Ortakların Hissedarlıkları Dolayısıyla Meydana Gelen Masraflar

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

C) Ortakların Hissedarlıkları Dolayısıyla Meydana Gelen Masraflar

(“Stewardship Expenses”): Tamamiyle ortakların kendi faaliyetleri ile ilgili olan giderlerin diğer grup şirketlerine yansıtılması kabul edilemez.

Bu tip giderler yansıtıldıkları takdirde kanunen kabul edilmeyen gider olarak değerlendirilir. Örn: ana şirketin hisse senedi basım masrafları, ana şirketin genel kurul toplantı masrafları.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Grup Şirketlerinde Masraf Paylaşımı

Masraf Paylaşımında Kullanılabilecek Dağıtım Anahtarları A) Doğrudan Giderler İçin: Personel zaman çizelgeleri B) Dolaylı Giderler İçin:

• Genellikle satış rakamlarının toplam grup satışlarına oranına göre dağıtım yapılır.

• Hizmet çeşitlerine göre, masraflar veya personel sayısı da esas alınabilir.

• Hizmetlerin çeşitlerine göre en uygun anahtarı belirleyip ona göre dağıtım yapılmalıdır.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Grup Şirketlerinde Masraf Paylaşımı Uygulanabilecek Fiyatlama Yöntemleri

• Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi

• Maliyet Artı Yöntemi (Karşılaştırmanın mümkün olmadığı hallerde)

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Grup Şirketlerinde Masraf Paylaşımı Masraf Paylaşımında Dökümantasyon

• Yazılı Masraf Paylaşım Anlaşması (“Cost Sharing/Cost Contribution Agreement”)

• Masraf dağıtım anahtarları ile ilgili açıklamalar (hizmet türleri itibariyle)

• Hizmetleri veren ana merkezin fonksiyon analizi

• Yararlanma Testi (Benefit Test): Hangi hizmetlerden hangi grup şirketleri gerçek anlamda faydalanıyor. Verilen hizmetin ilgili grup şirketinin satışlarını ve karını artırıcı bir etki yaratması gereklidir. Bu husus test edilmelidir.

• Masraf yansıtmada eklenen kar marjının emsal kar marjı olduğunu ispatlayan belge ve bilgiler.

• Hizmetlerin faturaları

• Ana merkezin verdiği hizmetleri ilişkin katlandığı masrafların bir bağımsız denetim şirketi tarafından denetlenip denetim raporunun hazırlanması.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) Uygulamalarında Transfer Fiyatlandırmasının Önemi

SPK Md. 15/son fıkra: Temettü ve Bedelsiz Payların Dağıtım Esasları

“Halka açık anonim ortaklıklar; yönetim, denetim vaya sermaye bakımından dolaylı veya dolaysız olarak ilişkili bulunduğu diğer bir teşebbüs veya şahısla emsallerine göre bariz şekilde farklı fiyat, ücret ve bedel uygulamak gibi örtülü işlemlerde bulunarak karını ve/veya mal varlığını azaltamaz”

Bu hüküm eski K.V.K.’nun “Örtülü Kazanç” ile ilgili Maddesinde yer alan ifadelere paralel olarak SPK’nunda da yer almaktadır.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) Açısından Transfer Fiyatlandırmasının Önemi

SPK Md. 46/c) : Tedbirler

Sermaye Piyasası Kurulu “SPK’na Tabi Anonim Ortaklık ve sermaye piyasası kurumlarının, Kanuna, esas sözleşme hükümlerine veya işletme maksat ve mevzuuna aykırı görülen durum ve işlemleri ile sermayenin azalmasına veya kaybına yol açan işlemlerinin hukuka aykırılığının tesbiti veya iptali için dava açmaya, TTK hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ilgililerden aykırılıkların

giderilmesi için tedbir almasını ve öngörülen işlemleri yapmasını istemeye ve gerektiğinde bu halleri ilgili mercilere intikal ettirmeye” yetkilidir.

Bu hüküm SPK’na da, örtülü kazanç aktarımı tesbiti halinde dava açmak üzere yetki vermektedir.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) Açısından Transfer Fiyatlandırmasının Önemi

SPK Md. 46/d) : Tedbirler

Bu hüküm Sermaye Piyasası Kurulu’na, örtülü kazanç aktarımı tesbit edilen anonim ortaklıklardan, denetleme sonuçlarının gene Sermaye Piyasası

Kurulu tarafından belirlenecek şekil ve esaslar dahilinde ortaklara duyurulmasını isteme yetkisini vermektedir.

