Filozof ve eğitimci Jhon Dewey hedef kitleyi genel bir sorunu bilen bunlardan etkilenen, sorunları için genel çözümleri araştıranların oluşturduğu aktif bir sosyal birim olarak tanımlamıştır.
Hedef kitleler zamanla değişip zamanla ortadan kalmaktadırlar. Bugün bir yöre halkı hedef kitle ise yarın hedef kitle başka olabilir. Her şey kuruluşun ne yaptığına ve çevredeki kuruluşların insanların kuruluşa nasıl tepki verdiklerine bağlıdır(Pira, 2002:233).
Okullarda hedef kitleler iç hedef kitle ve dış hedef kitle olmak üzere ikiye ayrılır: 3.4.1. İç Hedef Kitle
Okul yöneticileri, öğretmenler, öğrenciler, personel ve Milli Eğitim Bakanlığı’ ndan oluşmaktadır. Okulun amaçlarını gerçekleştirecek, yapısını yaşatacak ve okulun kişiliğini koruyacak en önemli öğe okul yöneticileri ve okul müdürleridir. Okullarda, kapalı kapılar arkasında yönetim anlayışı, halkla ilişkiler sürecinde üretilip yayılan yanlış, eksik bilgi ve yönlendirmeler gerçek anlamda halkla ilişki kurma çabalarının en önemli engeli, zayıflatıcısı hatta yok edicisidir. Doğru bilgi her zaman halklın yönetime, kuruma olan bağlılığını ve desteğini artırır(Diker, 1993:22-23).
Okullarda halkla ilişkiler sürecini yürütecek okul yöneticileri ve bu görevi okul içinde üstlenen gruplarda bulunan kişilerin bir takım bireysel becerilere sahip olmaları gerekmektedir. Bu özellikler;
• Sevecen, sıcak bir davranış, güler yüzlü olmalı,
• İnsan ve toplum psikolojisi, sosyolojisi, hukuk ve genel kültür konularında bilgi sahibi olmak,
• Etkili yazma, Etkili konuşma, etkili dinleme konularında yetenekli olmak, • Araştırıcı ve yenilikçi bir kişiliğe sahip olmak,
• Önce kendisine sonrada başkasına güvenmeli,
• Çevre halkına inanç ve ilgi sağlayıcı bir dış görünüşe sahip olmaktır (Sabuncuoğlu, 1996:38).
Okul içi topluluk tartışmalarında şüphesiz son fakat önemli olan personeldir. Müdür ve müdür yardımcıları okulun liderlik, yönetim ve idari süreçlerinden sorumludur. Öteki personel için söylenen her şey yönetici kadrosu için de geçerlidir (www.yok.gov.tr/Eğitim/raporlar,2006).
Müdürün bütün yanıtları bilmesi ve sorunları çözmesi beklendiğinden, müdürün geçmişte olduğu gibi tek başına en yukarda olmaması gerekmektedir. Yönetim kadrosundaki herkes diğer okul içi personel ile dürüst ve açık bir iletişim içinde bulunmalıdır. Bütün dünya da eğitim ve öğretim sorunları idari ve yönetim haklarının yeniden incelenmesini, iç ve dış okul toplumunun katılımının yeniden değerlendirilmesini kapsamaktadır.
3.4.1.1.Merkez örgütü
Okul yönetimini ve işleyişini, okulun başarısını en çok etkileyen çevre bakanlık çevresidir. Ülkemizdeki her türlü eğitim ve öğretim faaliyetleri Milli Eğitim Bakanlığı adıyla örgütlenmiştir. Okul ve bakanlık ilişkileri hiyerarşik bir düzen içinde gerçekleşmektedir(Diker, 1993:26).
3.4.1.2. Öğretmenler
Bir eğitim kurumu olarak okulun en önemli parçalarından biri öğretmenlerdir. Okula kişilik kazandıran, okulun imajını belirleyen öğretmenin sosyal sınıfı, kişiliği, okulla bütünleşmesi, eğitim ve deneyimidir. Genellikle, öğretmenin hem çevre kalkınması eylemlerine katılması, hem sosyolojik bir yabancı gibi yaşaması beklenir. Öğretmenin çevredeki bireylerden farklı yaşamasının beklenmesi, tarafsız davranması ve kutsal bir imaj olarak görülmesinin bir sonucudur. Okuldaki en önemli rolü ise bilgi yayıcı olmasıdır. Okullardaki diğer rolleri ise, okulda disiplini sağlamak, yargıçlık yapmak, velilerle ilişkilerinde bazen bir lider, bazen de gözlem yapan grup üyesi olmaktır. Öğretmenler kendilerini okul içi topluluğunun değerli bir parçası olarak görebilmesi için okulda karar verme süreçlerine katılmaları gereklidir.
