkenlerin üçlü olması sebebiyle tek yönlü Anova analizi yapılması araştırmanın hata oranını azaltacağı düşünülmüş ve veriler bu şekilde tekrar analiz edilmiştir.
Tablo 3.4. Öğrencilerin Fizik Dersine Yönelik Çalışma Alışkanlıkları İle Okudukları Okul Türüne Göre ANOVA Sonuçları
Varyans Kaynağı Toplamı Kareler sd Ortalaması Kareler F p
Gruplar Arası 6473,83 2 3236,915 24,747 .000*
Gruplar İçi 39370,59 301 130,799
Toplam 45844,421 303
*p<,05
Tablo 3.4’deki analiz sonuçları, öğrenim görülen okullarla çalışma alışkanlıkları arasında anlamlı farkın olduğunu göstermektedir (p<,05). Başka bir deyişle çalışma alışkanlıkları, öğrenim gördükleri okullara göre anlamlı bir şekilde değişmektedir. Tablo 3.4’deki öğrenim gördükleri okula göre çalışma alışkanlıkları düzeyi farklarını ayrıntılı
olarak görmek için aritmetik ortalamalara bakılmıştır. Tablo 3.1, Tablo 3.2 ve Tablo 3.3' deki ortalamalara göre, genel lise öğrencileri (X=110,131), Anadolu Meslek lisesi öğrencileri (X=121,341) ve Anadolu lisesi öğrencilerine (X=135,617) göre çalışma alışkanlıkları daha düşüktür.