Dolayısıyla, halka açık bir şirkette tesbit edilen örtülü kazanç aktarımının tüm ortaklara duyurulması yükümlülüğü de sözkonusudur.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) Açısından Transfer Fiyatlandırmasının Önemi

SPK Md. 47/A) 6 : Cezai Sorumluluk

SPK Madde 15’in son fıkrasında belirtilen işlemlerde bulunarak karı ve/veya mal varlığı azaltılan tüzel kişilerin yetkilileri ve bunların fiilerine iştirak edenler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10.000 YTL’den 25.000 YTL’ye kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) Açısından Transfer Fiyatlandırmasının Önemi

SPK Md. 49 Usul Hükümleri

Örtülü kazanç aktarımı dolayısıyla işlenen suçtan dolayı soruşturma yapılması için SPK tarafından Cumhuriyet Savcılığına yazılı başvuru yapılması gereklidir.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Halka Açık Şirketlerin SPK İncelemelerinde Dikkat Etmeleri Gereken Hususlar

SPK incelemeleri açısından örtülü kazanç aktarımı aşağıdaki hususlara göre tesbit edilmektedir:

• Yönetim, denetim veya sermaye açısından dolaylı / dolaysız bir ilişkinin var olup olmaması,

• Karın / mal varlığının azalması,

• Emsaline göre bariz farklılık,

• Kasıt unsuru

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Türk Ticaret Kanunu Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar TTK Md. 320: Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri, Borçlar Kanunu Madde 528 çerçevesinde pay sahiplerinin haklarını korumak üzere dikkat ve basiret göstermekle yükümlü tutulmuşlardır.

TTK 336/2: Yönetim Kurulu Üyeleri şirket namına yapmış oldukları mukavele ve muamelelerden dolayı şahsen meshul tutulmamakla birlekte; dağıtılan ve ödenen kar paylarının hakiki olmaması halinde; gerek şirkete, gerek pay sahiplerine ve gerekse de şirket alacaklılarına karşı müteselsilen sorumlu tutulmaktadırlar.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Türk Ticaret Kanunu Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Dava Açabilecek Taraflar

• Yönetim Kurulu veya denetçiler Şirket Tüzel kişiliğini temsilen dava açabilirler.

• Ortaklar veya alacaklılar da dava açabilirler.

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Uygulamada Soru İşaretleri ? Fiyatlama Yöntemleri

• Bazı yöntemlerin uygulaması sırasında bütçelenen tutarlar dikkate alınarak tespit edilen fiyatların gerçek maliyetlerin belirlenmesi aşamasında

düzeltilmesi sonucu meydana gelen fark kar aktarımlarının KDV açısından durumu nasıl değerlendirilecektir ?

• Kullanılacak veri tabanları? Mesela, Avrupa’da yaygın olarak kullanılan

AMADEUS adlı veri tabanı kabul edilecek mi ? Türkiye’deki şirketler için ayrı bir veri tabanı oluşturulacak mı?

Belgeleme

• Hangi bilgi ve belgeler ne kadar sıklıkta (üçer aylık / yıllık) istenecek ?

• Yıllık bazda transfer fiyatlandırması raporu istenecek mi ?

• Belgeleme ile ilgili V.U.K.’na özel bir ceza hükmü konulacak mı ?

• Masraf paylaşımları için dökümantasyon açısından hangi belgeler

istenecek ? Bunların düzenli aralıklarla vergi dairesine ibrazı gerekecek mi?

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Uygulamada Soru İşaretleri ? Ön Fiyatlama Anlaşmaları

• 1.1.2007’den itibaren ÖFA başvuru yapmak isteyen mükellefler olursa ÖFA başvurusu kabul edilebilecek mi ?

• ÖFA başvurusunda hangi bilgi ve belgeler istenecek? ÖFA yapmak vergi incelemesi gerektirecek mi ?

• Başvurunun kabulu için inceleme süresi ne kadar olacak ?

• ÖFA’yı tekrar 3 yıllık süre ile uzatmak mümkün olabilecek mi ?

• Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmalarının Karşılıklı Anlaşma Usulü

çerçevesinde yabancı vergi idaresinden düzeltme talebi gelirse, Türkiye’de de gerekli düzeltme yapılabilecek mi ?

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Uygulamada Soru İşaretleri ?

Vergileme, Düzeltme ve Ceza Hükümleri

• Dağıtılan kar payı brüt mü / net mi addedilecek ?

• VUK’da TF işlemlerine yönelik ayrıca usulsüzlük ve ceza hükümleri konulacak mı ?

• ABD uygulamasında mükellefler cezaya maruz kalmamak için yıllık transfer fiyatlaması raporu hazırlayıp Maliye İdaresi’ne ibraz etmektedirler.

Türkiye’deki uygulama nasıl olacak ?

• “Pişmanlık” müessesesi TF ile ilgili uygulamalarda da kullanılabilecek mi?

(mesela uygulanan yöntemin yanlış olduğunu mükellefin kendiliğinden tesbit edip pişmanlıkla düzeltme yapması?)

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Uygulamada Soru İşaretleri ? Geçiş Süreci

• 1.1.2007 öncesinde yapılan işlemlerle ilgili geriye yönelik vergi incelemesi yapılacak mı?

• Gümrük İdaresi de transfer fiyatlaması kurallarını tanımakta ve Gümrük Mevzuatı çerçevesinde uygulamaktadır. Maliye İdaresi ve Gümrük İdaresi arasında bu konuda işbirliği yapma çalışmaları n durumdadır ?

Yeni Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Değerlendirilmesi

Ortak (YMM)

Deloitte Global Transfer Fiyatlaması (TF) Ekibi

Belgede ransfer Fiyatlandırması. (sayfa 55-72)