3.4.1.3. Öğrenciler
Öğrenciler, eğitim politikalarının ve okulun oluşumunda hem amaç, hem de eğitim sürecinin sonucunu oluşturan en önemli gruplardır. Eğitim sürecinin sonucunu oluşturan en önemli gruplardır. Eğitim süreci genellikle ve dolaylı olarak çevre kanalıyla gerçekleşir. Çevrenin etkilerini rastlantıya bırakmamak için okul denilen özel bir çevre oluşturulmuştur. Öğrencinin okula uyumu ve başarısı ile topluma uyumu ve toplumdaki başarısı arasında sıkı bir ilişki vardır. Öğrenci ile bu dış hedef kitledeki grupların beklenti dengesi bu ilişkinin bir sonucu olmaktadır. Bir yandan öğretmen ve öğrencinin beklentisi, diğer yandan ana-baba ve diğer toplumsal grupların beklentileri bu dengeyi belirler.
3.4.1.4.Personel
Okuldaki personel; memur, hizmetliler ve diğer işçilerden oluşmaktadır. Dolaylı olarak eğitime katkılar bulunmaktadır. Personel okulun eğitim-öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde istekli olmalı okul idaresine, öğretmenlere ve halka karşı sorumluluklarını yerine getirmeli ve güler yüzlü olmalıdır.
Personel, okulun hedeflerini iyi bilmeli ve bu hedeflere ulaşmada kendi üzerlerine düşecek görevlerin bilincinde olmalıdır. Bu işlerin içine girmekle personel gerçek bir sahip olma duygusu yaşar(www.yok.gov.tr/Eğitim/raporlar,2006).
3.4.2.Dış Hedef Kitle
Mezunlar, öğrenci velileri, bölge ve ülke halkı, taşra örgütü(il-ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü), basın yayın kuruluşları, baskı grupları ve diğer eğitim kurumlarıdır (Yayıkçı, 2005:11).
3.4.2.1 Mezunlar
Okuldaki eğitim öğretimini tamamlayanları oluşturur. Mezunların okulun tüm faaliyetlerinden haberdar edilmesi gerekir. Ayrıca mezunların okul sonrası takip edilmesi gerekir. Genelde mezunların takipleri üniversiteler de olmaktadır. Orta öğretim kurumlarında ise bu takip kısmen yapılmaktadır.
3.4.2.2.Veliler
Demokratik toplumlarda ana-baba, okul yönetiminde önemli rol oynayan bir öğedir. İlişkilerinde başarılı olmak isteyen okul yönetimi, ana-babanın öğretmenle ilişkisini yakından izlemek zorundadır. Okuldaki eğitim ve öğretim hakkında bilgilendirilmelidir. Veliler, veli toplantılarına düzenli olarak katılmalı, toplantı haricinde okula gitmeli, öğrencisi, öğretmenler ve okul hakkında sık sık bilgi almalıdır. 3.4.2.3. Okul –aile birlikleri
Okul-aile birlikleri; okulların eğitim ve öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak, okulların ve maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere; ayni ve nakdi bağışları kabul edip maddi katkı sağlamak amacıyla sosyal ve kültürel etkinlikler ve kampanyalar düzenleyebildikleri gibi okulların bünyesinde bulunan kantin, açık alan, salon ve benzeri yerleri işletebilir veya işlettirebilirler(Gençyürek, 2005:2).
Okul aile birlikleri okul müdürü, müdür yardımcıları, öğretmenler ve öğrenci velilerinden oluşmaktadır.(Meb,1983)
3.4.2.4.Bölge ve ülke halkı
Okulun nerede nasıl eğitim ve öğretim faaliyetlerini devam ettirdiği ile ilgili bilgiler verilmeli, bölgedeki ve ülkedeki tüm faaliyetlere katılmaya çalışılmalıdır. 3.4.2.5.Taşra örgütü
İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerini oluşturmaktadır. Eğitim ve öğretim ile ilgili mesajlar ilçede önce ilçe milli eğitim müdürlüğü, kaymakamlık ve valiliğin onayından sonra bakanlığa ulaştırılır. İl de ise Milli eğitim müdürlüğü ve valiliğin onayından sonra bakanlığa ulaştırılır.
3.4.2.6.Basın yayın kuruluşları
Bu kuruluşlar yerel radyo, televizyon, gazete ve dergilerle, ulusal radyo, televizyon, gazete ve dergilerden oluşmaktadır.
3.4.2.7.Baskı grupları
Sosyal ve ekonomik olduğu kadar politik bir girişim olan eğitimi, özellikle örgütlü gruplar etkilemek isterler. Bunların kendilerine özgü kamu yararı kavramları ve buna dayalı eğitim felsefeleri vardır. Dernekler, meslek kuruluşları, sendikalar ve vakıflar okul ve eğitim yöneticileri üzerende ki baskı gruplarıdır.
3.4.2.8.Diğer eğitim kurumları
Bu kurumlar, halk eğitim kurumları, yaygın eğitim kurumları, dershaneler, etüt merkezleri ve gençlik merkezleridir.
3.5. Halkla İlişkiler Açısından Okullar ve Okul Yönetimleri